ایران ممکن است غنی‌سازی را در ازای آزادسازی دارایی‌ها، موقتاً متوقف کند
رویترز به نقل از ۲ منبع رسمی تیم مذاکره کننده هسته ای ایران ادعا کرد: تهران ممکن است غنی‌سازی را در ازای آزادسازی دارایی‌های مسدودشده موقتاً متوقف کند
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع رسمی نزدیک به تیم مذاکره‌کننده گزارش داد که تهران ممکن است در صورت آزادسازی دارایی‌های مسدودشده‌اش توسط واشنگتن، غنی‌سازی اورانیوم را به‌طور موقت متوقف کند.
این منابع روز چهارشنبه به خبرگزاری رویترز گفتند که در صورتی که واشنگتن شرایط تهران را بپذیرد، «تفاهم سیاسی با ایالات متحده آمریکا ممکن است به‌زودی حاصل شود».
یکی از این منابع افزود که این موضوع «هنوز در مذاکرات با آمریکا مورد بحث قرار نگرفته است».
این منابع گفتند در قالب این توافق، تهران غنی‌سازی اورانیوم را به مدت یک سال متوقف خواهد کرد و بخشی از ذخایر اورانیوم با غنای بالا را به خارج از کشور منتقل کرده یا به صفحات سوخت برای اهداف غیرنظامی تبدیل خواهد کرد.
این توقف موقت در غنی‌سازی می‌تواند راه‌حلی برای غلبه بر بن‌بست ناشی از اختلاف خطوط قرمز دو طرف پس از پنج دور مذاکره غیرمستقیم میان سید عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه باشد.
مقامات آمریکایی بارها اعلام کرده‌اند که هر توافق هسته‌ای جدید با ایران – که جایگزین توافق سال ۲۰۱۵ با شش قدرت جهانی که ترامپ از آن خارج شد، شود – باید شامل تعهد ایران به کنار گذاشتن غنی‌سازی اورانیوم باشد؛ زیرا این فرآیند از دید آنها می‌تواند مسیری به سوی ساخت سلاح هسته‌ای تلقی شود.
تهران بارها اعلام کرده که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است و هیچگاه و تحت هیچ شرایطی به دنبال جستجو، تولید و یا به دست آوردن سلاح هسته‌ای نخواهد بود.
یک مقام آمریکایی به رویترز گفت که پیشنهاد مطرح‌شده از سوی منابع ایرانی تاکنون در مذاکرات مطرح نشده است.
منابع ایرانی تأکید کردند که تهران با برچیدن برنامه هسته‌ای یا زیرساخت‌های آن و یا پلمب تأسیسات هسته‌ای‌اش که از خواسته‌های دولت ترامپ است، موافقت نخواهد کرد.
این منابع تاکید کردند که ترامپ باید به‌طور علنی حق ایران در زمینه غنی‌سازی را به‌عنوان عضوی از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT)، به رسمیت بشناسد و مجوز آزادسازی درآمدهای نفتی ایران که به‌دلیل تحریم‌ها مسدود شده‌اند – از جمله شش میلیارد دلار در قطر – را صادر کند.
ایران هنوز نتوانسته به شش میلیارد دلاری که در بانکی در قطر نگهداری می‌شود و در جریان تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا در سال ۲۰۲۳ (در دوران ریاست جمهوری جو بایدن) آزاد شده بود، دسترسی پیدا کند.
منبع دوم گفت: تهران خواهان انتقال بدون قید و شرط این وجوه به ایران است. اگر برای این کار نیاز به رفع برخی تحریم‌ها باشد، باید انجام شود.
این منابع افزودند این توافق سیاسی می‌تواند شانس موفقیت تلاش‌های دیپلماتیک هسته‌ای کنونی را افزایش دهد؛ زیرا زمان بیشتری برای رسیدن به توافق بر سر مسائل پیچیده و مورد اختلاف در جهت دستیابی به یک پیمان دائمی را فراهم می‌آورد.
منبع دوم گفت: هدف، دستیابی به یک توافق موقت نیست؛ بلکه دستیابی به یک تفاهم سیاسی است تا نشان دهد دو طرف در تلاش برای کاهش تنش‌ها هستند.
با این حال، دیپلمات‌های غربی نسبت به امکان آشتی آمریکا و ایران بر سر موضوع غنی‌سازی بدبین هستند. آنها هشدار داده‌اند که چنین تفاهم سیاسی موقتی، در صورتی که ایران نشانه‌ای جدی از کاهش فعالیت‌های هسته‌ای خود با نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان ندهد، با مقاومت کشورهای اروپایی روبه‌رو خواهد شد.
حتی اگر اختلافات بر سر غنی‌سازی کاهش یابد، رفع سریع تحریم‌ها همچنان دشوار خواهد بود. آمریکا خواهان حذف تدریجی تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای است، در حالی که ایران خواستار رفع فوری همه محدودیت‌هایی است که اقتصادش را تحت فشار قرار داده‌اند.
در پاسخ به این سؤال که آیا تحریم‌های کلیدی آمریکا که از سال ۲۰۱۸، پس از خروج ترامپ از توافق ۲۰۱۵، مجدداً اعمال شده‌اند، می‌توانند در دوره توقف غنی‌سازی لغو شوند، منبع اول گفت: در پنج دور مذاکرات، بحث‌هایی در مورد چگونگی رفع تحریم‌ها مطرح شده است.
از سال ۲۰۱۸، ده‌ها نهاد کلیدی ایران که برای اقتصاد کشور حیاتی‌اند، از جمله بانک مرکزی و شرکت ملی نفت، از سوی آمریکا در لیست تحریم‌ها قرار گرفته‌اند.
