کنعانی مقدم: با استانی شدن انتخابات، مجلس تبدیل به پارلمان خواص می‌شود
به نظر می‌آید که نمایندگان مجلس تمایل بسیار زیادی به بحث استانی شدن انتخابات دارند چرا که خودشان در حال حاضر نماینده هستند و در استان هم برای دستیابی به رأی و راهیابی به مجلس بعد اشراف دارند، اما در مجموع افرادی که شانسی برای نماینده شدن ندارند، مخالف انتخابات استانی هستند.
به گزارش دیده بان ایران؛ اخیرا بحث استانی شدن انتخابات بسیار در محافل سیاسی و اجتماعی مطرح شده است. نمایندگان مجلس با کلیات طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی موافقت کردند که این طرح برای بررسی بیشتر مواد به کمیسیون شوراها ارجاع شد. این لایحه از مجلس چهارم تاکنون بارها به صحن مجلس رفته و با حداکثر آرا تصویب شده، اما هر بار با مخالفت شورای نگهبان رو‌به‌رو شده است. گفت‌وگوی حسین کنعانی‌مقدم، دبیرکل حزب سبز ایران با روزنامه آرمان را می خوانیم.
لایحه استانی شدن انتخابات با انتقادات و واکنش‌های بسیاری رو‌به‌رو بوده است. نظر شما در این باره چیست؟
هر قانونی دارای معایب و مزایایی است. در انتخابات استانی، یکی از مزایا آن است که اگر زیرساخت‌های لازم در احزاب قدرتمند در کشور شکل بگیرد، می‌تواند کمک کند به انتخاب بهتر و افرادی که می‌توانند کارآمدتر باشند در بحث قانون‌گذاری و مجلس. از طرف دیگر یکی از معایب آن است که ممکن است مجلس شورای اسلامی دیگر از حالت مجلس عوام خارج و تبدیل به یک نوع مجلس خواص شود، به گونه‌ای که افرادی که قدرت تشکیلاتی دارند یا در بسیج امکانات توانمند هستند، می‌توانند آسان‌تر در استان‌ها رأی آورده و به مجلس راه پیدا کنند. نکته‌ای که در اینجا وجود دارد آن است که ما در تجربه‌های گذشته هر زمانی که دنبال شفاف کردن و مقداری معنادار کردن آرا پیش رفتیم، تعدادی موافق و مخالف پیدا می‌شود و هنگامی که پیگیر هستیم مشاهده می‌شود که برخی که موافق استانی شدن انتخابات هستند توانایی بیشتری در استفاده از رأی سازمان‌یافته دارند و دنبال مشارکت حداکثر مردمی و یا شفاف شدن انتخابات نیستند. بنابراین به نظر می‌آید به جهت آنکه زیرساخت‌ها هنوز آماده نیست و خصوصا به خاطر عدم وجود احزاب قوی و قدرتمند، این کار در حال حاضر امکان‌پذیر نیست. در عین حال که اگر زیرساخت‌ها را درست کنیم استانی شدن می‌تواند به مقدار بسیار زیادی به بحث شفافیت و معنادار شدن آرا کمک کند.
برای آماده‌سازی زیرساخت‌ها چه افراد یا گروه‌هایی باید اقدام کنند؟
یکی از این زیرساخت‌ها به بحث قانون باز می‌گردد که قانون‌های وابسته هنوز وجود ندارد. بحث دیگر آن است که نهادهای ناظر و حتی نهادهای اجرایی در صورت استانی شدن، شرایط بسیار سخت‌تری خواهند داشت. برای اینکه در پیش‌نویس آمده که در دو مرحله انتخاب می‌شود؛ یک مرحله در شهرستان رأی بیاورد و بعد در استان. ممکن است با توجه به ترکیب جمعیتی و مسائلی مانند حمایت حزبی و جناحی و مسائل قومی و قبیله‌ای ترکیب آرا به‌هم بخورد و افرادی موفق شوند که امکانات بیشتری را وارد عرصه انتخابات کنند و از موقعیت خود برای کسب رأی در انتخابات بهره بگیرند.
معتقدید با توجه به این طرح افراد با نفوذ راحت‌تر وارد مجلس می‌شوند، نمایندگان مطرح کرده‌اند که این گونه لابی‌ها در مجلس وجود دارد. بنابراین چه تفاوتی دارد؟
تفاوت این موضوع در آن است که عمدتا افراد با نفوذ و سرشناس و معروف می‌توانند در عرصه انتخابات رأی بیشتری بیاورند و مجلس شورا از مجلس عوام کم‌کم به مجلس خواص تبدیل خواهد شد و به نظر می‌رسد که در بحث مردمسالاری نیازمند پارلمان یا مجلسی هستیم که عوام در آن حضور داشته باشند و مردم احساس کنند افراد را با رأی خودشان وارد مجلس کرده‌اند نه اینکه کسی با زدوبند سیاسی وارد مجلس شود.
با توجه به اینکه این لایحه بارها از سوی شورای نگهبان رد شده، پیش‌بینی شما چیست؟
به نظر می‌آید که نمایندگان مجلس تمایل بسیار زیادی به بحث استانی شدن انتخابات دارند چرا که خودشان در حال حاضر نماینده هستند و در استان هم برای دستیابی به رأی و راهیابی به مجلس بعد اشراف دارند، اما در مجموع افرادی که شانسی برای نماینده شدن ندارند، مخالف انتخابات استانی هستند. باید تاکید کرد که درست است اگر انتخابات استانی شود، هزینه‌های انتخابات کاهش می‌یابد و چهره‌های ملی می‌توانند در استان‌ها بروز و ظهور داشته باشند اما در حال حاضر زیرساخت‌های لازم برای برگزاری انتخابات استانی فراهم نیست؛ بنابراین با رفتن به سمت استانی شدن انتخابات، با مشکل مواجه خواهیم شد.
شما عضو شورای مرکزی خانه احزاب هستید، انتخابات مجمع عمومی خانه احزاب در چه تاریخی برگزار می‌شود؟
قرار بود پنجم بهمن امسال انتخابات برگزار شود اما وزارت کشور نامه‌ای را برای ما ارسال کرد و در آن گفته است، هنوز لیست احزابی که می‌توانند در انتخابات مجمع، مطابق با قانون جدید شرکت داشته باشند اعلام نشده و علاوه بر آن، کمیسیون ماده۱۰ احزاب به‌دلیل جابه‌جایی معاون سیاسی وزیر کشور هنوز تشکیل نشده و به همین دلیل خودمان درخواست کردیم این انتخابات به تأخیر بیفتد، اما در آخرین جلسه برای آن سقف زمانی مشخص و تأکید کردیم که ظرف یک ماه آینده چه لیست بدهند و چه ندهند، انتخابات مجمع را با دعوت از ۲۴۰ حزبی که وجود دارند، برگزار خواهیم کرد.
