تخم‌مرغ داریم، ارز نداریم!/ذرت و سویا پشت درهای گمرک مانده‌اند
مشاور رئیس سازمان نظام دامپزشکی، با هشدار نسبت به تکرار زیان‌های گذشته در صنعت تخم‌مرغ گفت: در حالی که کمبودی در تولید وجود ندارد، اما اگر مشکل تأمین ارز برای نهاده‌ها و تداوم صادرات حل نشود، مشکلات تازه‌ای در راه است. به گفته وی، کشتی‌های حامل ذرت و سویا ماه‌هاست در گمرک بلاتکلیف مانده‌اند و ادامه این وضعیت می‌تواند تولید را با مشکل مواجه کند.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ سید فرزاد طلاکش در جریان بازدید از یکی از واحدهای فرآورده‌های خام دامی اظهار کرد: در تولید تخم‌مرغ که کمبودی نداریم، اما اگر صادرات یا خرید حمایتی ادامه پیدا نکند، زیانی که چند ماه پیش به صنعت تحمیل شد، حتماً تکرار خواهد شد.
وی افزود: هشداری که به مسئولان داده‌ام این است که اگر مشکل نهاده‌ها حل نشود، یعنی اگر مسئله ارز همچنان باقی بماند، صنعت دچار بحران خواهد شد. در حال حاضر ذرت و سویا در گمرکات مانده و کشتی‌ها منتظر تخلیه‌اند، اما به دلیل نبود ارز، این نهاده‌ها بلاتکلیف مانده‌اند. حتی برخی کشتی‌ها از تیرماه سال گذشته تاکنون ارز دریافت نکرده‌اند و محموله‌هایشان، مانند دانه سویا، دیگر ارزش خوراکی برای مرغ ندارد.
بهره‌وری پایین در توزیع نهاده‌ها
طلاکش با تأکید بر اهمیت بهره‌وری در استفاده از منابع ارزی کشور گفت: من همواره به مسئولان گفته‌ام ارزی که با این زحمت گرفته می‌شود، وقتی بدون برنامه و با هدررفت به دست مرغدار می‌رسد، جز خسران و اتلاف منافع ملی نیست.
وی ادامه داد: خوشبختانه سازمان دامپزشکی کشور و کارگروه تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی تصمیم گرفته‌اند با پشتوانه قانونی موجود، عرضه تخم‌مرغ بسته‌بندی را جایگزین تخم‌مرغ فله‌ای کنند. این اقدام که سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر از سایر طرح‌هاست، می‌تواند به نفع مردم و تولیدکنندگان باشد.
جایگزینی تخم‌مرغ بسته‌بندی به جای فله‌ای
مشاور رئیس سازمان نظام دامپزشکی خاطرنشان کرد: امیدوارم فرهنگ مصرف تخم‌مرغ بسته‌بندی در کشور نهادینه شود؛ اتفاقی که در صورت تحقق، هم به سود مردم از نظر قیمت و کیفیت و هم از نظر بهداشت عمومی و شفافیت در رصد و پایش کالا مناسب است. سازمان دامپزشکی خود را مکلف می‌داند این طرح را بر اساس قانون و برنامه هفتم توسعه اجرایی کند. امیدوارم سال آینده بتوانیم جشن تحقق این هدف را برگزار کنیم.
تغییر الگوی مصرف مرغ و ضرورت بازیافت ضایعات
طلاکش در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تغییر سلیقه مصرف‌کنندگان مرغ گفت: امروز سلیقه مردم نسبت به مرغ کامل تغییر کرده است و درحالی‌که کشورها موظفند دست‌کم ۸۵ درصد خوداتکایی در تولید گوشت مرغ داشته باشند، تجارت جهانی در این بخش بسیار محدود است؛ فقط ۱۶ درصد از گوشت مرغ و حدود سه درصد از تخم‌مرغ در دنیا در قالب تجارت بین‌المللی مبادله می‌شود.
وی افزود: این آمار نشان می‌دهد هر کشوری که تولید داخلی را جدی نگیرد، با بحران مواجه خواهد شد. از سوی دیگر، در کشور ما بخش قابل توجهی از اجزای مرغ مانند پوست، اسکلت و استخوان به سطل زباله می‌رود، در حالی که می‌تواند به صنعت خوراک دام و طیور بازگردد. این اتلاف منابع در شرایطی است که سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در زنجیره تولید مرغ کشور صورت گرفته است.
