گزارش نیویورک تایمز از نحوه ورود داماد ترامپ به ماجرای توافق غزه / رویکرد کوشنر و ویتکاف ساده است: ابتدا توافق اولیه را بگیر، جزئیات بعداً

به گزارش سایت دیده‌بان ایران،  نیویورک تایمز نوشت:ذ چگونه جرد کوشنر، کسی که خود را یک «اهل معامله» می‌نامد، به تحقق پیشرفت در غزه کمک کرد. پرورش‌یافته در دنیای املاک و مستغلات نیویورک، داماد رئیس‌جمهور تنها یک هدف داشت: اول به «بله» برس، جزئیات را بعداً حل می‌کنیم. او گفت: «ما اهل معامله‌ایم — این ورزش متفاوتی است.»

جمعه‌ی گذشته، زمانی که جرد کوشنر شنید حماس آماده‌ی آغاز گفت‌وگو برای آزادی گروگان‌های اسرائیلی است، در عمارتش واقع در جزیره‌ای مصنوعی در شمال میامی مشغول پاسخ‌دادن به تماس‌ها بود. او فوراً سوار ماشینش شد و ۲۰ دقیقه بعد به عمارتی دیگر رسید — این یکی متعلق به میلیاردر «استیو ویتکاف»، نماینده‌ی ویژه‌ی دونالد ترامپ در امور صلح خاورمیانه بود.

در آن لحظات حساس، مرکز قدرت دیپلماسی دولت ترامپ نه در واشنگتن، بلکه در یکی از ثروتمندترین مناطق فلوریدا قرار داشت.

این دو توسعه‌دهنده‌ی املاک، که مأموریت داشتند یکی از مهم‌ترین اهداف سیاست خارجی آقای ترامپ را به سرانجام برسانند، در آن‌جا یک اتاق فرمان ایجاد کردند و تماس‌های بی‌وقفه با بازیگران مختلف، از جمله رئیس‌جمهوری بی‌تاب و اعضای کابینه‌ی اسرائیل، برقرار کردند.

پیش‌تر در همان هفته، زمینه‌ی توافق صلح فراهم شده بود، زمانی که نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو با آقای ترامپ بر سر طرحی ۲۰ ماده‌ای برای پیشبرد توافق صلح به تفاهم رسیده بود.

با وجود مفادی که عمدتاً به نفع اسرائیل بود، هنوز مشخص نبود که آیا حماس این طرح را امضا می‌کند و می‌پذیرد گروگان‌ها را آزاد کند یا کنترل خود بر نوار غزه را کنار بگذارد یا نه. با نزدیک‌شدن مهلت پاسخ حماس، آقای ترامپ هشدار داد که هزاران تن از نیروهای این گروه کشته شده‌اند و اگر توافقی حاصل نشود، شمار بیشتری نیز کشته خواهند شد.

ساعاتی بعد، حماس اعلام کرد که گفت‌وگوها برای آزادی گروگان‌ها را آغاز خواهد کرد.

در حالی که کوشنر در میامی در کنار ویتکاف کار می‌کرد، توصیه‌اش به اسرائیلی‌ها این بود که نگران بقیه‌ی متن بیانیه‌ی حماس نباشند — بخشی که نتوانسته بود نگرانی‌های اسرائیل را در مورد خودداری حماس از خلع سلاح یا واگذاری کنترل سیاسی غزه برطرف کند. کوشنر بر بخش نخست بیانیه تمرکز داشت: اینکه گروگان‌ها ممکن است به‌زودی به خانه بازگردند.

او در مصاحبه‌ای یادآور شد: «من و استیو به اسرائیل گفتیم “ما هم شما را به مثبت‌نگری تشویق می‌کنیم.”»

در تماس‌های تلفنی، اسرائیلی‌ها گفته بودند که حماس هر توافقی را رد خواهد کرد.

کوشنر تکرار کرد: «الان زمان مثبت‌نگری است.»

چند ساعت بعد، دفتر نتانیاهو اعلام کرد که اسرائیل آماده‌ی اجرای مرحله‌ی نخست طرح صلح ترامپ است. روز پنج‌شنبه، کابینه‌ی اسرائیل پس از آنکه کوشنر و ویتکاف در برابر اعضای آن حاضر شدند و مفاد توافق را تشریح کردند، این توافق را تصویب کرد.

«همیشه در حال چانه‌زنی هستی»

کوشنر، ۴۴ ساله، در دوران نخست ریاست‌جمهوری ترامپ به‌عنوان مشاور، روابط دیپلماتیک خود را با کشورهای عربی گسترش داده بود. او یکی از معماران اصلی «توافق‌نامه‌های ابراهیم» بود — مجموعه‌ای از توافقات دیپلماتیک که روابط اسرائیل با سه کشور عربی را عادی کرد. همین امر به او درک عمیق‌تری از پیچیدگی‌های منطقه و بازیگران کلیدی آن بخشید.

