واکنش سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس دهم به اظهارات روزگذشتهِ علیرضا سلیمی/ جمالی نوبندگانی: قانون در برابر شکایت سفارتخانه ها از نمایندگان مجلس «سکوت» کرده است/ اگر شکایتی هم صورت بگیرد قدرت و ضمانت اجرایی ندارد

محمدجواد جمالی نوبندگانی، نایب رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس دهم در گفت‌وگویی با خبرنگار دیده‌بان ایران، در رابطه با اظهارات روز گذشته علیرضا سلیمی که گفته بودند « فرانسه بداند رفیقش انگلستان با لباس زنانه از افغانستان خارج شد»، اظهار داشت: یکی از مسائلی که هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان با آن روبه‌رو بود این است که قانون کافی نبود.

در قانون نیامده که هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان شخصاً در مورد تخلف یک نماینده وارد عمل شود. یعنی اینکه همیشه در ابتدا بایستی یک شکایتی از نماینده ای انجام می‌گرفت تا هیات به آن رسیدگی می کرد. مسئله بعدی این است که دست هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان در مورد تخلفات فقط برای یک تذکر کتبی یا شفاهی باز است. نوعاً اگر کسی از نماینده‌ای شاکی بود، اگر از کانال قوه قضاییه رسیدگی می‌کرد، قوه قضاییه می‌گفت که مطلب جزء وظایف نمایندگی بوده است یا خیر. بنابراین قانونی که برای هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان وجود دارد قانون جامع، کامل و بازدارنده‌ای نیست.

همین چند روز پیش در مجلس شورای اسلامی بحث بر سر این بود که بتوانند این موضوعات را بسط دهند اما با مخالفت نمایندگان روبه‌رو شد. مرز ظریفی میان حریت و آزادگی نماینده وجود دارد که در اصول قانون اساسی آمده است که نمایندگان می‌توانند در خصوص همه مسائل کشور نظر بدهند. از آن طرف نظر دادن با اتهام و اتهام‌زنی و یا از جنبه اخلاق خارج شدن متفاوت است. می‌خواهم این را بگویم به‌طور کلی هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان اجازه رسیدگی بدون شکایت را ندارد و تازه اگر شکایتی صورت گیرد قدرت و ضمانت اجرایی ندارد. 

به گزارش دیده‌بان ایران، این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که چرا هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان دستشان برای رسیدگی بر رفتار نمایندگان باز نیست، خاطر نشان کرد: شما وقتی قانونگذار هستید باید بر مبنای قانون جلو بروید. در آن قانونی که مربوط به هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان است، که البته مصوب خود مجلس است و شوران نگهبان هم آن را تایید کرده است، به این موضوعات پرداخته نشده است که شما بتوانید با کسی‌که حتی خلاف واقع سخن می‌گوید، مقابله کنید مگر اینکه شکایتی صورت گرفته باشد یا دستوری از طرف رئیس مجلس باشد. اگر این نماینده از طرف قوه قضاییه شاکی داشت، شما باید وی را به قوه قضاییه ارجاع دهید و آنجا حکم می‌دهند. اگر هم بخواهند در خود هیئت حکم دهند در حد تذکرات کتبی و شفاهی است و از این بیشتر نیست. مسائل بازدارنده‌ای برای متخلفین در آن قانونی که به‌عنوان هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان نوشته شده است، وجود ندارد.

وی در رابطه با اینکه آیا امکان شکایت سفارت انگلیس از این نماینده مجلس وجود دارد و اگر شکایتی صورت گیرد قابل بررسی است یا خیر، گفت: در این خصوص هم قانون مسکوت است که آیا سفارتخانه‌های خارجی می‌توانند از نماینده‌ای شاکی باشند یا خیر. تا به الان سابقه نداشته است و قانون در این خصوص صحبتی نداشته است. فکر می‌کنم این قضیه در ارتباط سفارت با قوه قضاییه است. سفارتخانه‌ها نمی‌توانند مستقیم با مجلس ارتباط برقرار کنند.

جمالی نوبندگانی در ادامه صحبت‌های خود اظهار داشت: مجلس قبل تنوع سلایق سیاسی‌اش نسبت به این مجلس بیشتر بود. ما در مجلس قبل درگیری تعدادی از فراکسیون‌ها با دولت را داشتیم مثلا درگیری نمایندگان با آقای روحانی و وزیرانشان. این مسائل بسیار بیشتر از الان بود. ما بیش از 200 پرونده را بررسی کردیم البته این بدان معنا نیست که 200 نماینده درگیر بودند، خیر ممکن است یک نماینده‌ای 10 الی 20 پرونده شاکی داشته باشد. اما فکر می‌کنم نزدیک به 30 نفر از جانب ما هم تذکرات شفاهی و هم کتبی گرفتند.

نایب رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس دهم در رابطه با تنوع سلایق در مجلس قبلی، گفت: ما اول باید بدانیم در این مقطع به چه نقشی از مجلس نیاز داریم. چون نقش‌های مجلس متفاوت است. یکی از نقش‌های مجلس قانون گذاری است چه از طریق لوایح دولت و چه طرح‌های خودشان اما در یک برهه‌ای ما به دنبال نظارت بیشتر هستیم یعنی قانون به اندازه کافی داریم اما درست اجرا نمی‌شود در نتیجه به دنبال نظارت بر اجرای آن هستیم. یک زمانی هم شرایط، شرایطی عادی است و بیشتر به مقوله مسائل سیاسی پرداخته می‌شود. به نظر بنده هر کدام از مجالس باید در زمان خودشان بررسی شوند. امروز یکی از مشکلات کشور، مشکلات اقتصادی، معیشتی و بیکاری مردم است و از طرفی دیگر مبحث کرونا مطرح است که آن هم بخش درمانی دارد. بنابراین در چنین شرایطی مجلس بیشتر در پی هماهنگی با دیگر قوا است البته نه به معنای زیر کد هم رفتن قوای سه گانه.

این نماینده سابق مجلس در واکنش به اظهارات روز گذشته رحیم‌صفوی بیان کرد: اینکه ما فکر کنیم در دنیا یک دولتی وجود دارد که توانسته است همه مشکلات مردمش را حل کند، این فکر درست نیست. بالاخره مشکلات هر چقدر هم قابل حل باشند، همانطور که زمان به جلو می‌رود مشکلات جدیدتری به وجود خواهند آمد. اینکه بگوییم ما همه مشکلات را حل خواهیم کرد حرف درستی نیست. ما باید در پی این باشیم که مشکلات را اولویت‌بندی کنیم اما این هم مهم است که بدانیم که به چه شکل صحبت کنیم که امیدواری را به مردم برگردانیم. به نظر بنده همه کسانی‌که تریبونی در اختیار دارند، بایستی در کنار اظهاراتی که مطرح می‌کنند حتما مسائل روانشناسی جامعه و جامعه‌شناسی مردم را مدنظر قرار دهند تا خدایی نکرده از آن حیث مردم دچار ضربه روحی نشوند.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که آیا ادبیات روز گذشته علیرضا سلیمی و به کار بردن واژه «زنان» در جهت تحقیر انگلیس توهین به نیمی از جامعه محسوب نمی‌شود، گفت: به نظر بنده هم خوب صحبت کردن مهم است، هم صحبت خوب کردن. باید مراقب باشیم که در اظهاراتمان به قشر و فرهنگ و قوم خاصی توهین نکنیم.

منبع: دیده بان ایران- نازیلا معروفیان