قطر می خواهد از میدان مشترک نفتی خود با ایران بیشتر برداشت کند
اینکه چقدر از این منبع بزرگ گاز جهان، سمت قطر وجود دارد و چقدر سمت ایران، هنوز مشخص نیست؛ به‌هرحال منبع مشترکی وجود دارد و هریک از طرفین که بیشتر برداشت کند، قطعا به ضرر طرف مقابل خواهد بود. ایران هرگز برنامه‌ای مبنی بر اینکه در صورت افزایش برداشت قطر، چه اقداماتی را در دستور کار قرار میدهد، ننوشته است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران؛ «قطر به‌عنوان یک فروشنده تهاجمی باقی مانده است»؛ این را یک مشاور انرژی به دولت قطر توصیه کرده است تا به رقبایش یادآوری کند؛ بنابراین شاید اقدام اخیر دولت قطر برای افزایش برداشت از پارس جنوبی و شکستن سد توقفی که چند سال پیش برای تولید خود در نظر گرفته بود هم در همین راستا باشد. مدیر اجرائی شرکت نفتی «قطر پترولیوم» قطر در روز دوشنبه اعلام کرد این کشور ممنوعیت خود‌خواسته بر توسعه بزرگ‌ترین میدان گاز طبیعی دنیا را برداشته است. قطر با رفع این ممنوعیت، دنبال کنارگذاشتن رقیبان خود است.
به گزارش رویترز، قطر در سال ٢٠٠٥ یک مهلت قانونی برای توسعه میدان شمالی (نورث فیلد) که با ایران مشترک است، تعیین کرده بود تا به دوحه فرصت مطالعه را درباره تأثیرات افزایش سریع تولید بر مخازن داده باشد. میدان وسیع گاز دریایی که دوحه به نام میدان شمالی می‌خواند و ایران آن را پارس جنوبی می‌نامد، تقریبا شامل تمام تولید گاز قطر و حدود ٦٠ درصد درآمد صادرات این کشور می‌شود.
روز دوشنبه، سعد الکعبی، مدیر اجرائی شرکت نفت قطر که در مقر این شرکت در دوحه با خبرنگاران صحبت می‌کرد، اعلام کرد: «ما بیشتر پروژه‌های خود را کامل کرده‌ایم و حالا زمان خوبی است تا مهلت قانونی را تمام‌شده اعلام کنیم. درباره نفت گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که مثلا اوج تقاضای نفت در ٢٠٣٠ یا ٢٠٤٢ باشد؛ در‌حالی‌که درباره گاز باید بگویم تقاضا همیشه در حال افزایش است».
طبق گفته او، توسعه بخش جنوبی میدان شمالی ظرفیت دو میلیارد متر‌مکعب را در هر روز خواهد داشت یا به بیان دیگر معادل ٤٠٠ هزار بشکه نفت که با این حساب، افزایش تولید این میدان از شروع تولید از پنج سال تا هفت سال دیگر تا ١٠ درصد خواهد بود.
انتظار می‌رود قطر در سال حاضر جایگاه بزرگ‌ترین صادرکننده گاز دنیا را از دست بدهد و آن را به استرالیا واگذار کند. قرار است به‌زودی در استرالیا شاهد تولید جدید باشیم.
بازار الانجی با وجود حجم انبوه عرضه جدید در بازار و حجم گازی که عمدتا از ایالات متحده آمریکا و استرالیا وارد می‌شود، شاهد تغییرات گسترده‌ای است.
روز پنجشنبه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، درباره قصد خود برای تبدیل‌شدن به بزرگ‌ترین تولید‌کننده الانجی دنیا خبر داد.
بنا بر آنچه اطلاعات تامسون رویترز نشان میدهد، سراسیمگی تولید الانجی باعث نصب ظرفیت الانجی تا بیش از ٣٠٠ میلیون تن در سال به صورت جهانی شده؛ در‌حالی‌که فقط ٢٦٨ میلیون تن از آن در سال ٢٠١٦ معامله شده است.
این مسئله کمک کرده است تا قیمت‌های روز الانجی آسیا تا بیش از ٧٠ درصد از اوج خود در ٢٠١٤ پایین بیاید و به ٥,٦٥ دلار به ازای هر
(mmBtu) برسد.
تصمیم قطر برای برداشتن مهلت قانونی توسعه جدید گازی، می‌تواند به این کشور سلطنتی کوچک در خلیج‌فارس کمک کند تا مزیت رقابتی خود را تا بعد از ٢٠٢٠؛ یعنی زمانی که انتظار می‌رود بازار الانجی تنگ‌تر شود، حفظ کند.
گیلز فارر، مدیر تحقیقات الانجی جهانی در «وود مکنزی»، در یک پست الکترونیکی گفت: «با وجود این سطح از فعالیت جهانی و قیمت‌های پایین الانجی، زمان خوبی است برای اضافه‌کردن ظرفیت؛ حتی اگر این طور به نظر بیاید که فعلا بازار الانجی دچار عرضه بیش از حد است. این یک نشانه است که قطر می‌خواهد سهم بازار خود را که به خاطر ساخت ظرفیت‌های جدید در سایر کشورها سقوط کرده بود، افزایش دهد».
