سردرگمی تصمیم‌گیران برای کودکان کار
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس: اگر جمعآوری کودکان متوقف نشود، وزیر کشور و شهردار تهران را به صحن مجلس می‌آوریم فرماندار تهران: جمعآوری متکدیان در سنین مختلف ادامه دارد
دیده بان ایران: اگرچه مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت رفاه، سه‌شنبه هفته پیش از توقف طرح جمعآوری کودکان کار و خیابان سخن گفته بود اما این اتفاق تا امروز صورت نگرفته و با وجود انتقادات کارشناسان و فعالان حوزه کودک، فرمانداری تهران اصرار به ادامه طرح خود دارد؛ موضوعی که واکنش کمیسیون اجتماعی مجلس را هم به همراه داشته و اعضای این کمیسیون از ناکارآمدی طرح سخن گفته‌اند و اعلام کردند؛ درصورت ادامه پیداکردن آن، وزیر کشور و شهردار تهران را به مجلس فرا خواهند خواند.
ماجرای تأیید و تکذیب توقف یک طرح
هفته پیش و پس از اوج‌گرفتن انتقادات انجمن‌های مردم‌نهاد در حوزه حقوق کودکان، کارشناسان اجتماعی و تعدادی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران درباره «طرح جمعآوری کودکان کار»، «روزبه کردونی»، مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت رفاه از توقف این طرح برای رسیدن به برنامه‌ای جامعه‌تر سخن گفت. او توضیح داده بود که «پیرو نشست مجتمع فوریت‌های خدمات اجتماعی شهر تهران مصوب شد موضوع حمایت اجتماعی و جذب و توانمندسازی کودکان کار و خیابان از شمول مصوبه فوریت خدمات اجتماعی شهر تهران خارج شود و مطابق آیین‌نامه، ساماندهی کودکان خیابانی به عهده سازمان بهزیستی و وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی قرار گیرد.» او همچنین گفته بود؛ نگاه تهدیدمحور به کودکان کار و خیابان رویکرد مناسبی برای حمایت اجتماعی از کودکان نیست و دبیرخانه شورای حمایت اجتماعی از کودکان فعال‌تر می‌شود و با همفکری با سازمان‌های مردم‌نهاد و صاحب‌نظران دانشگاهی روند حمایت اجتماعی از کودکان هدفمندتر می‌شود.
اگرچه این ادعای توقف را روزهای بعد از انجمن‌های مردم‌نهاد رد کردند و از ادامه برخورد قهری با کودکان کار خبر دادند اما شخصیت حقوقی ادامه طرح را تأیید نکرد تا این‌که دیروز فرماندار تهران ادعای توقف طرح را کذب و بی‌اساس دانست. «عیسی فرهادی» دیروز با یادآوری این‌که این طرح براساس قانون شورای اجتماعی کشور به مرحله اجرا درآمده است، گفت: «جمعآوری متکدیان در سنین مختلف از سطح شهر تهران ادامه دارد و این امر متوقف نشده است. براساس دستورالعمل شورای اجتماعی کشور، قرارگاه فوریت‌های اجتماعی شهر تهران با محوریت فرمانداری تهران موظف است که این طرح را تا برطرف‌شدن این آسیب اجتماعی به نحو مطلوب و مقتضی دنبال کند.» تأکید فرهادی بر جمعآوری متکدیان در سنین مختلف، به بیان دیگر همان ادامه طرح جمعآوری کودکان کار است که البته معاون استاندار تهران در جمله بعد این موضوع را شفاف‌تر اعلام کرد: «متاسفانه اخیرا افرادی غیرمسئول در مصاحبه‌هایی درخصوص توقف قانون ساماندهی متکدیان درسنین مختلف صحبت کرده‌اند که خلاف قانون است. قرارگاه فوریت‌های اجتماعی شهرتهران از همکاری و همراهی شهروندان تهرانی درخصوص جمعآوری متکدیان نهایت تشکر را دارد.» فرهادی درباره دیگر دستگاه‌های همراه در این طرح هم گفت: «این قانون با حمایت دستگاه قضائی، نیروی انتظامی، بهزیستی، شهرداری، دانشگاه‌های علوم پزشکی و بقیه دستگاه‌های عضو قرارگاه فوریت‌های اجتماعی شهرتهران درحال اجراست.»
احتمال سوال از وزیر کشور و فراخواندن شهردار تهران به مجلس
اصرار فرمانداری تهران بر ادامه طرحی که بسیاری از کارشناسان اجتماعی آن را آسیب‌زا می‌دانند و در گذشته هم بدون نتیجه‌ای مشخص انجام شده، با واکنش و انتقاد کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی هم روبه‌رو شده است.