او سه‌شنبه‌ی گذشته همراه با ویتکاف به مصر سفر کرد و موفق شد. این دو به جمع میانجی‌گرانی پیوستند که پیش‌تر چندین روز در مصر کار کرده بودند تا حماس را به خلع سلاح و آزادی گروگان‌های اسرائیلی که دو سال پیش در پی حملات تروریستی گرفته شده بودند، متقاعد کنند.

آن دو پرواز را صرف بررسی راه‌هایی کردند که ممکن بود معامله را به شکست بکشاند — و اینکه چگونه می‌توان آن را نجات داد. هنگام کار، معمولاً کوشنر برنامه‌ها را تدوین می‌کند و ویتکاف با طرف‌ها تماس می‌گیرد.

او گفت: «در املاک نیویورک همیشه در حال مذاکره‌ای. پیش از آنکه قرارداد ببندی و پول واقعی وسط بگذاری، باید بر سر خیلی چیزها چانه بزنی. ما عادت داریم با معاملات پیچیده و شخصیت‌های دشوار سروکار داشته باشیم.»

ساعاتی پس از ورود کوشنر به مصر، ترامپ اعلام کرد که اسرائیل و حماس به توافقی رسیده‌اند که می‌تواند به جنگ دو ساله‌ای پایان دهد که از حمله‌ی حماس به اسرائیل آغاز شد — حمله‌ای که حدود ۱۲۰۰ نفر را کشت و حدود ۲۵۰ نفر را گروگان گرفت. ارتش اسرائیل از آن زمان بیش از ۶۷ هزار فلسطینی، شامل غیرنظامیان و نیروهای نظامی، را کشته است (به گفته‌ی منابع بهداشت محلی).

ترامپ پنج‌شنبه گفت: «جرد آدم بسیار باهوشی است.»

کوشنر و ویتکاف، هر دو پرورش‌یافته در فضای بی‌رحم املاک نیویورک، خود را «اهل معامله» می‌دانند که برای «بزرگ‌ترین اهل معامله» کار می‌کنند. رویکردشان ساده است: ابتدا توافق اولیه را بگیر، جزئیات بعداً. این دو هفته‌هاست با هم از میامی به سراسر کشور و اکنون جهان سفر می‌کنند تا به دنبال صلح باشند. بازسازی غزه نیز در چشم‌اندازشان قرار دارد.

کوشنر گفت: «تجربه‌ی ما به‌عنوان اهل معامله این است که باید مردم را بشناسی، بفهمی خط قرمز واقعی‌شان چیست، و تشخیص دهی چه کسی بازی درمی‌آورد و چقدر می‌توانی فشار بدهی.»

او افزود: «خیلی از کسانی که این کار را می‌کنند، استاد تاریخ یا دیپلمات هستند. ما اما اهل معامله‌ایم — ورزش متفاوتی است.»

دیپلماسی و تجارت

کوشنر برای نقشش در مذاکرات از هر دو حزب مورد ستایش قرار گرفته است، اما چون داوطلبانه و بدون حقوق کار می‌کند، مشمول قوانین و الزامات افشای مالی کارمندان دولتی نیست. افزون بر این، او در خاورمیانه فعالیت‌های اقتصادی گسترده‌ای دارد و همزمان که روابط دیپلماتیک عمیقی با رهبران منطقه برقرار کرده، از این ارتباطات سود مالی هم می‌برد. منتقدانش می‌گویند او از سازوکارهای نظارتی برای جلوگیری از تعارض منافع عبور می‌کند.

درباره‌ی پرسش‌ها پیرامون منافع مالی او در منطقه‌ای که در آن میانجی صلح است، کاخ سفید گفته مشکلی وجود ندارد.

«کارولین لیویت»، سخنگوی کاخ سفید، هفته‌ی گذشته گفت: «به‌نظر من شرم‌آور است که تلاش می‌کنید القا کنید مشارکت جرد کوشنر — که در سراسر جهان مورد احترام است و اعتماد و روابط عمیقی با شرکای کلیدی دارد — در تهیه‌ی طرح صلح جامع ۲۰ ماده‌ای، اقدامی نامناسب است. هیچ دولت دیگری قادر به تحقق چنین طرحی نبود.»

او افزود: «ما به این طرح بسیار افتخار می‌کنیم و امیدواریم حماس آن را بپذیرد، چون به خاورمیانه‌ای آرام‌تر و شکوفاتر منتهی خواهد شد.»

شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی کوشنر، به نام Affinity Partners، تقریباً به‌طور کامل از سرمایه‌گذاران خارجی تأمین مالی می‌شود و از صندوق‌های ثروت ملی عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی پول گرفته است.

