زهرا نژادبهرام: زنان، نقش موثری در برقراری صلح جهانی دارند

تحولات و وقایع اخیر در عرصه روابط منطقه‌ای و بین‌المللی حاکی از آن است که در سده حاضر صلح و عدالت بیش از هر چیز در معرض خطر، تهدید و نقض قرار دارد. امروزه افکار عمومی جهانی بیش از گذشته نسبت به این مطالبه و علل عدم تحقق آن حساس بوده و رویه‌های مختلف در این رابطه را به دقت بررسی و مورد قضاوت و ارزیابی قرار می‌دهد. فقر، بیماری، مخاطرات اقلیمی و زیست محیطی، سلطه‌جویی‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، جنگ وکشتار افراد بی‌گناه به ویژه غیرنظامیان از مهم‌ترین تهدیدهایی است که حیات پایدار بشر امروزی را نشانه رفته و روز به روز بر ابعاد این تهدیدها افزوده می‌شود. 

سوال مهمی که ذهن عده کثیری از مردم را به خود مشغول داشته این است که چرا با وجود خواست اغلب جهانیان و نیز تشکیل نهادها و سازمان‌های بین‌المللی گوناگونی که برای تحقق صلح و ایجاد آرامش در جامعه جهانی بر پا شده‌اند و تاکیدی که ادیان و مکاتب مختلف فکری در شرق و غرب عالم بر آن داشته‌اند ولی تصویر جهان امروز این همه با صلح واقعی فاصله دارد؟ از این  رو باید عزمی جزم کرد و دوباره به مکان مشترک‌مان، به زیست مشترکمان و به سرنوشت مشترکمان نگریست و در این راستا توجه به این نکات ضروری است: 

۱- بی‌شک لازمه رسیدن به صلح پایدار جهانی گفت‌وگو و دیالوگ در گستره جهانی بین تمام ادیان، ملل، اقوام و نژادهاست؛ نکته کلیدی که به عنوان موضع جمهوری اسلامی ایران در زمان ریاست‌جمهوری محمد خاتمی در سازمان ملل طنین‌انداز و به ابتکار ایشان سال ۲۰۰۱ به عنوان سال گفت‌وگوی تمدن‌ها نامگذاری شد باید هر سال در معرض توجه جهانیان قرار گیرد و در عرصه جهانی دولت‌ها و ملت‌ها به ‌طور مداوم دعوت به گفت‌وگو شوند و در بعد داخلی دولت‌ها با مردم و جامعه مدنی خود گفت‌وگو را راه عبور از عدم تفاهم و سوءتفاهم بدانند. در همین راستا در سال 2015 باز رییس جمهور وقت کشورمان با شعار جهان عاری از خشونت تصویری دیگر از ضرورت با هم بودن برای رسیدن به صلح را به شعار جهانی مبدل کرد. حسن روحانی در شصت‌وهشتمین مجمع عمومی سازمان ملل پیشنهاد جهان ضد خشونت و افراطی‌گری را مطرح کرده بود و مبدل به قطعنامه‌ای شد که با رای قاطع 190کشور جهان و اجماعی کم سابقه به تصویب رسید. بار دیگر بر ضرورت جاری شدن صلح در جهان تاکید شد و کشورمان در طول 15 سال توانست دو رویکرد ارزشمند برای صلح جهانی را به جوامع بشری ارایه دهد.

2- برقراری صلح پایدار مبتنی بر مفاهمه، تساهل و رواداری در گستره فرهنگ عمومی است. بهترین بستر ایجاد فرهنگ مصالحه، جوامع شهری است. شهر باید به مکانی برای درک مشترک انسان‌های شهروند از یکدیگر احترام متقابل به همدیگر و نیز تعامل و گفت‌وگو برای حل مشکلات متقابل تبدیل شود. در این مسیر باید مدیران شهری اعم از شهرداری‌ها و شوراهای شهر خود را مکلف به ایجاد بستر مناسب جهت تحقق این امر مهم کنند.

3- تجربه‌های خطرناک و وحشتناک چون اقدامات جنایت‌بار داعش در عراق و سوریه،کشتار مردم بی‌گناه فلسطین و یا قتل سیاهان به دست پلیس امریکا نشان از آن دارد که خشونت مختص جوامع در حال توسعه نیست بلکه همه جوامع، مستعد نقض فاحش حقوق انسانی هستند و در عصر وابستگی متقابل، نظام بین‌الملل نیازمند یک استراتژی کلان جهانی برای برقراری صلح است؛ استراتژی که به نفی هر نوع درگیری خشونت‌بار و نیز هر نوع استعمار‌گری و استثمار بینجامد.

4- یکی از بخش‌های موثر جوامع که نقش موثری در برقراری صلح جهانی دارند، زنان هستند. بیشترین موارد نقض حقوق انسانی در گستره جهانی متوجه زنان است. مادام که نیمی از جمعیت جهان که نقش کلیدی در تربیت بشر دارند از کمند تبعض، بی‌عدالتی و سلطه‌جویی رهایی نیابند به سختی می‌توان به برقراری صلح امیدوار بود. حکومت‌ها باید گام‌های بلندی در عرصه‌های داخلی و جهانی برای ارتقای جایگاه زنان بردارند و به این باور برسند که مسیر صلح از آغوش مادران می‌گذرد. زنان تکیه‌گاه صلح و مروج آن هستند؛ آنها با در اختیار داشتن عواطف مادری قادرند، بستری مطلوب برای تسری گفت‌وگو و صلح را در جهان فراهم آورند؛ آنان خود موضوع صلح و کاربر آن هستند به شرط آنکه باور کنیم که جهان بشری مشترک و متعلق به همه انسان‌هاست. زنان کانون مدارا و بستر رواداری را با تکیه بر عواطف انسانی همواره بازتولید می‌کنند چراکه آنان در پی ایجاد محیطی امن و ایمن برای فرزندان خود هستند.

5- اینجانب به عنوان عضوی از اعضای شورای شهر تهران به سهم خود تحقق صلح در تمامی ابعاد آن را اولویتی شخصی و فوری در نظر گرفته و همگام با دیگر اعضای شورا تلاش داریم با برنامه‌ریزی‌ مناسب و با در نظر داشت علایق و منافع همه شهروندان و نیز هم‌افزایی با سایر نهادها، آرمان والای «تهران شهری برای همه» را محقق کنیم.