جاوید قربان اوغلو: مجالس قبل هم دنبال خروج از برجام بودند اما به نتیجه نرسید/ شوآف نمایندگان نتیجه ندارد
کارشناس مسائل بین الملل گفت: من بعید می‌دانم که کلیت نظام با این مساله موافقت کند. درست است که مجلس می‌تواند این طرح را تصویب کند و بعد از آن هم به شورای نگهبان رفته و پروسه قانونی شدن خود را طی می‌کند اما تصور من این است که کسانی که تصمیم‌گیرنده هستند، در این مسیر مداخله کرده و مساله را حل می‌کنند. همانطور که قبلا کرده‌اند.
به گزارش دیده بان ایران؛ مجلس یازدهم روز یکشنبه و در واکنش به ترور دانشمند هسته‌ای کشورمان، دو فوریتی طرحی را با عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم» تصویب کرد و با توجه به اصرار آقایان نماینده برای تندروی بیشتر، موضوع خروج از پروتکل الحاقی را نیز در دستور کار قرار داد. البته این طرح از 5 ماه قبل در مجلس مطرح و به نتیجه نرسیده است. بگذریم از اینکه پیش‌تر نیز بارها صحبت از این موضوع شده و جریان مخالف دولت و برجام خواستار پیش‌دستی در خروج از این معاهده بین‌المللی شده و برای این نیز از توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را پیشنهاد کرده بود.
مجلس یازدهم اکنون و به موجب طرح مذکور که به قول برخی رسانه‌های اصولگرا سمبل «بازگشت به اقتدار» است در پی کاهش تعهدات هسته‌ای ایران از جمله لغو پروتکل الحاقی و در یک نگاه کلان‌تر در پی خط دادن به سیاست خارجی کشور است. سیاستی که حتی در دولت نیز اتخاذ نشده و مرجع تصمیم‌گیرنده برای آن، بخش فرادست است.
از همین رو است که شاهدیم بسیاری از تحلیل‌گران و کارشناسان هیاهوی اخیر مجلس را نیز جدی‌تر جنجال‌آفرینی‌های پیشین طیف تندرو ندانسته و معتقدند که نتیجه خاصی ندارد.استدلالشان نیز این است که مجموعه حاکمیت خروج از برجام و قطع همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به مصلحت کشور نمی‌داند زیرا اگر می‌دانست، قبلا و همان وقتی که آقایان در مجلس به شکل نمادین برجام را آتش زدند، چنین می‌کرد.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده سابق مجلس که سابقه ریاست کمیسیون امنیت ملی را نیز دارد، در یادداشتی در این باره می‌نویسد: «عموما تصمیمات مربوط به سیاست خارجی از طریق شورای عالی امنیت ملی اتخاذ می‌شود. ایران در زمانی که گام‌های کاهش تعهدات هسته‌ای خود را برمی داشت همزمان اعلام کرد که این اقدامات موقت است و اگر طرف مقابل به توافق بازگردد تهران نیز به تعهدان برجامی بازخواهد گشت. در شرایط کنونی با تغییر دولت که به زودی در آمریکا رخ می‌دهد از تیم سیاست خارجی بایدن نیز این سیگنال می‌رسد که حاضر هستند در صورت بازگشت ایران به تعهدات به توافق هسته‌ای بازگردند. بنابراین لازم است دیپلماسی هسته‌ای ایران ادامه یابد چرا که این مسیری است که تندورهای خارجی را ناامید خواهد کرد.»
به گفته وی، «درحال حاضر مثلث افراطی پومپئو، بن سلمان و نتانیاهو علیه ایران فعال است اما به زودی این مثلث با از میان رفتن مهمترین ضلع آن یعنی آمریکا دچار استیصال و فروپاشی می‌شود. بنابراین در چنین شرایطی اگرچه حق مجلس است که قانون‌گذاری کند اما با توجه به حضور چهره‌هایی که پیش از این نیز نشان داده‌اند چندان دقیق مطابق با منافع ملی موضع‌گیری نمی‌کنند به نظر می‌رسد تصمیم‌سازی درباره برنامه هسته‌ای ایران کماکان باید براساس رویکردهای شورای عالی امنیت ملی باشد.»
جاوید قربان اوغلو، دیپلمات پیشین و کارشناس مسائل بین‌المللی نیز همین نظر را دارد. او گفت: « این اقدام مجلس بیشتر یک اقدام سیاسی و از جنس شوآف است که نتیجه‌ای هم ندارد». وی تاکید کرد: «من بعید می‌دانم که کلیت نظام با این مساله موافقت کند. درست است که مجلس می‌تواند این طرح را تصویب کند و بعد از آن هم به شورای نگهبان رفته و پروسه قانونی شدن خود را طی می‌کند اما تصور من این است که کسانی که تصمیم‌گیرنده هستند، در این مسیر مداخله کرده و مساله را حل می‌کنند. همانطور که قبلا کرده‌اند. به هر حال بحث خروج از برجام از سوی مجالس دیگر هم مطرح شده و به نتیجه نرسیده بود».
بدیهی است که وقتی یک پارلمانتاریست و یک دیپلمات درباره به نتیجه نرسیدن یک طرح در مجلس هم‌نظر می‌شوند، امیدواری به اینکه مجلس یازدهم نتواند امیدهای ایجاد شده برای احیای برجام در دوران بایدن را به ناامیدی کشاند، بیشتر می‌شود اما به هرحال عالم سیاست، عالم ممکن‌ها است و باید منتظر ماند و دید که تصمیم‌گیرندگان در عرصه سیاست خارجی، چه نظری دارند و آیا دل به دل مجلس یک دست اصولگرای یازدهم داده و برجام را به باد می‌دهند یا از فرصت ایجاد شده، بهره گرفته و برای احیای آن می‌کوشند.
منبع: آزادی
