سعید زیبا کلام فعال سیاسی اصول گرا: جمهوری اسلامی در فروردین۵۸ نه یک مدل حکومتی بود نه یک نظریه سیاسی و اقتصادی +فیلم گفت و گو
سعید زیبا کلام: اگر آن فکری که شما دارید مطرح می‌کنید، درست باشد، که در ذهن امام یک طرح کلی‌ای از نظام جمهوری اسلامی وجود داشته؛ من معتقدم وجود نداشته است. یک طرح مدون در کلیات، نظام و ساختارهای درون نظام را طراحی کرده باشد، وجود نداشته است. نه در ذهن امام، نه مکتوب، نه هیچی، نه شفاهی، نه کتبی، هیچی.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ سعید زیباکلام فعال سیاسی و نظریه پرداز اصولگرا مانند برادرش "صادق" رویکرد متفاوتی به مسائل سیاسی دارد. هر چند او فعالیت حزبی هم دارد و خود را منحصر به نظریه پردازی نکرده است. در جریان انتخابات مجلس یازدهم؛ بخشی از جریان اصولگرا به رهبری سعید زیبا کلام راه شان از هواداران قالیباف و جریان سنتی اصولگرا جدا کردند و طیفی با نام عدالتخواهان را پدید آوردند.
پدر معنوی جنبش عدالتخواهان بخشی از جوانان نسل سوم اصوگرا را اطراف خود جمع کرده و می توان گفت در حال جدا کرده راه خود از دیگران هستند. بخشی از گفت و گو عبدی مدیا با سعید زیبا کلام را در ذیل بخوانید:
- این جمله برای امام است که ما قصد نداریم حکومت کنیم؟
این جمله خیلی معروفی است.
- شما چنین جمله‌ای را شنیدید؟
بله، عرض کردم که خیلی معروف است.
- یعنی امام قصد حکومت نداشتند زمانی که در پاریس بودند؟
خیلی سخت است که در قلب امام بخواهیم فرو برویم و بگوییم ایشان نیتش چه بوده؛ می‌خواسته حکومت کند، ولی حالا اینطوری بیان می‌کرده یا واقعا و قلبا چنین اراده‌ای نکرده بوده و چنین نیتی نداشته، ولی بعدا شرایط و تحولات یک طوری دست به دست هم می‌دهد که امام ناگزیر می‌شود بیاید. به نظر اینطور می‌آید که ما ظاهر و باطن آدم‌ها و قلوب آدم‌ها نمی‌توانیم سرک بکشیم و ببینیم آن تو چه خبر است، اما به نظر نمی‌آید که امام این را از سیاستمداری و مکاری و شیطنت و برای مثلا آرامش افکار می‌گفتند که ما برای حکومت‌کردن نیامده‌ایم، ما برای رفع ظلم و ستم و اجحاف و دست‌نشاندگی و رفع این‌ها آمدیم، ما برای عزت و استقلال و آبادانی ایران قیام کردیم.
- وقتی که انقلاب می‌شود؛ همیشه انقلاب‌ها با یکسری اغتشاش‌ها و نارضایتی‌ها و ناآرامی‌ها و اعتصاب‌ها همراه هستند. دقیقا به مدت بسیار کمی بعد از این اعتصاب‌ها و اعتراض‌ها و شاید آشوب‌هایی که در مملکت به وجود آمد، امام یک مدل حکومتی ارائه می‌دهند در 12 فروردین و آن به رأی گذاشته می‌شود. اگر امام قصد حکومت نداشتند، حتما در پاریس که بودند، به این مدل حکومتی فکر کردند، چطور می‌شود که این نقض غرض نمی‌شود؛ امام مدل حکومتی را در 12 فروردین ارائه کردند.
من خیلی مطمئن نیستم که 12 فروردین که شما می‌گویید. 12 فروردین 58؟
- بله.
در واقع یک برچسب است، یک تابلو است؛ جمهوری اسلامی و نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر.
- یک مدل حکومتی است.
