چرا گاز در برخی استان‌ها قطع شد؟؛ کوتاهی دولت یا بدمصرفی ملت؟/ تاثیر تحریم‌ها در بوجود آمدن شرایط فعلی
افت فشار گاز از یک سو و سرما و یخ بندان در شهرهای شمالی کشور از سوی دیگر شرایط سخت را برای مردم و دولت به وجود آورده است ولی چه عواملی سبب بوجود آمدن چنین شرایطی شدند؟ موضوعی که دستمایه تهیه گزارش از سوی دیده‌بان ایران شد.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ آمارها نشان می‌دهند که تولید و مصرف انرژی در ایران طی سال‌های گذشته بدون برنامه‌ریزی اصولی و بلندمدت صورت گرفته و درنتیجه اقتصاد کشور با مشکلات عدیده‌ای روبرو شده که در صورت تداوم وضعیت موجود در آینده نزدیک اقتصاد ایران به واردکننده خالص انرژی تبدیل خواهد شد.
در روزهای گذشته مصرف گاز در بخش خانگی از ۶۸۵ میلیون متر مکعب عبور کرد که تهرانی‌ها به مصرف ۱۴ درصدی نسبت به کل کشور از این میزان ۱۲۵ میلیون متر مکعب در روز مصرف داشتند. اما حالا خبر رسیده که گاز ۱۶۰۰ مشترک بدمصرف تهرانی قطع شد خبری که مدیرعامل شرکت گاز استان تهران آن را تأیید کرد و گفت: مصرف گاز در تهران ۱۲۵ میلیون متر مکعب مصرف در روز گذشته بوده است، به همین دلیل گاز ۱۶۰۰ مشترک بدمصرف را در تهران قطع کردیم.
جواد اوجی، وزیر نفت روز پنجشنبه در حاشیه بازدید از مرکز دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران گفت که سوآپ گاز ترکمنستان به‌صورت کامل قطع شده است، اما با تغییرهایی در خطوط انتقال گاز و استفاده حداکثری از ظرفیت تولید در جنوب تا این لحظه توانسته‌ایم استمرار در گازرسانی کشور را حفظ کنیم.
وی با ابراز نگرانی خود از افت فشار گاز در استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوب، گلستان و سمنان، از مردم خواست تا برای پایداری گازرسانی دمای بهینه محیط خود را بین ۱۸تا۲۱ درجه نگهدارند. در حال حاضر سردترین ایستگاه‌ها به ترتیب مربوط به «مهدی شهر» با دمای ۲۴.۵-، «فریمان» ۲۳.۵-، «سراب» و «گلمکان» با دمای ۲۱.۸- درجه سلسیوس بوده است.
افت فشار گاز از یک سو و سرما و یخ بندان در شهرهای شمالی کشور از سوی دیگر شرایط سخت و بحرانی را برای مردم و دولت به وجود آورده است. این وضعیت ناراحت‌کننده تا جایی پیش رفته که مسئولان امر نسبت به این موضوع هشدار می‌دهند به طوری محمدرضا جولایی، مدیر مرکز راهبری گاز کشور هم گفت ۵ استان در شرایط هشدار «تامین گاز» قرار دارند. به گفته او : اگر میزان مصرف به همین روال ادامه داشته باشد استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی، گلستان و مازندران با چالش مواجه خواهند شد.
مدیرعامل شرکت گاز خراسان رضوی در این رابطه با تاکید بر اینکه در تمامی نقاط استان دچار افت شدید گاز شده‌اند و به دنبال سوخت جایگزین گاز هستند گفت: خراسان رضوی سخت‌ترین شرایط ۱۵ سال اخیر را تجربه می‌کند و امید می‌رود که مردم این مرز و بوم ما را در این شرایط همیاری کنند و با صرفه جویی از قطعی گسترده در این شرایط جلوگیری شود.
از سوی دیگر؛ ، مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق روز یکشنبه از مردم خواست «با صرفه‌جویی در مصرف گاز و برق از قطع شدن این دو انرژی گران‌بها در این روزها» جلوگیری کنند.
علی جبل‌عاملی؛ کارشناس بازار سرمایه طی یادداشتی تامین و توزیع گاز را دو مقوله مهم در بحث گازرسانی دانست و گفت: در زمینه تأمین و تولید باید توجه داشت که مخازن بعد از مدتی دچار کاهش فشار می‌شوند که روند تولید را کاهش می‌دهند و نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. توزیع نیز همانند تولید نیازمند سرمایه‌گذاری است تا هم خطوط فرسوده بازسازی شوند و هم ظرفیت خط جنوب به شمال افزایش پیدا کند که در صورت عدم تحقق این امر در آینده علاوه بر استان‌های شمالی، استان‌های مرکزی نیز درگیر این مسأله می‌شوند. وی گفت: علاوه بر سرمایه‌گذاری، مشکل دیگر در عدم امکان استفاده از فناوری‌های جدید است که به‌واسطه تحریم‌ها امکان بهره بردن از روش‌های مختلف انتقال فناوری از جمله همکاری با شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به آسانی میسر نیست
سخن پایانی؛ استفاده از کلمه کمبود گاز برای کشور ما که دارای دومین ذخایر گازی است مناسب نیست درست است که انتقادهای زیادی به دولت و دولت‌های قبل در اصولی‌سازی ساخت‌و سازها برای جلوگیری از هدررفت انرژی وارد است ولی مدیریت مصرف و فرهنگ‌سازی الزامی است. یکی از اصلی‌ترین دلایل کمبود انرژی در کشور، بدمصرف بودنمان است ولی دلیل عمده بد مصرفی و مصرف بیش از سرانه جهانی، پایین بودن راندمان تجهیزات و عدم رعایت اصول ساختمان‌سازی بخصوص درگذشته است. دمای آسایش استاندارد منازل بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی‌گراد است، بنابراین دمای منازل نباید از ۲۲ درجه بالاتر برود و اگر هوای بیرون سرد می‌شود و شهروندان در منازلشان احساس سرما می‌کنند می‌توانند به‌جای اینکه دمای سیستم گرمایشی را بالا ببرند، لباس مناسب‌تری بپوشند.
به نظر می‌رسد تحریم‌ها باعث شده‌اند تکنولوژی‌های جدید به کشور وارد نشده و سایر کشورها نیز علاقه‌ای به مشارکت در صنعت گاز و پتروشیمی ایران نداشته باشند.
گزارش: صفورا طالب‌زاده_ سایت دیده‌بان ایران
