ماجرای اولین زنی که از انگلیس به لیگ حرفهای فوتبال عربستان رفت/ خیلیها را رنجاندم
وقتی پیشنهاد از عربستان سعودی رسید، اولین چیزی که به ذهن اشلی پلامپتر آمد، جواب منفی بود.

به گزارش سایت دیدهبان ایران؛ سال ۲۰۲۳، قرارداد این مدافع با باشگاه محبوب دوران کودکیاش، لسترسیتی، در آستانه پایان بود و او به قدم بعدی میاندیشید؛ چیزی که به او انگیزه بدهد و جایی که نهتنها به عنوان فوتبالیست بلکه به عنوان یک انسان احساس ارزشمند بودن کند.
پس از مذاکرات و بازدید از خاورمیانه، این بازیکن نیجریهای تصمیم گرفت ریسک کند و اولین بازیکنی شود که از سوپر لیگ زنان انگلیس (بالاترین سطح فوتبال این کشور) به لیگ برتر زنان عربستان میپیوندد.
دو سال بعد، او قراردادش را با باشگاه الاتحاد جده تمدید کرده است و حالا میخواهد تصورات قالبی موجود در دنیای غرب درباره عربستان سعودی و زندگی یک ورزشکار زن در این کشور را به چالش بکشد.
با این حال، او قبول دارد که از دست دادن اعتماد برخی هواداران جامعه الجیبیتی در فوتبال زنان برایش تأسفبار بوده و فوتبال زنان در عربستان، چه در داخل زمین و چه بیرون از آن، راهی طولانی در پیش دارد.
واکنش اولیهام به پیشنهاد عربستان «منفی» بود
پلامپتر ۲۷ ساله زنی باهوش است و در کنار استعداد فوتبالیاش، تصمیمهایی غیر معمولی نیز در مسیر حرفهایش گرفته است: از جمله تغییر تابعیت از زادگاهش انگلستان (که سابقه بازی در تیمهای ملی پایه آن را دارد) به نیجریه، کشوری که پدربزرگش اهل آنجاست.
به همین دلیل، وقتی تیم، پدرش که مدیر برنامههایش نیز هست، از علاقه باشگاه الاتحاد به جذب او خبر داد، به رغم تردید اولیه، پیشنهاد را پذیرفت.
او گفت: «با چند تیم در بریتانیا، آمریکا و اروپا صحبت کرده بودم، بعد پدرم گفت تیمی در عربستان سعودی به تو علاقه دارد. شوکه شدم. واکنش اولیهام "نه" بود ولی بعد خواستم بهشان فرصت بدهم.»
پلامپتر یکی از نخستین ستارههای فوتبال جهان بود که راهی عربستان شد؛ لیگی که سال ۲۰۲۲ به صورت کاملاً حرفهای راه افتاد.
این لیگ ۲۴ تیم دارد که در سه سطح هشتتیمی تقسیم شدهاند و هر باشگاه میتواند تا ۶ بازیکن خارجی جذب کند.
در بخش مردان، لیگ حرفهای عربستان به دلیل جذب ستارگان بزرگ جهانی مانند کریستیانو رونالدو، نیمار و کریم بنزما با حقوقهای هنگفت، شهرت یافته است.
نمایندگان پلامپتر از اظهار نظر درباره حقوق و قرارداد او در الاتحاد خودداری کردند و خودش نیز گفته دلیل اصلی حضور در عربستان جذابیت این «پروژه» است نه مسائل مالی.
طبق گزارش نیویورک تایمز در سال ۲۰۲۳، بودجه این لیگ را صندوق سرمایهگذاری دولتی عربستان سعودی (پیف) تأمین میکند و جوایز نقدی بیشتری نسبت به لیگ زنان دارد.
در حالی که حقوق بازیکنان خارجی این لیگ پس از کسر مالیات، سالانه بین ۶۰ هزار تا ۱۲۰هزار دلار (۴۴هزار تا ۸۹ هزار پوند) است، طبق نظرسنجی سال ۲۰۲۲ بیبیسی، متوسط حقوق لیگ حرفهای زنان حدود ۴۷هزار پوند بود، هرچند شماری از ستارهها حقوقی به مراتب بالاتر میگرفتند.
پلامپتر گفت: «تماسی یک ساعته با سرمربی و دو نفر از اعضای کادر مدیریت داشتم و به پدرم گفتم: "حس خیلی خوبی به این قضیه دارم". تقریباً اصلاً درباره فوتبال صحبت نکردیم و فقط درباره خودمان و چیزهایی که به آنها علاقهمندیم، حرف زدیم.»
«آدمی هستم که خیلی به حسم اهمیت میدهم و میخواستم بروم و از نزدیک ببینم اوضاع واقعاً چطور است. دو روز به آنجا سفر کردم و خیلی خوشم آمد. وقتی برگشتم، با خودم گفتم: "این جایی است که میخواهم باشم."»
