کد خبر: 28997
A

روحانی تا کنون از تریبون سازمان ملل چه گفته است؟ / از ابتکار پیشنهاد طرح «جهان عاری از خشونت» تا توصیه تدوین «برنامه جامع اقدام مشترک»

حسن روحانی در دولت یازدهم چهار مرتبه برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرد؛ محور صحبت‌های او تأکید بر روش‌های دیپلماتیک برای حل بحران‌های بین المللی با الگوگیری از تجربه ایران و اجماع جهانی در مبارزه با خشونت، افراطی‌گری و تروریسم بود.

روحانی تا کنون از تریبون سازمان ملل چه گفته است؟ / از ابتکار پیشنهاد طرح «جهان عاری از خشونت» تا توصیه تدوین «برنامه جامع اقدام مشترک»

دیده بان ایران: اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل فرصت مناسبی برای روسای کشورهای مختلف است تا صدا و نظر ملت خویش را به گوش جهانیان برسانند و تصویری واقعی از جامعه خود ارائه دهند که معمولاً فاصله زیادی با تبلیغات غرب درباره آنها دارد.

از دیگر مزیت‌های حضور در مجمع عمومی سازمان ملل، دیدارهای جانبی سران کشورها و حضور در نشست ها برای مذاکرات دیپلماتیک و طرح مواضع خود در زمینه‎های مختلف است.

حجت الاسلام حسن روحانی روز گذشته پیش از پنجمین سفر خود به نیویورک، به برخی محورهای صحبت‌هایش در مجمع عمومی سازمان ملل اشاره کرد و گفت: معضلات منطقه، راه‌حل نظامی نداشته و باید از طرق سیاسی حل و فصل شوند. اقتضای راه‌حل سیاسی هم آن است که همه در آن مشارکت داشته باشند. برای مقابله با تروریسم همه کشورها باید دست به دست هم دهند تا امنیت، آرامش و ثبات به جای ترور و خشونت مستقر شود. درباره مسایل منطقه‌ای و جهان و موضوعاتی نظیر برجام و بحران میانمار نیز صحبت خواهد شد.

بازخوانی سفرهای پیشین

اولین سفر روحانی به نیویورک سال 1392 و یک ماه و نیم بعد از تصدی جایگاه ریاست جمهوری انجام شد. او در مجمع عمومی سازمان ملل ضمن بیان آمادگی ایران برای مذاکرات هسته ای و تعامل و همکاری سازنده با سایر کشورها، به نقد فزونی گرفتن خشونت، جنگ و افراطی گری در جهان و تشریح خطرات و تهدیدهای آن همچون رشد تروریسم پرداخت و پیشنهاد «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» را مطرح کرد.

این موضوع در سفر دوم او به نیویورک نیز محور سخنانش قرار گرفت. او توافق هسته ای ایران و 5+1 را فرصتی برای غرب خواند تا نشان دهد که با اتکا به مقررات بین المللی دنبال ایجاد تبعیض در جهان نیست؛ چون تبعیض از بسترهای ظهور تروریسم و راهکار مبارزه با آن نه توسل به روش های نظامی گری، بلکه توسعه است که دموکراسی را در پی دارد. با استناد به همین تحلیل، روحانی طرح سال گذشته خود درباره «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» را تکرار کرد.

نیمه نخست سال 94 که مقارن با توافق ایران و 5+1 روی برنامه جامع اقدام مشترک بود، حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل این سند را از نظر حقوق بین‌الملل، سازه استواری نامید که برای اولین بار در تاریخ ملل، دو طرف، به جای مذاکره پس از جنگ برای دستیابی به صلح، پیش از مخاصمه، به مصالحه دست یافتند. او بر این مبنا پیشنهاد کرد که جهان برای مقابله با جهل، دیکتاتوری، فقر، فساد، تروریسم و خشونت، و مقابله با اثرات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و امنیتی آن، به تدوین «برنامه جامع اقدام مشترک» و ایجاد «جبهه متحد مبارزه با افراط‌گرایی و خشونت» اقدام کند.

چهارمین حضور حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز مربوط به سال آخر دولت یازدهم بود که به رشد اقتصادی و سرمایه گذاری در ایران بعد از اجرای برجام اشاره کرد و نسبت به تجزیه کشورهای منطقه هشدار داد و گفت: برجام فقط یک توافق سیاسی نیست، بلکه یک رویکرد جدید و روشی خلاقانه برای تعامل سازنده به‌منظور حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران‌ها و چالش‌ها است.

