عباسی، عضو شورای شهر تهران: ارائه فهرست‌های نخبگانی، کلید موفقیت انتخابات تناسبی است/ چالش مهم انتخابات تناسبی، نوع مشارکت مردم است/ با مشارکت حداقلی یا حداکثری، شوراها تشکیل می‌شود/ آنها که مردم را از صندوق رأی دور می‌کنند، به ایران آسیب می‌زنند
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر با تأکید بر این که ارائه فهرست‌های نخبگانی، کلید موفقیت انتخابات تناسبی است، به دیده‌بان ایران گفت: چالش مهم انتخابات تناسبی، نوع مشارکت مردم است. باید به جامعه این آگاهی را بدهیم که با مشارکت کم یا مشارکت حداکثری، در هر صورت افرادی به عنوان نمایندگان مردم وارد شورا خواهند شد. یعنی مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات، هر دو نوعی کنش انتخاباتی است./ اگر شهروندان برای آینده محله و شهر خود اهمیت قائل هستند، کنشگری گزینه بسیار مهمی است. کسانی که در تلاش هستند القا کنند مشارکت در انتخابات صرفاً یک مفهوم حکومتی است و با هر بهانه‌ای مانع حضور مردم در پای صندوق‌ها شوند، آگاهانه یا ناآگاهانه پروژه‌ای آسیب به ایران را دنبال می‌کنند./ نظام انتخابات تناسبی این فرصت را فراهم می‌آورد که جامعه با نگاهی جامع‌تر به ترکیب شورا بیندیشد. شهر تهران به افرادی نیاز دارد که حوزه‌های گوناگون از شهرسازی و زیرساخت گرفته تا سلامت، پروژه‌های عمرانی، بانوان، کودکان، سالمندان، محیط‌زیست و ... را بشناسند. اگر بهترین‌ها انتخاب شوند و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد شهری از مسیرهای مشروع و اصولی تأمین و در بهترین طرح‌ها هزینه شود، دیگر نگران چالش‌هایی همچون آب، نگهداشت فضای سبز، توسعه زیرساخت‌ها و ... نخواهیم بود و حتی در حوزه پدافند غیرعامل نیز نگرانی کمتری خواهیم داشت.
دیده‌بان ایران؛ پریسا هاشمی: هفتمین دوره انتخابات شورای شهر تهران برای نخستین‌بار در تاریخ مدیریت شهری ایران، به صورت تناسبی برگزار خواهد شد؛ یعنی احزاب براساس لیست‌های انتخاباتی و میزان رأیی که هر لیست از شهروندان دریافت می‌کنند، در شورای شهر کرسی خواهند داشت. این تحول بنیادین می‌تواند معادلات قدرت، نحوه نمایندگی شهروندان و کارآمدی شورای شهر را به‌طور اساسی دگرگون کند. درست است که شائبه‌هایی به این قانون جدید وارد شده است، اما نمایندگان کچلس دلیل تصویب این قانون را تقویت احزاب در ایران عنوان کرده‌اند. در نظام انتخاباتی گذشته، فهرست‌هایی که تنها با کسب اکثریت نسبی آرا پیروز می‌شدند، تمامی کرسی‌ها را در اختیار می‌گرفتند؛ به نحوی که در دو دوره اخیر هم یک‌بار اصلاح‌طلبان با شعارهایشان توانستند تمام صندلی‌های بهشت را از آن خود کنند و هم یک‌بار اصولگرایان با وعده‌های خود اختیار تصمیم‌گیری تمام کرسی‌های شورای شهر پایتخت را به خود اختصاص دادند. اما در انتخابات تناسبی، کرسی‌های شورا براساس نسبت آرای هر فهرست میان گروه‌های مختلف توزیع می‌شود و هر جریان سیاسی یا مدنی به‌اندازه وزن اجتماعی خود در تصمیم‌گیری‌های شهری سهم خواهد داشت.