انتقال اشلی پلامپتر با جنجالهایی همراه بود: نه تنها برای این که ستارهای در اوج دوران حرفهایش به لیگی میپیوست که برای فوتبالدوستان اروپایی ناشناخته بود، بلکه به این دلیل که این انتقال برای برخی در دنیای فوتبال زنان، که جامعه الجیبیتی در آن بیشتر از فوتبال مردان پذیرفته شده است، ناراحتکننده بود.
در عربستان سعودی، روابط همجنسگرایانه غیرقانونی است.
حضور عربستان در فوتبال زنان همچنان یک موضوع بحثبرانگیز است. پارسال بیش از ۱۰۰ فوتبالیست حرفهای زن با امضا نامهای از فیفا خواستند که قرارداد اسپانسری با شرکت نفتی آرامکو را لغو کند و حکومت عربستان را به «نقض فاحش حقوق بشر» متهم کردند.
پلامپتر میگوید او و همتیمیهایش در لسترسیتی رابطه نزدیکی با گروه هواداران الجیبیتی باشگاه داشتند و پس از پیوستن به الاتحاد، با واکنشهای منفی روبرو شد.
او در پاسخ به این که چطور با این موضوع کنار آمد، گفت: «وقتی اینجا آمدم، واکنشها اصلاً خوب نبود. وضعیت سختی داشتم. هنگامی که این تصمیم را گرفتم، از صحبتهای بعضی مردم لستر این گونه به نظر میرسید که انگار دیگر آن کسی نبودم که آنها فکر میکردند.»
«احساساتشان را عمیقاً جریحهدار کرده بودم، چون حس میکردند که دارم نماینده چیزی میشوم که باعث میشود آنها احساس بیارزش بودن کنند و این را درک میکنم. واقعاً نمیدانم چه باید بگویم. آمدن من به عربستان به این معنا نیست که همه چیزهایی که به من نسبت داده میشود را تأیید میکنم، حتی اگر این انتقال به معنای مرتبط شدن با برخی مسائل خاص باشد.»
پلامپتر مثل بسیاری از مهاجران خارجی در عربستان سعودی، در یک مجتمع مسکونی محافظتشده به نام «کمپوند» زندگی میکند.
این مجموعههای مسکونی یک سبک زندگی شبیه به مناطق حومه شهر در کشورهای غربی را فراهم میکنند و در محیطی محدود امکاناتی مثل باشگاه ورزشی، استخر، رستوران و غیره دارند. به رغم ممنوعیت مصرف الکل در عربستان بعضی از آنها حتی بارهای غیررسمی دارند که مشروبات الکلی سرو میکنند.
پلامپتر میگوید به عنوان یک زن، در جده بیشتر از بریتانیا احساس امنیت و آرامش میکند: «بازیکنان بینالمللی، اعضای خانوادهام و دوستانی که به اینجا آمدهاند، واقعاً احساس امنیت و آرامش بیشتری نسبت به بریتانیا دارند.»
«یکی از دوستانم مدتی پیش من آمده بود و ما این جا را مثل یک "حباب آرامش" توصیف کردیم. مثلا یک بار رفته بودم خرید و تعداد زیادی کیسه داشتم. من در کمپوند زندگی میکنم و باید همه کیسهها را با آسانسور بالا میبردم. بنابراین ماشینم را روشن، با در باز و کلید داخلش، رها کردم تا خریدها را ببرم بالا. در بریتانیا هیچوقت این کار را نمیکردم ولی اینجا مشکلی ندارم».
«معمولا همه ما شبها کمی نگران راهرفتن در خیابان هستیم ولی اینجا لازم نیست دائم پشت سرم را نگاه کنم. میدانم که این فقط دیدگاه شخصی من است، نه همه کسانی که اینجا زندگی میکنند ولی با توجه به احساس امنیتی که دارم، نمیتوانم با بعضی از نگاههای منفی غرب نسبت به این کشور موافق باشم.»
پلامپتر این را فقط یک نگاه شخصی از زندگی یک زن در عربستان میداند.
هرچند برخی اصلاحات انجام شده است و برای مثال زنان بالای ۲۱ سال دیگر برای استفاده از خدمات درمانی یا آموزش نیاز به اجازه ندارند اما گزارشهای سازمانهایی مانند عفو بینالملل نشان میدهد که این قوانین در عمل همیشه هم اجرا نمیشوند و زنان همچنان در بسیاری از جنبههای زندگی، مانند پوشش، کار و بیان نظر، محدودیت دارند.
پلامپتر در مورد نحوه برخورد با خودش از زمان انتقال به عربستان میگوید: «اصلاً احساس تهدید نمیکنم. در اینجا مردان تشویق میشوند که با زنان محترمانه رفتار کنند و در غیر این صورت برایشان پیامد دارد.»
«هر زنی ممکن است بگوید اگر شب بیرون قدم بزند، چه در عربستان و چه در بریتانیا، تا حدی میترسد اما میزان این ترس متفاوت است و با توجه به شیوه رفتار مردان، سطح هراس در عربستان پایینتر است.»
