ماجرای «استعفای اخیر سعید نمکی» چه بود؟
این روزها نام سعید نمکی کنار، سیدحسن قاضیزاده هاشمی، محمدرضا خاتمی، مصطفی معین، علیاکبر ولایتی در صف پزشکان کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ دیده میشود؛ انتخاباتی که بهدلیل همزمانی با شیوع کرونا احتمال پیروزی یک پزشک برای نشستن بر مسند ریاست را دوچندان کرده است.
به گزارش دیده بان ایران؛ روند ابتلا و مرگ و میر بر اثر کووید-19 همچنان صعودی است. شنبهای که همه منتظر فرمان تعطیلی بودند، سر رسید، خبری از تعطیلی نیست و حسن روحانی خبر از اعمال محدودیتهای جدید از هفته آینده میدهد. زمزمههای استعفای وزیر بهداشت شنیده میشود و ساعاتی بعد از سوی «دفتر ریاستجمهوری» بهصورت توییتری تکذیب! دولتیها اصرار دارند که مطیع امر کارشناسان و کمیته سلامت ستاد مدیریت کرونا هستند اما آنچه از زبان کارشناسان حوزه درمان در رسانهها دیده و شنیده میشود، کمتر مشابهتی با خروجی ستاد ملی مدیریت کرونا ندارد. در این میان خبر استعفای وزیر بهداشت و درمان هم دستکم ماهی یک بار شنیده میشود، مثل دیروز که بلافاصله پس از اعلام تصمیمات ستاد ملی مدیریت کرونا که قرار بود تحولی اساسی در روند مبارزه با این ویروس صورت دهد اما جز تکرار مکررات نکته ویژهای نداشت، خبر استعفای وزیر منتشر و دقایقی بعد ابتدا از سوی معاون اطلاعرسانی دفتر ریاستجمهوری و ساعاتی بعد از سوی وزیر بهداشت تکذیب شد. تکذیبیهای مشابه قبل؛ تکذیب استعفا و تایید اختلاف.
برای دو هفته تعطیلی، چند نفر کشته شوند؟!
روز شنبه مطابق معمول جلسه ستاد ملی مدیریت کرونا برگزار شد. همه منتظر بودند تا با وضعیت کنونی تصمیم ستاد دستکم تعطیلی تهران باشد که گفته میشود نیمی از آمار کشوری ابتلا و مرگ بر اثر کرونا را به خود اختصاص داده است. حسن روحانی بنابر روال معمول در آغاز این نشست هم مسوولیتهای شهروندان در این ایام را یادآور شد و بر رعایت پروتکلهای بهداشتی و افزایش سواد سلامت از سوی مردم تاکید کرد و گفت هر عاملی که باعث کاهش اعتماد مردم به ستاد ملی، قرارگاه عملیاتی یا وزارت بهداشت شود به ضرر کل کشور است. توضیحاتی کنایی و تلویحی نسبت به کسانی که نسبت به عملکرد این ۳ نهاد انتقاداتی مطرح کرده یا نقدهایی مینویسند و اظهارنظرهایی میکنند.
رییسجمهوری پس از آن بر کاهش ترددهای غیرضرور و تجمعها تاکید کرد و گفت که از تجمع برای پیروزی یک تیم فوتبال تا تجمعی مذهبی در شهر مشهد مشکلاتی ایجاد خواهد کرد. در ادامه هم توضیح داد که با افزایش تستهای تشخیصی و جداسازی بیماران بدون علامت و البته قرنطینه مبتلایان و دریابی آنها از طریق وزارت ارتباطات میتوان به کاهش آمار امیدوار بود. حسن روحانی در حالی که همه منتظر اعلام خبر تعطیلی بودند اما تنها به بیان و تشریح این تصمیم ستاد اکتفا کرد که «امروز تصمیمات کلی برای اعمال محدودیتهای بیشتر اتخاذ کردیم که از شنبه آینده طرح مربوط به آن باتوجه به ویژگی شهرها از نظر وضعیت بیماری اجرا میشود و تا پایان کرونا ادامه خواهد داشت.» در ادامه هم تاکید کرد که مردم باید زندگی با این ویروس را بیاموزند، خصوصا امروز که سرعت انتقال آن ۹ برابر ماههای نخست ورود کرونا به ایران یعنی اسفندماه 98 و فروردینماه 99 شده است. علیرضا رییسی، سخنگوی ستاد نیز پس از اتمام این نشست، جزییات محدودیتهای احتمالی را تشریح کرد.
