فعال سیاسی اصولگرا: همگرایی دولت با همسایگان عرب رهیافتی درست و مفید برای منطقه است

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ محمد کائیدی فعال سیاسی اصولگرا در یادداشتی به سیاست خارجی دولت رئیسی با رویکرد منطقه گرایی پرداخت

چند سالی است روابط ایران با برخی کشورهای عرب منطقه حالتی تقابلی پیدا کرده علی الخصوص با برادر بزرگ کشورهای عربی یعنی سعودی ها بالطبع بعد از سعودی ها، بحرین و امارات نیز به دنباله روی از سعودی ها با ایران حالتی تقابلی پیدا کردند در تاریخ روابط ایران با سعودی ها علی الخصوص در دهه ۷۰ میلادی سیاست ایالات متحده در منطقه خلیج فارس بر مبنای سیاست دو ستونی نیکسون پایه گذاری شد یعنی ایران و عربستان بعنوان دو کشور اسلامی با وسعت و جمعیت بالا و منابع فسیلی  فراوان و همچنین رهبر جریان ،تشیع و تسنن در بلاد اسلامی باید محور منطقه باشند علی ایحال جهان در مسیر نظم نوین جهانی است و نقش قدرت های منطقه ای چند سالی است در حال افزایش است و کشورهای اسلامی منطقه متوجه شده اند که نزدیکی آنها به یکدیگر هزینه اش به مراتب کمتر از واگرایی آنها با یکدیگر است در نظم نوین جهانی دیگر دوران پسا شوروی نیست که ایالات متحده خود را قدرت بلامنازع و کدخدای جهان بداند همچنانی که دیگر عربستان اعتقاد ندارد به اینکه امنیت خود و برادرانش را در منطقه از امریکا بخرد و دیده میشود در بحران افزایش قیمت نفت در جنگ روسها با اکراین پاسخی به تماس بایدن جهت کاهش قیمت نفت یعنی افزایش تولید سعودی ها ندادند،علی ایحال گاها دیده شد رای ممتنع امارات در جنگ اکراین و سوریه ،سرمایه گذاری بسیار امارات در روسیه و بالعکس در کشور های یکدیگر،پاسخ ندادن تماس بایدن توسط سعودی ها،تبادل مالی عربستان با چینی ها در سال گذشته به بیش از ۴۰ میلیارد دلار رسیده و بیشتر هم خواهد شد ، نشان داده سعودی ها دیگر سعودی های دهه ۷۰ و ۸۰ و ۹۰ نیستند و بدنبال سیاست خارجی موازنه مثبت هستند،حال که موضوع سوریه و یمن که دو موضوع اصلی پنج دور گفتگوهای ایران و سعودی ها به نقاط همگرایی رسیده و برخی دیپلمات های ایران در جده مستقر شده اند،یحتمل در دور جدید مذاکرات ایران و سعودی ها مذاکرات به سطح وزرا خارجه ارتقا یابد و منتج به افتتاح سفارت های دو کشور در خاک یکدیگر گردد، تمام رهیافت ها در حال حاضر برای همگرایی محقق میباشد نه دیگر اعراب خلیج فارس چشم بسته و با وحشت چک سفته فروش امنیت به امریکا میدهند چون جهان چند قطبی شده و امریکا هم توان اقتصادی ،نظامی گذشته را ندارد ، هم دیگر ترامپ و بولتون پمپئو ،نتاننیاهو در منصب قدرتشان نیستن هم ایران و هم سعودی ها متوجه نفوذ خود در منافع یکدیگر شدند و اینکه کشورهای منطقه متوجه شدند امنیت منطقه فقط توسط کشورهای منطقه محقق میشود ولو غیر با سفر حجت الاسلام رئیسی به عمان که بسیار به عربستان و ایران نزدیک است عملا سوئیس خاورمیانه شده  تبادلات پبامی در مسقط بین ایران و سعودی ها  رد بدل شد و سفر ماه آینده رئیسی به ابوظبی بسیار مفید خواهد بود و فضای بین ایران با عربستان بشدت تلطیف خواهد شد همچنانی که امروز وزیر خارجه عربستان اعلام کرد مذاکرات با ایران پیشرفتهایی داشته و دستمان به سمت ایران دراز است و ولیعهد سعودی ها نیز دو ماه قبل اعلام کرد با رویکرد حسن همجواری با ایران باید ارتباط داشته باشیم