«تماشاگر چندانی نداریم»
با این که لیگ زنان مثل لیگ فوتبال مردان عربستان پرستاره نیست اما چند بازیکن بزرگ دیگر هم کنار پلامپتر در این لیگ بازی میکنند.
آسیست اوشوالا که سابقه دو قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را دارد، امسال به الهلال پیوست. علاوه بر او، خیرا همراوی و آمل مجری، ملیپوشان فرانسوی، نیز در این لیگ بازی میکنند.
این بازیکنان امتیازات ویژهای دارند از جمله پرواز برای مسابقات برای جلوگیری از سفرهای طولانی زمینی در این کشور پهناور.
پلامپتر هم معتقد است که هنوز کارهای زیادی باید انجام شود: «هرگز پنهان نمیکنم که سطح این لیگ با چیزی که درانگلستان یا مسابقات بینالمللی به آن عادت داشتم، فرق دارد و نگران بودم که این مسئله روی پیشرفتم تأثیر بگذارد.»
«فرانسیسکا اوردگا، یکی از همتیمیهایم، گفته بود که در عربستان باید بیشتر تلاش کنیم چون سرعت بازی پایینتر است و در نتیجه باید راههای جدیدی برای فکر کردن پیدا کنیم و خودمان را بیشتر از قبل به چالش بکشیم. مسئولیت بیشتری بر عهده ماست.»
به اعتقاد پلامپتر بازیکنان امکانات خوبی دارند. الاتحاد علاوه بر تیم فوتبال زنان، تیمهای شنا، والیبال و بسکتبال هم دارد. او گفته است که از زمان ورود فوتبال زنان در سال ۲۰۲۳، باشگاه خود را با این تغییر وفق داده است، هرچند که امکانات پیشرفته همچنان متعلق به تیم مردان است.
او گفت: «اوایل که اینجا آمده بودم، از همان سالن ورزشی تیمهای والیبال و بسکتبال استفاده میکردیم. الان در سالن ورزش قدیمی مردان تمرین میکنیم. تیم مردان امکانات مدرنی دارد. ما یک کلینیک پزشکی، دسترسی به حوضچههای آب سرد و رختکن مخصوص خودمان داریم.»
«در زمین اصلی تمرین میکنیم که جدا از مردان است. وقتی رسیدم، وضعیت زمین تمرین اصلاً خوب نبود ولی ما پیگیری کردیم و آنها به حرفمان گوش دادند.»
بزرگترین مشکل، تعداد کم تماشاگران است. غیر از تیم العلا همه تیمهای لیگ برتر زنان عربستان در ورزشگاههایی با ظرفیت کمتر از ۱۵ هزار نفر بازی میکنند. پلامتر میگوید: «تماشاگر زیادی نداریم.»
او دلیل این قضیه را نبودن برنامههای اجتماعی در عربستان میداند؛ برنامههایی که کودکان را همراه خانوادههایشان به ورزشگاه بیاورند یا بلیت رایگان در مدارس توزیع کنند.
چنین اقداماتی نقش بزرگی در رشد تعداد تماشاگران و جذب هواداران خانوادگی و کودک در لیگ زنان انگلیس داشته است و به گفته پلامپتر باشگاههای عربستان در حال کار روی این مسئله هستند.
بازیهای لیگ زنان عربستان در خاورمیانه از شبکه اساسسی عربستان سعودی و پلتفرم پخش آنلاین «شاهد» پخش میشوند. در اروپا نیز، پلتفرم DAZN که تحت حمایت مالی عربستان است، حق پخش مسابقات را در اختیار دارد.
در مورد فوتبال زنان عربستان در سطح جهانی، هنوز راه زیادی در پیش است. میزبانی جام جهانی مردان در سال ۲۰۳۴ و همکاری شرکت نفتی آرامکو با فیفا، باعث ایجاد گمانهزنیهایی درباره تلاش عربستان برای میزبانی جام جهانی زنان در آیندهای نزدیک شده است.
هرچند که پلامپتر معتقد است باید واقعبینتر بود: «در آینده نزدیک میگویم نه [در مورد میزبانی عربستان برای جام جهانی زنان]، چون همه چیز نیاز به زمان دارد. واقعاً برایم مهم است که به رشد بازیکنان زن عربستان کمک کنم و نمیخواهم این اتفاقات زودتر از زمان مناسب بیفتند.»
«من به یک روند تدریجی همراه با گامهای قابلسنجش و قاطع که موجب ماندگاری این پیشرفت میشود، اعتقاد دارم. موضوع این نیست که بخواهیم همه چیز را سریع جلو ببریم. اگر تیم زنان عربستان را در جایگاهی قرار دهیم که برای آن آماده نیستند، هم برای خودشان و هم برای فوتبال زنان ناعادلانه خواهد بود.»