مقدمه ای بر ۴۰ سال با ۴۰ شاخص
همه از نقطه روشنی آغاز کردیم؛ از آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران که از جنس عدالت، آزادی و استقلال بود و از فطرت انسانی و مطالبات اساسی جوامع بشری سرچشمه می گرفت. این مسیر با راهبری امام خمینی (ره) و مشارکت عظیم زن و مرد از اقوام و مذاهب مختلف به نتیجه رسید و مبدا تحولات عظیم فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در ایران معاصر شد. حرکتی که تا به امروز الهام بخش است؛ اگر چه فراز و فرود دستیابی به آرمان‌هایش مانند هر پدیده دیگر اجتماعی و سیاسی خالی از کاستی و کمبود نبود و نخواهد بود.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ همه از نقطه روشنی آغاز کردیم؛ از آرمان‌های انقلاب اسلامی ایران که از جنس عدالت، آزادی و استقلال بود و از فطرت انسانی و مطالبات اساسی جوامع بشری سرچشمه می گرفت. این مسیر با راهبری امام خمینی (ره) و مشارکت عظیم زن و مرد از اقوام و مذاهب مختلف به نتیجه رسید و مبدا تحولات عظیم فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در ایران معاصر شد. حرکتی که تا به امروز الهام بخش است؛ اگر چه فراز و فرود دستیابی به آرمان‌هایش مانند هر پدیده دیگر اجتماعی و سیاسی خالی از کاستی و کمبود نبود و نخواهد بود.
روندهای انقلاب اسلامی را باید در ظرف کارآمدی و حکمرانی مطلوب سنجید؛ با در نظر گرفتن سیر تحول مردم سالاری دینی در جامعه ای استبداد زده که از کشوری با وابستگی شدید سیاسی و نظامی به قطب های جهانی، ناگهان ناگزیر به ایستادن بر زانوی خویش شد و کمر راست نکرده، موج مهیب قدرت ها را در مقابل استقلال طلبی خود تجربه کرد.
از این رو هر ناظر منصفی می‌داند که مشکلات، موانع و دشمنی‌های فراوان از یک سو و کم تجربگی، ضعف ساختارهای مدنی و دیدبانی سبب تاخیر‌ها و نارسایی های متعدد طی چهار دهه گذشته بوده، اما در عین حال به دلایل محکمی، برآیند بُردارها در اغلب شاخص ها روندی مثبت را طی کرده است. شاهد این ادعا به طور مشخص شاخص توسعه انسانی (HDI) ایران است که از ۴۳۷/۰ در سال ۱۹۸۰ به ۷۹۸/۰ در سال ۲۰۱۷ رسیده و کشورمان را در آستانه ورود به جمع کشورهای بسیار توسعه یافته از لحاظ "توسعه انسانی" قرار داده است. با این حال ناگفته پیداست انتظارات نسل انقلاب و نسل جوان بیش از این بوده و سعی و تلاش برای دستیابی به آرمان ها در سایر شاخص ها نباید متوقف شود.
در این میان، از موضوعات مورد توجه و پر مناقشه از دوران ظهور انقلاب اسلامی، حین انقلاب و تا هنوز، موضوع "زن" و تفاوت دیدگاه‌ها و تفاسیر در حوزه جنسیت، زنان و خانواده بوده است. تلاش برای محدودسازی و به انزوا کشیدن زنان به نام شعائر دینی از سوی برخی تفکرات و در مقابل، سعی زنان و دختران ایرانی برای پیشرفت و تعالی در جمهوری اسلامی لحظه ای متوقف نشده است. بنیانگذار جمهوری اسلامی با بیان اینکه "زنان باید در مقدرات اساسی کشور دخالت کنند" و در دهه های بعدی با حمایت های مقام معظم رهبری، راهی را گشود که ضرورت حضور زنان در عرصه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کتمان ناپذیر باشد. این جمله بارها طی۴۰ سال گذشته در ذات حرکت جامعه زنان ظهور و قطعیت یافته و اثبات کرد آنان که انقلاب کردند، از آزادی و استقلال خود دفاع می کنند؛ چنانچه در میادین ایثار و فداکاری چنین بوده اند.
زنان ایرانی در انقلاب به میدان آمدند، در دوران دفاع مقدس پیشگام پشتیبانی معنوی و مادی شدند. ابتدا در کاهش نرخ بی سوادی و بعد از دو دهه در ورود به دانشگاهها از مردان پیشی گرفته و رشد علمی خود را نشان دادند. به طوری که هم اکنون ۲۷% زنان ایرانی دارای تحصیلات دانشگاهی هستند.