در مجموع اما خروجی ستاد ملی مدیریت کرونا تقریبا در اغلب مواقع در ۹ ماه گذشته با آنچه کارشناسان حوزه درمان و پزشکان در رسانهها یا فضای مجازی میگویند، متفاوت بوده است. در حالی که تصمیمات در شرایط بحرانی، آن هم زمانی که پای مسالهای مرتبط با سلامت و جان مردم در میان است باید لحظهای و به سرعت اتخاذ شود، رییسجمهوری اعلام میکند که اعمال محدودیتهای جدید از هفته آینده اعمال خواهد شد و قرار است پس از گذشت ۹ ماه درگیری با این بیماری «طرح جامع محدودیتهای بیماری کرونا» متناسب با وضعیت و روند بیماری در کشور تدوین شود و براساس آن تصمیمگیری صورت گیرد؛ آنهم در شرایطی که اگر اوضاع بر همین منوال باشد، با فرض جانباختن روزی بهطور میانگین ۴۰۰ نفر تا شنبه آینده که ستاد ملی مدیریت کرونا فکری به حال وضعیت کنونی کند تا مگر این آمار تلخ دستکم در هفتههای آینده رو به کاهش گذاشته و باز شاهد آن نباشیم که مرگ هفتهای حدود 3000 نفر از ایرانیان را به کام خود فرو میکشد. این تصمیمات همواره با این پرسش مواجه بوده که چقدر کشته و ابتلا مسوولان را قانع میکند که سلامت را به اولویت نخست کشور مبدل کنند یا دستکم برای شهروندان روشن شود که علت تعلل چندروزه و هفتگی مسوولان در ارتباط با اعمال محدودیتهای سختگیرانهتر چیست؟ پرسشهایی که تاکنون پاسخی پیشرویشان نیست.
خروجی متناقض ستاد کرونا با نظر کارشناسان
سهشنبه هفته گذشته بود که سخنگوی دولت در واکنش به سوال «اعتماد» در مورد تناقض میان اظهارات اعضای ستاد مدیریت کرونا و البته تناقض میان تصمیمات و خروجی این ستاد با اظهارات کارشناسان توضیحاتی ارایه داد. علی ربیعی بار دیگر صرفا تاکید کرد که خروجی تصمیمات ستاد مدیریت کرونا بر مبنای رایزنیهای صورتگرفته میان همه مسوولان از مسوولان حوزه درمان تا اقتصاد و امنیت و... است و البته سلامت و نظر کارشناسان در اولویت قرار دارد. او پیش از این وجود مصوبه شورای عالی امنیت ملی را برای جلوگیری از تعطیلی، آنهم به دلایل اقتصادی و امنیتی تکذیب کرده بود.
اما از آنچه با مرور اظهارات، به صورت روزانه دستگیر شما میشود، همچنان همان تناقض آشکار است؛ تناقضی که به روشنی نشان میدهد از کادر درمان، کارشناسان حوزه بهداشت و سلامت تا پزشکانی که مسوولیتی قانونی و حقوقی نیز برعهده دارند، با تصمیمات ستاد مدیریت کرونا همراه نیستند. برای نمونه روز شنبه پس از پایان نشست ستاد ملی مدیریت کرونا، مینو محرز عضو کمیته علمی این ستاد در یک اظهارنظر مطبوعاتی تاکید کرد که «تعطیلی شبانه اصلا به درد نمیخورد.» او همانطورکه در یکی، دو هفته گذشته بارها تکرار کرده، گفت که باید تهران حداقل 2 هفته تعطیل شود. همچنین ایرج حریرچی از معاونان وزیر بهداشت نیز جمعه شب در گفتوگوی ویژه خبری اعلام کرد با روندی که ۱۰ روز گذشته طی شده قطعا روند صعودی ادامهدار خواهد بود. حریرچی همچنین خبر داد که «۶۵ نفر از روسای دانشگاهها که فرماندهان جان بر کف مقابله با کرونا و در خط مقدم هستند و اکثر آنها هم خودشان و هم معاونانشان مبتلا شدهاند طی نامهای به وزیر بهداشت و درمان که فرماندهی مقابله را بر عهده دارد درخواست کردند تعطیلیهای دو هفتهای نهتنها در تهران که در تمام کشور انجام شود.» چنانکه پیش از این عباس متولیان، معاون تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز اعلام کردهبود برای قطع زنجیره کرونا چارهای جز تعطیلی دو هفتهای تهران و شهرهای بزرگ وجود ندارد.
این اظهارات تنها بخشی از هشدارهایی است که کارشناسان حوزه درمان مطرح کردهاند و البته پرسش اساسی اینجاست که چطور ستاد ملی کرونا نظر کارشناسان سلامت را اولویت قرار میدهد اما همواره خروجی این ستاد با نظر کارشناسان متفاوت و متناقض است؟! آنهم درحالی که گاهی برخی نهادهای سیاسی مثل شورای شهر تهران یا مجلس شورای اسلامی نیز درخواست تعطیلی دو هفتهای یا بستن راههای خروجی شهرها را داشتهاند.
