اسرائیل فعالیت آنروا، نهاد امدادرسانی سازمان ملل برای فلسطینیان را ممنوع کرد
مصوبه جدید پارلمان اسرائیل (کنست) مبنی بر قلمداد کردن آژانس سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (اونروا) به عنوان یک سازمان «تروریستی»، هیچ راه‌حل جایگزینی برای توزیع کمک‌ها به فلسطینیان نیازمند ارائه نمی‌دهد.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ پارلمان اسرائیل عصر دوشنبه ۲۸ اکتبر (پنجم آبان ۱۴۰۳) لوایحی را تصویب کرد که به موجب آن‌ها: آژانس سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی را از فعالیت در اسرائیل و سرزمین‌های فلسطینی منع می‌کند، آن را به عنوان یک سازمان تروریستی قلمداد می‌کند و همه روابط بین این آژانس و دولت اسرائیل را قطع می‌کند.
اونروا چیست؟
«آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی در خاور نزدیک» که به اختصار «اونروا /UNRWA» خوانده می‌شود زیر نظر سازمان ملل متحد فعالیت دارد.
رسالت اولیه اونروا در حقیقت ارائه مجموعه‌ای از خدمات اجتماعی به ۷۰۰ هزار فلسطینیان آواره شده در خلال درگیری‌های برآمده از اعلام تاسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ بود.
در سال‌های بعد، اونروا تا به امروز ارائه همین خدمات اجتماعی را به فرزندان و نوادگان آن‌ها در نوار غزه، کرانه باختری اشغالی (شامل بیت‌المقدس شرقی)، اردن، لبنان و سوریه ادامه داده است.
این آژانس با استخدام ۳۰ هزار فلسطینی، به نزدیک به ۶ میلیون پناهنده فلسطینی در سراسر جهان خدمات ارائه می‌دهد؛ از جمله در نوار غزه که نزدیک به یک و نیم میلیون فلسطینی به عنوان پناهنده در هشت اردوگاه آوارگان فلسطینی ثبت شده‌اند و ۸۰۰ هزار پناهجوی دیگر نیز در کرانه باختری هستند.
اونروا، دولت موازی در نوار غزه با ۲۰۰ کشته
تعداد کارکنان اونروا در نوار غزه ۱۳ هزار نفر است و یکی از بزرگترین کارفرمایان غزه در منطقه‌ای که تقریبا نیمی از بزرگسالان آن بیکار هستند، به حساب می‌آید.
در باریکه غزه، اونروا مدرسه و زمین بازی می‌سازد، کلینیک‌های پزشکی راه‌اندازی می‌کند و پناهگاه می‌سازد. این آژانس همچنین غذا، کمک‌های مسکن و وام‌های اضطراری ارائه می‌کند و حتی بر جمع آوری زباله‌ها در غزه نیز نظارت دارد.
باید گفت که این آژانس عملا در نوار غزه به طور خیلی ویژه‌تری فعال است، چرا که بر اثر جنگ جاری اسرائیل در نوار غزه، تقریباً کل جمعیت ۲ میلیونی و ۳۰۰ هزار نفری این باریکه برای نیازهای ضروری مانند غذا، آب و محصولات بهداشتی به اونروا وابسته هستند.
هکتور شارپ، رئیس دفتر حقوقی آژانس اونروا در ماه اکتبر گفته بود که «اساساً در چند دهه گذشته، ما یک دولت موازی در غزه را اداره کرده‌ایم.»
بودجه اونروا تقریباً به طور کامل از طریق کمک‌های داوطلبانه کشورهای عضو سازمان ملل تأمین می‌شود و ایالات متحده و کشورهای اتحادیه اروپا بیشتر این بودجه را تأمین می‌کنند. این آژانس که حتی قبل از شروع جنگ فعلی هم گفته بود که با کسری بودجه مواجه است، درخواست تزریق عمده پول برای رسیدگی به نیازهای اضافی فلسطینیان را داده است.
بیش از ۲۰۰ کارمند اونروا در طول درگیری‌های یک سال اخیر بر اثر حملات اسرائیل کشته شده‌اند.
چرا پارلمان اسرائیل به ممنوعیت آن رای داد؟
لایحه اول در خصوص ممنوعیت فعالیت‌های اونروا پس از مشاجره‌های شدیدالحن بین موافقان این قانون و مخالفان آن که عمدتاً از بین اعضای احزاب پارلمانی عرب بودند، سرانجام با ۹۲ رای موافق در برابر ۱۰ رای مخالف به تصویب رسید. در ادامه، تصویب لایحه دوم نیز منجر به قطع روابط دیپلماتیک با این آژانس شد.
