گرانی بی‌سروصدای لبنیات

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران، به دنبال گرانی بسیاری از کالاهای اساسی با بهانه‌هایی نظیر افزایش سرمای هوا، نوسانات نرخ ارز و افزایش قیمت دلار و... صنایع لبنی نیز برای جا نماندن از قافله گرانفروشی‌ها، اقدام به افزایش قیمت محصولات خود کرده‌اند. 

شواهد بازار حاکی از آن است که لبنیات به طور زیرپوستی و بدون سر و صدا در حال گران شدن است در حالی که صنایع لبنی هیچ مجوزی برای افزایش قیمت محصولات خود دریافت نکرده‌اند. موج افزایش قیمت ابتدا از سمت بازار کره شروع شد به طوری که انواع کره که در چند وقت اخیر با قیمت بین 2300 تا 2500 تومان عرضه می‌شد در حال حاضر با افزایش هزار تومانی با قیمت 3500 تومان در واحدهای صنفی به فروش می‌رسد. پس از آن، قیمت برخی برندهای ماست‌ و شیر نیز بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ تومان افزایش یافته است. این در حالی است که کارخانجات با وجود افزایش قیمت محصولات لبنی، شیر خام را از دامداران 50 تومان کمتر از نرخ تعیین‌شده یعنی 1200 تومان می‌خرند. 

در این میان سازمان‌های نظارتی نیز که معمولا برای برخورد با گرانی‌ها و تنظیم بازار کالاهای اساسی به موقع واکنش نشان نمی‌دهند، این بار با پررنگ شدن خبر افزایش قیمت برخی محصولات لبنی سعی کردند برای حمایت از مردم آسیب‌دیده از گرانی‌های مناسبت‌های خاصی مانند شب یلدا، سکوت اختیار نکنند. بر همین اساس سخنگوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به تازگی افزایش هرگونه قیمت محصولات لبنی را ممنوع اعلام کرده و در این خصوص اظهار داشته است که با واحدهای لبنی متخلف برخورد خواهیم کرد. 

البته این در حالی است که با توجه به ورود فصل سرما تقاضا برای شیر و محصولات لبنی رو به افزایش است و خرید چنین محصولاتی جزو خرید روزانه برای سفره مردم تلقی می‌شود. بنابراین با توجه به اینکه حدود یک هفته‌ای می‌شود که موج افزایش قیمت در بازار لبنیات شروع شده، انتظار می‌رود مسوولان دستگاه‌های نظارتی به طور جدی‌تر با این موضوع برخورد کنند. 

گلایه وزارت کشاورزی از عملکرد کارخانه‌ها

در همین راستا محمدرضا ملاصالحی، رییس مرکز اصلاح ‌نژاد دام کشور با بیان اینکه باید راهکاری اساسی اندیشید تا یک‌بار برای همیشه، گرانفروشی و تخلف از بین برود، گفت: هرچند در واکنش به این گرانی‌ها باید دستگاه‌های نظارتی وارد عمل شوند و اجازه ندهند حق مردم و دامداران پایمال شود اما جریمه کردن کارخانه متخلف یا گرانفروش، چه دردی از دامداران دوا می‌کند؟ آن هم با پروسه بلندمدتی که در رسیدگی به پرونده‌های این متخلفان طی می‌شود بنابراین برای این موضوع باید راهکاری اساسی اندیشید. 
وی با بیان اینکه قیمت خرید شیرخام کاهش یافته است، بیان کرد: کارخانه‌ها مانند کسانی شده‌اند که در شاخه نشسته و بن می‌برند. 
ملاصالحی اظهار کرد: با وجود اینکه عرضه شیر زیاد نشده و مصرف هم به‌طور ملموس افزایش نیافته اما قیمت محصولات نهایی کارخانه‌ها در برخی اقلام تا ۱۰ درصد نیز افزایش یافته است در حالی که قیمت شیرخام خریداری شده از دامداران، بین ۵۰ تا ۱۰۰ تومان افت کرده است. 
به گفته وی، هم‌اکنون گزارش‌هایی که از کارخانه‌های مختلف می‌رسد، نشان از کاهش قیمت شیرخام دارد و از طرف دیگر دستمزد دامداران در فاصله‌ای ۶۰ تا ۹۰ روزه پرداخت می‌شود یعنی پولی که امروز به حساب دامدار واریز می‌شود، مربوط به محصولی است که دو تا سه ماه قبل فروخته است بنابراین هم نرخ خرید شیرخام کاهش یافته، هم مدت پرداخت زیاد شده و هم محصول نهایی گران‌تر از ماه‌های گذشته به دست مصرف‌کننده می‌رسد. 
رییس مرکز اصلاح نژاد دام کشور ادامه داد: اگر فرض را بر این بگیریم که سالانه شش میلیون تن شیرخام وارد کارخانه‌ها می‌شود، بعد از تقسیم این عدد بر ۳۶۵ روز و ضرب آن در ۶۰ روز (دو ماه) نزدیک به یک میلیون تن خواهد شد. به عبارتی با احتساب قیمت آن، این نتیجه استنباط می‌شود که بیش از یک‌هزار میلیارد تومان، حق دامداران در جیب کارخانه‌ها بلوکه شده و در حقیقت مانند وام قرض‌الحسنه‌ای است که دامداران به کارخانه‌ها داده باشند. 