الان می‌شود آن را دید، ولی در آن زمان بیشتر یک عنوان بود. به اعتقاد من، پشت این عنوان، پشت این تیتر، این تابلو، پشتش نظریه‌های کارشده‌ای که در عرصه سیاست ما، آزادی‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، حدود و صقورشان، اقتصاد چگونه باید چگونه شود، اموال و منابع و توانمندی‌هایی که در مملکتی وجود دارد؛ چه منابع انسانی و چه منابع زیرزمینی چگونه باید مدیریت شود، من تقریبا حتم دارم که در این زمینه‌ها هیچ کار مدونی نشده بوده و مکتوب. دلم می‌خواهد کسانی که قائل هستند که مکتوب وجود دارد قبل از انقلاب، بیایند و ارائه دهند که ببینیم. تنها چیزی که بنده به‌عنوان یک مبارز اهل مطالعه قبل از انقلاب سراغ دارم، رساله بسیار کوچک ولایت فقیه امام است. شما اگر غیر از آن چیز دیگری سراغ دارید، ممنون می‌شوم که مطرح کنید. ما چیز دیگری نداریم. آموزش و پرورش ما را نگاه کنید که در چه وضعی است. یعنی ای کاش بتوانیم بگوییم این شتر، گاو، پلنگ است. اقتصاد ما را نگاه کنید. وضعیت هیچ فرقی نمی کند
- عرض من این است که آیا شما با این موافق هستید که جمهوری اسلامی ایران یک مدل حکومتی است؟
این فرق دارد. این‌که آیا جمهوری اسلامی ایران یک مدل حکومتی است، یعنی امروز؛ بله.
- همان زمان هم؟
نه.
- یعنی شما معتقدید که امام مدل حکومتی ارائه ندادند؟
56، 57، 58، 59، همینطوری بیاییم. در آن زمان‌ها چیزی وجود نداشته؛ خیلی به تدریج یکجریان شروع می‌کند به این نخ نبات شکل‌گرفتن؛ خیلی به تدریج. قانون اساسی جمهوری اسلامی را که نه در 12 فروردین که شما می‌فرمایید، سال 59 به قانون اساسی رأی داده شد. این را چه کسی نوشته؟ یعنی نویسنده اصلی، ماده خام اولیه‌اش، طرح اولیه‌اش را چه کسی نوشته؟ مرحوم دکتر حسن حبیبی. مرحوم دکتر حسن حبیبی درس و مشق چی خوانده بود؟ ایشان حقوق خوانده بود و جامعه‌شناسی. حقوق کجا خوانده بود؟ در غرب خوانده بود، در فرانسه خوانده بود. آن وقت چطوری می‌شود که قانون اساسی جمهوری اسلامی را قاعدتا من و شما این انتظار را باید داشته باشیم؛ اگر آن فکری که شما دارید مطرح می‌کنید، درست باشد، که در ذهن امام یک طرح کلی‌ای از نظام جمهوری اسلامی وجود داشته؛ من معتقدم وجود نداشته است. یک طرح مدون در کلیات، نظام و ساختارهای درون نظام را طراحی کرده باشد، وجود نداشته است. نه در ذهن امام، نه مکتوب، نه هیچی، نه شفاهی، نه کتبی، هیچی. آرام آرام از سال 57 به بعد سیر تحولات و اقدامات و تصمیمات گروه‌های مختلف، رجال سیاسی مختلف آرام آرام تبلور پیدا می‌کند. اگر شما حتی از بنده بپرسید؛ من می‌خواهم یک قدری ذهن شما را بیشتر تحریک کنم؛ که ببخشید امروزِ روز یک طرح مدونی وجود دارد؟ این را بپرسید برای این‌که بیشتر بدانید من کجا را دارم می‌بینم. نه، طرح مدونی امروز، روز وجود ندارد؛ امروزِ روز هم وجود ندارد بعد از 40 سال. ولی البته یک کلیاتی شکل گرفته. چطوری؟ پراکسیس، عمل، اقدامات و بعد سپس ما نشستیم یک چیزهایی را مکتوب کردیم، دادیم مجلس و مجمع مصلحت نظام و اینور و اونور، اما در واقع فکر ناشده بوده، فکری در این زمینه‌ها، فکر مدون کارشده متقنی وجود نداشته است. من به شما توصیه می‌کنم برای این‌که یک قدری این نگاه بیشتر فهم شود، نه این‌که پذیرفته شود، فهم شود. شما ولایت فقیه را، یعنی رساله یا کتابچه ولایت فقیه امام را بردارید یک بار با این دقت بخوانید. آن جاهایی که افشاگری ضد رژیم شاه که این رژیم دست‌نشانده است، این رژیم مردمی نیست، این رژیم بیت‌المال را دارد چنین و چنان می‌کند و... این‌ها را حذف کنید، ببینید چه مقدار گوشت لخم فلسفه سیاسی از داخل آن در می‌آید، چه مقدار آن مدون‌بودن و متقن‌بودن و کارشدگی‌ای که مدنظر شماست را آن‌جا می‌توانید پیدا کنید.