در دولت قبل سیاست خارجی دولت روحانی بیشتر فرامنطقه ای بود که امنیت ،اقتصاد ،تجارت را گره به قاره امریکا  اروپا زده بود که دیدیم این سیاست زمانی مفید خواهد بود که الجار ثم الدار در منطقه با ما دوست باشند و فی نفسه نگاه سیاست خارجی با رویکرد فرامنطقه ای کارساز نبود بعد از جنگ تحمیلی نیز که ایران در تقابل با کشورهای حاشیه خلیج فارس بود سیاست هاشمی رفسنجانی با رویکرد نزدیکی به همسایگان عرب و غیر عرب بود و در جنگ کویت دولت هاشمی به پاسخ صدام نه گفت

سیاست دولت رئیسی مشابه سیاست دولت اول و دوم هاشمی است که میوه این سیاست خارجی پائیز ۱۳۷۶ کنفرانس سران کشورهای اسلامی در تهران که در روزهای پایانی ریاست جمهوری هاشمی دعوت نامه سران کشورهای اسلامی توسط وزیر خارجه وقت علی اکبر ولایتی تقدیم سران کشورهای اسلامی با حضور پادشاه عربستان ،و سران کشورهای اسلامی توسط خاتمی  برگزار گردید در سال ۶۶ مدیریت ضعیف کروبی در مکه باعث حادثه خونین شهادت حجاج ایرانی شد ولی دولت ایران بعد از آن حادثه  و حوادث جابجایی دوست و دشمن ها در منطقه ،باعث همگرایی ایران و عربستان در دوران پانزده ساله پادشاهی ملک عبدالله بن عبدالعزیز گردید بن سلمان هم بدین نتیجه رسیده برای مشروعیتش بین خاندان سعودی دیگر بنی عمام را بجای محصور و محبوس کردن در قدرت باید مشارکت دهد و فرزندان عبدالله بن عبد العزیز ،فهد بن عبد العزیر ،طلال بن العزیز،نایف بن عبد العزیز وو که همگی پدرشان از پدر سلمان نزد پدرشان شیخوخیت بیشتر داشته در قدرت سهم دهد و دیگر نوادگان عبدالعزیز که هم در غرب و عربستان ثروت هنگفت دارند مخالف تقابل با ایران هستند. 

قطعا ایران و عربستان هر دو مخالف ند بیش از این اردوغان در منطقه دلالی کند اردوغان مثل ایران و عربستان منابع ندارد رهیافت سیاست خارجی ترکیه شریک دزد رفیق قافله هست روزی پرچم حقوق بشر برای خاشقچی بر پا میکند روزی همان موضوع در کاهش ارزش لیره به عربستان جهت بررسی حقوقی میفروشد روزی از کنار شیمون پرز بلند میشود معترضانه جلسه را ترک میکند یک روز ریس جمهور اسرائیل میهمان اوست یا او میهمان صهیونیست ها روزی اجلاس امنیتی با روسها برپا میکند روزی آب سد ها را در بحران ریز گردها بر ایران میبند روزی اس ۴۰۰ از روسها میخرد از اکراین حمایت نظامی میکند این رفتارهای اردوغان باب میل شیوخ عرب و ایران نیست و تجربه نشان داده تعامل ایران و عربستان ترکها را منزوی و محدود میکند و روایت تاریخی تضاد اعراب که خود را قریشی میدانند و حنبلی و خود را ارجح بر ترکهای حنفی میدانند و کشتارهای ۵۰۰ ساله عثمانی ها و پاشاها خلفای عثمانی در مکه و مدینه جنگهای متعدد شان با اعراب سعودی ها  بیاد دارند  که چنین اتفاقی هیچگاه بین ایران و عربستان نبوده

