آنچه زنان باید پیش از مصرف قرصهای اورژانسی بدانند
پیشگیری اورژانسی برای مصرف گهگاه ایمن است، اما استفادهی منظم از آن میتواند چرخهی قاعدگی را مختل کرده و برخی مشکلات سلامت را پنهان کند و در نتیجه خطرها را افزایش دهد. در ادامه بخوانید پزشکان چه نکاتی را لازم میدانند.
به گزارش سایت دیدهبان ایران، برای بسیاری از زنان جوان، قرصهای اورژانسی پیشگیری از بارداری (ECPs) بهنوعی شبکهی ایمنی تبدیل شدهاند. در لحظههای ترس، تردید یا اشتباهات ناگهانی، این قرصها اطمینان میدهند که اوضاع هنوز قابل کنترل است.
اگر از دیگران بپرسید، معمولاً توصیه میکنند که «هیچوقت استفاده نکن»، اما واقعیت این است که این قرصها بهراحتی در دسترساند، مصرفشان ساده است و احساس کنترل ایجاد میکنند—و دقیقاً همین ویژگیها سبب شدهاند که مصرفشان بهشدت رایج شود.
اما آنچه اغلب پنهان میماند، آسیبی آرام و تدریجی است که استفادهی زیاد از این قرصها میتواند در بدن ایجاد کند.
به همین دلیل با دکتر پراناثی آراویند، متخصص زنان و زایمان در بیمارستان Gleneagles BGS بنگلور، گفتوگو شد. او توضیح داد که پیشگیری اورژانسی با دوز بالایی از هورمونها—لوونورژسترل یا اولیپریستال استات—عمل میکند و تخمکگذاری را به تأخیر میاندازد یا از باروری جلوگیری میکند.
این قرصها زمانی که طبق هدف اصلیشان «مصرف گهگاه» استفاده میشوند کاملاً ایمن هستند، اما یک نکتهی مهم وجود دارد… که در ادامه میخوانید.
وقتی «چارهی آخر» تبدیل به عادت میشود
«مشکل زمانی آغاز میشود که قرصهای اورژانسی از گزینهی پشتیبان تبدیل به انتخاب همیشگی شوند»، دکتر آراویند میگوید.
این قرصها باعث جهش ناگهانی هورمونی میشوند و اگر مرتب مصرف شوند، ریتم طبیعی بدن را به هم میریزند.
او توضیح میدهد: «چرخهی قاعدگی که تا پیش از این الگوی نسبتاً قابل پیشبینی خود را داشت، ناگهان نامنظم میشود. ممکن است پریود چند روز زودتر از موعد برسد یا اصلاً آن ماه اتفاق نیفتد. حتی میزان خونریزی نیز میتواند متفاوت باشد—سنگینتر، سبکتر یا صرفاً غیرعادی.»
این تغییرات خطرناک نیستند، اما نشانههایی هستند از اینکه تعادل هورمونی بهقدری تحت فشار قرار گرفته که مسیر طبیعی خود را از دست داده و بدن نیازمند زمان برای بازیابی است.
مشکلات پنهان هورمونی در اثر مصرف مکرر
چرخهی قاعدگی زن، اغلب نخستین نشانه از سلامت باروری اوست.
قاعدگیهای نامنظم، دردهای غیرعادی یا تغییر در الگوی خونریزی میتواند هشداری از مشکلاتی مانند تخمدان پلیکیستیک (PCOS)، اختلال تیروئید یا مشکلات هورمونی باشد.
اما وقتی قرصهای اورژانسی زیاد مصرف میشوند، این علائم طبیعی محو میشوند.
دکتر آراویند میگوید: «در مطبم بارها دیدهام که مصرف مکرر قرصهای اورژانسی، سیگنالهای طبیعی بدن را کمرنگ میکند. علائمی که باید بررسی شوند، دیده نمیشوند و زنان هشدارهای اولیهی مشکلات جدی را از دست میدهند.»
خطر نادر اما جدی استفادهی نادرست از قرصهای اورژانسی
یکی از خطرات کمتر شناختهشدهی مصرف بیرویهی این قرصها، افزایش احتمال «بارداری خارج از رحم» است—حالتی که تخم بارورشده بهجای رحم، در جایی مثل لولهی فالوپ لانهگزینی میکند.
این وضعیت نادر است اما بسیار خطرناک و در صورت عدم تشخیص بهموقع میتواند تهدیدکنندهی زندگی باشد.
به همین دلیل، متخصصان زنان تأکید میکنند که اگرچه ECPها بیخطر هستند، اما «برای مصرف مکرر یا بدون نظارت» طراحی نشدهاند.
روشهای سالمتر برای پیشگیری از بارداری
«اگر قرصهای اورژانسی تبدیل به روش معمول شما برای پیشگیری شدهاند، یعنی بدن شما مکرراً تحت موجهای شدید هورمونی قرار میگیرد، در حالی که میتوان از آنها جلوگیری کرد.»
دکتر آراویند روشهای کمخطرتر و پایدارتر را پیشنهاد میکند:
• قرصهای روزانهی ضدبارداری
• چسبهای پیشگیری
• حلقهی واژینال
• IUD (آییودی)
این روشها محیط هورمونی باثباتتری ایجاد میکنند و چرخهی ماهیانه را کمتر دچار آشفتگی میکنند.
او همچنین توصیه میکند زنان یک «دفترچهی سادهی سلامتی قاعدگی» برای خود داشته باشند:
تاریخها، میزان خونریزی، خلقوخُو، دردها، انرژی و تغییرات کوچک دیگر را یادداشت کنید.
این الگوها زبان بدن شما هستند.
و اگر چیزی غیرعادی بود؟
نادیده نگیرید.
«مشورت زودهنگام با متخصص زنان میتواند ماهها یا حتی سالها سردرگمی را کاهش دهد.»
جمعبندی
قرصهای اورژانسی یک راهحل مطمئن برای مواقع ضروریاند—اما راهحل دائمی نیستند.
شناختن چرخهی بدن، استفاده از روشهای بلندمدت در صورت نیاز و دریافت بهموقع مشاورهی پزشکی، سلامت باروری را پایدار و ایمن نگه میدارد.
منبع: انلی مای هلث
