درخواست انجمن‌های علمی و دانشکده‌های منابع طبیعی برای لغو فوری مصوبه دولت درباره انحلال سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش سایت دیده‌بان ایران، در متن این نامه که نسخه‌ای از آن به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار داده شده، آمده است:

 

«جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

با سلام و دعای خیر و آرزوی توفیق الهی و تسلیت ایام اربعین سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین ع و یاران با وفایش

 

 

 احتراماً، با توجه به مصوبه‌ اخیر که مضمون آن تجزیه و انتقال وظایف سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به سایر نهادها  و شائبه انحلال این سازمان را دنبال می کند،  نگرانی جدی و عمیقی را در اتحادیه انجمن های علمی منابع طبیعی و محیط زیست ایران، انجمن‌های علمی، متخصصان، دانشگاهیان، نخبگان و فعالان حوزه منابع طبیعی و محیط زیست و حتی کارشناسان بخش اجرا ( که بدون نظر خواهی از همه این متخصصین مصوبه تدوین و تصویب شد ) پدید آورده است.  ما، اعضای اتحادیه انجمن‌های علمی کشور و دانشگاهیان و متخصصان، به عنوان نهاد علمی، تخصصی و مستقل، بر پایه مسئولیت ملی، اخلاقی و اجتماعی خود، نکات زیر را با احترام جهت استحضار و دستور اقدام عاجل تقدیم می‌داریم:

 

ضمن اعتراض به این تصمیم غیرعلمی و غیرکارشناسی، با تقسیم مسوولیتهای حاکمیتی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به بیرون از ستاد از جمله وزارت جهاد کشاورزی یا  سازمان حفاظت محیط زیست ، نه تنها توانایی کشور در مدیریت و حفاظت از منابع آب، خاک و پوشش گیاهی که بستر توسعه پایدار هر کشوری است، تضعیف می‌شود بلکه باری اضافی بر این دستگاههای شریف که خود برای انجام وظایف و ماموریت های اصلی خود با انبوهی از مشکلات و کمبود امکانات درگیرند را سبب می شود. در قرن حاضر، در مجامع بین المللی توسعه شبکه حکمرانی منابع طبیعی در تمام ابعاد توسعه ای ملت ها مورد تاکید است.  بر همین اساس، وجود سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ( سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری ) در ایران، که یک نهاد تخصصی با سابقه طولانی بیشتر از  یک قرن در این زمینه است و تعداد بسیار زیادی شهید و جانباز در این راه تقدیم وطن کرده یک نقطه قوت و افتخار در میان کشورهای در حال توسعه است و تضعیف و از دست رفتن ساختار فعلی و اقتدار  آن باعث آسیب جدی به  دانش و تجربه ارزشمند آن و فعالیت‌های علمی، پژوهشی و اجرایی در زمینه منابع طبیعی خواهد شد. نتایج این اقدام موجب انحلال این سازمان میشود  که کند شدن روند توسعه و نوآوری در این حوزه را در پی دارد.

 

مطابق اصل ۴۵ قانون اساسی، انفال و ثروت‌های عمومی همچون جنگل‌ها، مراتع، کوه‌ها، رودخانه‌ها، اراضی موات، بیابان‌ها و منابع طبیعی، تحت مالکیت حکومت اسلامی قرار دارند تا طبق مصالح عامه نسبت به آنها اقدام شود. هرگونه تضعیف ساختار تخصصی متولی این ثروت‌ها، برخلاف نص صریح قانون اساسی و مغایر با رویکرد امانت ‌مدارانه حاکمیت اسلامی نسبت به منابع ملی و نگاه عدالت محور حضرتعالی است. 

 

این ابلاغیه مغایر با قانون تشکیل سازمان منابع طبیعی و در تناقض با اختیارات قانون ملی شدن جنگلها و قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع و مغایر با قانون افزایش بهره وری و مغایر اصل 45 و 50 قانون اساسی و حتی برنامه هفتم توسعه می باشد. علاوه بر این صدر و ذیل این ابلاغیه نیز دارای تناقض و ایرادات حقوقی می باشد. لذا قانونگذار حفاظت از انفال را بصورت منسجم و یکپارچه در صلاحیت ذاتی و اختیارات سازمان منابع طبیعی قرار داده و این مصوبه با  تیکه پاره کردن متولی انفال،  سبب فرو ریختن سنگر حفاظت از آن خواهد شد.