براساس تصمیم وزارت کشور، در هفتمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا، انتخابات تناسبی به شکل آزمایشی فقط در تهران برگزار خواهد شد و اگر این مدل موفق پیش برود، در دوره بعدی، این نوع انتخابات در تمام شهرهای دارای بیش از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت برگزار می‌شود. برخی کارشناسان مدیریت شهری، حاصل برگزاری این نوع از انتخابات را شکل‌گیری شوراهایی متنوع‌تر، تخصص‌محورتر و پاسخ‌گوتر می‌دانند و بعضی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند این نظام انتخاباتی می‌تواند انحصار را از گروه‌های سیاسی سلب کند. در عین حال، برخی منتقدان هشدار داده‌اند که اجرای این مدل بدون آموزش و آمادگی کافی ممکن است فرآیند شمارش آرا را پیچیده و کُند سازد. همچنین، نیاز به ائتلاف و تصمیم‌گیری جمعی در شورایی چندصدا، ممکن است روند تصویب طرح‌ها و لوایح را طولانی‌تر کند. انتخابات پیش‌رو، آزمونی سرنوشت‌ساز برای نهاد شورا و شهر تهران است؛ شهری با جمعیتی بیش از ۹ میلیون نفر که با چالش‌هایی چون آلودگی هوا، حمل‌ونقل، مدیریت پسماند، و عدالت فضایی دست‌وپنجه نرم می‌کند.
مشارکت و عدم مشارکت در انتخابات، هر دو نوعی کنش انتخاباتی است
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در ارزیابی خود از اجرای طرح «انتخابات تناسبی» به دیده‌بان ایران گفت: «اجرای انتخابات تناسبی در کشور تجربه‌ای جدید است، اما نتایج آن بستگی به نوع مشارکت احزاب و حضور آگاهانه مردم دارد. در این نوع از انتخابات، احزاب برای جلب توجه مردم به سمت خود، باید فهرست‌هایی نخبگانی ارائه کنند. مردم نیز آگاهانه افراد را از درون فهرست‌ها انتخاب کنند. در این شرایط امید می‌رود با توجه به این که در انتخابات تناسبی، هر حزب به میزان آرای مردمی از کرسی‌های شورا سهم می‌برد، ترکیبی از نخبگان را در دوره بعدی شورای شهر تهران شاهد باشیم.»
او افزود: «من نقطه منفی‌ای در این نوع انتخابات (تناسبی) نمی‌بینم. تنها نقطه منفی این است که به دلیل اولین تجربه اجرا است ممکن است در شیوه بستن لیست‌های انتخاباتی یا نوع مشارکت مردم دچار چالش شویم. اگر بتوانیم برای همه تفکرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سهمی قائل شیوم و کمک کنیم که لیست‌ها به‌جای استفاده از اعتبار حزبی، به عناصر و افراد لیست توجه کنند و آنها هم به لیست‌ها اعتبار دهند، قاعدتاً می‌توانیم شاهد حضور نخبگان در شوراها باشیم.»
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران گفت: «اجرای این مدل در تهران می‌تواند به سایر شهرها و مراکز استان‌ها و کلانشهرها تعمیم یابد و حضور افراد نخبه، باتجربه و کارآمد در شوراها منجر به تصمیم‌گیری‌های مؤثرتر و حل چالش‌های شهری در بلندمدت شود.»
او درباره چالش مشارکت مردم در این انتخابات تأکید کرد: «چالش مهم انتخابات تناسبی، نوع مشارکت مردم است. باید به جامعه این آگاهی را بدهیم که با مشارکت کم یا مشارکت حداکثری، در هر صورت افرادی به عنوان نمایندگان مردم وارد شورا خواهند شد. یعنی مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات، هر دو نوعی کنش انتخاباتی است.»
