محتوای پیامی وزیر خارجه قطر به روحانی چیست؟/ آیا قطر به دنبال میانجی میان ایران و آمریکاست؟+تصاویر

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی عصر دوشنبه در دیدار وزیر امور خارجه قطر، با اشاره به تحولات اخیر در منطقه و ضرورت توسعه همکاری های مشترک بین تهران و دوحه اظهار داشت: روابط دو کشور در سال های گذشته بسیار خوب و رو به گسترش بوده و با ایجاد شرایط جدید بین المللی باید از فرصت های ایجاد شده برای توسعه و تعمیق روابط و همکاری ها استفاده شود.

روحانی همچنین با اشاره به توافقات حاصل شده در سفر سال گذشته امیر قطر به ایران و توافق های کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، بر ضرورت تسریع در اجرایی و عملیاتی شدن این توافقات تاکید کرد و گفت: ایران و قطر می توانند در زمینه های مختلف اقتصادی، تجاری، فرهنگی ، علمی ، گردشگری همکاری ها را گسترش دهند و بخش های خصوصی دو کشور نقش مهمی در این راه ایفا می کنند.

رئیس جمهور با بیان اینکه پیشرفت هر کشوری در منطقه با برقراری صلح و ثبات و آرامش در منطقه حاصل خواهد شد، با استقبال از گفت و گو و همکاری با کشورهای حوزه خلیج فارس، تاکید کرد: همچنان بر طرح ابتکار صلح هرمز پایبند هستیم و معتقدیم صلح و ثبات در منطقه جز در سایه همکاری، همراهی و گفت و گو میان کشورهای منطقه بدست نخواهد آمد و این کشورهای منطقه هستند که باید برای سرنوشت خود تصمیم بگیرند.

روحانی در ادامه با اشاره به تحولات اخیر در کشور آمریکا و پایان ترامپیسم در این کشور و اعلام سیاست های متفاوت از سوی دولت جدید این کشور از جمله تمایل به بازگشت به برجام، اظهار داشت: امروز برای همه دنیا ثابت شده که سیاست فشار حداکثری شکست خورده و دولت جدید آمریکا چاره ای جز جبران اشتباهات دولت قبل و عمل به تعهدات قانونی ندارد.

رئیس جمهور با تاکید بر ضرورت لغو تحریم ها از سوی آمریکا و بازگشت به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل از سوی این کشور، گفت: هر زمانی که آمریکا تحریم های غیرقانونی را لغو و به قانون بازگردد، بلافاصله ایران هم به همه تعهدات خود در قالب برجام بازخواهد گشت .

وزیر امور خارجه قطر نیز در این دیدار، از ایران به عنوان یک کشور دوست در منطقه نام برد و بر توسعه و تعمیق روابط دو جانبه در همه زمینه ها بویژه همکاری های تجاری و اقتصادی تاکید کرد.

"محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی" در دیدار با رئیس جمهور کشورمان، پس از تقدیم پیام کتبی امیر قطر به دکتر روحانی، از جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور قدرتمند و تاثیرگذار منطقه یاد کرد و بر ضرورت همکاری و همفکری کشورهای منطقه و خلیج فارس برای حل مشکلات تاکید کرد.

بن جاسم آل ثانی افزود: همواره معتقد به حفظ آرامش و ثبات و گفت و گو میان کشورهای منطقه بوده ایم و ما نیز در تداوم طرح ابتکار صلح هرمز و طرح امید، خواستار گفت و گوهای منطقه ای برای حل مشکلات میان کشورهای منطقه هستیم.

وزیر امور خارجه قطر با قدردانی از همراهی و همکاری ایران در دوره تحریم ها علیه این کشور، اظهار داشت: امیدواریم هرچه سریعتر با بازگشت آمریکا به برجام ، مشکلات و تحریم ها در چارچوب این توافق حل و فصل شود و در این راه قطر از هرگونه مساعدت برای شکل گیری این اتفاق دریغ نخواهد کرد.

قطر به دنبال میانجی گری؟!

بنابر گزارش دیده بان ایران؛ امیرعلی ابوالفتح کارشناس سیاست خارجی، در گفتگو با «انتخاب» ضمن اشاره به سفر وزیرخارجه قطر به ایران، گفت: این سفر می‌تواند محور‌های مختلفی را مشمول شود. مسائل منطقه‌ای و دوجانبه می‌تواند از جمله موضوعات مورد بحث طرفین باشد. به ویژه آنکه روابط دو کشور در شرایط خوبی قرار دارد و می‌تواند مقدمه برای آینده روابط دو کشور باشد؛ لذا نمی‌توان از حالا ارزیابی دقیقی از موضوعات مورد بحث طرفین داشت.

این کارشناس سیاست خارجی همچنین با اشاره به اظهارات اخیر دوحه مبنی بر اینکه قطر و آمریکا برای کاهش تنش‌های بین ایران و آمریکا در تماس هستند، تصریح کرد: این یک امر بدیهی و طبیعی است که وقتی بحرانی شکل می‌گیرد، کشور‌های متعددی بخواهند در جهت حل آن تنش تلاش کنند. به ویژه آنکه برخی کشور‌ها ممکن است تحت تاثیر این تنش‌ها باشند و به دلیلی منافع آنان به دلیل این بحران در معرض تهدید قرار گرفته باشد.

