علی صوفی: رئیسی برای حل مشکلات کشور نه تیم دارد نه برنامه!/ اصلاً آقای رئیسی می‌داند سیاست مالی‌اش انقباضی است یا انبساطی؟/ آقای رئیسی بهتر از هر کسی می‌داند که در کشور چه باندهای فسادی وجود دارد/ رئیسی باید مقابله با فساد را از حاکمیت شروع کند
فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: الان فساد سیستمی و ساختارمند شده است یعنی در ساختار قدرت رخنه کرده است. شما نمی توانید با همه این ها مقابله کنید. مگه مقام معظم رهبری می‌تواند با سپاه مقابله کند؟ نمی‌تواند. با همه تذکراتی که رهبری داد که سپاه نباید وارد اقتصاد شود اما سپاه به فعالیت‌هایش ادامه داد. چه کسی می‌تواند جلوی سپاه و نیروهای امنیتی را بگیرد؟ هیچکس نمی‌تواند جلوی این ها را بگیرد.
«ساخت یک میلیون مسکن در طی یکسال» «ایجاد یک میلیون شغل در طول یکسال» این‌ها فقط بخشی از وعده‌های رویایی ابراهیم رئیسی در آغاز دولت جدیدش است. این وعده‌های دهن پر کن رئیس دولت سیزدهم در حالی است که کشور در بحرانی‌ترین وضعیت خود چه در خصوص مسائل داخلی و چه مسائل خارجی قرار دارد.علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگویی که با دیده‌بان ایران داشته است بر این باور است که آقای رئیسی هیچ برنامه‌ای برای حل مسائل و مشکلات موجود در کشور را ندارد.
در ادامه مشروح گفت‌وگو این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با خبرنگار دیده‌بان ایران را می‌خوانید.
***
*آقای صوفی! این روزها شاهد مشکلات اقتصادی بسیاری در سطح کشور هستیم به طوری که مردم برای تامین کالاهای اساسی زیر فشار هستند. آقای رئیسی در جدیدترین اظهارات خود در سفر به سیستان و بلوچستان گفته‌اند که می‌توان شرایطی ایجاد کرد که فقر میان مردم وجود نداشته باشد! با توجه به شرایط حال حاضر کشور لازمه تحقق چنین شعاری چیست؟ آیا دولت وقت می‌تواند به این هدف دست یابد؟
نمی‌خواهم بگویم که آقای رئیس‌جمهور دروغ می‌گویند و خدایی نکرده می‌خواهند مردم را فریب دهند اما هدف آقای رئیسی از این صحبت‌ها بیشتر حرف درمانی است. فرض را بر این می‌گذاریم که آقای رئیسی دلش برای مردم می‌سوزد و می‌خواهد برای مردم کاری انجام دهد اما آیا این‌که کسی نیتش پاک باشد برای خدمت کردن کافی است؟ مثل این است که کسی دلش بخواهد یک هواپیما را اختراع کند این ممکن است فقط آرزویش باشد اما آیا این‌که فقط این آرزو را داشته باشد کفایت می‌کند؟ خیر یک سازوکار و برنامه می‌خواهد. مشکل ما این است که آقای رئیسی برنامه و تیم ندارد. حتی ممکن است آقای رئیسی اطلاعات کافی در خصوص شاخص‌های فقر را نداشته باشد. یعنی چه؟ یعنی شاخص فلاکت و ضریب جینی را اصلا نشناسد و چه چیزهایی شاخص فلاکت را افزایش می‌دهد. این‌که آیا ضریب جینی افزایش پیدا کند خوب است یا کاهش پیدا کند؟
ما این تجربه را در دوران آقای احمدی‌نژاد داشتیم که وقتی به ایشان گفتند که ضریب دینی افزایش پیدا کرده است پاسخ دادند که الحمدولله. در حالی‌که ایشان نمی‌دانست افزایش ضریب جینی به معنای افزایش فقر است و کاهش آن باید مدنظر قرار گیرد. آقای رئیسی هم به نظر می‌آید با شاخص‌های اقتصادی چندان آشنایی ندارد حتی اگر آشنایی هم داشته باشد برنامه‌ای برایش ندارد. آقای رئیسی مثل همه مردم می‌داند که تورم بد است اما این که مردم چه چیزی را احساس می کنند این بحثی دیگر است. تورم یعنی گرانی و مردم گرانی را احساس می‌کنند. آیا همه گرانی‌ها علت منطقی دارد؟ الان منطق کشور این است که هویج کیلو 30 هزار تومان باشد یا یک دست‌هایی در کار است؟ آقای رئیس‌جمهور این دست‌ها را به چه شکل و به چه وسیله‌ای از بازار قطع می‌کند؟ ایشان زمانی که رئیس قوه‌قضاییه بودند با همین نیت پاک آمدند که با فساد مقابله کنند اما به محض این‌که از یک رده بالاتر رفت جلویش را گرفتند و ایشان صرف نظر کرد و به سراغ رده‌های پایین‌تر رفت.