فعالیت‌های این آژانس از مدت‌ها قبل نیز محل اختلاف با اسرائیل بوده است. تل‌آویو مدعی است که ماموریت اولیه آژانس اونروا دیگر منسوخ شده و حمایت مداوم آن از نوادگان آواره‌شدگان سال ۱۹۴۸ مسیر رسیدن به توافق صلح را مختل می‌کند.
در مقابل، منتقدان می‌گویند که اقدامات خود اسرائیل، از جمله عدم پذیرش معنی‌دار برای پایه‌گذاری یک کشور فلسطین، و ادامه فعالیت شهرک‌سازی در سرزمین‌هایی که برای کشور فلسطینی در نظر گرفته شده است، مهم‌ترین مانع برای صلح است.
آیا کارمندان اونروا عضو حماس هستند؟
اسرائیل در طول درگیری کنونی با حماس نیز بارها مدعی شده که اونروا افراد مرتبط با حماس را استخدام کرده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در گذشته از ایالات متحده - متحد اصلی اسرائیل و در عین حال بزرگترین حامی مالی آژانس اونروا - خواسته بود تا از حمایت خود دست بکشد و مدعی شده بود که حماس به این آژانس نفوذ کرده است.
یک گزارش شش صفحه‌ای اسرائیل ادعا می‌کند که ۱۲ کارمند اونروا - از جمله ۹ نفر که به عنوان معلم در مدارس اونروا کار می‌کردند - در حملات هفتم اکتبر ۲۰۲۳ (عملیات موسوم به طوفان الاقصی) دست داشته‌اند.
این گزارش مدعی شد که اسرائیل شواهد دیگری در اختیار دارد که نشان می‌دهد اونروا ۱۹۰ عضو حماس و جهاد اسلامی را استخدام کرده است که در صورت صحت معادل ۰.۶۴ درصد از کل کارکنان اونروا را شامل می‌شود. پس از تحقیقات، این آژانس ۹ کارمند خود را اخراج کرد، اگرچه هرگونه حمایت عمدی از نیروهای مسلح را رد کرد.
با این حال، آنروا به طور مرتب لیست کارکنان خود را در اختیار اسرائیل قرار داده است، رویه‌ای که سخنگوی دبیر کل سازمان ملل، آنتونیو گوترش در اوایل سال جاری آن را تأیید کرد.
اهمیت قانون جدید برای گذرگاه‌های مرزی و نبود نهاد
طبق قوانین جدید - که قرار است از چند ماه دیگر اجرایی شود – اونروا اجازه نخواهد داشت «هیچ مؤسسه‌ای را اداره کند، خدماتی ارائه کند یا فعالیتی را اعم از مستقیم یا غیرمستقیم انجام دهد.»
در شرایطی که آمریکا سعی می‌کند دولت اسرائیل را تحت فشار قرار دهد تا بلکه کمک‌رسانی به نوار غزه بیشتر شود، منتقدان استدلال می‌کنند که این قوانین جدید روند شکننده توزیع کمک‌ها در غزه را به خطر می‌اندازد.
با توجه به اینکه بیشتر فعالیت‌های آنروا در کرانه باختری و نوار غزه انجام می‌شود، فعالیت آن به شدت به توافق با اسرائیل از جمله دسترسی به گذرگاه‌های مرزی غزه برای ارسال کمک‌های بشردوستانه وابسته است.
مهم‌تر آنکه،این قانون فاقد هرگونه چارچوبی برای سازمان‌های جایگزین برای تصدی وظایف اونروا است.
مدت زیادی است که باریکه غزه تحت محاصره اسرائیل بوده و گروه حماس که توسط بسیاری از کشورهای جهان یک گروه تروریستی تلقی می‌شود، مسئولیت کنترل آن را در دست داشته است.
دولت هیچ کشوری حتی مسئولیت جزئی برای اداره این سرزمین را بر عهده نمی‌گیرد و تشکیلات خودگردان فلسطینی که در کرانه باختری از اختیارات محدودی برخوردار است، عملاً از سال ۲۰۰۷ در یک کشمکش با حماس، دستش از نوار غزه کوتاه شد.
«مجازات دسته‌جمعی پس از پشت سر گذاشتن یک سال جهنمی»
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه گفت که دولت بایدن از این قانون «عمیقاً نگران» است. وی تصریح کرد که «در حال حاضر هیچ سازمان دیگری نمی تواند نقش اونروا را در میانه این بحران جاری ایفا کند.»
اونروا نیز از تصمیم کنست برای تصویب این لایحه انتقاد کرد. فیلیپ لازارینی، کمیسر ارشد اونروا در بیانیه ای در ایکس نوشت: «این لوایح فقط درد و رنج فلسطینی ها را عمیق‌تر می‌کند، به ویژه در غزه که مردم آن بیش از یک سال جهنم محض را پشت سر گذاشته‌اند.»
