برجام، گره گشای پرونده 40 ساله ایران و لندن
دولت انگلیس متعهد به پرداخت بدهی450 میلیون پوندی خود بابت قراردادی شد که پیش از انقلاب اسلامی میان تهران و لندن منعقد شده بود؛ موضوعی که روزنامه های امروز، آن را یکی دیگر از موفقیت های پسابرجامی عنوان کردند.
اعلام پایان کار داعش در عراق و همچنین خروج نروژ از بازار نفت و واگذاری سهام شرکت‌های حوزه انرژی صندوق سرمایه‌گذاری خارجی این کشور ، از دیگر محورهای مورد توجه در روزنامه های امروز بود.
** پرداخت پسابرجامی انگلیس به ایران و حاشیه های آن
سرانجام زمان پرداخت مطالبه 450میلیون‌پوندی انگلستان به ایران آن هم پس از 40 سال رسید، مطالبه ای که هنوز نیامده، دستمایه خبری برخی رسانه ها قرار گرفت که با توجه به حساسیت های ایجاد شده درباره «نازنین زاغری» زندانی دارای تابعیت انگلیس در ایران، این پرداخت را به این فرد مرتبط دانستند، موضوعی که از سوی «حمید بعیدی نژاد» سفیر کشورمان در لندن به شدت تکذیب شد.
در همین راستا،گزارش روزنامه «شرق» با عنوان «450 میلیون پوند مطالبه 4 دهه ایران از انگلیس» منتشر شد که در این گزارش می خوانیم: درحالی‌که موضوع مشترک این روزهای ایران و بریتانیا پرونده نازنین زاغری به‌عنوان یک شهروند دوتابعیتی زندانی در ایران بود، موضوع پرداخت 450میلیون پوند توسط انگلیس به ایران مطرح شد. همین هم‌زمانی کافی بود برای گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای که این موضوع را به آزادی این زندانی که گفته می‌شود اتهام امنیتی دارد، مرتبط بدانند.
به نوشته این روزنامه، این ادعا به‌سرعت از سوی سخنگوی وزارت خارجه ایران، دولت انگلیس و سفیر ایران در بریتانیا تکذیب شد. حمید بعیدی‌نژاد دراین‌باره توضیح داد پرداخت این مطالبه به پرونده معامله تسلیحاتی سال 1974 میلادی مرتبط است.
روزنامه «آرمان» هم درباره جزئیات این پرداخت نوشت: این پرونده مربوط به مطالبات ایران از یک شرکت نظامی انگلیسی با نام اختصاری IMS است که بر این اساس خود پرونده نیز که نزد کارشناسان حقوقی به نام پرونده‌یIMS شناخته می‌شود، سابقه بسیار طولانی دارد و به دو قراردادی که ایران در زمان رژیم پهلوی با این شرکت انگلیسی در سال‌های 1974 و 1976 یعنی بیش از 40 سال پیش برای خرید تانک‌های چیفتن و تعدادی خودروهای نظامی امضا کرده است، برمی‌گردد.
به گزارش آرمان، در سال 2016 که عملا اجرای برجام شروع شد و تحریم بانک مرکزی برداشته شد، طرف ایرانی درخواست کرد که در فضای پسابرجام و با برداشته‌شدن تحریم‌ها علیه بانک مرکزی، این بدهی به‌طور کامل به‌طرف ایرانی پرداخت شود. در این مرحله با بهبود فضای سیاسی روابط میان ایران و انگلیس به‌ویژه پس از ارتقای روابط دو کشور به سطح سفیر، و با برخورد مثبت طرف انگلیسی در فضای پسابرجام، گفت‌وگوهایی بین دو طرف برای روشن‌شدن برخی جنبه‌های مهم فنی که بعد از گذشت این سال‌های طولانی نیاز به روشن‌شدن داشت، صورت گرفت و خوشبختانه این گونه مباحث نیز حل و فصل و اسناد زیادی میان دو طرف مبادله شد. حال با طی‌شدن تمامی این مراحل، اجرای این پرونده به مرحله نهایی رسیده است و به‌زودی و طی روزهای آینده مبلغ مطالبه ایران به حساب بانک مرکزی ایران منتقل خواهد شد که نقطه پایانی بر این دعوای حقوقی چهل‌ساله است.