در عرصه ورزش که از موضوعات پر مناقشه بوده و ابهامات شرعی و عرفی فراوانی بدان وارد کرده اند، اما همت، اعتماد به نفس و منطق زنان و دختران ورزشکار وضعیت را تغییر داد و مسئولین را درمقاطع مختلف به اتخاذ راهکارهای اجرایی و عملیاتی برای از میان برداشتن موانع با در نظر گرفتن چارچوب های لازم وادار ساخت. شاهد مدعا اینکه رسانه ملی سال ها موضوع ورزش زنان را غیرقابل پخش دانست، اما اکنون در بسیاری از برنامه‌ها، اخبار و گزارش ها، ورزش بانوان را پوشش می دهد. حالا، تیم های ورزشی زنان یک سوم تیم های اعزامی ایران به مسابقات جهانی را تشکیل می دهند.
در عرصه سیاسی، مشارکت گسترده زنان در تمامی انتخابات ۴۰ سال گذشته وجهه ای کم نظیر در دنیای معاصر داشته، اگر چه در کسب کرسی های مجلس و دولت به لحاظ کمّی تا دستیابی به حد مطلوب و موثر در تصمیم سازی ها، فاصله وجود دارد. در عین حال رشد قابل توجه حضور زنان در شوراهای شهر و روستا و دهیاری‌ها چشمگیر بوده و در روندی مثبت از سال ۱۳۸۰ تاکنون که این شوراها در سراسر کشور تشکیل شده، آثار وجودی زنان فعال بومی را به نحوی مویرگی در جامعه تسری داده است.
در شاخه های مختلف هنر، شاهد افزایش هنر آفرینی زنان بوده ایم و در عرصه رسانه نیز اکنون حدود ۵۰ درصد شاغلین این حوزه را بانوان تشکیل داده و به عنوان نمونه بیش از ۱۴۰۰ مدیر مسئول زن، نقش مهمی در مطبوعات کشور ایفا می کنند.
در عرصه اقتصادی نیز با توجه به نقش مدیریتی خانم ها در خانواده و نیز وجود صدها هزار شاغل خانگی که توسط زنان فعال شده، تاثیرات وجودی جامعه زنان غیرقابل انکار است، اگر چه به وجود عمده فعالیت های آنان در بخش غیررسمی، آمارها توان بازتاب حضور اقتصادی جامعه زنان کشور را ندارد. با وجود این، صدها کارآفرین موفق زن که به رغم دشوار ی های این میدان با تمام توان به کار و کسب و رونق اقتصادی مشغولند، بی شک آینده روشنی با شاخص های مثبت را رقم می زنند.
زنان ایرانی همچنین سهم بزرگی در ایجاد و به حرکت در آوردن تشکل های اجتماعی و جامعه مدنی دارند. بیش از ۶۰% نهادهای مدنی توسط زنان یا با حضور قوی آنان به ویژه در خیریه ها، اداره می شود و این سازمان ها قادرند تحولات عظیمی را در جامعه ایران به وجود آورند.
در حوزه خانواده که جهان کنونی در دهه های گذشته شاهد بحران های مختلف بوده، دولت و بخش غیردولتی در ایران به این موضوع و آسیب های آن توجه داشته است. سیاست های حمایتی از این بنیان اصلی جامعه رو به گسترش بوده و آمارها نشانگر وضعیت بهتر خانواده ایرانی نسبت به بسیاری از کشورهای جهان است.
به علاوه در سال های اخیر موضوع عدالت جنسیتی به عنوان رویکردی فراگیر در برنامه ریزی های ملی به تصویب رسیده و شاخص های عدالت جنسیتی که می تواند به صورت دقیق پایش وضعیت زنان و خانواده را امکان پذیر سازد، ابلاغ شده است.
گزارش حاضر با ارایه ۴۰ شاخص در ۴۰ سال، شاهد متقن و مستدلی بر روندهای رو به رشد گذشته به رغم فراز و فرودها بوده و امیدها را فزونی می بخشد وقتی از چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی سخن می گوییم؛ اینک چشم انداز روشن است.
دعوت می کنم در لینک زیر، این گزارش را ببینید:
http://۱۰.۰.۱۱.۹۸/fa/news/۹۹۴۶/
