چرا در برنامه ریزی های شهری حقوق زن و مرد را به طور یکسان در نظر نمی گیرند؟ /تبعیض جنسیتی نباید به ضرر مرد و زن باشد/ قانونی برای زن هایی که با خطر خشونت مواجه هستند، لحاظ نشده است

دیده بان ایران - نوگل تاجدوزیان: هشتم مارس، روز جهانی زن در بسیاری از کشورهای جهان گرامی داشته می شود. 8 مارس روزی است که زنان جهان بدون توجه به گرایشات مختلف فکری، عقیدتی،نژادی و ... به یادآوری موفقیت ها و دستاوردهای شان می پردازند. در حقیقت، این روز مجالی است برای نگاه کردن به گذشته در مسیر تلاش ها، منازعه ها و فعالیت های پیشین، و بیشتر برای نگریستن در راستای حرکت های پیش رو برای باز کردن راه در جهت شکوفایی استعدادها و فرصت هایی که در انتظار نسل آینده زنان است.

 سالانه ملیونها تن از زن و مرد در اقصی نقاط جهان در این روز با ترتیب اجتماعات و گردهمایی ها این روز را گرامی میدارند. 

انتخاب روز هشتم مارس به عنوان روز زن بخاطر مبارزۀ زنان کارگر فابریکه نساجی کتان در سال 1857 میلادی در شهر نیویورک آمریکا بر می گردد.

شرایط کاری سخت و غیر انسانی با دستمزد کم کارگران زن در اوایل قرن بیستم که همراه با مردان در کشور های صنعتی وارد فابریکات و بازار کاری شده بودند آنان را وادار به مبارزه علیه این بی عدالتی به شکل سازمان یافته و منظم نمود. در این روز کارگران نساجى زن در یک کارخانه بزرگ پوشاک براى اعتراض علیه شرایط بسیار سخت کارى و وضعیت اقتصادی شان دست به اعتصاب زدند. خاطره این اعتصاب براى کارگران فابریکۀ نساجى باقى ماند. نارضایتى عمومى ازاین شرایط براى زنان کارگر ادامه داشت.

 به همین دلیل روز هشتم مارس بطور سنتی بنام روز مبارزه زنان علیه بی عدالتی و فشار علیه زنان در خاطره ها باقی ماند. در سال هاى بعد در کشورهاى مختلف اروپایى و امریکا مبارزه زنان به شکل تظاهرات و اعتصاب کاری علیه فشار، تبعیض و استعمار کاری و همینطور برای داشتن حقوق برابر در اجتماع ادامه پیدا کرد.

هر چند در کشور عزیزمان ایران، روز تولد حضرت فاطمه زهرا  (س) در 20 جمادی‌الثانی به عنوان روز زن و همچنین روز مادر گرامی داشته می‌شود اما به هر ترتیب 8 مارس به دلیل جهان شمول بودنش مورد توجه زنان ایران هم قرار می گیرد و در برخی محافل به آن پرداخته می شود.

مباحثی همچون میزان نقش و فعالیت زنان در جامعه، مشارکت پذیری مردان در پذیرش آنها به عنوان جنس برابر از موضوعات مورد علاقه فعالین این عرصه بوده است.

از همین روی «نیره توکلی» فعال حقوق زنان در گفت و گو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران؛ با اشاره به میزان مشارکت زنان در سالهای اخیر و همچنین وعده‌ها و شعارهای دولت یازدهم در به کار گیری بانوان در دولت یازدهم اظهار داشت : «مهم‌ترین وعده‌ها و شعارهای رییس جمهور در دولت یازدهم در خصوص به کار گرفتن زنان در این دولت بوده است و حالا بعد از این همه وقت هنوز موقعیتی برای زنان فراهم نشده و از سوی دولت تزریقی در خصوص به کار گیری زنان صورت نگرفته است و در ابتدای دولت، آقای روحانی شعارهایی دادند ولی هنوز آن شعارها به طور کامل عملی نشده است.»