افزایش چشمگیر قیمت کره

در رابطه با نوسان قیمت لبنیات در بازار، رییس اتحادیه فروشندگان لبنیات نیز گفت: قیمت انواع کره با توجه به وارداتی بودن حجم بالایی از این محصول در چندوقت اخیر با افزایش قیمت چشمگیری روبه‌رو شده است. 
وی درخصوص وضعیت بازار لبنیات اظهار کرد: قیمت انواع لبنیات به عوامل متعددی بستگی دارد و تا زمانی که همه مسوولان از تولید تا توزیع برای حل مشکلات موجود در این چرخه دست به دست یکدیگر ندهند، ممکن است قیمت‌ها با نوسان روبه‌رو شود. 
وی افزود: در حال حاضر بین لبنیات، قیمت انواع کره با افزایش چشمگیر روبه‌رو شده که با توجه به وارداتی بودن حجم بالای این محصول از کشورهای نیوزیلند و هلند، عوامل بسیاری در این افزایش قیمت دخیل بوده است. 
رجبی در همین رابطه اظهار کرد: انواع کره که در چند وقت اخیر با قیمت بین 2300 تا 2500 تومان قیمت داشت در حال حاضر با افزایش هزار تومانی، 3500 تومان در واحدهای صنفی به فروش می‌رسد. 
رییس اتحادیه فروشندگان لبنیات درخصوص مهم‌ترین عامل در افزایش قیمت انواع لبنیات گفت: بسته‌بندی در بحث لبنیات از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورتی که مواد پتروشیمی با افزایش قیمت مواجه شود ممکن است در قیمت انواع لبنیات نیز این تغییر مشاهده شود. 
وی افزود: باید تمام مسوولان در یک جمع حضور یابند و مشکلات پیش‌روی لبنیات و دلایل نوسان قیمت‌ها را بررسی کنند تا در این مورد تولیدکننده، فروشنده و مصرف‌کننده با قیمت‌های مناسب به خرید و فروش محصولات بپردازند و در این بین افزایش یا کاهش قیمت‌ها کسی را متضرر نکند. 
رجبی گفت: نشست‌های برگزار شده در خصوص کنترل قیمت‌ها تنها مُسکنی برای کنترل وضعیت بازار است و باید برای حل مشکلات به طور اساسی هماهنگی بین تمام وزارتخانه‌های مسوول و نهادهای وابسته به صورت یکپارچه انجام شود. 
سکوت انجمن صنایع لبنی
افزایش قیمت کره در بازار در حالی است که برخی فرآورده‌های لبنی دیگر مانند شیر نیز در بازار گران شده و به نظر می‌رسد کسی در انجمن صنایع لبنی پاسخگوی این مساله نیست. 
در همین رابطه رییس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران با بیان اینکه قیمت برخی محصولات لبنی در بازار افزایش یافته است، اظهار داشت: مسوولان انجمن لبنی اعلام کرده‌اند مجوز این افزایش قیمت مربوط به سال گذشته است اما صنایع آن را امسال اعمال کرده‌اند. 
احمد مقدسی با اشاره به اینکه کارخانجات همزمان با بالابردن قیمت محصولات خود، قیمت خرید شیرخام را از دامداران کاهش داده‌اند، افزود: بنابراین قیمت محصولات لبنی برای مصرف‌کنندگان گران شده اما نرخ شیرخام دامداران کاهش یافته است. وی با بیان اینکه قبلا کارخانجات شیرخام را ۱۲۵۰ تومان می‌خریدند اما درحال حاضر نرخ این محصول را ۵۰ تومان کاهش داده‌اند، افزود: درحال حاضر هرکیلوگرم شیرخام از دامداران ۱۲۰۰ تومان خریداری می‌شود. 
مقدسی تصریح کرد: هیچ‌کدام از دستگاه‌های نظارتی، بر اقدامات کارخانجات نظارت و کنترل ندارند و صنایع نیز هر طور که مایل هستند در این زمینه عمل می‌کنند. 
وی خاطر نشان کرد: قیمت همه فرآورده‌های لبنی بالا نرفته اما علاوه بر کره، قیمت برخی از ماست‌ها و شیرها نیز بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ تومان افزایش یافته است. 
رییس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران با بیان اینکه درحال حاضر قیمت تمام‌شده تولید هرکیلوگرم شیرخام ۱۳۲۰ تومان است، گفت: با در نظر گرفتن حداقل درصد سود باید هرکیلوگرم شیرخام از دامداران ۱۴۴۰ تومان خریداری شود که این قیمت با وجود آنکه مدت‌هاست تصویب شده اما تاکنون اجرایی نشده است. 