روزنامه «اطلاعات» هم به نقل از بعیدی نژاد که در صفحه تلگرام خود در باره پرداخت این طلب کشورمان از سوی لندن توضیحاتی را منتشر کرده بود نوشت: «از دو دهه دعوای حقوقی سنگین بین ایران و انگلیس، دریافت طلب 450میلیون پوندی ایران از انگلیس به مرحله نهایی خود رسیده و این بدهی طی روزهای آینده قرار است توسط انگلیس به ایران پرداخت شود اما متاسفانه در آستانه این تحول مهم برخی رسانه‌ها در انگلستان تحت تاثیر جو روانی موجود در ارتباط با حساسیت‌های ایجاد شده در خصوص زندانی بودن خانم نازنین زاغری همسر آقای ریچارد راتکلیف که تابعیت مضاعف ایرانی و انگلیسی دارد، به یکباره و بدون آنکه در جریان روند پیچیده این پرونده حقوقی باشند، تصور کرده‌اند و یا خواسته‌اند این تصور را ایجاد کنند که پرداخت این بدهی از سوی دولت انگلیس به ایران جهت معامله‌ای پشت صحنه برای آزادی خانم زاغری از زندان است. این تصور کاملا نادرست است و آگاهی با برخی فرآیندهایی که این پرونده در این سال‌های طولانی طی کرده است به خوبی عدم ارتباط حل این پرونده با هر موضوع دیگری را به خوبی به اثبات می رساند.»
**بسته شدن پرونده داعش در عراق
«قاسم الاعرجی» وزیر کشور عراق اعلام کرد که با توجه به آزادسازی شهرستان راوه در استان الانبار، وجود داعش در عراق از لحاظ نظامی به پایان رسید. موضوعی که در روزنامه های امروز بازتاب گسترده ای داشت.
روزنامه «خراسان» درباره این موضوع آورد: با آزادسازی شهر راوه عملا به بیش از سه سال حضور داعش در شهرهای عراق پایان داده شد و این گروه اکنون تنها برخی مناطق بیابانی غرب کشور را تحت نفوذ دارد که این موضوع از لحاظ نظامی اهمیت چندانی ندارد.
به گزارش خراسان، حالا با آزادسازی همه مناطق شهری عراق از اشغال داعش و عقب راندن این گروه به مناطق صحرایی از مرز عراق و سوریه، گمانه‌زنی‌ها درباره زیان‌های وارده در نتیجه چهار سال حضور داعش در بخش‌هایی از عراق و سپس هزینه‌های ناشی از نبرد با این گروه تروریستی جریان دارد و به نظر می‌رسد ضرر 100 میلیاردی داعش به عراق که به تازگی از سوی العبادی نخست وزیر این کشور اعلام شد، تنها ابعاد غیرساختاری و روبنایی این خسارات را شامل شود. در واقع علاوه بر هزینه‌ها و ضررهای مالی وارد شده به عراق در نتیجه حضور و اشغال داعش، زیان‌های اجتماعی و جامعه شناسی وارد شده به کشور چند قومی عراق نیز در جای خود قابل بررسی است.
روزنامه «جمهوری اسلامی» هم در گزارشی به «پایان کار داعش در عراق» اشاره کرد و نوشت: چه بر سر داعش آمد؟ و عناصر آن کجا رفتند؟ این‌ها سوالاتی است که طی ماه‌های اخیر و با سرعت یافتن شکست داعش در صحنه‌های نبرد، افکار عمومی و نخبگان فکری، سیاسی و حتی امنیتی را در عراق به خود مشغول کرده است. آیا آنها آب شده و به زمین رفته‌اند یا در جایی پناه گرفته‌اند که کسی از آن اطلاع ندارد؟
به گزارش جمهوری اسلامی، یکی از ابهامات درخصوص گروه تروریستی داعش، نبود آمار مشخص و قابل اعتماد پیرامون عناصر جنگجوی این گروه تروریستی و تعداد کشته‌های آنها در عراق و سوریه است. گزارش سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا حاکیست که تعداد عناصر داعش تا قبل از سیطره بر موصل در 10 ژوئن 2014 بین 10 تا 20 هزار بوده است و سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) و بخش اطلاعات سنای آمریکا در سپتامبر همان سال (بعد از اشغال موصل) تعداد این عناصر را بین 27 تا 40 هزار جنگجو اعلام کردند.این درحالیست که فواد حسین مسئول دفتر رئیس منطقه کردستان عراق در نوامبر 2014 در یک رقم رعب آور، تعداد جنگجوهای داعش را در عراق و سوریه بالغ بر 200 هزار نفر اعلام کرد. فرماندهی مشترک نظامی عراق بعد از آزادی موصل تعداد کشته‌های داعش را قریب 25 هزار نفر اعلام کرد.
