خوزستان در محاصره/ مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر خوزستان: برخی از روستاییان دامدار حاضر نیستند در اردوگاه‌ها ساکن شوند
کاپیتان مهدی شهرابی: عملیات امدادرسانی در خوزستان سخت‌تر از گلستان است
دیده بان ایران- بهار امسال همراه با سیل آمد، در ابتدای سال که از سیل گلستان و لرستان شنیدیم خبری از سیل خوزستان نبود، خوزستان اما شرایط خوبی ندارد. این روزها امدادگران جمعیت هلال‌احمر روستا به روستا می‌روند و از مردم می‌خواهند تا خانه‌هایشان را خالی کرده و به اردوگاه‌ها بروند. تا غروب ۱۶ فروردین ماه ۹۰ روستا تخلیه شدند و ساکنان آنها به اردوگاه‌هایی که درون شهر زده شده منتقل شده‌اند. کار امدادگران خوزستانی ساده نیست، راضی کردن مردمی که بناست دام‌ها و خانه‌شان را رها کنند به این راحتی‌ها نیست و بسیاری از آنها تا لحظات آخر در برابر خالی کردن خانه‌هایشان مقاومت می‌کنند. تقریبا تمام امدادگران جمعیت هلال‌احمر از چهارم فروردین ماه تا به حال این تجربه را داشته‌اند که بارها و بارها به یک روستا مراجعه کنند و از ساکنان آن بخواهند که خانه‌هایشان را خالی کنند و درنهایت آب که به روستا می‌رسد مردم قانع می‌شوند که بروند. تمام امید امدادگران و مردم به این است که طوفان و بارندگی ۱۸ فروردین ماه ختم به خیر شود و کم کم داستان سیل در خوزستان به پایان برسد. در این شرایط صبح ۱۷ فروردین ماه به خوزستان رسیدیم و نخستین جایی که به آن سر زدیم مرکز امدادونجات هوایی این استان بود، ۶ فروند بالگرد چند روز است که کار امدادرسانی را برعهده دارند و انبارها مدام درحال بارگیری اقلام امدادی برای ارسال به روستاها هستند.
تا ۱۶ فروردین ماه ۱۳۹۸ در ۱۸ شهرستان استان خوزستان؛ ١١٩ شهر، روستا، مناطق عشایرنشین و محور کوهستانی به ٤٢هزار و ٩٧٣ نفر امدادرسانی شده و ٢٤هزار و ١٤٢ نفر اسکان اضطراری داده شدند. تا به حال ۳۴ اردوگاه اسکان اضطراری در مدارس و سالن‌های ورزشی شهرهای دزفول، اهواز، شوش، شوشتر، شادگان، باوی و سوسنگرد ایجاد شده‌اند و آمادگی و هماهنگی برای اسکان اضطراری ١٠٠هزار نفر در شهرستان‌ها توسط جمعیت هلال‌احمر وجود دارد، غذای گرم نیز هر روز بین روستاییان پخش می‌شود.
هزار نفر از نیروهای جمعیت هلال‌احمر استان خوزستان در عملیات امدادونجات سیل حضور دارند
خوزستان از چهارم فروردین ماه متاثر از بارندگی‌ها میزبان سیل شد؛ برخی از شهرها مانند ایذه، مسجدسلیمان، رامهرمز و باغملک نخستین شهرهای درگیر بودند که همان هفته اول فروردین ماه سیل در آنها آغاز شد. ١٨ شهر در خوزستان درگیر شدند و امدادرسانی از همان چهارم فروردین ماه برای این شهرها آغاز شد. به گفته مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر خوزستان افزایش سطح رودخانه‌ها و سدها و بارندگی باعث شد تعداد شهرهای درگیر سیل در خوزستان بیشتر شود، علی خدادادی می‌گوید: «بارندگی در لرستان و ایلام نیز باعث افزایش ذخیره سدها شد، از هفتم فروردین ماه برخی از روستاها متاثر از افزایش سطح آب شدند و کم‌کم به این تعداد افزوده شد تا این‌که درنهایت تا ١٦ فروردین ماه مجبور به تخلیه ٩٠ روستا شدیم که به غیراز این روستاها ۳۶ روستای دیگر نیز درحال حاضر تحت‌تأثیر سیل قرار گرفته‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «تا به حال بیش از ۳۷ اردوگاه اسکان اضطراری برپا شده‌اند و بیش از ۲۴هزار نفر در این اردوگاه‌ها مستقر هستند. متاسفانه شب شانزدهم فروردین ماه اوضاع بد جوی و طوفان باعث شد تعدادی از چادرهای این اردوگاه‌ها آسیب ببیند که نیروهای ما ظرف ۲۴ ساعت این اتفاق را جبران کردند و شرایط اردوگاه‌ها درحال حاضر خوب است.»
مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان خوزستان می‌گوید: «نکته قابل توجهی که وجود دارد این است که بحران سیل در خوزستان هر چند رو به پایداری است، اما مرتفع نشده و شاید مجبور به تخلیه چند شهر مانند سوسنگرد، بستان، رفیده و حمیدیه شویم که چندین‌هزار نفر جمعیت دارند و در این صورت بیش از ۱۰۰هزار نفرنیاز به اسکان اضطراری خواهند داشت. برای این اسکان مکان‌هایی را در نظر گرفته‌ایم. تعدادی از مدارس، اردوگاه‌های راهیان نور، سالن‌های ورزشی، یادمان شهدا و برخی از پادگان‌های آموزشی را با همکاری سپاه و ارتش هماهنگ کرده‌ایم که در صورت نیاز این عزیزان در این مکان‌ها اسکان داده شوند. برای تجهیزات نیز پیش‌بینی لازم را انجام داده‌ایم، در روزهای آینده اگر افزایش حجم آب در رودخانه کرخه را داشته باشیم مجبور به تخلیه هستیم و قطعا درخواست‌های بیشتری برای اسکان اضطراری وجود خواهد داشت.»
پیش از این پیش‌بینی جمعیت هلال‌احمر خوزستان اسکان ۱۰۰هزار نفر به پشتیبانی جمعیت هلال‌احمر بوده است، اما به گفته خدادادی اگر این تعداد بیشتر شود با توجه به وسعت حادثه قطعا امکانات استان خوزستان کفایت نمی‌کند. هر چند تا به حال از مرکز مساعدت‌های زیادی با هلال‌احمر خوزستان وجود داشته، اما بافت خوزستان کار را با مشکل مواجه کرده است. خدادادی می‌گوید: «برخی از روستاییان دامدار حاضر نیستند در اردوگاه‌ها ساکن شوند و همین دلیل نیاز به چادرهای مسافرتی داریم تا آنها را در کنار دام‌هایشان اسکان دهیم، تا به حال هم تعدادی از این چادرها را تهیه کرده‌ایم تا در منطقه استقرار پیدا کنند. در عین حال درخواست برای تهیه تعداد بیشتری چادر داده‌ایم تا مشکلات این عزیزان را هم مرتفع کنیم. اما نکته‌ای که بسیار مهم است تبعات اجتماعی و امنیتی این رویداد است که باید مدنظر قرار بگیرد، بنا شده استان‌های معین نزدیک برای شهرهای خوزستان در نظر گرفته شوند، چرا که جمعیت هلال‌احمر به تنهایی نمی‌تواند تمام این مشکلات را مرتفع کند، تا به حال تصمیم‌گیری‌هایی انجام شده و ما درخواست‌های خود را به استانداری انتقال داده‌ایم. بناست تقسیم کار بین نهادهای مختلف انجام شود تا شهرهایی که نیاز به تخلیه دارند شناسایی شوند و اسکان اضطراری انجام شود.»
حمایت‌های مردمی قابل تقدیر است
هزار نفر از نیروهای جمعیت هلال‌احمر استان خوزستان در عملیات امدادونجات سیل حضور دارند؛ رئیس جمعیت هلال‌احمر خوزستان با بیان این نکته می‌گوید: «داوطلبان زیادی نیز از روز نخست درگیری با سیل با ما همکاری داشتند و هماهنگی و همدلی خوبی در خوزستان وجود دارد. حمایت‌های مردم قابل تقدیر و چشمگیر است. به عینه می‌بینیم که بسیاری از افراد هستند که بیشتر از یک هفته است با خانواده، خودرو و تمام اموال خودشان در اختیار جمعیت هلال‌احمر بوده‌اند و این قابل تقدیر و باعث افتخار است. خیلی از عزیزان از شهرستان‌های دیگر نیز پای کار هستند، از سازمان‌های مختلف به ما کمک می‌کنند؛ پتروشیمی، مواکب، گروه‌های مردم نهاد و خیلی از نهادهای دیگر با ما همراه هستند. به‌عنوان مثال شرکت تک نان که در زلزله کرمانشاه نیز با ما همراه بود این روزها باز هم در کنار جمعیت هلال‌احمر است و برای انتقال نان به شهرها و روستاهای مختلف آسیب دیده تلاش می‌کند.»
امداد هوایی در خوزستان سخت‌تر از گلستان است
نزدیک به سه روز است که ۴ فروند بالگرد به خوزستان منتقل شده و کارشان را آغاز کرده‌اند. اینها را کاپیتان مهدی شهرابی در آشیانه بالگرد خوزستان می‌گوید و ادامه می‌دهد: «پیش از این در گلستان و خرم آباد بودیم، اما زمانی که وضع اضطراری برای خوزستان اعلام شد به این‌جا آمدیم و در این مدت در یک روز حتی تا ٣٣ ساعت هم پرواز داشته‌ایم یعنی تا ٧٠ سورتی پرواز.»
