مردم در نگاه پوپولیسم یعنی خودیها
یک وکیل دادگستری، در یادداشتی برای دیدهبان ایران نوشت: جذابیت وعدهها و ادعاهای عوام فریبانه مهمترین علت است برای طرح این ادعا که تفکر پوپولیستی در غالب رژیم های سیاسی رسوخ کرده، طرفدران خاص خودش را دارد.
به گزارش سایت دیدهبان ایران؛ محمدهادی جعفرپور، وکیل دادگستری، در یادداشتی برای دیدهبان ایران نوشت:
بیان شعارها و ایدههای عوام فریبانه از سوی نامزدان حضور در بدنه حکومت نقطه اشتراک کارزار انتخابات در غالب رژیمهای سیاسی بوده، تفاوت چندانی هم ندارد که این رویداد در کدام سرزمین و تحت لوای کدام ساختار سیاسی شکل میگیرد و همین وجه اشتراک سبب نمایان شدن برخی پارامترهای تفکر پوپولیستی در کارزار انتخابات و تبلیغات نامزدان میشود.
جذابیت وعدهها و ادعاهای عوام فریبانه مهمترین علت است برای طرح این ادعا که تفکر پوپولیستی در غالب رژیم های سیاسی رسوخ کرده، طرفدران خاص خودش را دارد.
پوپولیسم ها وعده و شعار خویش را به زبان ساده ،آن گونه که برای عوام جذابیت دارد مطرح میکنند.
آنها بی آنکه بخواهند بین مردم قائل به تفکیک شوند با همان اسم رمز همیشگیِ خودی و غیر خودی با تاکید مکرر بر ادعای اولویت داشتن خواست مردم،خودیها را همهی مردم تعرفه و با همین ترفند، جذب خودیها را مشارکت حداکثری تلقی و به این شیوه به حیات خویش بقا و دوام میبخشند.
گسترش چنین تفکری در غالب ساختارهای سیاسی سبب شده تا برخی تئورسینها و نظریه پردازان سیاسی معاصر مدعی شوند که دیر نخواهد بود زمانی که تفکر سیاسی غالب جوامع، خواسته وناخواسته به پذیرش این نظر تمکین کنند.
این ادعا در حالی مطرح میشود که مهمترین شاخصه نظام های مبتنی بر اراء مردم، شکلگیری ارکان حکومت از افرادی مستقل که در روند انتخابات بدون هرگونه رانت و سفارش بالادستی به صرف اینکه منتخب مردم هستند، متصدی اداره امور حکومت شده و لذا پاسخگوی عملکرد خویش هستند، برخلاف نظامهای سیاسی که با وام گرفتن از تفکر پوپولیسم به حاکمیت و ارکان قدرت ورود کرده تایید و همراهی خودیها را نشانه مشروعیت خویش میدانند.
در چنین ساختاری، افراد تاثیر گذار به یک جریان خاص وابسته بوده به عوض مشروعیت بخشی به منتخبین، منسوبین به جریان حاکم را در ساختار حکومت منصوب کرده و این رویداد رمزآلود طوری مهرههای حکومت را میچیند که اکثریت حاضر در انتخابات اعم از نامزدان و مردم از بیان منطقی توقعات خویش ناتوان شده و در نهایت همفکران همان جریان حاکم در ظاهری تازه با همان ماهیت بر کرسی ارکان حکومت ترک تازی خواهند کرد.
نکته قابل تامل آنجاست که پیروان چنین نظریهای مدعیاند ساختار سیاسی محصول این تفکر، ناشی از همان باوری است که از نظام دموکراسی درک میشود اما چون نهاد مردم هرگز نمی تواند به طریقی غیر سیاسی و غیر نهادی اراده و خواست خویش را به منصه ظهور برساند، نمایندگان جریان حاکم زبان گویای مردم خواهند بود!!
سمپاتها و طرفداران چنین دیدگاهی در نقد شیوه حکمرانی مبتنی بر مختصات دموکراتیک مدعیاند چون در هر حال نمیتوان خواست و نظر یک اکثریت و حتی یک اکثریت نسبی را در ساختار حکومت به منزله جوهره خواست همه مردم تعبیر کرد و چون لازم است در تصمیم سازیهای کلان حاکمیتی نظر و رای اقلیت مردم نیز لحاظ شود، لذا ادعای مشروعیت حکومت مبتنی بر شیوه دموکراسی ادعای ناصوابی است.
و در ادامه چنین تحلیلی پوپولیسمها خلاف این ادعا را فرض گرفته با همان اسم رمز مردم البته به تعبیر مورد اقبال خودشان هر شکل و نوعی از اعمال حاکمیت را به نام مردم مصادره میکنند.
جریان حاکم بر ساختار سیاسی مفهوم مردم را آنطور که مورد اقبال جریان حاکم است تعبیر کرده، ارکان حکومت را نماینده همه مردم دانسته، مدعیاند آنچه محصول تفکر ایشان است نمایندگی همه مردم را عهدهدار است و لذا چنین حکمرانی که نمایندگی همهی مردم را به عهده دارد به مراتب مشروعتر از ساختاری است که از طریق دموکراسی در قالب نماینده اکثریت مردم انتخاب میشود.