گزارش تحقیقی دیده بان ایران از "شرایط نانوشته نامزدها" برای شرکت در انتخابات مجلس/ شورای نگهبان در انتخابات امسال کاندیداها را بر اساس تفکر، فعالیت در شبکه های مجازی و مسافرت های آنان گزینش می کند؟!

دیده بان ایران : یک میز انتهای سالن ثبت نام کاندیداها  بدون جلب توجه خبرنگاران و عکاسان قرار گرفته و افرادی که پشت آن نشسته اند که کارت های خود را طوری برگردانده اند که اسامی آنان برای عکاسان کنجکاو مشخص نشود . در این انتخابات برخلاف دوره های قبلی افرادی که در انتخابات ثبت نام کرده اند به نوبت با آنها مصاحبه می شود. 

اما مصاحبه کنندگان چه کسانی هستند؟! سوال ها درباره چیست؟ و اصلاً چرا باید با کاندیداها مصاحبه شود؟چرا باید مصاحبه کنندگان هویت خود را پنهان کنند هم سوالی است که مسئولان اجرایی انتخابات در طی یک هفته گذشته به پاسخی به آن نداده اند . 

اما افراد پشت آن میز چه کسانی بوه و چه چیز می پرسیدند را ما می توانیم با جزییات شرح دهیم. بر اساس مصاحبه های دیده بان ایران با چند  ثبت نام کننده انتخابات مجلس در حوزه های تهران و شهرستان ها و گواهی بسیاری از افراد آشنا با روند انتخابات یازدهم؛ شورای نگهبان در دوره اخیر در اقدامی بی سابقه و خلاف عرف معمول دست به گزینش کاندیداها در همان زمان ثبت نام زده است. 

بر اساس گفت و گو های متعددی که خبرنگار دیده بان ایران با چند کاندیدای انتخابات انجام داده اعضای هیات نظارت بر انتخابات در محل های ثبت نام اقدام به مصاحبه با کاندیداها کرده و برای آنها پرونده تشکیل داده اند. 

آگاهان به خوبی می دانند این نحوه بررسی صلاحیت ها  تا کنون در تاریخ انتخابات جمهوری اسلامی سابقه نداشته و برخلاف روال قانون انتخابات چنین کاری انجام نشده است. بر اساس روال قانون انتخابات؛ پس از ثبت نام کاندیداها ابتدا هیات های اجرای صحت مدارک را بررسی کرده  و پس از اعلام نظر مراجع چهار گانه مصرح در قانون اساسی و تایید آنها پرونده نامزدهای انتخابات مجلس به هیات های نظارت ارائه می شود. اینکه همزمان با ثبت نام کاندیداها؛ شورای نگهبان قانون اساسی بخواهد تحقیق و تفحص درباره کاندیداها را از طریق "مصاحبه " و پر کردن فرم مخصوص انجام دهد؛ امری عجیب و غیر معمول است. 

می توان گفت این اتفاق در اولین دوره انتخابات است که اعضای هیات نظارت از کاندیداها می خواهند فرم های مخصوصی را پر کرده و به سوالاتی مانند عقاید سیاسی، طرز تفکر جناحی، مسافرت به خارج از کشور، فعالیت در شبکه های اجتماعی، وضعیت همسر و فرزندان و .... پاسخ دهند. مواردی که در قانون انتخابات ذکر نشده و می توان گفت همان نظارت استصوابی است که گسترده تر شده و حوزه های مانند عقاید سیاسی، مسائل خانوادگی و... کشیده شده است . 

میز مخصوص شورای نگهبان چه چیزی از کاندیداها می پرسید؟

«ف الف» کاندیداهای انتخابات مجلس یازدهم  به دیده بان ایران گفت: "پس از ثبت نام در انتخابات و ارائه مدارک؛ به انتهای سالن هدایت شده و به نوبت مقابل افرادی قرار گرفتیم که کارت های خود را برگردانده بودند. این افراد با ارائه فرمی از کاندیداها می خواستند اکانت تلگرام، اینستاگرام و توییتر خود را در فرم بنویسند و به سوالاتی درباره سوابق سیاسی و حزبی خود توضیحاتی ارائه دهند.

یکی از این افراد در واکنش به اعتراض ما در خصوص علت سوال ها و اینکه شما از چه نهادی هستید گفت : "ما اعضای هیئت نطارت بر انتخابات هستیم و این مواارد را جهت تکمیل پرونده شما در شورای نگهبان می خواهیم. می توانید به این سوال ها پاسخ ندهید اما پرونده شما بی پاسخ می ماند" 

 یک دیگر از نامزدهای شرکت در انتخابات مجلس یازدهم که نخواست نامش فاش شود به دیده بان ایران گفت: اعضای هیات نظارت با کاندیداهای مجلس مصاحبه کرده و از آنها درباره مسافرت های خارجی و فعالیت در شبکه های مجازی و عقاید دینی و سیاسی مورد پرسش قرار گرفته و فرمی مخصوص را پر کرده است.

آیا فقط هیات های نظارت این دوره دچار تغییر شده اند؟

بر اساس مصاحبه های فعالان سیاسی فقط رفتار و عملکرد هیات های نظارت این دوره دچار تغییر نشده است بلکه ترکیب هیات های اجرایی هم این بار توسط دادستان ها گزینش شده اند. امری که در انتخابات های ادوار گذشته سابقه نداشته است.

جواد امام، فعال سیاسی  اصلاح طلب و دیگر کاندیدای‌ مجلس می گوید هیئت‌های اجرایی «برخلاف ادوار گذشته» یک‌طرفه انتخاب شده‌اند و برای اولین‌بار دادستان‌ها نیز در تایید اعضای هیئت‌های اجرایی دخیل شده‌اند.

آیا دوره گزینش عقیدتی و سیاسی کاندیداها آغاز شده است؟ 

بنابراین گزارش، اقدامات اخیر شورای نگهبان همزمان شده است با اظهارات برخی فعالان اصول گرا و حتی برخی از فرماندهان شناخته شده مبنی بر لزوم بررسی مبانی فکری کاندیداها به عنوان نمونه ؛ هفته  گذشته، پس از پایان ثبت نام کاندیداهای مجلس سردار محمدعلی جعفری فرمانده قرارگاه بقیه الله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در برنامه جهان آراء شبکه افق  به موضوع بررسی مبانی  فکری کاندیداها پرداخته بود این فرمانده سابق سپاه گفته بود:  

 مدیریت کشور باید با همان نگاه  رهبری که نگاه اسلام ناب است هماهنگ شود. اگر کسی در این مبانی اشکال داشته باشد، سنجش آن، وظیفه سنگین شورای نگهبان است. که فکر نمی کنم شورای نگهبان با این دقت نگاه  کنند و روی مبانی فکری افراد برای تایید صلاحیت تمرکز کنند. الان در همین کشورهایی که مهد دموکراسی هم هستند باید نگاه فرد با نگاه حکومت بخواند.اما آقایانی که اینجا روی کار می آیند ابایی ندارند که بگویند دیدگاه ما با رهبری اختلاف دارد. خوب اگر دیدگاهت اختلاف دارد برای چه آمدی؟ (اینجا)

این اظهارات و مسائلی از این دست این سوال را در ذهن مخاطبان ایجاد می کند که آیا دامنه نظارت استصوابی به مسائل عقیدتی، مبانی فکری، اظهار نظر در شبکه های اجتماعی و ... کشیده شده است؟!

دیده بان ایران به عنوان یک رسانه آماده شنیدن پاسخ ها و توضیحات شورای نگهبان و... درباره این گزارش و تکمیل آن می باشد.