سرنوشت ۳۰۰ همت بودجه شهرداری در رأی آگاهانه مردم نهفته است
عباسی در پاسخ به این موضوع که مردم با عدم مشارکت، اعتراض خود را به مسئولان نشان می‌دهند، گفت: «عدم مشارکت در انتخابات یعنی افراد خود را از یک حق اجتماعی محروم می‌کنند. اگر مطالبه‌ای وجود دارد، باید توجه داشت که بهبود وضعیت در دل شوراها اتفاق می‌افتد. سالانه حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان توسط شهرداری تهران درآمد کسب و هزینه می‌شود. بنابراین بسیار مهم است که این درآمد از چه مسیرهایی به دست آمده و در چه پروژه‌هایی صرف شود. اگر این موضوع برای مردم اهمیت دارد، باید در انتخابات مشارکت کنند، اگر این موضوع مهم نیست، پس مشارکت معنا پیدا نمی‌کند. اگر شهروندان برای آینده محله و شهر خود اهمیت قائل هستند، کنشگری گزینه بسیار مهمی است. کسانی که در تلاش هستند القا کنند مشارکت در انتخابات صرفاً یک مفهوم حکومتی است و با هر بهانه‌ای مانع حضور مردم در پای صندوق‌ها شوند، آگاهانه یا ناآگاهانه پروژه‌ای آسیب به ایران را دنبال می‌کنند. تأکید می‌کنم انتخابات چه با مشارکت حداقلی و چه حداکثری برگزار می‌شود و در نهایت منجر به تشکیل یک شورا می‌شود.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا بخشی از عدم مشارکت مردم ناشی از اعتراض به صلاحیت و ردصلاحیت‌ها نیست، گفت: «این‌قدر افراد وجود دارد که جامعه بتواند از بین آنها انتخاب کنند. معمولاً بازهم بخشی از توجهات را به سمت افراد ردصلاحیتی می‌برند که از لحاظ فکری و سلیقه‌ای افراد شبیه به آنها وجود دارد. ما باید توجه کنیم که از فرصت انتخاب بهره حداکثری ببریم و یاد بگیریم که افراد توانمند، کارهای قوی انجام می‌دهند و افراد ضعیف، عملکرد ضعیف‌تری دارند. اگر این واقعیت را درک و باور کنیم، هم در انتخابات مشارکت می‌کنیم و هم می‌کوشیم این مشارکت را آگاهانه‌تر کنیم. یعنی فقط در انتخابات مشارکت نمی‌کنیم، بلکه یک مشارکت آگاهانه را در جامعه شکل می‌دهیم. مشارکت صرف هم به درد نمی‌خورد که فقط بگوییم مشارکت خوبی در تهران شکل گرفته است. مشارکت باید آگاهانه باشد.»
مردم تهران می‌توانند با انتخاب آگاهانه، نخبگان را وارد شورای شهر کنند
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: «مردم تهران باید بدانند چه کسانی را انتخاب می‌کنند. فهرستی که تمام اعضای آن شهرساز، پزشک، مهندس یا هنرمند باشند، کارآمد نیست. شورای ۲۱ نفره شهر تهران باید ترکیبی از افراد با تخصص‌های گوناگون باشد که با مسائل شهرسازی، اجتماعی، کودک و بانوان، محیط‌زیست، سلامت، فرهنگ و هنر آشنا باشند. با وجود سطح بالای دانش و بلوغ اجتماعی مردم تهران، نمی‌توانند چنین لیستی را انتخاب کنند؟ قطعا می‌توانند چنین انتخابی داشته باشند و به نظر می‌رسد نظام انتخابات تناسبی این فرصت را فراهم می‌آورد که جامعه با نگاهی جامع‌تر به ترکیب شورا بیندیشد. شهر تهران به افرادی نیاز دارد که حوزه‌های گوناگون از شهرسازی و زیرساخت گرفته تا سلامت، پروژه‌های عمرانی، بانوان، کودکان، سالمندان، محیط‌زیست و ... را بشناسند. اگر بهترین‌ها انتخاب شوند و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد شهری از مسیرهای مشروع و اصولی تأمین و در بهترین طرح‌ها هزینه شود، دیگر نگران چالش‌هایی همچون آب، نگهداشت فضای سبز، توسعه زیرساخت‌ها و ... نخواهیم بود و حتی در حوزه پدافند غیرعامل نیز نگرانی کمتری خواهیم داشت.»
او در پایان با تأکید بر این که در ادوار گذشته، افراد توانمند و نخبگان در شورای شهر تهران حضور داشتند، گفت: «من به عنوان عضو شورای شهر تهران شهادت می‌دهم که شورای شهر تهران در دوره‌های مختلف با وجود فراز و نشیب‌ها، از نخبگان بهره‌مند بوده و مصوبات و پروژه‌های مهمی را به ثمر رسانده است. با این حال، همچنان کارهای فراوانی باقی مانده است که باید با حضور نیروهای متخصص و دلسوز ادامه یابد.»
منبع: دیده‌بان ایران