یک مشاور انرژی به دولت قطر گفته بود باید به عنوان یک اقدام پیشگیرانه به رقبا که دنبال سرمایه‌گذاری در الانجی هستند، هشدار داد که قطر به عنوان یک فروشنده تهاجمی باقی مانده است. او که به علت ممانعت از عمومی‌کردن مسئله، میل نداشت نامش فاش شود، گفت: «این مسئله باعث می‌شود رقبا درباره سرمایه‌گذاری در این حوزه بیشتر فکر کنند.»
این اعلام قطر هم‌زمان شده است با آغاز‌به‌کار کنفرانس بزرگ صنعت الانجی این هفته در ژاپن که بسیاری از رقبای قطر و فروشندگان بالقوه جدید در آن شرکت خواهند کرد.
کعبی گفت قیمت‌های پایین به قطر فشاری نخواهند آورد. او گفت: «تا‌زمانی‌که این پروژه تا پنج سال آینده یا همین حدود عملیاتی شود، بازار خوبی برای گاز وجود خواهد داشت».
افزایش برداشت قطر از پارس جنوبی چندین سال به طول می‌انجامد
نرسی قربان، کارشناس انرژی در گفت‌وگو با «شرق» این اقدام قطر را روی برداشت ایران از مخزن مشترک پارس جنوبی تأثیرگذار می‌داند و می‌گوید: ازآنجا‌که این مخزن بین ایران و قطر مشترک است؛ بنابراین اگر طرف مقابل مقدار بیشتری گاز از این منبع مشترک برداشت کند، در درازمدت روی مقدار گاز باقی‌مانده برای برداشت ایران اثر خواهد گذاشت.
به گفته قربان، قطر پس از افزایش تولید در برهه‌ای، حدود سال ٢٠١٠، اعلام کرد افزایش تولید خود را متوقف میکند. او علت این توقف از سوی قطر را این‌گونه بیان میکند: قطر باید برای تبدیل گاز خود به حالات دیگر، محل مصرفی را هم برای آن در نظر می‌گرفت. آن زمان به این نتیجه رسید اقتصاد این کشور توان افزایش تولید گاز را ندارد؛ بنابراین توقف برداشت از این مخزن را در دستور کار قرار داد.
این کارشناس انرژی از تغییر تصمیم این کشور برای افزایش برداشت از مخزن مشترک با ایران می‌گوید: حالا این کشور تصمیم گرفته این تصمیم خود را کنار گذاشته و به افزایش تولید بپردازد؛ اما این اقدام قطر، بین دو تا پنج سال طول می‌کشد؛ زیرا باید بسترسازی‌های لازم برای برداشت از مخزن فراهم شده و نسبت به ساخت فازهای بیشتر برای توسعه حوزه‌های جدید اقدام کند.
قربان در پاسخ به اینکه آیا هدف قطر برای حذف رقبا معطوف به حذف ایران است یا رقیب جدیدش (استرالیا)، ادامه میدهد: افزایش تولید یک کشور لزوما برای ازبین‌بردن کشور دیگر نیست. برنامه‌ریزی‌های هر کشور مختص به آن کشور است. بر فرض، قطر به این می‌اندیشد که چگونه بازارهای خود را در ١٠ سال آینده در حوزه الانجی گسترش دهد. حتی ممکن است تولید گاز این کشور از منابعی که اکنون دارد، کاهش یافته و به دنبال آن است که فازهای جدیدی را ایجاد کند تا جلوی کاهش تولید خود را بگیرد.
او با اشاره به اینکه پارس جنوبی منبع مشترک بین ایران و قطر محسوب می‌شود، تصریح میکند: ایران برنامه‌های توسعه‌ای خود را در پارس جنوبی پیش‌تر اعلام کرده و قطر هم برنامه‌های خود را در پیش گرفته است. این در حالی است که وقتی در دیگر جاهای دنیا، منابع مشترک بین دو کشور وجود دارد، مانند مخزن مشترک بین نروژ و انگلستان در دریای شمال، این دو کشور منابع را بررسی کرده و دریافته‌اند که هرکدام از آنها چقدر می‌توانند از این منابع بهره‌برداری کنند و سپس طبق قراردادهایی به آن عمل می‌کردند؛ اما درباره ایران و قطر چنین نشده و هریک از این دو کشور برنامه‌های واحد خود را در پیش گرفته‌اند.
قربان ادامه میدهد: اینکه چقدر از این منبع بزرگ گاز جهان، سمت قطر وجود دارد و چقدر سمت ایران، هنوز مشخص نیست؛ به‌هرحال منبع مشترکی وجود دارد و هریک از طرفین که بیشتر برداشت کند، قطعا به ضرر طرف مقابل خواهد بود. ایران هرگز برنامه‌ای مبنی بر اینکه در صورت افزایش برداشت قطر، چه اقداماتی را در دستور کار قرار میدهد، ننوشته است.
این کارشناس انرژی در پاسخ به اینکه این اقدام قطر، موجب نمی‌شود باز هم در برداشت روزانه گاز این منبع، از کشور همسایه عقب بیفتیم، می‌گوید: درحال‌حاضر ایران به اندازه قطر برداشت روزانه گاز از پارس جنوبی دارد؛ هرچند که در گذشته منابعی که قطر برداشته، نسبت به ایران بیشتر بوده؛ اما به نظر می‌رسد تا چند سال آینده که قطر برای افزایش برداشت گاز از پارس جنوبی اقدام میکند، برداشت ایران کماکان به برداشت قطر نزدیک خواهد بود؛ زیرا هنوز چند فاز به‌بهره‌برداری‌نرسیده در پارس جنوبی وجود دارد
منبع: شرق
