علی واعظ رئیس پروژه ایران در گروه بین المللی بحران: مذاکرات سرعت نگیرد، توافق موقت مطرح می‌شود

 موضع عربستان در سال ۲۰۲۲ با موضعش در سال ۲۰۱۵، یعنی زمان نهایی‌شدن برجام، به صورت اساسی متفاوت است. در آن زمان عربستان نگران بود توافق هسته‌ای به قوی‌ترشدن رقیب منطقه‌ای‌اش، ایران، بینجامد و در نتیجه توافقی که عملا زنجیرهای تحریم را از پای ایران باز کند، ایران برای توسعه نفوذش در منطقه قدرت بیشتری پیدا کند. تجربه دوره ترامپ به عربستان دو درس مهم داد؛ اول اینکه آمریکا به‌ اندازه گذشته برای تضمین منافع امنیتی عربستان قابل ‌اعتماد نیست و دوم اینکه واکنش ایرانی که تحت ‌فشار بیش‌ از حد باشد، هزینه سهمگینی بر دوش عربستان هم خواهد گذاشت.

 امروز این دو درس عربستان را واداشته است که به‌ اندازه گذشته با برجام دشمنی نکند؛ البته این گفته به‌ این معنا هم نیست که عربستان خواهان بهبود چشمگیر روابط ایران و غرب است یا غرب از مقابله با اقدام‌های منطقه‌ای و موشکی ایران دست برداشته، اما قطعا به‌ این معناست که مخالفت عربستان با برجام به‌شدت کاهش پیدا کرده است. همین موضوع در مورد امارات متحده عربی هم صادق است.

 به گمان من، نباید حضور دیپلمات‌های عربستانی در وین را به شکل مبالغه‌آمیز تفسیر کرد؛ به‌ این علت که اصولا دولت آمریکا در تمامی مذاکرات چند سال اخیر، حتی در مذاکرات برجام، متحدان منطقه‌ای‌اش را در حد لازم در جریان مذاکرات قرار داده است. حضور هیئت‌هایی از این کشورها در وین هم صرفا به‌ این دلیل است که در جریان آخرین تحولات باشند و بتوانند سیاست‌های خودشان را بر اساس آن ترسیم کنند، نه اینکه بر روند مذاکرات تأثیر بگذارند.

 در صورت رفع تحریم ها ایران تا زمانی که در لیست سیاه اف ای تی اف است نمیتواند از همه منافع برجام بهره ببرد.

در زمان آقای روحانی مذاکرات مسیر طبیعی خود را طی میکرد ولی رسانه های رقیب به او می تاختند ولی الان برعکس شده است.

اسرائیل قدرت ایستادن دربرابر احیای برجام را ندارد، ولی هم‌چنان می‌تواند هزینه را برای هر دوطرف برجام بالا ببرد.