ضرر دامداران بیشتر می‌شود
در همین راستا مدیرعامل اتحادیه دامداران ایران نیز گفت: نه‌تنها مصوبه افزایش قیمت خرید شیر خام به 1440 تومان اجرا نشده بلکه دو ماه است که کارخانجات با وجود افزایش قیمت محصولات لبنی شیر خام را از دامداران 50 تومان کمتر یعنی 1200 تومان می‌خرند. 
علیرضا عزیزاللهی با انتقاد از روندی که کارخانه‌ها در خرید شیر از دامداران در پیش گرفته‌اند،‌ اظهار داشت: مدتی است با توجه به ورود فصل سرما تقاضا برای شیر و محصولات لبنی رو به افزایش است و حتی قیمت برخی محصولات لبنی در بازار بدون آنکه صدایی از کسی دربیاید، افزایش یافته است. 
وی اضافه کرد: این در حالی است که در قیمت شیرخام نه‌تنها مصوبه 1440 تومانی دولت اصلا اجرا نشده بلکه از همان قیمت 1250 تومان هم کارخانجات 50 تومان کم کرده‌اند و 1200 تومان می‌خرند. 
مدیرعامل اتحادیه دامداران ایران در پاسخ به اینکه کارخانجات چه دلیلی برای این کار آ‌ورده‌اند،‌ به فارس گفت: آنها هیچ دلیلی اعلام نکرده‌اند، مضاف بر آنکه دامداران با ورود سرما باید هزینه بیشتری برای تامین علوفه خود در نظر بگیرند و ضرر و زیان دامداران با این کار تشدید می‌شود. 
به گفته عزیزاللهی، کارخانجات صنعتی شیر حاکمیت و نظارت دولت بر روند خرید شیر را قبول ندارند و می‌گویند عرضه و تقاضا قیمت را باید تعیین کند پس چرا با افزایش مصرف شیر قیمت خرید شیر خام را افزایش نمی‌دهند و هیچ برخوردی هم از طرف دستگاه‌های نظارتی در مورد قیمت خرید شیرخام نمی‌شود. 
وی در مورد خرید تضمینی شیر نیز گفت: دولت سال‌هاست که یارانه‌ای برای خرید شیر به هیچ‌کس نمی‌دهد و فقط ماهانه یک هزار تن خرید تضمینی در نظر می‌گیرند که معمولا 850 تن خریداری می‌شود. 
برخورد با گرانفروشان خودسر
گرانی برخی از برندهای محصولات لبنی چند روزی است که در بازار اتفاق افتاده است. از همین رو سخنگوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان افزایش هرگونه قیمت محصولات لبنی را ممنوع اعلام کرد و گفت: با واحدهای لبنی متخلف برخورد خواهیم کرد. 
غلامرضا کاوه درخصوص افزایش قیمت برخی محصولات لبنی از جمله کره در روزهای گذشته گفت: افزایش قیمت کره غیرقانونی است و به‌طور قطع سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در رابطه با این افزایش قیمت اعمال قانون می‌کند. 
وی با بیان اینکه سازمان حمایت اقدامات نظارتی خود را بر قیمت کره انجام داده و به نرخ قبل بازگشته است، افزود: برخی تولیدکنندگان به طور خودسر قیمت‌ها را افزایش دادند که با برخورد سازمان حمایت روبه‌رو شده و تعهد دادند که دیگر افزایش قیمت نداشته باشند. 
سخنگوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با اعلام اینکه اعمال قانون برای برخی واحدهای لبنی انجام شده و پرونده تعزیراتی برای آنها تشکیل شده است، اظهار داشت: لبنیات جزو کالاهای گروه یک است که مشمول قیمت‌گذاری می‌شود و در صورت نیاز به تغییر قیمت باید فرآیند کارگروه تنظیم بازار را طی کند. 
کاوه درخصوص افزایش قیمت شیر طی روزهای گذشته گفت: هرگونه افزایش قیمت ممنوع است و تمامی محصولات لبنی جزو کالاهای اولویت‌دار بوده و مشمول قیمت‌گذاری هستند بنابراین اگر هر واحد صنفی افزایش قیمت داشته باشد، طبق قانون با آن برخورد می‌شود. 
وی با اشاره به اینکه گشت‌های سازمان حمایت و تعزیرات به صورت سر زده از واحدهای صنفی بازرسی کرده و بازگشت قیمت‌ها به سطح قبلی را رصد کرده‌اند، اظهار داشت: شهروندان در صورت مشاهده هر گونه تخلف می‌توانند مراتب را به سامانه ۱۲۴ اطلاع دهند.