در جدول زیر به اهم سخنان سالانه رئیس جمهور در نیویورک اشاره شده است:

اهم سخنان حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد

سال 1392 (نخستین سال دولت یازدهم)

*گزینش هوشیارانۀ امید و تدبیر و اعتدال توسط مردم بزرگ ایران در انتخابات اخیر است که با تبلور مردم‌سالاری دینی و انتقال آرام قدرت اجرایی، نشان داد که ایران لنگرگاه ثبات در دریای ناآرامی‌های منطقه‌ای است. اعتقاد راسخ حکومت و مردم ما به صلح پایدار، ثبات، آرامش، حل مسالمت‌آمیز مناقشات و تکیه بر آرای عمومی به عنوان پشتوانۀ قدرت، مقبولیت و مشروعیت، نقشی والا در فراهم کردن چنین محیط امنی داشته است.

* دانش هسته‌ای در ایران بومی شده و فناوری هسته‌ای از جمله غنی سازی به مرحله تولید انبوه رسیده است. لذا تصور اینکه با ممانعت از برنامۀ هسته‌ای ایران از طریق اعمال فشارهای غیرقانونی می‌توان صلح آمیز بودن چنین برنامه‌ای را تضمین کرد، موهوم و به غایت غیر واقع بینانه است.

*تروریزم و کشتن انسان‌های بی‌گناه، اوج افراط و خشونت است. تروریزم، بلایی خشن، فراگیر و فرامرزی است، اما خشونت‌ها و افراط‌هایی که تحت عنوان مبارزه با تروریزم صورت می‌گیرد نیز محکوم است. راه‌های خشونت آمیز برای بحران‌های جهانی وجود ندارد و تضمین صلح و دموکراسی و تأمین منافع مشروع همۀ کشورها در جهان با نظامی‌گری محقق نمی‌شود.

* مردم جهان از جنگ، خشونت و افراط خسته‌اند و این فرصتی بی‌نظیر است. پیشنهاد می کنم طرح «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» در دستور کار سازمان ملل متحد قرار گیرد و همۀ دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و نهاد مدنی تلاش‌های جدیدی را برای سوق دادن جهان به این سو سامان دهند. باید به جای گزینة ناکارآمد «ائتلاف برای جنگ» در مناطق مختلف جهان به «ائتلاف برای صلح پایدار» در سراسر جهان اندیشید.

سال 1393 (دومین سال دولت یازدهم)

* دستیابی به توافق جامع هسته‌ای با ایران،‌ فرصتی تاریخی برای غرب است که نشان دهد با پیشرفت و توسعه دیگران مخالف نیست و تبعیض در مقررات بین‌المللی را دنبال نمی‌کند این توافق می تواند پیامی جهانی برای صلح و امنیت نیز داشته باشد که راه‌حل اختلافات، مذاکره و تکریم است نه منازعه و تحریم. هرگونه تأخیر در حصول توافق نهایی، تنها هزینه‌ها را بالا می برد.

*تروریسم در بستر فقر بیکاری، تبعیض، تحقیر و بی عدالتی می‌روید و با فرهنگ خشونت رشد می‌کند و برای ریشه کن کردن آن باید عدالت و توسعه را گستراند. دموکراسی، محصول رشد و توسعه است، نه جنگ و تجاوز، دموکراسی یک کالای صادراتی نیست که از غرب به شرق تجارت شود. وقتی پای ژنرال‌ها به منطقه باز شد، انتظار نداشته باشید دیپلمات‌ها به استقبال آنان بروند. وقتی جنگ شروع شد، دیپلماسی به پایان می‌رسد. وقتی تحریم آغاز شد، نفرتِ عمیق از تحریم کنندگان هم، شروع می شود. وقتی فضای خاورمیانه امنیتی شد، پاسخ آن هم امنیتی می شود. منافع کشورهای غربی در منطقه خاورمیانه در گرو به رسمیت شناختن باورها و خواست مردم منطقه در قالب نظام های مردم سالاری است.

* به یاد داشته باشیم که ایران، روزی همه را به «گفتگو» دعوت کرد که هنوز جنایت 11 سپتامبر، رخ نداده بود و روزی به «جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری» خواند، که هنوز خشونت های اخیر ظهور نکرده بود. امروز خشونت و افراطی‌گری بدون مهار، خود را بصورت یک تهدیدِ قطعی جهانی، نمایان ساخته است.

*خاورمیانه، تشنۀ توسعه است و خسته از جنگ، در منطقۀ ما، سیاستمداران، و نخبگانِ معتدلی وجود دارند که مورد اعتماد ملت‌های خویش‌اند. نخبگان معتدل خاورمیانه می‌توانند قوی‌ترین ائتلاف‌ها را علیه خشونت تشکیل دهند.