*آقای صوفی! چه کسانی سد راه آقای رئیسی قرار گرفتند؟
حاکمیت. افرادی در درون حاکمیت آنقدر ذی‌نفوذ بودند و قدرت داشتند که توانستند حاکمیت را تهدید کنند و گفتند که اگر شما ال بکنید ما بل می‌کنیم. بنابراین حاکمیت سر جایش نشست و آقای رئیسی را هم از پیگیری منع کردند. آقای رئیسی بهتر از هر کسی می‌داند که در کشور چه باندهای فسادی وجود دارد. علل و عوامل گرانی در وجود همین باندها است که بسیار قدرتمند و ثروتمند هستند.
*یعنی هیچکس نمی‌تواند جلوی این باندهای اقتصادی را بگیرد؟
به نظر بنده حتی رهبری هم نمی‌تواند جلوی این باندها را بگیرد. الان فساد سیستمی و ساختارمند شده است یعنی در ساختار قدرت رخنه کرده است. شما نمی توانید با همه این ها مقابله کنید. مگه مقام معظم رهبری می‌تواند با سپاه مقابله کند؟ نمی‌تواند. با همه تذکراتی که رهبری داد که سپاه نباید وارد اقتصاد شود اما سپاه به فعالیت‌هایش ادامه داد. چه کسی می‌تواند جلوی سپاه و نیروهای امنیتی را بگیرد؟ هیچکس نمی‌تواند جلوی این ها را بگیرد.
الان با همه یک‌دست شدن هم کسی نمی‌تواند جلوی این‌ها را بگیرد. در همین دولتی که آقای رئیسی تشکیل داده است فکر می‌کنید چند درصد از این افراد انتخاب مستقیم خود آقای رئیسی بوده است؟ آقای رئیسی در این دولت واقعا بدون ملاحظه جلو آمده است؟ بنده در سال 76آقای خاتمی را خاطرم است که وقتی تصمیم داشت که دولت را تشکیل دهد رئیس مجلس وقت گفت که باید با ما هماهنگ کنید. آقای خاتمی گفت که من دولتم را به شما معرفی می‌کنم از اختیارات قانونی خود استفاده می‌کنم شما هم از اختیارات قانونی خود استفاده کنید و به این افراد رای ندهید. دقیقا همین دیالوگ آقای خاتمی نشان داد که با مجلس بده بستان نداشت. آن هم مجلسی که با با دولت همسو نبوده است یعنی مجلسی با اکثریت راست‌گرا با دولتی کاملا چپ. آقای خاتمی به مجلس باج نداد. اما آیا آقای رئیسی نظر قالیباف را در نظر نگرفته است؟ صداهایی که از درون اصولگرایان بیرون می‌آید حاکی از آن است که رئیسی تحت تاثیر قالیباف بوده و بعضی از گزینه‌ها منتسب به قالیباف است.