روزنامه «کیهان» هم با عنوان نخست قرار دادن این موضوع نوشت: با این پیروزی بزرگ ارتش و بسیج مردمی عراق، داعش اکنون هیچ شهری را در عراق در اشغال ندارد و برخی عناصر آن صرفاً در مناطق حاشیه‌ای و دوردست حضور دارند و خود را پنهان کرده‌اند.پیش از آزادسازی راوه، شهر کوچک «الرمانه» عراق نیز به دست نیروهای دولتی افتاده بود.
**لرزه بر پیکره بازار نفت با کنار کشیدن غول نفتی از بازار انرژی
کشور نروژ طرحی را در دست بررسی قرارداده که اقتصاد خود را بیش از پیش از نفت جدا کند؛ مساله ای که با وجود اینکه مقامات نروژی گفته‌اند این طرح مبتنی برهیچ‌گونه چشم‌انداز خاصی درباره آینده قیمت نفت نیست، اما نشانه خوبی هم برای بازار نفت به همراه ندارد.
به همین بهانه، روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «خروج امپراتور از بازار نفت» به سراغ تحولات و پس لرزه های خروج نروژ از بازار نفت رفت و نوشت: نروژ به‌واسطه صندوق سرمایه‌گذاری خارجی هزار میلیارد دلاری خود همواره به‌عنوان یک الگو در کشورهای نفتی جهان معرفی می‌شود؛ حال بانک مرکزی نروژ از تصمیم خود برای فروش سهام متعلق به صندوق سرمایه‌گذاری نروژ در غول‌های نفتی جهان خبر داده است. هدف از این کار کاهش ریسک افت قیمت نفت برای اقتصاد نروژ و ایجاد تنوع در سرمایه‌گذاری خارجی این کشور عنوان شده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، این خبر که روز گذشته در صدر اخبار خبرگزاری‌های دنیا قرار گرفت، سه اثر مهم برای صنعت نفت به همراه دارد. فوری‌ترین و نخستین اثر این خبر کاهش قیمت سهام شرکت‌های نفتی دنیا بود. گفته می‌شود با توجه به چالش افت قیمت نفت این خبر نیز می‌تواند شرایط را برای شرکت‌های حوزه انرژی پیچیده‌تر کند. دومین اثر تصمیم نروژ برای بازار نفت افزایش احتمال پایان زودهنگام عصر نفت به واسطه گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر و کاهش تقاضا است. اثر سوم خبر، سخت‌تر شدن شرایط عرضه سهام آرامکو برای عربستان است. شرایطی که ممکن است عربستان را یک گام دیگر از رویای اقتصاد بدون نفت دور کند.
در بخشی دیگر از این گزارش، به خبر بد نروژ برای عربستان اشاره شد که در این قسمت می خوانیم: اما به غیر از غول‌های نفتی جهان خبر خروج صندوق سرمایه‌گذاری نروژ از سهام شرکت‌های نفتی برای سعودی‌ها نیز بسیار مهم بود. این خبر حاوی دو پیام مهم برای عربستان است و این کشور را گام دیگری از رویای تبدیل شدن به «نروژی در دل خاورمیانه» دور کرد.اول اینکه احتمال خرید سهام آرامکو از سوی صندوق سرمایه‌گذاری خارجی نروژ به‌طور کامل منتفی شد. این در حالی است که به گزارش بلومبرگ عربستان برای فروش سهام آرامکو باید به دنبال مشتریانی باشد که جیب‌های بزرگ و پری دارند و صندوق سرمایه‌گذاری خارجی نروژ یکی از این مشتریان بالقوه است. در واقع این اقدام نروژ نشان‌دهنده چشم‌انداز تیره سرمایه‌گذاری در نفت و گاز و خرید سهام شرکت‌های نفتی است و می‌تواند به کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در آرامکو منجر شود.