تکذیبیههای عجیب
در این تناقضها هر از چند گاهی خبر استعفای وزیر بهداشت نیز میتواند دلیلی بر جدی بودن این اختلافنظر باشد. فاصله اسفندماه 98 که شیوع کرونا در ایران به صورت رسمی اعلام شد تا خردادماه امسال، یعنی در فاصله ۴ ماه، ۳ بار خبر استعفای وزیر بهداشت شنیده و البته هر بار تکذیب شد. گفته میشد بازگشاییهای زودهنگام که در نامهای گلایهآمیز از آن انتقاد کرد، بازگرداندن طرح ترافیک به تهران و ... جملگی دلایل این استعفا بوده است. همان خردادماه هم علی ربیعی یک بار برای پادرمیانی میان روحانی و نمکی به وزارت بهداشت رفت تا اختلافات را حلوفصل کند. پس از آن انتشار دلنوشته سعید نمکی خطاب به سردار سلیمانی و بیان این نکته که «یک میلیارد دلاری که رهبری از صندوق توسعه موافقت کردند، ماههاست به جز سهم کوچکی نگرفتهام» و البته طرح این پرسش که «نمیدانم برای کدام کار مهمتر گذاشتهاند؟!»، نشان داد که اختلافات جدی است. کمتر از یک ماه از خبر استعفای آخر گذشته که پس از تعطیل نکردن تهران و کلانشهرهای در وضعیت بحرانی و قرمز خبر استعفای نمکی منتشر میشود.
این خبر اینبار از سوی علیرضا معزی، معاون اطلاعرسانی دفتر رییسجمهوری در توییتر تکذیب شد. او نوشت: «در حالیکه صبح امروز طرح جامع مدیریت کرونا شامل تدابیر و محدودیتها تا پایان سال، در ستاد ملی به تصویب رسید و قسمت عمده این طرح نیز در وزارت بهداشت و درمان تهیه شده، صحبت از استعفای وزیر بهداشت و … چیزی فراتر از اخبار جعلی نیست.» وزیر اما کماکان سکوت کرد. این بار اطرافیان او یا نهادی هم بهصورت رسمی تکذیبیهای منتشر نکرد. همزمان دوباره پیامکی از سوی وزیر بهداشت برای برخی شهروندان ارسال شد که خبر میداد محدودیتهای بیشتر از هفته آینده اجرایی میشود. پس از گذشت چندین ساعت از انتشار خبر استعفا، بالاخره سایت وزارت بهداشت نیز این خبر را تکذیب کرد و به نقل از سعید نمکی نوشت: «ممکن است جایی برای منافع مردم بایستیم و چانه بزنیم، اما اهل ترک کردن صحنه نیستم.امروز توسط جریان شناخته شدهای شایعه شده بود که وزیر بهداشت استعفا کرده است، اما با عهد و پیمانی که با مردم این سرزمین بستهام، گرچه ممکن است جاهایی بر مواضعم بایستم و برای موضوعی چانه بزنم، اما تا جان در بدن دارم و تا جاییکه جان آفرین این توفیق را خواهد داد، اهل ترک کردن صحنهای به ضرر مردم نیستیم.»
اینکه هر از چند گاهی خبر «استعفای وزیر بهداشت» در فضای مجازی و رسانهای منتشر میشود، اگرچه ساعتی بعد تکذیب شود، نشان میدهد که اگر استعفا هم شایعه باشد، اختلاف شایعه نیست. این استعفاها اما اغلب ازسوی دولت تکذیب میشود. حال پرسش اینجاست که اگر بهواقع اختلاف نظری در تصمیمگیریها وجود دارد، چرا وزیر بهداشت مسامحه کرده و درمورد آن مشخصا صحبت نمیکند تا مشخص شود که آیا به واقع سلامت اولویت است یا امنیت؟! آیا این نوعی سیاسیکاری از سوی وزیر محسوب نمیشود که اگر هم ماجرای استعفاها شایعه باشد، دیگر نمیتوان از دلنوشته کناییاش خطاب به سردار سلیمانی اما با هدف گلایه علنی از دولت گذشت و آن را نادیده گرفت. ضمن آنکه وزیر بهداشت در پیام اخیر نیز تلویحا به اختلاف و مشخصا بر «چانهزنی» اشاره کرده و گفته است جریانهایی که خبر استعفایش را منتشر میکنند، میشناسد. این اظهارات شاید موید این باشد که فشارهایی از درون دولت هم میخواهد تغییری در دولت ایجاد شود.
در این میان رسانههای اصولگرا و مخالف دولت از صداوسیما و باشگاه خبرنگاران جوان گرفته تا خبرگزاریهای فارس و تسنیم و دانشجو همواره در صف اول حمایت از این وزیر روحانی بودهاند که از قضا گفته میشود با دولت به مشکل برخورده است! حمایتی که شاید نشان از این دارد که اگرچه برخی اختلافات فنی است اما شاید اختلافات سیاسی هم بیتاثیر نباشد.
این روزها نام سعید نمکی کنار، سیدحسن قاضیزاده هاشمی، محمدرضا خاتمی، مصطفی معین، علیاکبر ولایتی در صف پزشکان کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ دیده میشود؛ انتخاباتی که بهدلیل همزمانی با شیوع کرونا احتمال پیروزی یک پزشک برای نشستن بر مسند ریاست را دوچندان کرده است. زمزمههایی مبنی بر تمایل نمکی برای حضور در انتخابات پیش رو نیز از راهروهای این وزارتخانه شنیده میشود. به هر روی حاصل این اختلافات چه فنی باشد و وزیر در مورد آن سکوت کرده و چه سیاسی، تنها مردم هستند که از آن متضرر میشوند.
منبع: اعتماد