ما حتی در دولت آقای روحانی هم این موارد را داشتیم که با رئیس مجلس قوت یعنی آقای لاریجانی کنار آمد. وزیر کشور دولت روحانی منتسب به آقای لاریحانی بود و همه هم می‌دانستند. بنابراین رئیسی آن اقتدار لازم را ندارد که بتواند دولتش را تعیین کند. آیا آقای رئیسی برای انتخاب زیرمجموعه‌هایی مثل استاندارها می‌تواند نمایندگان مجلس را در نظر نگیرد؟ آیا استاندارهایی که انتخاب می‌کنند اصلا می‌دانند چه وظیفه‌ای دارند؟ می‌داند مامور حفظ امنیت و رئیس شورای تامین است آیا می‌داند که وقتی رئیس شورای تامین است فرمانده سپاه زیر نظر اوست نه این‌که او زیرنظر سپاه باشد؟
وقتی آقای مطهری در استان فارس کتک خوردند ناشی از چی بود؟ ناشی از این بود که استاندار خودش را زیر مجموعه سپاه می‌دانست بنابراین اصلا جرات نکرد که در مقابل سپاه و کسانی‌که به سمت آقای مطهری آجر پرت کردند، بایستد. اصلا نمی‌دانست که نماینده عالی دولت بودن یعنی چه. استانداری که زیر بلیط نمایندگان مجلس باشد، همین می‌شود. نمایندگان مجلس به طور کلی از مقتضیات اجرایی بی بهره‌اند. آن‌ها فقط در پی این هستند که 4 سال بعد دوباره رای بیاورند بنابراین برایشان مهم نیست الان این پروژه به درد فلان استان می‌خورد یا نه. به یک پروژه‌ای رای می‌دهند که 4 سال بعد دو رای بیشتر بیاورند. من 12 سال با اقتدار استاندار بودم در حالی‌که وزیر کشور از ما حمایت می‌کرد. در مقابل زیاده خواهی‌ها ایستادگی می‌کردیم و شان خودمان را می‌دانستیم آیا این افراد این چیزها را می‌دانند؟ بعید می‌دانم. این در حالی است که وزیر کشور خودش سپاهی است. آقای رئیسی حتی برنامه‌ای ارائه نمی‌دهد. در گفت‌وگو چند شب پیش آقای رئیسی. مجری از ایشان در خصوص تورم سوال می‌کرد ایشان در مورد تولید صحبت می‌کند.
اصلا آقای رئیسی می‌داند سیاست مالی‌اش چی است؟ آیا انقباضی است یا انبساطی؟ آقای روحانی کنترل تورم را هدف خود قرار داد و سیاست‌اش انقباضی بود اما از 96 به بعد رها کرد و به انبساطی تغییر پیدا کرد و آن افتضاحات به وجود آمد. ایشان فقط می‌گویند که همه وزرا شب و روز در حال کار کردن هستند یکی نیست بگوید در چه جهتی کاری می‌کنند اصلا شاید خلاف جهت حرکت می‌کنند. شما باید بدانید تیم اقتصادی‌تان در راستای این سیاست چه برنامه‌ای را دارند. نباید دولت رئیسی یک روز را تلف کند همانطور که مقام معظم رهبری هم تاکید کردند. آقای رئیسی دلش خوش است که به دو استان رفته و با مردم صحبت کرده است. رئیسی آدم خوش نیتی است به درد دل مردم سیستان و بلوچستان گوش داده است اما یکی نیست بگوید که باید تیم شما به استان‌ها برود. او باید در مرکز در حال برنامه ریزی و سازماندهی باشد و بعد در آخر خودش به استان‌ها برود تا ببیند این برنامه‌ها اجرا شده است؟ به همین دلیل است که این صحبت‌ها فقط در حد شعار باقی می‌ماند.
*یعنی به نظر شما هیچکس نمی‌تواند جلوی دخالت سپاه را بگیرد؟
علارغم همه هماهنگی‌ها، تعارض منافع به قول مقام معظم رهبری بسیار شدید است. من استاندار بوشهر بودم آنجا پدیده قاچاق کالا یکی از فسادهایی بود که ما با آن برخورد می‌کردیم. این فساد به شکلی بود که ماموران گمرک و نیروهای انتظامی را در برمی‌گرفت. آن سال‌ها نیروها چه در گمرک و چه در نیروی انتظامی ریزش داشتند یعنی آن‌ها خلاف می‌کردند و من هم با این افراد برخورد قانونی می‌کردم و برکنار می‌شدند و این اصل در آنجا جریان داشت. در کنار این ها ما یک جاهایی را داشتیم که امکان پهلو گرفتن لنج وجود داشت نیروی انتظامی در این مکان‌ها حضور داشت که لنج‌ها قاچاقی وارد نشوند اما الان در اختیار سپاه قرار دارد. سپاه از همان مسیر کارش را می‌کرد و کسی هم نمی‌توانست جلویشان را بگیرد که بعدها آقای احمدی‌نژاد نقش برادران قاچاقچی را مطرح کرد. برادران قاچاقچی چه کسانی بودند؟ همین ها بودند. آقای احمدی‌نژاد سر بسته به این گروه اشاره کرد.