توکلی در پاسخ به این سوال که در مجلس دهم نمایندگان زن مجلس چقدر توانسته اند انتظارات زنان را بر آورده کنند، اظهار کرد: «ما باید در مقایسه با دولت های گذشته وضعیت زنان را بسنجیم و برای حرکت به سمت پیشرفت زنان قدم برداریم و اگر در دوره قبل مجلس را با این دوره مقایسه کنیم باید بگوییم که نمایندگان زن در این دوره بسیار افکار روشن و نیت مثبت تری به حقوق زنان دارند و تلاش های خوب و قابل توجهی هم تا به حال انجام داده اند، البته 17 نماینده زن در مقابل تعداد نماینده های مرد بسیار دشوارتر اظهارات خود را بیان می کنند ولی با همه این ها بازهم این نمایندگان برای دفاع از حقوق زنان بسیار مثبت عمل کرده اند.»

مدیر گروه جامعه شناسی اظهار کرد: «همه حقوق ها به مردان تعلق می گیرد و باید تغییری ایجاد شود و همیشه بحث زندگی زناشویی مطرح نیست و گاهی اوقات رابطه مادر و پسر و یا حتی خواهر و برادر در سهم ارثیه خانوادگی هم هست و این  تبعیض جنسیتی همیشه مطرح است و قانون تا به حال فردی را موظف نکرده که حقوق مرد و زن را به طور یکسان پرداخت کند و همچنان زنان با مشکلات گذرنامه، حق حضانت فرزند، حق طلاق و ...  هم مواجه هستند.»

این فعال حقوق زنان در پاسخ به این سوال که حضور زنان در عرصه های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی چقدر قابل قبول بوده و آیا به نظر شما، خودشان خواستند که در این عرصه ها کمتر حضور داشته باشند یا خیر؛ گفت: «خیر؛ زنان خیلی بیشتر از آن چیزی که فکر می کنید دوست دارند در اجتماع حضور پیدا کنند، اما مشکلاتی که پیش روی آنهاست بسیار زیاد است. یک امر بدیهی وجود دارد که هر کس از دیدگاهی که  این مسائل را تفسیر می کند باید به این موضوع را در نظر بگیرد که تبعیض جنسیتی نباید به ضرر مرد و زن باشد. به زبان ساده تر یعنی اینکه زن و مرد باید در حد توانایی خود برای تداوم و استحکام خانواده در جامعه گام بر دارند.»

این جامعه شناس در پاسخ به این سوال که در چند ماه گذشته 12 هزار زن، مورد آزار و اذیت  قرار گرفته اند، چرا باید شاهد همسر آزاری باشیم، افزود: «همواره باید نظارتی پشت درهای بسته باشد و اگر دختری به اجبار خانواده ازدواج می کند، باید پشت درهای بسته چشم ناظری به حقوق آن افراد باشد ولی متاسفانه مکانیزم قانونی برای کودک آزاری و زن هایی که با خطر خشونت مواجه هستند، لحاظ نشده است.»

توکلی خاطر نشان کرد: «متاسفانه به محض اینکه صحبت از حقوق زنان می شود، می گویند چرا فقط از زنان صحبت می کنید! از حقوق زنان صحبت می کنیم به دلیل اینکه قانون حتی حضور زنان را در سطح شهر را هم در نظر نمی گیرد و امنیت در سطح شهر برای زنان لحاظ نشده است. به طور مثال؛ زن باردار و یا زنی که بچه به بغل دارد چطور باید از سکوهای اتوبوس ها بالا برود حتما باید پرش خطرناک بکند تا بتواند سوار اتوبوس شود! یا اینکه  تعداد صندلی های اتوبوس های زنان خیلی کمتر از مردان است این معضلات شهری بسیار حقارت آور است و برای من این سوال مطرح است که چرا در برنامه ریزی های شهری حقوق زن و مرد را به طور یکسان در نظر نمی گیرند و اگر در مورد نادیده گرفتن حقوق زنان بخواهیم صحبت کنیم باید بسیار از مشکلات زنان گله کنیم.»

مدیر گروه جامعه شناسی در پاسخ به این سوال که انتقادهایی که در حوزه زنان بیان می شود تا چه اندازه به حق و چقدر به ناحق است، اظهار کرد: «به دلیل اینکه دیگران نمی خواهند در مورد زنان اصلا حرفی زده شود به همین دلیل نظرشان نسبت به وضعیت موجود عالی است و دوست ندارند حرفی در مورد حقوق زنان زده شود و اگر حرفی در این خصوص زده شد، قطعا زن ها را انتقاد می کنند و به اعتقاد بنده بیشتر انتقادها به زنان  ناحق است.»