وکیل به عنوان پناهگاه مردم باید در پناه قانون باشد

دیده بان ایران - علی نجفی توانا در نشست علمی تخصصی با موضوع «وکالت» در پرتو نظریات آیت‌الله هاشمی شاهرودی در دانشگاه عدالت، گفت: من درد کشیده وکالت هستم. می‌خواهم شما را در این درد شریک کنم.وکالت از مشاغلی است که در تاریخ مانند سایر مشاغل تخصصی وجود داشته است. هیچ‌کس نمی‌تواند در تمام امور تخصص داشته باشد افراد عادی نیز نمی‌توانند چنین کنند مگر این‌که از تجربه برخوردار باشند.

وی با بیان این‌که «از زمان رم باستان این مشاغل وجود داشته است»  اظهار داشت: وکالت جزء مشاغل با اهمیت بوده است. در مبانی فقهی و شرع نهاد وکالت به عنوان نهاد تسریع کننده اجرای عدالت و انجام امور شناسایی شده است. در گذشته وکالت به معنای رسمی آن وجود نداشت؛ زیرا عدلیه به لحاظ رسمی وجود نداشت. اگر نهاد قضایی نباشد وکالت بی‌معناست این دو نهاد باید کنار هم حرکت کنند. پس از مشروطه عدلیه جدید ایجاد شد و پس از آن دایره قضایی تاسیس شد. پس از آن وکیل تحت امر در دایره احصای قضایی ایجاد شد. ما از نیروهای مستقل کمتر استفاده می‌کنیم، نظام قضایی در آن زمان متزلزل بود؛ زیرا حکم تحت نظر روسای قضایی و با مصلحت صادر می‌شد. تا این‌که در سال 1333 پس از کودتا تحت فشار جامعه وکالت، نهاد مستقل وکالت ایجاد شد.

وی افزود: در سال‌های اخیر بعضی از مسئولان به جای این‌که اعتبار وکالت را درک کنند به صور مختلف این نهاد را محدود کردند. پیشانی حقوق بشر که عمر صد ساله دارد نهاد وکالت است. بهتر است قانون را اجرا کنیم و از وکلای خوش‌نام در امر قضا استفاده کنیم. این محدودیت‌ها ادامه پیدا کرد تا این‌که نهاد موازی ایجاد کردیم. وکیل باید آزاد باشد و مجبور به خودسانسوری نشود. خودسانسوری آفت محسوب می‌شود. آزادی در چارچوب قانون ضرورت بعدی تخصص است. وکیل باید درابعاد مختلف حرفه وکالت تخصص داشته باشد. وکیل باید هوش ایجاد تعادل در تمنیات شخصی و امکانات را داشته باشد. همچنین وکیل باید خوش‌نام و سالم باشد و از روابطش با قاضی در امر وکالت استفاده نکند.

این حقوقدان عنوان کرد: در سیستم قضایی این عقیده وجود دارد که وکیل دشمن است. قاضی باهوش با تفهیم پرونده توسط وکیل حکم عادلانه صادر می‌کند، قضات هم همکار ما هستند، بهتر است با هم دوستانه رفتار کنیم. موضوع قابل توجه دیگراستقلال وکلاست. اگراستقلال وکیل گرفته شود مانند این است که آب را از ماهی بگیرند؛ وکیل دیگر نمی‌تواند وکالت کند. به وکلا احترام لازم گذاشته نمی‌شود. ما را برای ورود به محاکم جوری بازرسی می‌کنند که گویی غریبه هستیم. تصویری که از وکیل در جامعه ساختند تصویر منفی ای است. درحالی‌که ثابت می‌کنم معدل سلامت وکالت از اکثر اقشارجامعه بالاتر است.

وی نکته قابل توجه دیگر را بیکاری وکلا دانست و افزود: به وکلای جوان پرونده داده نمی‌شود و آن‌ها مجبورهستند که وارد رانت شوند. وکیل برای این‌که پناهگاه مردم باشد باید در پناه قانون باشد. اخیرا کمپینی برای ورود به حرفه وکالت ایجاد شده است که می‌گوید بدون اجازه می‌خواهیم وکیل شویم. چگونه بدون کنکور می‌خواهید وارد وکالت شوید؟ چرا دولت بدون انسجام علمی و پژوهشی و بدون توجه به نیاز کشور وکیل پرورش می‌دهد؟ ما کانون وکلا را بدون حمایت دولت پرورش دادیم و محدودیت رسیدگی به کار آموز داریم. وزیر اقتصاد و وزیر علوم باید برای سیستم آموزشی کشور برنامه ریزی کنند، پس از پسابرجام در کشور به سرمایه‌گذاری نیاز داریم، اگر سرمایه‌گذار خارجی بخواهد کار حقوقی انجام دهد باید نهاد وکالت مستقل آن‌ها امورشان را پیگیری کند.

وی با بیان این‌که «آیت الله شاهرودی قربانی اطاله نظام قانونگذاری شدند»، ایشان به الزامی کردن وکالت اشاره داشتند وآن را الزامی کردند. همچنین ایسان در این راستا بخشنامه صادر کردند اما در اجرا متوقف شد. توسعه فرهنگ وکالت نیز از مسایل مورد توجه ایشان بود، فرهنگ وکالت یعنی در تمام امور چه حقوقی، چه سایر امور از وکیل استفاده شود تا میزان خطا و اشتباه در امور کاهش یابد.

نجفی توانا اضافه کرد: موضوع قابل توجه دیگراحترام به شان وکالت است، احترام به وکیل احترام به دستگاه عدالت است. موکل وکیل را ناجی خود فرض می‌کند. اگر با وکیل این‌گونه برخورد شود تاثیر منفی در این باور ایجاد می‌کند.

منبع: ایسنا