شما الان ببینید میزان قاچاق کالا در کشور از 20 الی 30 هزار میلیارد هم بیشتر شده است تا شما جلوی این ها را نگیرید نمی‌توانید فضای سالمی را در کسب و کار به وجود بیاورید. فساد در کشور نهادینه شده است. رئیسی باید پاکسازی از فساد را از بالا و حاکمیت شروع کند تا بعد بتواند به وعده‌هایش عمل کند. آقای رئیسی متاسفانه فکر می‌کند با حضور در میان مردم می‌تواند به مشکلات سروسامان دهد. بله آقای رئیسی چون رئیس قوه قضاییه بود به استان‌های مختلف می‌رفت و پرونده‌های مختلف را می‌دید که اگر ظلمی در آنجا برقرار بود دستور می‌داد که بر طرف شود. ایشان در همین حد مسئولیت داشته است اما الان ایشان رئیس قوه مجریه است. سیر تا پیاز مسائل کشور به دولت مربوط می‌شود بنابراین باید برنامه داشته باشد. تولید مسکن را چه کسی می‌تواند انجام دهد؟ مگر به غیر از بخش خصوصی کسی می‌تواند این حجم از مسکن را تولید کند؟ رئیسی با کدام درآمد و پول می‌خواهد سالی 1 میلیون مسکن و شغل را ایجاد کند قطعا باید با کمک بخش خصوصی باشد. بخش خصوصی هم تا سود این کار را نداند اصلا خودش را دخالت نمی‌دهد.
*این روزها شاهد تمثیلات و تشبیهات فراوان و البته افراط‌گونه‌ای از دولت ابراهیم رئیسی هستیم مثل تشبیه دولت ایشان به دولت شهید رجایی یا به قول روزنامه کیهان مالک اشتر ایران! به نظر شما این نوع از تعریفات افراطی تا چه اندازه به سود یا زیان دولت فعلی است؟
این تشبیهات دردی را دوا نخواهد کرد. ما درباره آقای احمدی‌نژاد هم این تعبیرات را شنیدیم. مقامات روحانی مثل آقای جنتی در خطبه‌های نماز جمعه ایشان را به امام زمان منتسب می‌کردند. حتی کتابی به اسم معجزه هزاره سوم در خصوص وی نوشته شد. کار حتی به توهم خود آقای احمدی‌نژاد رسید که ایشان می‌خواهد مدیریت جهانی را پیاده کند و منتظر امام زمان است. حتی در پی مقدمات ظهور امام زمان بود. ما مشاهده کردیم همه این تعبیرات به جریان اعترافی تبدیل شد و فرو ریخت. شاید چند روزی با این تعبیرات اوضاع را ایده‌آل نشان دهند اما این‌ها هیچ دردی را دوا نخواهد کرد. ما دیدیم که این افراطی گری‌ها در زمان احمدی‌نژاد چه بر سر مردم آورد. خود آقای احمدی نژاد هم باورش شده بود که هاله نور دارد وقتی از سازمان ملل برگشت گفت که زمانی که من صحبت می‌کردم هیچکس حتی پلک هم نمی‌زد و یک هاله نوری دور من ایجاد شد اما به یکباره همه چیز آنقدر فرو ریخت که به یک جریان انحرافی تبدیل شد.
*آقای صوفی! روند احیای برجام در این دولت می‌تواند امیدوارکننده باشد؟
یکی از قوت‌های دولت سیزدهم اعتماد کامل رهبری است و رهبری در سیاست خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. اما مجری بسیار مهم است باید رقبا را بشناسد و یک دیپلماسی فعال را به مرحله اجرا برساند. آقای ظریف بسیار خوب کارش را بلد بود. آقای عبداللهیان هنوز نیامده بسیار زیاد حاشیه درست کرده است. اگر آقای عبداللهیان بخواهد در هر سفر و نشستی بدین شکل حاشیه‌هایی را درست کند مشخص است که طرف مقابل به ما امتیاز نمی‌دهد. ما باید تلاش کنیم طرف مقابل خود را قانع کنیم که به ما امتیاز دهند تا ما هم به صورت سیاست برد-برد آن امتیاز لازم را به آن‌ها بدهیم. ما نمی‌خواهیم برویم بجنگیم که آقایان صحبت از نیروی انقلابی و حزب‌اللهی می‌کنند ما می‌خواهیم حرف بزنیم و این‌ها الان زیر سوال است و طبعا اینجا هم برنامه بسیار قوی‌ای می‌خواهد. همه شعارهایی که آقای رئیسی در خصوص رفع فقر و بقیه موارد می‌دهند همگی بستگی به روابط دیپلماسی ما دارد و الا وقتی طرف مقابل تیم دیپلماسی ما را ضعیف ببیند طبعا اسب خودشان را می‌تازانند.
منبع: دیده بان ایران- نازیلا معروفیان
