دلار ۱۰۰ هزار تومان گران شد/ بررسی مسیر ترسناک قیمت ارز بازار ارز ایران در چهار سال گذشته
بازار ارز ایران در چهار سال گذشته مسیری را پیموده که دیگر نمیتوان آن را نوسان یا جهش مقطعی توصیف کرد. دادههای قیمتی دلار در مقاطع مختلف زمانی نشان میدهد روند صعودی نرخ ارز نهتنها متوقف نشده، بلکه با شیبی تندتر ادامه یافته است؛ روندی که اثرات آن حالا بهصورت مستقیم در معیشت خانوار و تصمیمهای اقتصادی دیده میشود.
به گزارش سایت دیدهبان ایران؛ در ۱۳ آذر ۱۴۰۰، قیمت دلار در محدوده ۲۸ هزار و ۲۳ تومان قرار داشت. رقمی که در همان مقطع نیز برای بسیاری از فعالان بازار بالا ارزیابی میشد، اما با نگاه امروز، بیش از هر چیز یادآور دورانی است که فاصله نرخ ارز با زندگی روزمره مردم هنوز تا این حد عمیق نشده بود.
کمی بیش از یک سال بعد، در ۳۰ آذر ۱۴۰۱، دلار به ۳۰ هزار و ۳۴۱ تومان رسید. رشد قیمت در این بازه محدود به نظر میآمد و نشانههایی از ثبات نسبی در بازار دیده میشد، اما این آرامش دوام چندانی نداشت و بهسرعت جای خود را به جهشهای سنگینتر داد.
نقطه عطف این مسیر، ۱۴ آذر ۱۴۰۲ بود؛ زمانی که قیمت دلار به ۵۰ هزار و ۴۳۰ تومان رسید و عملاً مرز روانی ۵۰ هزار تومان را پشت سر گذاشت. این جهش، تصویر تازهای از آینده بازار ارز ترسیم کرد و نشان داد دلار وارد مرحلهای شده که بازگشت به سطوح قبلی دیگر سناریوی غالب بازار نیست.
این روند در سال بعد نیز ادامه یافت. در ۲۹ آذر ۱۴۰۳، دلار به ۷۷ هزار و ۱۱۵ تومان رسید؛ افزایشی که بیش از هر چیز از سرعت گرفتن افت ارزش پول ملی حکایت داشت. عبور از کانال ۷۰ هزار تومان، نشانهای روشن از خروج بازار ارز از محدودههای قابل پیشبینی بود.
اکنون و در ۲۳ آذر ۱۴۰۴، قیمت دلار به ۱۲۸ هزار و ۱۸۰ تومان رسیده است؛ عددی که فاصله آن با نرخهای سه تا چهار سال قبل، دیگر صرفاً یک اختلاف قیمتی نیست، بلکه نشانهای از تغییر بنیادی در قدرت خرید و ساختار اقتصادی به شمار میرود.
بررسی این مسیر نشان میدهد دلار از آذر ۱۴۰۰ تا آذر ۱۴۰۴ بیش از ۳۵۰ درصد رشد کرده است. حتی در مقیاس کوتاهتر، افزایش قیمت دلار از آذر ۱۴۰۳ تا آذر ۱۴۰۴ به حدود ۶۶ درصد میرسد؛ رقمی که برای یک متغیر کلیدی اقتصادی، هشداری جدی محسوب میشود.
در چنین شرایطی، دلار دیگر صرفاً یک نرخ در بازار ارز نیست. این عدد به معیاری برای سنجش نااطمینانی اقتصادی تبدیل شده است؛ معیاری که مستقیماً بر قیمت کالاهای اساسی، اجاره مسکن، خدمات و حتی تصمیمهای روزمره خانوارها تأثیر میگذارد.
جمعبندی مسیر چهار ساله دلار نشان میدهد آنچه امروز در بازار دیده میشود، حاصل یک روند انباشته و بلندمدت است؛ روندی که اگر متوقف نشود، پیامدهای آن فراتر از بازار ارز خواهد رفت و به بخشهای مختلف اقتصاد سرایت میکند.
منبع: سرانه