وی افزود: ما طی ۴۰ سال گذشته که روابط بین ایران و آمریکا دائما در تنش و چالش و بحران بوده، شاهد تلاش کشور‌های منطقه‌ای، اروپایی و غیراروپایی برای بهبود روابط بین ایران و آمریکا بودیم و در این جهت قدم‌هایی نیز برداشتند. اخیرا نیز کشور قطر که روابط خوبی با ایران و همین طور آمریکا دارد، تمایل خودش را برای ورود به این مساله اعلام کرده است. واقعیت این است که منافع ملی قطر مانند سایر کشور‌های حوزه خلیج فارس تاحدود زیادی تحت تاثیر روابط بین ایران و آمریکاست، ولی اینکه آیا این اقدامات می‌تواند نتیجه بخش باشد، خیلی قابل پیش بینی و تصور نیست.

ابوالفتح با اشاره به ماهیت و وضعیت روابط بین ایران و آمریکا، تصریح کرد: بهبود روابط ایران و آمریکا نیازی به میانجیگری کشوری ندارد. ما سابق بر این شاهد بودیم که عمان به این موضوع ورود کرد، ولی مساله اینجاست که در آن دوران نیز عمان نقش ماینجیگری نداشت. عمان در واقع گزینه‌ای برای انجام مذاکره غیررسمی و غیرمستقیم بین ایران و آمریکا بود. چون ۲ کشور در آن زمان شرایط مذاکره مستقیم را نداشتند و همچنین ۲ کشور سفارت فعال در خاک یکدیگر ندارند.

این کارشناس سیاست خارجی ادامه داد: البته که سفارت سوییس در خاک دو کشور نقش حافظ منافع دارد، ولی در آن مقطع طرفین ترجیح دادند که این مذاکرات در سفارت سوییس برگزار نشود، چراکه نمی‌خواستند این مذاکرات رسانه‌ای و افشا شود، لذا عمان را انتخاب کردند. مختصر باید به این نکته اشاره کرد که عمان در مذاکرات سابق بین ایران و آمریکا نقش یک کانال ارتباطی را داشت.

وی افزود: موضوعات و اختلافات بین ایران و آمریکا کاملا مشخص و شفاف است و طرفین بار‌ها و بار‌ها مواضع و نظرات خودشان را درباره موضوعات مختلف به یکدیگر اعلام کردند. من فکر می‌کنم که بهبود این روابط نیازمند میانجیگری یا کانال ارتباطی نیست. به ویژه آنکه اگر نیازی هم به وجود یک نقش میانیجیگر باشد، قطر آن وزنه و قدرت را هم برای ایجاد یک وساطت و میانجیگری ندارد. وقتی فرانسه و ژاپن موفق به این میانجیگری نشدند، قطعا قطر هم نمی‌تواند.

ابوالفتح در پاسخ به این پرسش که آیا قطر می‌تواند مقدمات لازم و ضروری برای مذاکرات مستقیم تهران و واشنگتن را فراهم کنم. گفت: من درباره این موضوع به اظهارات آقای روحانی و ظریف استناد می‌کنم. ایران و آمریکا برای رسیدن به این مقدمه و نقطه شروع به مذاکره لزوما نیازی ندارند. آقای ترامپ بدون هیچ مذاکره‌ای و خیلی راحت با یک امضا از برجام خارج شد و حالا آقای بایدن هم به همین راحتی می‌تواند به برجام برگردد. این مساله به اراده و اهتمام واشنگتن برمی‌گردد که ظاهرا چنین جدیتی وجود ندارد. البته اگر این بازگشت به برجام اتفاق بیافتد، در ادامه هم می‌تواند شرایط برای مذاکره بین دو کشور در قالب برجام مهیا شود.

این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به سابقه روابط بین ایران و آمریکا، گفت: دو کشور به جز در مساله برجام با هم ارتباطی مگر در مواردی محدود مثل بحران افغانستان، مذاکره باهم نداشتند. حالا اینکه آیا ممکن است برجام مقدمه‌ای برای شروع مذاکرات بین ایران و آمریکا در سایر موضوعات غیربرجامی باشد، به رفتار طرفین بستگی دارد. کمااینکه رهبری هم اعلام کردند که اول آمریکا باید حسن نیت خودش را به ایران در مساله برجام و اجرای تعهدات برجامی ثابت کند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا در دوران بایدن اراده و عزم جدی برای بهبود روابط با ایران را دارد، تصریح کرد: آقای بایدن از ابتدای انتخابات تا زمان رسیدن به ریاست جمهوری هرگز از بازگشت بی قید و شرط به برجام صحبت نکرد. بایدن صراحتا به این مساله اشاره کرد که برای برجام شرط و شروطی را در نظر دارد. شبیه همین مواضع را آقای ترامپ هم داشت. واقعیت این است که آمریکایی‌ها تصور می‌کنند که گذشت زمان به ضرر ایران است و آنان امیدوار هستند که بعد از مدتی و در نهایت ایران خواسته و شروط آمریکا را بپذیرد.