دیده بان ایران- مهشید جعفری: در طول جنگ ایران و اسرائیل موضوع پدافند غیرعامل و نبود پناهگاه با واکنش های مردم و کارشناسان روبرو شد. حال این سوال مطرح است در شرایطی که پایتخت کشور آماده هیچ جنگی نیست مردم از کدام پناهگاه ها می توانند در صورت شکسته شدن آتش بس اعتماد کنند؟ این سوال را از رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران پرسیدیم.
سید جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران با اشاره به ظرفیت‌های زیرساختی پایتخت برای مواجهه با بحران‌های احتمالی به دیده بان ایران گفت: متروی تهران با حدود ۳۰۰ کیلومتر مسیر، ظرفیتی بسیار ارزشمند برای تأمین ایمنی در زمان بحران محسوب می‌شود و باید بتوانیم از ظرفیت تونل‌ها و ایستگاه‌های مترو به شکل مطلوب استفاده کنیم.
تشکری هاشمی با اشاره به تجربه اخیر در جنگ دوازده‌روزه اسرائیل و آمریکا علیه ایران گفت: در آن ایام، ایستگاه‌هایی که در عمق زمین بودند، برای استفاده شهروندان بازگشایی شدند. البته برخی از شهروندان به ایستگاه‌هایی با عمق کم مراجعه می‌کردند که طبیعتاً به سمت ایستگاه‌های عمیق‌تر با ضریب ایمنی بالاتر راهنمایی می‌شدند.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر با اشاره به امکانات موجود در ایستگاه‌های مترو به دیده بان ایران گفت: بسیاری از ایستگاه‌های مترو به نیازهای ضروری شهروندان مجهز هستند و برق اضطراری، تأمین آب، سرویس‌های بهداشتی در برخی ایستگاه‌ها و دیگر امکانات برای استقرار اضطراری در نظر گرفته شده‌اند.
وی افزود: بسیاری از ایستگاه‌های مترو در اعماق زمین قرار دارند و علاوه بر فضاهای گسترده در محیط ایستگاهی، تونل‌ها نیز می‌توانند در زمان بحران به‌عنوان پناهگاه و جان‌پناه مورد استفاده قرار گیرند.
او درباره خطوط مترو تهران گفت: به جز خط ۵ که روی زمین است و بخش جنوبی خط یک، مابقی خطوط عمدتاً زیرزمینی هستند. از نمایشگاه شهر آفتاب تا پرند هم بخش‌هایی از خط یک روی زمین قرار دارد، اما خطوط ۱ تا ۷ تقریباً تماماً در عمق زمین توسعه یافته‌اند.
پناه در تونل‌های مترو با شرایط خاص
وی تصریح کرد: در سناریوی اول ما، استفاده از فضای ایستگاه‌ها به‌عنوان پناهگاه در نظر گرفته شده است هر ایستگاه چندین هزار متر مربع فضای قابل استقرار با امکانات لازم دارد. البته ورود به تونل‌ها تنها در شرایط اضطراری، با اطلاع‌رسانی قبلی و ایمن‌سازی مجاز است.
تشکری هاشمی گفت: نباید در زمان بحران شهروندان بدون اجازه مسئولان وارد حریم ریلی شوند. ریل سوم مترو دارای برق فشار قوی است و ورود به این فضا بدون ایمن‌سازی می‌تواند خطرناک باشد.
وی گفت: در اولویت نخست، فضاهای ایستگاهی در چند طبقه که شامل فروشگاه‌ها، پاگردها، بخش فروش بلیت و ورودی سکوها هستند به‌عنوان پناهگاه استفاده می‌شوند. ورود به حریم ریلی تنها در شرایط خاص و با دستور عوامل مستقر امکان‌پذیر است.
تشکری هاشمی ادامه داد: برای جلوگیری از عبور قطار و خطرات مربوط به آن، در صورت ضرورت استفاده از تونل، باید مسیرها بسته شده و تمام تمهیدات ایمنی فراهم شده باشد.
او با اشاره به سیستم تهویه در ایستگاه‌ها افزود: تمام ایستگاه‌ها و تونل‌ها مجهز به سیستم تهویه مطبوع و هوارسانی هستند. به‌رغم قرار داشتن در عمق زمین، این فضاها از هوای تازه و مطلوب برخوردارند و می‌توانند پناهگاه‌هایی امن برای شهروندان باشند.
کدام یک از مکان‌های تهران می‌تواند پناهگاه باشند؟
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران درخصوص دیگر مکان‌هایی که می‌توانند به عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار بگیرند گفت: بناهایی مانند پارکینگ‌های طبقاتی که در طبقات منفی دو یا سه و حتی پایین‌تر احداث شده‌اند نیز می‌توانند به‌عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار گیرند. تونل‌های شهری هم از این ظرفیت برخوردارند.
تشکری هاشمی تأکید کرد: در صورت استفاده از تونل‌های شهری به‌عنوان پناهگاه، باید از توقف خودروها در داخل آن‌ها جلوگیری شود و تونل‌ها در آن زمان باید فقط در اختیار شهروندان باشند.
او افزود: بسیاری از ساختمان‌های مسکونی که دارای زیرزمین یا طبقات منفی هستند نیز می‌توانند با فراهم کردن تمهیدات ایمنی توسط ساکنین، به‌عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار گیرند.
تشکری هاشمی خاطرنشان کرد: در ساختمان‌های اداری نیز در صورت نبود محدودیت، با هماهنگی ستادهای بحران می‌توان از طبقات منفی آن‌ها بهره برد. بنابراین، این‌طور نیست که شهر تهران فاقد ظرفیت پناهگاهی باشد؛ بخشی از این ظرفیت بالفعل است و بخشی دیگر نیاز به هماهنگی بین‌دستگاهی دارد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل همچنین گفت: تونل‌های شهری از سازه‌هایی بسیار محکم و قابل اعتماد برخوردارند. در صورت لزوم و با تصمیم ستاد مدیریت بحران، می‌توانند به روی خودروها بسته شده و به‌عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار گیرند.
وی در پایان تأکید کرد: پارکینگ‌های شهرداری و همچنین ساختمان‌های مسکونی با طبقات منفی نیز با رعایت دستورالعمل‌های مدیریت بحران، می‌توانند در زمان نیاز به پناهگاهی امن برای مردم تبدیل شوند. این ظرفیت‌ها باید فعال و اطلاع‌رسانی دقیق درباره آن‌ها صورت گیرد.
وی با اشاره به نقش ستاد مدیریت بحران گفت: این ستاد موظف است با استناد به مطالعات قبلی، بناهایی را که ظرفیت پناهگاهی دارند شناسایی، اطلاع‌رسانی و تجهیز کند تا در زمان ضرورت در اختیار مردم قرار گیرند.
منبع: سایت دیده بان ایران
کانال رسمی دیدبان ایران در تلگرام