 

در دهه‌های اخیر، هرگاه وظایف سازمانی بین چند نهاد موازی یا ناهمگن تقسیم شده است، خروجی آن تعارض وظایف، تداخل سیاست‌گذاری، کاهش پاسخگویی، زمینه‌سازی فساد و تشدید زمین‌خواری و تخریب منابع بوده است. هم ‌اکنون نیز بسیاری از پرونده‌ های قضایی، ناشی از تعدد مراکز تصمیم‌گیر در حوزه زمین، جنگل، مرتع و اراضی است.

 

تضعیف  و در واقع انحلال سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، به منزله تضعیف خط مقدم حفاظت از منابع پایه کشور است. این نهاد علاوه بر ساختار قانونی، سابقه فنی، یگان حفاظت، سامانه‌های تشخیص و تثبیت مالکیت، و نقش کنترلی مؤثر در مقابله با زمین‌خواری، شبکه‌ای‌ترین و علمی‌ترین نهاد موجود در حوزه منابع طبیعی است 

 

تمامی متخصصین، کنشگران و اندیشمندان بخش این تصمیم را غیر علمی، غیر کارشناسی و فاجعه آفرین می دانند و از طرفی تجربه طرح‌های مشابه قبلی که با عنوان « چابک‌سازی» یا « تمرکززدایی» دنبال شده‌اند، به دلیل نداشتن پیوست حکمرانی، نهایتاً به گسترش سوداگری زمین، تخریب جنگل‌ها، انقراض تنوع زیستی و تضعیف امنیت غذایی منتهی شده‌اند. 

 

پیشنهاد ما، بعد از لغو مصوبه و آرامش وضع موجود بازمهندسی ساختار موجود اجرایی و تحقیقاتی با هدف ارتقاء اثربخشی، چابکی، و کارآمدی در چارچوب نظام یکپارچه مدیریت انفال، جنگل، مرتع و آبخیزداری است. بنابراین نه تضعیف، بلکه تقویت این سازمان ، چاره‌ی کار است. ضرورت اصلی و فوری و درخواست دیرینه و همیشگی بخش حاکمیتی منابع طبیعی و کارشناسان، تفکیک سریع بخش انفال و منابع طبیعی کشور از بخش خصوصی و برچیده شدن سایه مخرب کشاورزی بر منابع طبیعی کشور می باشد که تجربه بسیار موفق و دستاوردهای وزارت منابع طبیعی در دهه چهل نیز موید همین ضرورت فوری می باشد. در شرایطی که انفکاک بخش حاکمیتی و حفاظتی منابع طبیعی از بخش تولیدی و کشاورزی در  قالب ساختار فرا وزارتخانه‌ای و یا وزارتخانه مستقل منابع طبیعی چندین دهه مورد درخواست متخصصان بود، شرایط به گونه ای رقم میخورد که نه تنها به دغدغه آنان توجه نمی شود و بصورت تلخ، با تصمیمات و مصوبه نا امید کننده کشور را به مخاطره میاندازد. 

 

به حرمت و حفظ خون جنگلبانان بی پناه و محیط بانان مظلوم و مهرورزی به گیاه و جاندار که جزو ذات ایرانیان اصیل می باشد و در راستای شعار دولت چهاردهم مبنی بر احترام و تصمیم بر اساس نظرات کارشناسان و  سپردن امور به اهلان، کارشناسان و ایجاد وفاق ملی، ما خواهان توقف فوری روند اجرای این مصوبه و در فرصت مشخص،  فراهم کردن زمینه  گفت ‌وگوی کارشناسی با اتحادیه،  نهادهای علمی، انجمن‌ها، متخصصان و خبرگان منابع طبیعی و محیط زیست و دانشگاهیان، سمن ها  و همچنین پیگیری و ارائه لایحه تشکیل وزارت منابع طبیعی  هستیم تا به جای فروپاشی ساختار حاکمیتی این بخش ، به سمت حکمرانی کارآمد و آینده‌ نگر در حوزه ثروت‌های طبیعی و امنیت زیستی کشور حرکت کنیم.

سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری آخرین و تنها سنگرهای حفاظت از زیست بوم ایران هستند. اتحادیه انجمن های علمی منابع طبیعی و محیط زیست ایران هر گونه آسیب رساندن به دو تشکیلات  منابع طبیعی و محیط زیست ایران را در این شرایط که تغییر اقلیم و مخاطرات متعدد طبیعی حاکم بر کشور است را  به مثابه  خیانت به سرزمین می داند و طرح های خلق الساعه ای همچون تشکیل وزرات محیط زیست و نیرو و آب و اینگونه مصوبات را در راستای تضعیف و از بین بردن این سنگرها میداند و در مقابل آن سکوت نخواهد کرد.

جناب آقای رئیس‌جمهور محترم،  اتحادیه انجمن های علمی منابع طبیعی و محیط زیست ایران و  همکاران ذیل استدعا داریم با توجه به نظر تشکل های علمی حمایت فرمایید تا بتوانیم در کنار هم سرنوشت فعل و آینده کشور را در مسیر پایداری و اقتدار رقم بزنیم. امید داریم با درایت و  دستور لغو کامل مصوبه 40739 مورخ 11/5/1404  توسط حضرتعالی، اجازه نفرمایید منابع طبیعی و محیط زیست کشور  دستخوش و بازیچه زمین خواران، کوه خواران، رودخانه خواران و سایر شرکت های سودجو قرار گیرد و با ساماندهی عقلانی شاهد آرامش و آسایش مناسب برای حفاظت از این بخش زیر ساختی کشور باشیم.

 

به امید سربلندی و پیروزی ایران عزیز اسلامی 

رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی منابع طبیعی و محیط‌زیست ایران

علی بناگر»

 

اسامی امضاکنندگان نامه به شرح زیر است: 

 

انجمن علمی آبخیزداری ایران - دکتر علی طالبی 

انجمن علمی مرتعداری ایران - دکتر حسین آذرنیوند

انجمن علمی جنگلبانی ایران - دکتر سید عطاءالله حسینی

انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران - دکتر محمد زارع 

انجمن علمی ارزیابی محیط‌زیست ایران – دکتر مجید مخدوم 

انجمن علمی آموزش محیط‌زیست و توسعه پایدار ایران – دکتر جلال ولی الهی 

انجمن علمی مقابله با خشکی و خشکسالی ایران – دکتر فرود شریفی 

انجمن علمی آبزی‌پروری ایران – دکتر ناصر آق 

انجمن علمی ماهیان زینتی ایران – دکتر سیامک یوسفی 

انجمن علمی گیاهان دارویی ایران – محمدباقر رضایی 

انجمن اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور – دکتر موسی صادقی 

انجمن علمی سیستم‌های سطوح آبگیر باران ایران – دکتر علیرضا اسلامی 

انجمن علمی علوم و صنایع چوب و کاغذ ایران – احمد ثمری‌ها

 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران – دکتر مقداد جورغلامی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی ساری – دکتر حسن اکبری 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه لرستان – دکتر حامد نقوی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان – دکتر پرویز کرمی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی یزد – دکتر محمدحسین مختاری 

رئیس دانشکده منابع طبیعی گرگان – دکتر هاشم حبشی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان – دکتر رامین نقدی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی – دکتر اباذر اسماعیلی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه شهرکرد – دکتر محسن بهمنی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه خاتم الانبیاء (ص) بهبهان – دکتر جواد پوررضایی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی اهر دانشگاه تبریز – دکتر محسن سبزی نوجه‌ده

رئیس دانشکده منابع طبیعی دانشگاه ارومیه – دکتر احمد ایمانی 

رئیس دپارتمان منابع طبیعی و محیط‌زیست دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات – دکتر لعبت تقوی 

رئیس دانشکده منابع طبیعی و محیط‌زیست فردوسی مشهد – کمال‌الدین ناصری 

رئیس دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد – دکتر محسن بهمنی