سناتور «کریس ون هالن»، دموکرات اهل مریلند، در بیانیه‌ای گفت: «برای موفقیت مرحله‌ی بعدی این توافق، جرد کوشنر باید از نگاه‌کردن به این مسئله به‌عنوان یک معامله‌ی ملکی دست بردارد و بر سیاست و حقوق بشر تمرکز کند.»

اگر چهره‌ی کوشنر در کاخ سفید ترامپ آشنا به نظر می‌رسد، دلیلش این است که او هرگز واقعاً از آنجا نرفته است. او در دوره‌ی نخست ترامپ مشاور ارشد بدون حقوق بود، همان‌طور که همسرش ایوانکا ترامپ، دختر بزرگ رئیس‌جمهور، نیز بود. هر دو به‌شدت از سوی دموکرات‌ها مورد انتقاد قرار گرفتند که چرا بر رفتار ترامپ، به‌ویژه در زمینه‌ی محدودیت‌های مهاجرتی، تأثیر تعدیل‌کننده‌ای ندارند.

بارها تعداد زیاد تیترهای منفی درباره‌ی آن دو باعث شد ترامپ شوخی کند که ایوانکا به‌جای ازدواج با بازیکن فوتبال آمریکایی، «تام بردی»، با کوشنر ازدواج کرده است. او می‌گفت: «جرد برای من خیلی خوش‌یمن نبوده.»

اما روابط از آن زمان بهبود یافته است.

کوشنر تمرکزش را به موضوعاتی چون اصلاحات زندان‌ها و عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی معطوف کرد. پس از ترک کاخ سفید، شرکت خصوصی‌اش از روابطش با آن کشورها سود برد. پدرش، چارلز کوشنر، که پیش‌تر به‌دلیل فرار مالیاتی و تهدید شاهد فدرال محکوم شده بود، عفو ریاست‌جمهوری دریافت کرد و اکنون سفیر آمریکا در فرانسه است.

«زمان مناسب»

کوشنر همچنان به‌عنوان مشاور داوطلب در مدار پدرزنش باقی مانده است. او دیگر وانمود نمی‌کند که می‌تواند تمایلات آنی ترامپ را کنترل کند، بلکه به‌جای آن، به‌طور کامل بر رویکرد غریزی ترامپ در دستیابی به صلح در غزه تکیه کرده است — فرآیندی که در آن رئیس‌جمهور تصمیم‌ها را بیشتر بر پایه‌ی حس درونی می‌گیرد تا بررسی‌های دقیق.

«مایکل هرتزوگ»، سفیر پیشین اسرائیل در ایالات متحده، گفت ترکیب ارتباطات کوشنر در خاورمیانه و موقعیت خانوادگی‌اش در خانواده‌ی ترامپ، او را در این مذاکرات ارزشمند کرده است.

او گفت: «فکر می‌کنم جرد، همراه با استیو ویتکاف، در متقاعدکردن ترامپ برای ارائه‌ی این طرح ۲۰ ماده‌ای نقش داشت. زمان‌بندی درستی بود. خیلی‌ها به موفقیتش امیدی نداشتند، اما جواب داد.»

حتی برخی دموکرات‌ها نیز از تلاش‌های کوشنر تمجید کرده‌اند. «توماس نایدز»، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل در دولت بایدن، گفت از آزادی قریب‌الوقوع آخرین گروگان‌ها خوشحال است.

او درباره‌ی کوشنر گفت: «او در توافقات ابراهیم نقش استثنایی داشت، بلد است با بی‌بی (نتانیاهو) کنار بیاید و کشورهای عربی را می‌شناسد. سیاست را کنار بگذارید — خوشحالم که به او اعتبار بدهیم.»

تا همین اواخر، کوشنر نقش کم‌رنگ‌تری در اطراف ترامپ داشت. او گهگاه به کاخ سفید سر می‌زد و با رئیس‌جمهور و مشاورانش در تماس بود. حدود هشت ماه پیش، او با «تونی بلر»، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، درباره‌ی برنامه‌هایی برای دوران پس از جنگ غزه همکاری را آغاز کرد. در ماه اوت، این دو با ترامپ و مشاوران ارشد او دیدار کردند تا آینده‌ی نوار غزه را بررسی کنند. از آن زمان، کوشنر به یکی از چهره‌های محوری در مذاکرات تبدیل شده و به‌طور نزدیک با اسرائیل و کشورهای عربی همکاری کرده است.

کوشنر در مصاحبه‌ای گفت: «این خیلی بیشتر از چیزی است که انتظار داشتم. فکر می‌کنم وقتی برگردم، همسرم قفل‌های خانه را عوض کند!»