مصوبه اصلاح ساختار امور بانوان؛ تضعیف یا تقویت؟

 به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ مدیرکل تشکیلات شهرداری تهران در یدداشتی در روزنامه همشهری نوشت :تغییر مستمر، یکی از ویژگی‌های عصر حاضر به شمار می‌رود که برآمده از تغییرات فرهنگی و تغییر نیازها و ابزارهای دستیابی به نیازهای انسانی‌است و بر همین اساس تامین‌کنندگان این نیازها که در قالب ساختارمند سازمان‌ها و شرکت‌های خدماتی یا تجاری فعال هستند با رویکرد انتفاعی یا غیرانتفاعی ‌باید قابلیت‌های لازم برای پاسخگویی به این نیازها را در خود ایجاد کنند. سازمان‌هایی که در محیطی بسیار فعال و پویا در حال انجام فعالیت هستند، همواره با تهدیدهایی رو‌به‌رو می‌شوند که در صورت نیافتن راه‌حلی برای خنثی‌کردن سریع آنها، بی‌شک از دایره فعالیت و بقا بیرون خواهند افتاد. در این راستا، بی‌شک می‌توان گفت سازمان‌هایی می‌توانند به موفقیت دست یابند که از رویکردها و راهبردهای جدید همچون مفهوم چابکی استفاده ‌کنند. چابک‌سازی ساختاری در یک سازمان، یکی از راهبردهای مهم در واکنش سریع به نیاز ذی‌نفعان یا مشتریان آن است. چابک‌سازی به بیان ساده عبارت است از ایجاد قابلیت واکنش سریع در تامین نیاز مشتریان و مخاطبان که از طریق طی مراحل زیر محقق می‌شود:

1- یکپارچه‌سازی و افزایش اثربخشی نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری با حذف سلسله‌مراتب زاید سازمانی

2- تخصصی‌سازی فعالیت‌ها از طریق تفکیک کارکردی حوزه‌های عملیاتی و تخصیص بهینه نیروی انسانی متخصص

3- مدیریت منابع و مصارف (هزینه‌ها) در مسیر تصمیمات نظام مدیریتی یکپارچه

مجموع مراحل فوق در بستر ایجاد ساختار سازمانی کارا و اثربخش با رویکرد چابک‌سازی قابل انجام است. در شهرداری تهران متاسفانه از آنجا که طی سنوات گذشته، ساختار‌ها با اهداف سازمانی و مبتنی بر نیازهای منبعث از ماموریت‌های اصلی سیستم، تعریف و طراحی نشده‌اند، شاهد تداخلات و موازی‌کاری‌های فراوان در بخش‌های مختلف هستیم؛ به‌علاوه به علت فقدان نظام ارتقای شغلی با رویکرد تقویت و تکریم بدنه کارشناسی، تمایل عمومی برای تصدی مشاغل مدیریتی، عملا ساختار سازمانی را به «هرم وارونه‌» ای تبدیل کرده که در آن تناسب کمی و کیفی میان پست‌های مدیریتی و کارشناسی برقرار نیست و همین امر عامل تشدید ناهماهنگی ساختاری و افزایش تعارضات و تداخل وظایف میان واحدهای مختلف شده است.

در حوزه اجتماعی شهرداری تهران و بالاخص در امور بانوان این مسئله بیش از سایر بخش‌ها و معاونت‌ها مشهود است و تعدد نقاط تصمیم‌گیری و مدیریتی در کنار بی‌توجهی به توان کارشناسی این بخش، به یکی از معضلات جدی در سال‌های اخیر تبدیل شده است. در ساختار اجرایی شهرداری تهران و ذیل معاونت فرهنگی و اجتماعی، اداره کل امور بانوان با اختیارات و وظایف مشخص تعریف شده و واحد متناظر این اداره کل، در قالب مدیریت امور بانوان، ذیل معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری‌های مناطق طراحی شده که متولی اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های اداره‌کل و ارائه بازخورد لازم برای برنامه‌ریزی‌های آتی هستند. از سوی دیگر اختصاص یکی از پست‌های مشاوران شهردار تهران به امور بانوان و ایجاد پست مشاور امور بانوان شهرداران مناطق 22گانه که مغایر با ضوابط تشکیلاتی و خلاف مقررات بوده است در کنار ایجاد ستاد توانمند‌سازی زنان سرپرست خانوار که وظایف تعریف‌شده برای آن، از وظایف ذاتی سازمان رفاه و خدمات اجتماعی شهرداری تهران بوده به عنوان یک واحد سازمانی مستقل ذیل شهرداری تهران، علاوه بر گسترش غیرتخصصی ساختار سازمانی، با ایجاد تعدد در نقاط فرماندهی امور بانوان نه‌تنها به تعارضات درون‌سازمانی دامن زده که در مغایرت جدی با اصل چابک‌سازی سازمانی‌است و عملا چهره‌ای ناهماهنگ و مشکل‌آفرین از حوزه زنان در فضای مدیریتی شهرداری تهران ایجاد کرده است.

متاسفانه توسعه غیرمتعارف تشکیلات ـ به‌خصوص در حوزه زنان ـ نه‌تنها با همه مبانی بدیهی و اولیه معماری سازمانی و توسعه ساختار سازمانی در تناقض آشکار است بلکه در عمل هم به تعارضات اجرایی و کارکردهای ضدتوسعه در حوزه زنان منجر شده است.

بر این اساس و با دستور شهردار تهران، اصلاح ساختار حوزه بانوان با رویکرد یکپارچه‌سازی، در اولویت‌های معاونت برنامه‌ریزی قرار گرفت و پس از انجام مطالعات دقیق فرآیندی و ساختاری، مطابق با قوانین و مقررات بالادست و ضوابط تشکیلاتی مصرح، ساختار این بخش، اصلاح شد و در روزهای پایانی سال1396 به تصویب شورای اداری شهرداری تهران که متشکل از معاونان برنامه‌ریزی و منابع انسانی، مدیران کل این دو حوزه، مدیر کل امور مجامع و شوراهای سازمان‌ها و نماینده سازمان اداری و استخدامی کشور است، رسید.

آنچه در این مصوبه به‌صراحت ذکر شده، تاکید بر تقویت بدنه ‌کارشناسی حوزه بانوان از طریق تخصیص یک پست کارشناس متخصص به مدیریت امور بانوان مناطق و افزایش تعداد پست‌های این مدیریت به 5پست کارشناسی (بیش از عرف ساختاری مدیریت‌ها در شهرداری‌های مناطق) است و مقرر شده پست‌های کارشناسی اداره کل امور بانوان نیز تقویت و به سقف متعارف ادارات کل ستادی نزدیک شود.

با این مصوبه ضمن حذف نقاط تداخل مدیریتی، تمرکز سیاست‌گذاری و تقویت بدنه اجرایی و کارشناسی در امور بانوان شهرداری تهران رخ خواهد داد و امیدواریم با همت همکاران عزیزمان در این مجموعه شاهد ارتقای خدمات شهروندی در امور بانوان بر اساس شناخت و تحلیل دقیق کارشناسی باشیم.