بی شک ارتباط ایران و عربستان باعث نزدیکی دیگر کشورهای عربی همچون امارات و بحرین و برخی کشورهای عرب افریقا با ایران میشود و یک بازی برد برد خواهد بود و نقش تفرقه بینداز و حکومت کن اسرائیلی ها کم رنگ میشود در حال حاضر مخالف اصلی رابطه اعراب با ایران صهیونیست ها و ترک ها هستند که دستگاه دیپلماسی ایران میبایست در این خصوص هوشمندانه عمل کند با سفر رئیسی به عمان و سفر امیر قطر به تهران و همچنین سفر رئیسی به قطر و سفر در پیش رئیسی به امارات و دور جدید مذاکرات ایران و سعودی ها منافع امنیتی ،سیاسی ،اقتصادی ،برای منطقه خلیج فارس خواهد داشت همچنانی که اسد در سوریه نیز اعتقاد به نزدیکی ایران با اعراب دارد  علی ایحال سمبل تضاد در جنگ جهانی دوم در اروپا بود که ما چنین تضادی در منطقه نداشته ایم با روابط علمی ،تجاری ،بازرگانی،سیاسی قطع روابط تلطیف و ترمیم و خوب خواهد شد روزگاری اتحادیه اروپا با زغال و فولاد شروع شد در حال حاضر اشتراکات بحدی رسیده که همان حرف الکساندار دوما در کتاب سه تفنگدار است(یکی برای همه و همه برای یکی) شده اند

سیاست خارجی حجت الاسلام رئیسی با رویکرد منطقه گرایی قطعا بزودی آثار مفید و موثرآن را همه کشورهای منطقه و ملت های منطقه خواهند دید هم برجام امضا خواهد شد هم تنش ها در منطقه فروکش خواهد شد الان نیز فتیله تنش در سوریه و یمن وو کاهش یافته حاکی از همگرایی های اولیه بین ایران و اعراب است

حتی در بحران زیست محیطی ریزگردها بدون همگرایی ایران و عربستان، این بحران بسیار خطرناک زیست محیطی که خاورمیانه را به چالش کشانده حل نخواهد شد،هر چند عراق کویت، امارات،سوریه که از منشا های اصلی ایران بحران زیست محیطی هستند ولی اصلی ترین منشا گرد و غبار بیابان های عربستان هستند که قطعا این بحران نیازمند روند سرمایه گذاری و تخصیص منابع همه کشورهای خاورمیانه بصورت کنسرسیوم جهت مهار این بحران زیست محیطی است

 و نهایت الامر ایران و عربستان باید بدانند و توجه خاص به واڑه  ایندو پاسیفیک  داشته باشند ایده ای که ابتدا تئوری پرداز هندی بدان پرداخت و شینزو آبه این تئوری را در سال ۲۰۰۶در مجلس هندوستان اعلام کرد و آن را تئوریزه کرد ،خاورمیانه روز به روز اهمیتش در حال کاسته شدن است و کشورهای ایندوپاسیفیک حدود سه میلیارد جمعیت دارند و ۳۶ کشور پراکنده هستند و ایده ای است که شینزو آبه  نخست وزیر اسبق ڑاپن برای مهار چین تئوریزه کرد و شامل حتی کشورهای اسلامی همچون اندونزی که ظرف پنج تا  هفت سال آینده اقتصاد سوم و یا چهارم دنیا خواهد شد  و پاکستان میشود و تمرکز  غرب و امریکا بر روی محور ایندو پاسیفیک است که بایدن در حال حاضر یک هفته ای است در این کشورهاست و در اجلاس پیمان کوآد(استرالیا هند امریکا ڑاپن) ایران و عربستان دیدند هند همچون سه کشور دیگر عضو به روسها حمله ور نشد) یعنی همان همگرایی با ایده های متفرق(ایندو پاسیفیک) ایندو پاسفیک اهمیت از اقیانوس آرام تا اقیانوس هند و آرام را بالا برده و میبرد و خاورمیانه و خلیج فارس را  هر روز کم اهمیت تر میکند برای همین است امریکا میل و گرایشش بسمت ایده ایندو پاسفیک است چون آینده را در آنجا میبیند