سال 1394 (سومین سال دولت یازدهم)

*«برنامه جامع اقدام مشترک» میان ایران و 6 قدرت جهانی بلافاصله پس از توافق، با تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد به یک سند بین‌المللی بَدَل گردید. این سند از نظر حقوق بین‌الملل، سازه استواری است که برای اولین بار در تاریخ ملل، دو طرف، به جای مذاکره پس از جنگ برای دستیابی به صلح، پیش از مخاصمه، به مصالحه دست یافتند. پایبندی طرفین به انجام تعهداتشان را، اصلی‌ترین عامل موفقیت در روند اجرایی مذاکرات می‌دانیم.

* تنها راه حفظ و تداوم صلح، توسعه است. ما بارها گفته‌ایم که تنها راه ریشه‌کنی تروریسم در خاورمیانه از بین بردن زمینه‌های اجتماعی،‌ اقتصادی و فرهنگی آن است. تعامل اقتصادی بر پایه منافع متقابل‌ می‌تواند امنیت پایدار را به ارمغان آورد و منطقه را به کانونِ صلح و توسعه تبدیل کند. در نظام بین الملل امروز پیوند متقابل اقتصاد کشورها به یکدیگر مهمترین عامل برای تسهیل تعامل سیاسی و کاهش چالشهای امنیتی است.

* خطر بزرگ و اصلی در جهان امروز آن است که، سازمان‌های تروریستی به حکومت‌های تروریستی تبدیل شوند. ما پیشنهاد می‌کنیم که مبارزه با تروریسم به یک سند و قاعدة الزام‌آور بین‌المللی بدل شود و هیچ دولتی حق نداشته باشد از تروریسم به عنوان یک روش مداخله‌جویانه در امور ملت‌ها حمایت کند. من برای مقابله با جهل، دیکتاتوری، فقر، فساد، تروریسم و خشونت، و مقابله با اثرات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و امنیتی آن، جهان را به تدوین یک «برنامه جامع اقدام مشترک» برای این مبارزه و ایجاد «جبهه متحد مبارزه با افراط‌گرایی و خشونت»، دعوت می‌نمایم.

 *فراموش نکنیم که ریشه های جنگ و ویرانی و ترور امروز، در اشغالگری و تجاوز و مداخلات نظامی دیروز نهفته است. اگر تجاوز نظامی آمریکا به افغانستان و عراق و حمایت بی حساب آمریکا از اقدامات ضدانسانی رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین نبود، امروز تروریستها بهانه ای برای توجیه جنایات خود نمی یافتند.

سال 1395 (چهارمین سال دولت یازدهم)

* پدیده تروریسمِ بدون مرز و خشن و افراطی را شاید بتوان نتیجۀ استراتژیهای امنیتی قدرتهای بزرگ طی 15 سال گذشته بعد از 11 سپتامبر دانست.

* بدون مردم‌سالاریِ واقعی و بدون جلبِ مشارکت فراگیر، نمی‌توان با اشکال گوناگون شبکه‌های جنایی وتروریستی مبارزه کرد . ما بر این باوریم که کشورهای منطقه با تکیه ‌بر تاریخ و فرهنگ مشترک، می‌توانند آینده مشترک خود را بیافرینند وجریان‌های تروریستی را منزوی سازند. نباید اجازه داد منطقه‌ای که صد سال پیش به کشورهای متعدد تجزیه شد یک‌بار دیگر در معرض تجزیه مجدد قرار گیرد.

*ایران با هرگونه فرقه گرایی و دامن زدن به اختلافات مذهبی مخالف است. مسلمانان، اعم از شیعه و سنّی قرنهاست که  در کنار یکدیگر، با احترام و اتّحاد، برادرانه زندگی کرده و خواهند کرد. تبدیل تفاوتهای مذهبی به تقابل های پر تنش، از مطامع سیاسی  برخی کشورها سرچشمه می گیرد که می‌کوشند با پوشش‌های مذهبی، قدرت طلبی خود را پنهان سازند.

*فراتر از حل پرونده هسته‌ای، برجام درس‌هایِ مهمی برای حل و فصلِ مشکلاتِ پیچیده جهانی نیز به همراه دارد. برجام فقط یک توافق سیاسی نیست، بلکه یک رویکرد جدید و روشی خلاقانه برای تعامل سازنده به‌منظور حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران‌ها و چالش‌ها است.

*ایالات متّحده، به خوبی می داند که برجام، اکنون یک سند پذیرفته شدۀ چندجانبه است. هر گونه بدعهدی‌اش در اجرای برجام، به بی اعتباری بیشتر ایالات متحده در سطح جهان می‌انجامد.

 

 

کانال رسمی دیدبان ایران در تلگرام

اخبار مرتبط

ارسال نظر