رشته تاریخ در کشور دچار عدم زایندگی است
رئیس انجمن ایرانی تاریخ گفت: رشته تاریخ در کشور ما امروز در شرایط عقیم وارگی و عدم زایندگی است و همین امر پیامدهای بسیاری برای این حوزه دانشی داشته است.
وی عنوان کرد: وضعیت کنونی این رشته تنها به شرایط درون رشته ای تاریخ بازنمی گردد بلکه به ناکارآمدی عملکردی علمی این رشته و اشکال در گردش سرمایه انسانی و ایده ها در این رشته نیز مربوط می شود که در موارد بسیار خود را نشان داده است.
وی ادامه داد: در این میان آنچه در زمینه رشته و دانش تاریخ مورد تاکید و اهمیت است ارتباط آن با فضای اجتماعی است زیرا ما حامل فضای معنوی و حافظه تاریخی و اجتماعی مردم هستیم و باید این نبود ارتباط و پیوند حل شود.
رئیس انجمن ایرانی تاریخ اظهار کرد: این انقطاع تاریخی و گسست های ایجاد شده مظاهر زیادی دارد و در واقع آنچه با عنوان ادبیات تاریخی داریم نمی تواند انتظارات مردم را از این حوزه برآورده کند و این انسداد موجب می شود این رشته در ساماندهی نهادی خود دچار مشکل شود.
افزود: از این رو نیاز محوری در حوزه رشته های تحصیلی آن نیز تا کنون محقق نشده و آگاهی و هویت صنفی بین دانش آموختگان آن ایجاد نشده است در حالی که این رشته همانند رشته های روان شناسی و حقوق نیاز به یک تشکل صنفی قوی دارد.
دکتر یوسفی فر توضیح داد: مورخان مجموعه ای از اطلاعات و تاریخ را در خود دارند که طرح و بیان آن مخاطره آمیز است و وقتی یک نظام صنفی قوی حامی آنان نباشد جرات بازگو کردن آن را ندارند زیرا گفتن آن در واقع برایشان هزینه بر است.
وی با بیان اینکه برخی مطالب و مباحث، بسیار پویا و فعال در جامعه وجود دارد اما ما تاریخدانان به آن ورود نمی کنیم، گفت: به عنوان نمونه حوزه روابط خارجی، مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی، همه مباحث تاریخی و در واقع موضوعات البته نه برای ما تاریخ دانان بلکه برای جامعه جذاب است .
یوسفی فر با اشاره به موضوع کوروش و روز جهانی بزرگداشت او در آبانماه گفت: برخی به صورت فردی به این موضوع وارد شدند اما موضوع کوروش به عنوان موضوعی که مبتلابه جامعه و حوزه کارشناسی تاریخ و بحث مورد توجه جامعه امروز است به هیچ وجه ادبیاتی پیرامون آن تولید نشده در حالی که باید صدها سخنرانی از اهل تاریخ در این حوزه شکل می گرفت و نه تنها متخصصان عصر باستان و هخامنشی، بلکه تمام کسانی که توان کارشناسی داشتند باید بدان ورود پیدا می کردند.
وی عنوان کرد: علت عدم ورود آن است که احساس می کنند هزینه بر است و نباید ورود کرد و می گویند بگذارید جامعه هر برداشتی می خواهد، داشته باشد.
وی ادامه داد: در مقابل، این شرایط موجب بی اعتنایی تاریخ دانان به مناقشات داخلی و خارجی می شود چنانکه امروز نسبت به تکه، تکه شدن مواریث تمدنی و معنوی خود در حوزه خارجی بی اعتنا شده ایم و در حوزه داخلی هم به بسیاری از مباحث اعم از امنیت اجتماعی، حقوق شهروندی و غیره حاضر به ورود نشده ایم.
وی با تاکید بر لزوم آسیب شناسی وضعیت موجود رشته و دانش تاریخ افزود: پس از شناسایی این آسیب ها باید اجماع کلی بر روی این مسائل حاصل شده و روش های علمی و منطقی برای خروج از این شرایط استخراج و ارائه شود.
این همایش که امروز در مشهد آغاز شده به مدت 2 روز ادامه دارد.