در این‌باره «علی ساری» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به جلسه‌ای که در کمیسیون اجتماعی مجلس در این‌باره با حضور نمایندگان دستگاه‌های مختلف ازجمله وزارت رفاه، بهزیستی، شهرداری، وزارت دادگستری و نیروی انتظامی برگزار شد، گفت: «در این جلسه مشخص شد که وزارت دادگستری، وزارت رفاه و سازمان بهزیستی با اجرای این طرح مخالف هستند و انتقادهای جدی به آن دارند. نیروی انتظامی هم در پاسخ به نماینده شهرداری که اعلام کرد، اطلاعات آنها نشان می‌دهد ٩٠درصد این کودکان باندی هستند، تأکید کرد که شهرداری اطلاعات این باندها را در اختیار نیروی انتظامی قرار دهد تا با آنها برخورد شود.» ساری چنین برخوردی با کودکان را ضدحقوق کودک دانست و گفت: «شهرداری تهران نباید تصور کند با جمعآوری کودکان می‌تواند چهره شهر را بهتر کند. اصولا این تفکر ضد حقوق کودک است. شهرداری بهتر است به آسیب‌های اجتماعی زیر پوست شهر بپردازد.»
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس که با «ایلنا» سخن می‌گفت از احتمال سوال از وزیر کشور و فراخواندن شهردار تهران هم سخن گفت: «اگر وزارت کشور و فرمانداری تهران بخواهند همچنان بر اجرای این طرح اصرار کنند، سوال از وزیر کشور در این خصوص در دستور کار قرار خواهد گرفت و شهردار تهران هم برای ادای توضیحات به مجلس فراخوانده خواهد شد.»
ناکارآمدی این شیوه برخورد با کودکان‌کار
در جلسه سه‌شنبه گذشته کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با حضور نماینده‌های نهادهای درگیر در طرح جمعآوری کودکان کار این موضوع بررسی شد و تصمیم نهایی بر تنظیم طرحی نو برای ساماندهی کودکان کار گرفته شد. این موضوع را «محمدرضا بادامچی» نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون اجتماعی به «شهروند» می‌گوید و توضیح می‌دهد: «سه‌شنبه هفته پیش مسئولان نهادهای درگیر از وزارت کار، شهرداری، بهزیستی و نیروی انتظامی در کمیسیون حاضر شدند و گزارش‌های رسانه‌ای مبنی بر گم‌شدن کودکان کار را رد کردند هر چند که تعدادی از آنها با ادامه‌دادن چنین طرحی مخالف بودند.» او درباره این طرح هم می‌گوید: «این کاری است که سالیان سال انجام می‌شود و بعد از یک مدت این کودکان دوباره به خیابان برمی‌گردند. در این جلسه تصمیم‌گیری شد که تا هفته بعد، دستگاه‌های دخیل گزارش‌های منسجم‌تری بدهند و برنامه جامعی تنظیم شود تا به صورت اساسی به مشکل رسیدگی شود. بیش از ۵۰درصد این کودکان اتباع خارجی هستند و به همین دلیل قرار شد که با وزارت کشور صحبت شود که با یک برنامه آبرومندانه با آنها برخورد شود. کار بسیار سختی است و والدین اتباع خارجی در دسترس نیستند.» بادامچی اما معتقد است که این طرح تا اندازه‌ای متوقف شده است: «این طرح متوقف شده چون تعداد کودکان زیاد نبوده است. بحث این است که برنامه درستی در این زمینه صورت نگرفته و الان تقریبا متوقف شده است. تعدادی از کودکان جمعآوری شدند که این کودکان طبق قانون نباید مدت زیادی در این مکان‌ها نگهداری شوند. حتی مسئولان امر هم که گزارش می‌دادند از طرح راضی نبودند و آن‌چه که مسلم است باید در ۱۰روز آینده کارهای خود را گزارش دهند و کمیسیون با همراهی وزارت کشور به یک برنامه جامع و کامل برسد.» نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی درباره ماده قانونی که فرمانداری بر آن اصرار دارد هم می‌گوید: «این مصوبه که در تابستان و به ریاست فرمانداری مبنی بر جمعآوری معتادان متجاهر و متکدیان بود، کودکان کار را هم شامل می‌شد که البته کمیسیون با این طرح مخالف است. ما معتقدیم این شیوه برخورد با کودکان کار جواب نمی‌دهد و قبلا هم انجام شده و به نتیجه‌ای نرسیده است. در جلسه هفته پیش، مشخص شد که در قالب این طرح همچنان جمعآوری کودکان را ادامه می‌دهند که خوشایند نبود. تمام تلاش کمیسیون این بود که یک گزارش جدید گرفته شود که با در نظر گرفتن امکانات طرح نویی در نظر گرفته شود.» آن‌طور که این عضو کمیسیون اجتماعی می‌گوید در هفته آینده، برنامه دیگری با همکاری نهادهای کنونی، کمیسیون اجتماعی وزارت کشور درباره کودکان کار و خیابان تنظیم خواهد شد.
سلام . خوشبختانه کشورهای فراوانی هستند که تجربه موفق ساماندهی کودکان بد سرپرست یابدون سرپرست دارند که می توان با انطباق تجارب آنها با الزامات بومی با موفقیت آن را اجرا نمود .متشکرم