با سردچال قطبی آشنا شوید/ پدیده‌ای که از روز شنبه ایران را سفیدپوش کرد چه بود؟
برفی غافلگیر کننده امروز ایران را سفیدپوش کرده است، برفی که هواشناسی وقوع آن را پیشبینی کرده بود، اما شدت آن را نه. به این برف ها سردچال می گویند. «برخی مواقع این موج ها انقدر عمیق می‌شوند که از بادهای اصلی بریده می‌شوند سرعت حرکتشان کم شده و راکد می‌شوند به همین دلیل چون پر از هوای سرد هستند به آن سردچال یا ناوه بریده می‌گویند. از سویی به این دلیل که هوای سرد با هوای زیری آن اختلاف دمای شدید به وجود می‌آورد و به دلیل مرطوب بودن هوا بارندگی شدید می‌شود. این را با بارش لرستان در ۴ و ۵ فرودین مقایسه کنید، تنها تفاوت این است که در آن زمان دما بالاتر بود.»
به گزارش سایت خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ برفی غافلگیر کننده امروز ایران را سفیدپوش کرده است، برفی که هواشناسی وقوع آن را پیشبینی کرده بود، اما شدت آن را نه.
بارش شدید برف در شهرهای مختلف ایران همه را متعجب کرده است، تا جایی که بسیاری از خیابان‌های شهرها بسته شده‌اند و در بسیاری از معابر امکان تردد وجود ندراد.
ساعاتی پیش سردار محمدرضا مهماندار رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، گفت: «از حوالی ساعت ۷ تا ۷:۳۰ صبح امروز بارش برف در مناطق شمالی تهران آغاز شد. با توجه به اینکه معابر شمالی تهران دارای شیب است و این شیب‌ها با بارش برف نیاز به برف روبی دارد و به دلیل عدم انجام دادن این موارد، تردد در معابر شمالی تهران با مشکل مواجه شده است. حتی در برخی از معابر، رانندگان خودروهای خود را به همان صورت که در وسط راه هستند، رها کرده‌اند.»
همین موضوع باعث شد تا انتقادات از شهرداری تهران هم به شدت بالا بگیرد، تا جایی که صبح امروز علی اعطا، سخنگوی شورای شهر از عملکرد شهرداری را نقد کند. البته شهرداری هم امروز اعلام کرد که از این شرایط غافلگیر نشده است و برودت هوا در سطح یخبندان نیست.
با این وجود شدت این برف پاییزی آن قدر زیاد شد که بسیاری از مدارس مناطق مختلف تهران و شیراز تعطیل شدند و برخی از دانشگاه‌ها هم خبر از تعطیلی دادند.
این‌ها شاید برف‌های آخر باشند
به هر حال به نظر می‌رسد با وجود پیشبینی‌هایی که از بارش برف در برخی مناطق شده بود، شاید علت این غافلگیری کاهش شدید بارش برف در مناطق مختلف ایران مخصوصا تهران باشد.
برخی از متخصصان یکی از دلایل این موضوع را به گرمایش جهانی ربط می‌دهند. هر تغییری در اقلیم می‌تواند منجر به تغییر در میزان بارندگی‌ها شود و حالا گرم شدن اقلیم منجر به کاهش آن می‌شود.
علیرضا مساح، دانشیار دانشگاه تهران و مسئول بخش آسیب‌پذیری و انطباق تغییراقلیم در گزارش سوم ایران به سازمان ملل، در همین رابطه پس از بارش برف شدید در بهمن سال ۹۶ گفته بود: «قطعا این‌ها جزو آخرین برف‌های ما هستند، ایران در حال گرم‌تر شدن است و در نتیچه هرچه به سمت ارتفاعات بالاتر برویم باید انتظار برف‌های کمتری داشته باشیم. نکته مهم دیگر این است که تغییراقلیم باعث ایجاد اتفاقات در مقادیر حدی می‌شود و برای مثال در یک یا ۲ روز برفی شدید می‌بارد و یا بارش‌های ما سیل‌گونه می‌شود.»
مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ میزان برفی که سطح دریاها و خشکی‌ها را پوشش داده کاهش پیدا کرده است، در واقع انتظار می‌رود که با گرم‌تر شدن زمین باران جای برف را بگیرد.
سردچال قطبی؛ عامل برف غیرمنتظره در ایران
اما امروز یک پدیده اقلیم‌شناسی باعث شد تا ایران با بارش عجیبی از برف در فصل پاییز روبرو شود؛ سردچال.
خبرگزاری تسنیم امروز در این رابطه نوشته بود: دلیل این پدیده جوی به‌دلیل ورود یک «سردچال قطبی» از نواحی شمالی به کشورمان بوده است که نتیجه آن، بارش سنگین و غیرمنتظره برف در اکثر مناطق شمالی کشورمان است
به طور کلی بخشی از بارش‌های برف و باران در ایران توسط بادهای غربی انجام می‌شود، بادهای که با شروع زمستان ناوه اصلی موج‌های آن در مدیترانه مستقر می‌شود و موج‌های کوچک‌تری از آن به شرق می‌فرستند، هرچه این موج‌ها عمیق‌تر باشنپ بارش برف شدیدتر می‌شود.
اما گاهی اتفاقی می‌افتد که این شرایط را کاملا تغییر می‌دهد. بهلول علیجانی، استاد اقلیم‌شناسی دانشگاه خوارزمی، در همین رابطه می‌گوید: «برخی مواقع این موج ها انقدر عمیق می شوند که از بادهای اصلی بریده می شوند سرعت حرکتشان کم شده و راکد می‌شوند به همین دلیل چون پر از هوای سرد هستند به آن سردچال یا ناوه بریده می گویند. از سویی به این دلیل که هوای سرد با هوای زیری آن اختلاف دمای شدید به وجود می‌آورد و به دلیل مرطوب بودن هوا بارندگی شدید می‌شود. این را با بارش لرستان در ۴ و ۵ فرودین مقایسه کنید، تنها تفاوت این است که در آن زمان دما بالاتر بود.»
به گفته این استاد اقلیم‌شناسی سردچال‌های قطبی زمان ماندگاری به نسبت زیادی هم دارند چراکه سرعت آن‌ها بسیار کم است.
ایران قبلا هم با چنین پدیده‌ای روبرو شده است، در سال ۱۳۳۰ چنین موجی به دامنه‌های شمالی البرز آمد و منجر به بارش ۱۵ روزه باران در فروردین ماه شد.
بارش برف در پایان آبان؛ اتفاقی غیرعادیی یا طبیعی؟
از سویی بسیاری از بارش این برف در این از زمان از سال متعجب شده‌اند اما به نظر می‌رسد این اتفاق غیرعادی نباشد. علیجانی در این رابطه می‌گوید: «دوره سرد معمولا از پاییز شروع می شود از تبریز به سمت شرق می رود. این اتفاق عادی است. البته برخی هم می‌گویند ما داریم به دوره ترسالی برمی گردیم و این یعنی بادهای غربی به حالت عادی برمی گردند.»
این دقیقا اتفاقی است که بهار امسال هم رخ داد و پس از بارش‌های سیل‌آسا بسیاری مدعی شدند که دوره خشکسالی ایران به پایان رسیده است.
استاد دانشگاه خوارزی در این رابطه توضیح می‌دهد: «نباید بگوییم دوره خشکسالی تمام شده است و باید منتظر بمانیم که آیا این روند ادامه پیدا می‌کند و یا نه، همچنین این که پیشبینی‌ها نشان می‌دهد بارندگی در فصل زمستان امسال کمتر از میانگین می‌شود.»
منبع: خبرانلاین
