شهر در مواجهه با ۱۸ هزار ساختمان‌ ناایمن

به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ زهرا نژادبهرام، عضو سابق شورای شهر تهران در یادداشتی نوشت:

ساختمان‌های نا ایمن هر روز بیش از گذشته امنیت شهر را به خطر میاندازند. بر اساس گفته سخنگوی آتش نشانی نزدیک به ۳۵ هزار ساختمان نا ایمن با ضرایب گوناگون داریم که با احتساب شمار ساختمان‌های دولتی و غیر دولتی، نیمی از ساختمان‌های دولتی و بعضا ساختمان‌های خود شهرداری هم دراین لیست قرار دارند. این مهم نه تنها برای تهران بلکه برای بیشتر شهرها‌ی کشور قابل تامل است. روز شنبه۲۱ بهمن ماه جاری یک ساختمان چهار طبقه در شهرک پیام شهر اهواز به دلیل نشست گاز شهری آتش گرفت! چندی پیش ساختمان بیمارستان گاندی در تهران آتش گرفت! دو سال پیش حادثه متروپل در آبادان هموطنان عزیز ما را در آبادان عزادار کرد و هنوز داغ بزرگی بر چهره این شهر است.

مواردی از این دست بسیار است، آنگونه که معاون عمران و توسعه شهری و روستایی وزیر کشور از وجود ۱۳۴ هزار ساختمان ناایمن در کشور به جز شهر تهران که به صورت مجزا رصد می‌شود، خبر داد. وی گفته در کل کشور ۲۰۳۹ بلوک ساختمانی که به لحاظ ساختمانی تعداد ۱۳۴ هزار ساختمان می‌شود به عنوان ساختمان‌های ناایمن شناسایی شده است. همچنین دیروز آتش نشانی درباره خطر ۱۸ هزار ساختمان نا ایمن در پایتخت هشدار داد. با این نگاه به نظر می‌رسد در بستری از ناامنی خود ساخته علاوه بر حوادث طبیعی نظیر زلزله روبرو هستیم که بی‌توجهی به آن جان هزاران نفر را در هر لحظه در خطر قرار داده است.

به واقع هیچیک از عناصر نظارتی در شکل‌گیری این ناایمنی‌ها توجهی نداشته‌اند! این مهم از نهاد‌های دولتی و عمومی گرفته تا نهاد‌های مدنی همچون سازمان نظام مهندسی و… قابل توجه است.

لذا ازانجا که این مهم به عنوان یک مسأله جدی درشهر‌های کشور قابل پیگیری است، ظاهراً قوانین موجود در شهرداری‌ها و حتی وزارت کشور تا کنون نتوانسته از این نوع ساختمان‌ها رفع خطر کند! شاید علت اصلی این در نبود هماهنگی دستگاهی است! به خاطر می‌آورم وقتی علت عدم توجه به اخطار‌های شهرداری تهران و سازمان آتش نشانی به کلینیک سینا اطهر مطرح بود، مسوولین کلینیک با به میان کشیدن کارکرد این ساختمان در امر درمان و بهره‌گیری از ظرفیت وزارت بهداشت و درمان پاسخ مطلوبی به شهرداری ندادند و آن فاجعه به وقوع پیوست و ۱۹ نفر از هموطنان ما از میان رفتند! این مسأله بیانگر آن است که علاوه بر ضرورت نظارت جدی و غیر قابل اغماض از ظرفیت‌های ایمنی ساختمان‌های شهری، وجود اراده ملی از سوی نهاد‌های دولتی و مدنی برای رفع خطر و پیشگیری از نا امنی ساختمان‌ها الزامی است وگرنه هر از چندی دچار حوادثی از این دست خواهیم شد! .

این نکته حتی در فروریختن ساختمان مترو پل نیز قابل مشاهده بود، تعدادی از سازمان‌های عمومی و مدنی و دست اندر کاران نظارت به دلیل ذی نفع بودن در این ساختمان با بی‌توجهی و یا عبور از ضوابط الزامی ایمنی حادثه به وقوع پیوست.

در ساختمان پلاسکو و آتش سوزی مربوط به آن که علاوه بر شهروندان شاغل یا مراجعه‌کننده، جان ۱۶ آتش نشان در آن از دست رفت! شاهد اخطار‌های جدی به مسوولین و مالکین ساختمان بودیم اما به دلایل گوناگون نظیر مالکیت و سرقفلی و اجاره و امکان بیکاری شاغلین و…. مسأله جدی گرفته نشد و آن حادثه غم‌انگیز حادث شد! .

در واقع از آنجا که ارزیابی ایمنی ساختمان‌ها مهم و بلندمرتبه، تکلیف ماده ۱۴ قانون مدیریت بحران کشور برای وزارت راه و شهرسازی (مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی) است، ظاهراً به دلیل فراهم نبودن برخی ضرورت‌ها، درتهران ظاهراً، شهرداری و سازمان مدیریت بحران شهر در قالب ایفای مسئولیت اجتماعی اقدامات لازم را در تهران انجام می‌د هند!!

اما یقیناً این مهم تنها با مسوولیت اجتماعی قابل رفع نیست! هم اکنون بیش از ۱۰۰۰ مدرسه در بافت فرسوده تهران وجود دارد که از نظر سازه با خطر همراه هستند و نیاز است نهاد مسوول که سازمان آموزش و پرورش است به آن توجه ویژه کند! درهمین میان بخش بزرگی از بیمارستان‌های دولتی به خصوص در بخش‌های مرکزی شهر با مشکل روبرو هستند که متأسفانه اقدام لازم از سوی متولیان امر دراین حوزه صورت نمی‌پذیرد!

در کنار این مسأله موضوع ساخت واحد‌های جدید در قالب عمومی و خصوصی نیز نگرانی را بیشتر می‌کند! . توجه به شناسنامه فنی که در دوره شورای پنجم از سوی نظام مهندسی و شهرداری تهران با توافق همراه شده بود و می‌توانست بخشی از نگرانی‌ها برای ناامنی واحد‌های ساختمانی را مرتفع کند به حاشیه رانده شده است! این نوع دستورالعمل‌ها تلاشی برای کاهش نا امنی است اما این مهم میسر نمی‌شود در صورتی که اراده عمومی با آن‌ها همراه شود! از این رو لازم است دراین چهار امر توجه اضطراری از سوی شهرداری‌ها، ستاد بحران، دولت و نظام مهندسی…. صورت پذیرد:

– عزم و اراده جدی برای جلوگیری از ساخت واحد‌های نا ایمن حتی با جزیی‌ترین ضریب ناایمنی و تأکید بر ضوابط نظام مهندسی و مکانیک خاک به خصوص در بافت فرسوده و گسل‌های موجود در شهر

– بررسی همه ساختمان‌ها به طور عام از سوی مدیریت شهری و تهیه شناسنامه ایمنی برای واحد‌های مورد بررسی

– توجه خاص دولت به ساختمان‌های ناایمن مربوط حوزه اختیاراتش با تأکید بر مدارس، بیمارستان‌ها به خصوص در بافت فرسوده

– جلوگیری از مسدود‌سازی و کوچک‌سازی هر نوع مسیل یا رودخانه درشهر

منبع: آرمان امروز