به گفته این خلبان کارکشته جمعیت هلال‌احمر بالگردهای جمعیت هلال‌احمر در خوزستان فعالیت‌های مختلفی داشته‌اند؛ از عملیات امداد و نجات برای روستاییان درگیر در سیل گرفته تا فرستادن اقلام و مواد غذایی. بسیاری از پروازها هم دو منظوره بوده‌اند؛ بالگردها غذا چادر و مایحتاج را به روستاها برده و در بازگشت تعدادی از مردم را به شهر منتقل کرده‌اند. در خوزستان روستاها نزدیک به هم هستند به همین دلیل امکان پرواز دو بالگرد همزمان با هم خیلی از مواقع وجود ندارد چون ممکن است تداخل پروازی پیش بیاید به همین دلیل اقلام که پیاده می‌شوند افرادی که در محاصره آب قرار گرفته‌اند با بالگردها به محل امن منتقل می‌شوند. کاپیتان شهرابی در مورد تفاوت شکل امدادرسانی هوایی در گلستان و خوزستان می‌گوید: «در گلستان دو شهر اصلی در آق قلا و گمیشان درگیر سیل بودند، اما در خوزستان تعداد روستاها و مناطق درگیر بسیار بیشتر است، رودهای کارون، کرخه و سد دز شدت و وسعت حادثه را بیشتر می‌کنند در عین حال خرابی‌های سیل از سمت لرستان خوزستان سرازیر شده‌اند. آب دشت را گرفته است و بیشتر مردم احشام زیادی دارند به همین دلیل عملیات امدادرسانی در خوزستان سخت‌تر از گلستان است؛ پراکندگی جمعیت بیشتر است و تنها چند روستا و شهر درگیر سیل نیستند,١٧ فروردین ماه در بین اهالی ١٢ روستای سیل زده استان حدود٥/١ تن غذای گرم توزیع شد و ٤ روستا تخلیه نفرات از جمله پیر مرد و پیر زن و کودکان به همراه ٢ زن باردار شدند.»
خیلی‌ها به امید سیل‌بند خانه‌هایشان را خالی نکردند
راننده تاکسی فرودگاه اوضاع خوزستان را از همه شهرهای سیل‌زده بدتر می‌داند، در تمام این سال‌ها که از خدا عمر گرفته است تا به حال ندیده بوده که اهواز از داد سیل به این حال و روز بیفتد. می‌گوید: «پادگان‌ها، مدارس، مساجد و ورزشگاه‌ها در خود اهواز میزبان اردوگاه‌های اسکان اضطراری شده‌اند. باران هنوز می‌بارد اما خیلی کم است، هفته گذشته باران‌ها خیلی شدیدتر بوده‌اند، با این حال سطح آب خیلی بالاست. سیل به این شکلی که الان خوزستان را گرفته تا به حال سابقه نداشته یا شاید حداقل من ندیدم، سال ٧٢ یک بار همه چیز بد شد و گفتند سیل آمده اما اصلا به این اندازه نبود.»
مصطفی طرفی را همه مصطفی کوسه صدا می‌زنند، بچه‌های اهواز او را با این خصلت می‌شناسند که شناگر ماهری است، روزهاست در خوزستان مشغول کمک برای تخلیه روستاهای درگیر است. قبل از عید در رفیعه بوده‌اند و در روستاها و شهرهای دیگر استان به اندازه الان حرفی از سیل نبوده است؛ اما از ٧ فروردین اوضاع بدتر شده و روستا به روستا برای تخلیه می‌روند. می‌گوید: «هرقدر تذکر می‌دهیم فایده ندارد، مردم می‌گویند آب سمت ما نمی‌آید و خودمان سیل‌بند زده‌ایم. خیلی‌ها به امید سیل‌بند خانه‌هایشان را خالی نکردند، اما وقتی ارتفاع آب از نیم متر به دو متر رسید، مجبور شدند روستا را خالی کنند. بچه‌های خوزستان همه درگیر شده‌اند و کمک می‌کنند. بیشتر از ٩٢ روستا را تخلیه کرده‌ایم و مردم به جاهای مطمئن رفته‌اند. تا حالا هم هر روستایی که خالی کرده‌ایم هنوز زیر آب است. هرشب به اردوگاه‌ها می‌رویم و به مردم امیدواری می‌دهیم که اگر خدا بخواهد تا فردا آب می‌خوابد و می‌توانند به خانه برگردند، اما هنوز که بحران تمام نشده است.»/ شهروند
