چند نکته برای خانواده های افرادی که بازداشت می شوند
"طبق اصل سی و نهم قانون اساسی هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت یا زندانی شده، به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است. با وجود این اصل و اصول مندرج در فصل حقوق ملت استفاده از واژه هایی تند و ادبیاتی خشن برای برخورد با معترضین و سرکوب ایشان فاقد وجاهت قانونی است و قابلیت پی گرد قضایی دارد."
به گزارش دیده بان ایران؛ سه شنبه گذشته بود که حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، ضمن بازدید از دادسرای شهید مقدس - جرایم امنیتی - تهران، ضمن اشاره به این موضوع که "وقتی متهم در خیابان و مکانی غیر از منزل مسکونی بازداشت می شود مراتب را سریعاً به اطلاع خانواده‌اش برسانید." گفت:
وی همچنین خطاب به مسئولان دادسرا گفت: در جریان دستوراتی که خطاب به ضابطان صادر می‌کنید باید دقت داشته باشید که تا حتی‌الامکان، اطلاعات پیرامون اتهام انتسابی به فرد، قبل از بازداشت او به دست شما برسد؛ همچنین مقوله رفتار محترمانه با خانواده متهمان و زندانیان و وقت ملاقات دادن به آنها جهت دیدار با عضو خانوداه‌شان موضوع بسیار حائز اهمیتی است.
***
۱- اگر از وضعیت عضو خانواده خود بی اطلاع هستید در هر شهر به شخص دادستان مراجعه کنید .مطابق با ماده ۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری ، دادستان ها نظارت لازم برای رعایت حقوق افراد بازداشتی را برعهده دارد . والدین ،همسر ،فرزندان ،خواهر و برادر اشخاص بازداشت شده می توانند از طریق دادستان و همچنین رئیس کل دادگستری استان از وضعیت عضو خانواده مطلع شوند . بدین منظور ،درخواست خود را خطاب به دادستان به صورت مکتوب ارائه کنید و به ماده ی قانونی ذکر شده اشاره کرده و بخواهید تا مشخص نمایند فرد بازداشتی در کدام بازداشتگاه است و پرونده در کدام شعبه دادیاری یا بازپرسی و در کدام دادسرا تحت رسیدگی می باشد. اگر از انجام وظیفه خود به هر علتی طفره رفتند، نامه را از طریق پست دو قبضه ارسال نمایید و رونوشت آن را برای رئیس کل دادگستری استان و ستاد حقوق بشر قوه قضائیه نیز بفرستید. نشانی این مراجع را از طریق گوگل پیدا خواهید کرد. تا زمانیکه به پاسخ لازم دست پیدا نکردید به مراجعات و پی گیری هایتان ادامه دهید.
۲-حتماً و به صورت مکتوب از دادستان بخواهید که بر اساس ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری توسط یکی از پزشکانی که خودش تعیین می‌کند از فرد بازداشت شده معاینه به عمل آید .هزینه ی معاینه را از شما مطالبه خواهند کرد و این گواهی در پرونده ثبت و ضبط می شود . در هر دو مورد شماره ثبت نامه ها را از دبیرخانه اخذ و یادداشت کنید.
۳ - معمول این است که ضابطان دادگستری برای بازرسی منزل و یا محل کار فرد بازداشت شده مراجعه می کنند ، از ایشان اوراق هویت و اصل دستور قضایی را مطابق با ماده ۵۸ قانون آیین دادرسی کیفری مطالبه کنید و بر نگارش صورت مجلس که یک نسخه از آن تحویل شما داده می شود نظارت و دقت داشته باشید . ضابطان می باید طبق مجوز صادره عمل نمایند و از بازرسی اشخاص ، اشیا و مکان های غیر مرتبط با موضوع خودداری کنند.
۴- دفاع از حقوق فرد بازداشت شده را حتماً و حتماً به وکلا بسپارید. ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری اجازه می دهد که با شروع تحت نظر قرار گرفتن ،یک وکیل ، متهم را همراهی کند .در صورتی که فرزند ، پدر ، مادر ، همسر ، خواهر و یا برادرتان از بازداشتگاه تماس گرفتند ( بر اساس ماده ۵۰ ق آ د ک شخص تحت‌نظر میتواند افراد خانواده را از تحت‌نظر بودن آگاه کند)به ایشان یادآوری کنید که درخواست وکیل نمایند و از آنجا که با بسیاری از حقوق و آزادی های اساسی خود آشنا نیستند تا زمان دسترسی به وکیل از حق سکوت مندرج در ماده ۱۹۷ آیین دادرسی کیفری استفاده نمایند.درضمن از ایشان بپرسید در کجا بازداشت هستند و پرونده در چه شعبه ی بازپرسی تحت رسیدگی است.
۵ - چنانچه مراجع و ضابطین قضایی پاسخگو نبودند مراتب را به صورت کتبی و با ذکر جزئیات ، برای کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی ارسال نمایید و رونوشتی از نامه را برای نماینده شهرتان هم بفرستید تا شاید پیگیر باشد .
۶- مطابق با اصل سی و نهم قانون اساسی ، هتک حرمت و حیثیت کسی که به حکم قانون دستگیر، بازداشت یا زندانی شده، به هر صورت که باشد ممنوع و موجب مجازات است. با وجود این اصل و اصول مندرج در فصل حقوق ملت استفاده از واژه هایی تند و ادبیاتی خشن برای برخورد با معترضین و سرکوب ایشان فاقد وجاهت قانونی است و قابلیت پی گرد قضایی دارد.
۷- بر اساس ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری، مراجع قضائی باید با بی‌طرفی و استقلال کامل به اتهام انتسابی به اشخاص رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ نمایند و بر اساس قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی
مقامات قضایی می باید از اعمال هرگونه سلایق شخصی و سوء‌استفاده از قدرت و یا اعمال هرگونه‌خشونت اجتناب ورزند.
اگر قانون و اصل ۲۷ قانون اساسی حاکم باشد و با اعمال مغرضانه جرم مواجه نباشیم بسیاری از بازداشت شدگان بیگناه شناخته می شوند و مقامات و مامورینی که برخلاف قانون، آزادی شخصی افراد ملت را سلب کرده و آنان را از حقوق مقرر در قانون‌اساسی محروم نموده اند مطابق با ماده ۵۷۰ قانون مجازات اسلامی به انفصال از خدمت و حبس محکوم خواهد شد.
امیدوارم دستگاه قضایی کشور به حفظ کرامت انسانی و حقوق و آزادی های اساسی هموطنان معترضمان پایبند باشد و با خویشتن داری و انصاف به پرونده های ایشان رسیدگی کند و نهایت اینکه به قول حضرت دوست:
گر چه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید
هیچ راهی نیست کان را نیست پایان غم مخور