ظرفیت خالی و بهره‌وری پایین در صنایع طیور
طلاکش با اشاره به سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در زنجیره‌های طیور کشور گفت: واحدهای تولیدی مطرح با سرمایه‌گذاری‌های کلان ایجاد شده‌اند، اما از تسهیلات بانکی قابل توجهی بهره‌مند نبوده‌اند. در مقایسه با صنایعی مانند فولاد که بهره‌وری بالایی دارند، در حق صنعت طیور جفا شده است. در حالی که ظرفیت خالی در این صنعت بالاست، هنوز نقشه راه مشخصی برای بهره‌برداری بهینه از این ظرفیت‌ها وجود ندارد.
ایران در رتبه هشتم تولید تخم‌مرغ جهان
وی با اشاره به رشد کمی تولید در کشور افزود: امروز ما در تولید تخم‌مرغ رتبه هشتم و در تولید گوشت مرغ رتبه نهم جهان را داریم. اما میزان بهره‌وری، کیفیت و بهداشت محصولات متناسب با این جایگاه نیست و مردم از نظر کیفیت و سلامت به حق واقعی خود نمی‌رسند.
افزایش قیمت تخم‌مرغ و نقش سیاست‌های حمایتی
در پاسخ به پرسشی درباره افزایش قیمت تخم‌مرغ، طلاکش گفت: در پنج ماه نخست امسال، مرغداران بیش از ۵۰ درصد زیر قیمت تمام‌شده فروختند و ادامه این روند ممکن نبود. حمایت وزارت جهاد کشاورزی با دو اقدام صادرات بدون وقفه و خرید حمایتی توانست بخشی از زیان را جبران کند.
وی توضیح داد: حدود ۴۰ هزار تن تخم‌مرغ از سوی پشتیبانی امور دام خریداری و بیش از ۵۵ هزار تن نیز صادر شد. این روند باعث جمع‌آوری مازاد تولید شد. از سوی دیگر، با آغاز پاییز، تقاضا از سوی صنایع غذایی مانند کیک، کلوچه و بیسکویت افزایش می‌یابد و مردم نیز تمایل بیشتری به مصرف صبحانه گرم پیدا می‌کنند که این عوامل باعث افزایش قیمت شده است.
قیمت فعلی برای تولیدکننده منطقی، برای مصرف‌کننده ناعادلانه
طلاکش اظهار کرد: اگر با مرغداران صحبت کنید، می‌گویند حتی اگر کیلویی ۱۰۰ هزار تومان هم بفروشند، زیان پنج‌ماهه گذشته جبران نمی‌شود. اما در عین حال، قیمت فعلی که در مرغداری‌ها حدود ۷۷ هزار تومان برای هر ۱۲ کیلو تخم‌مرغ است، در بازار مصرف منطقی نیست. دلیل این موضوع، سیاست نادرست در نحوه عرضه است.
وی تأکید کرد: وقتی در فروشگاه‌های مختلف برای یک کالا سه قیمت متفاوت دیده می‌شود، یعنی کالا قیمت مشخصی ندارد و این به ضرر مردم است. اکنون برندهای مختلف تفاوتی در قیمت پایه ندارند، اما در بازار نوسان زیاد است.
انتقاد از روش عرضه و نبود شفافیت قیمتی
وی افزود: در حال حاضر قیمت‌های اعلامی روی بسته‌بندی‌ها با واقعیت بازار هم‌خوانی ندارد. اگر فرض کنیم روی بسته نوشته شده ۵۰ هزار تومان، در عمل قیمت مرغدار کیلویی ۵۵ هزار تومان است. در حالی که در اردیبهشت‌ماه همان سال، مرغدار کیلویی ۲۵ هزار تومان می‌فروخت. امروز هم مردم تخم‌مرغ را تقریباً به همان قیمتی می‌خرند که مرغدار می‌فروشد، اما به دلیل نبود سازوکار عرضه منسجم، قیمت در بازار مصرف بی‌ثبات است.
دبیرکل فدراسیون طیور در پایان گفت: اگر ارز مورد نیاز برای نهاده‌ها تأمین و عرضه تخم‌مرغ ساماندهی شود، صنعت می‌تواند به ثبات برسد. اما در وضعیت فعلی، هر چند قیمت در مرغداری واقعی شده، برای مصرف‌کننده همچنان قابل قبول نیست و سیاست عرضه باید اصلاح شود.
منبع: ایسنا
