قاسم محبعلی: اگر مذاکره ای در کار نبود اروپا از صدور قطعنامه علیه ایران صرف نظر نمی کرد
تحلیلگر مسائل بین الملل در واکنش به صرف نظر اروپا از صدور قطعنامه علیه ایران گفت: یک سلسله توافقاتی صورت گرفته که باید آن را مثبت دانست.
به گزارش دیده بان ایران؛ احتمال صدور قطعنامه علیه ایران در شوری حکام با همراهی اروپا و آمریکا جدی شده بود اما دیدیم که بعد از هشدارهای پیاپی و رایزنی‌های مقامات کشورمان، طرف اروپایی از این کار صرف نظر کرد! همچنین اعلام شد که رافائل گروسی یک بار دیگر در اوایل آوریل به تهران خواهد آمد و آمریکا نیز تاکید کرد که از نتیجه به دست آمده در جلسه شورای حکام راضی است!
بسیاری در تهران به خصوص در رسانه‌های اصولگرا این نتیجه را محصول مقاومت و اجرای قانون تازه تصویب مجلس یازده دانستند. اما رویترز مدعی شد که از ایران پالس‌های مثبتی برای مذاکره گرفته است!
این خبرگزاری با تاکید بر اینکه « ایران نشانه‌های دل‌گرم‌کننده درخصوص تداوم دیپلماسی هسته‌ای نشان داده است» به نقل از یک منبع دیپلماتیک فرانسوی ادعا کرد که هدف این است که همگی را تا پیش از آغاز نوروز به پای میز [مذاکره] بیاورند!
این درحالی است که همین چند روز قبل ایران پیشنهاد جوزپ بورل برای انجام گفت‌وگوهای غیررسمی را رسما رد کرده بود. حتی محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان روز پنج‌شنبه طی توییتی تاکید کرد که طرفین برجام نمی‌توانند مجددا بر سر توافق هسته‌ای به مذاکره بپردازند. وی نوشت: برجام قابل مذاکره مجدد نیست. ختم کلام. اگر ۲۰۲۱، ۲۰۱۵ نیست، ۱۹۴۵ نیز نیست. پس بیایید منشور سازمان ملل را تغییر داده و حق وتو - که اکثرا آمریکا از آن سواستفاده کرده- را حذف کنیم.
ظریف در ادامه تاکید کرد: بیایید از ژست گرفتن دست بکشیم- کاری که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ انجام دادیم - و اجرای برجام - که هردوی‌مان آن را امضا کرده‌ایم - را آغاز کنیم.
با این وجود برخی اعتقاد دارند که تحولات اخیر را می‌توان مقدمه انجام مذاکرات غیررسمی دانست. حتی روزنامه ایران نیز بعد از این تصمیم شورای حکام از «فرصت دوباره دیپلماسی» نوشت و این به قدر کافی معنادار است.
ناگفته نماند که همزمان با صرف نظر اروپایی‌ها از صدور قطعنامه علیه ایران، اخباری درباره آزادی سازی پول‌های بلوکه شده ایران از جمله منابع ایران در عراق منتشر شده است و برخی مثل روزنامه «جوان» آن را ریل‌گذاری برای مذاکره از طریق مدیون‌سازی ایران می‌دانند.
ضمن اینکه برخی کارشناسان و تحلیل‌گران بین‌المللی نیز معتقد هستند که دستیابی به این نتیجه بدون رایزنی و داد و ستد طرفین مقدور نبوده است. قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین یکی از همین کارشناسان است. او این تصمیم اروپایی‌ها که مشخص است با هماهنگی آمریکا بوده را در نتیجه یک سری فعل و انفعالات توصیف کرده و معتقد است که احتمالا طرفین به هم قول‌هایی داده‌اند.
وی با اشاره به اینکه « دیپلماسی و سیاست مثل کوه‌های یخی شناور در اقیانوس است که فقط قله آن دیده می‌شود» گفت: « در این ماجرا نیز قطعا یک سری داد و ستد و گفت وگوهایی صورت گرفته و طرفین قول‌های به هم داده‌اند زیرا بعید است که اروپایی‌ها با هماهنگی آمریکا در غیر این صورت از طرح قطعنامه صرف نظر کرده باشند.»
وی با اشاره به سفر دوباره مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: «همه این‌ها نشان می‌دهد که سلسله توافقاتی صورت گرفته که باید آن را مثبت دانست. باید امیدوار بود که این روند ادامه یابد و به یک نتیجه مثبت برسد. نتیجه‌ای که بر اثر آن هم فشار اقتصادی در ایران کاهش پیدا کند و وضع مردم بهتر شود و هم خطر جنگ و درگیری از منطقه دور شود.»
این کارشناس مسائل بین‌المللی در پاسخ به اینکه چطور می‌توان احتمال مذاکره را جدی گرفت درحالی که موضع رسمی ایران عدم مذاکره است؟ گفت: «توجه کنید که ایران نمی‌گوید ما مذاکره نمی‌کنیم. می‌گوید که ما درباره برجام، یعنی اصلاح و تکمیل آن مذاکره‌ای نخواهیم کرد. این یعنی راهی برای مذاکره وجود دارد. همین الان هم اگر مذاکره نبود که این نتیجه به دست نمی‌آمد. همان طور که گفتم دیپلماسی مثل یک کوه یخی است و طبیعی است که طرفین قبل از رسیدن به یک توافق رسمی بر انتشار حرف‌ها و مواضع خود اصرار داشته باشند. درحالی که باید صحبت‌های هر دو طرف را کنار هم قرار داد تا بتوان برداشت دقیق‌تری داشت.»
منبع: آزادی
