آیا کمبود ویتامین D می‌تواند باعث ریزش مو یا آلوپسی شود؟
بیشتر مردم دچار کمبود ویتامین D هستند؛ برخی از این موضوع آگاه‌اند، در حالی‌که بسیاری دیگر بی‌خبرند. ویتامین D یکی از ویتامین‌های ضروری بدن است، زیرا کمبود آن می‌تواند منجر به مشکلات مختلفی در سلامت شود — از جمله ریزش مو یا آلوپسی (طاسی).
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ ریزش مو اغلب صرفاً یک مسئله‌ی ظاهری تلقی می‌شود، اما برای بسیاری از افراد، یک مشکل آزاردهنده و تأثیرگذار بر اعتماد‌به‌نفس و کیفیت زندگ است. در حالی‌که عوامل ارثی، تغییرات هورمونی و سبک زندگی معمولاً به‌عنوان مقصر اصلی شناخته می‌شوند، یک عامل پنهان اما مهم نیز در این میان نقش دارد: کمبود ویتامین D.
آمارهای نگران‌کننده نشان می‌دهد که حدود سه نفر از هر چهار نفر در هند دچار کمبود ویتامین D هستند. این کمبود گسترده که حاصل سبک زندگی مدرن است، نه‌تنها موجب تضعیف استخوان‌ها و سیستم ایمنی می‌شود، بلکه ممکن است در بروز و پیشرفت آلوپسی نیز نقش مهمی داشته باشد.
نقش ویتامین D در سلامت پوست و مو
«ویتامین D هم به‌عنوان ویتامین و هم به‌عنوان هورمون در بدن عمل می‌کند و تأثیرات گسترده‌ای دارد. در حوزه‌ی پوست، این ویتامین به‌دلیل خواص ضدالتهابی و تنظیم‌کننده‌ی سیستم ایمنی شناخته می‌شود. همچنین، در تنظیم رشد و تمایز کراتینوسیت‌ها (سلول‌های سازنده‌ی لایه‌ی بیرونی پوست و مو) نقش دارد که برای سلامت پوست و مو حیاتی‌اند.»
«درون فولیکول مو، گیرنده‌های ویتامین D نقش مهمی در کنترل چرخه‌ی رشد و بازسازی مو دارند. وقتی سطح ویتامین D پایین بیاید، این مسیرها دچار اختلال می‌شوند و نتیجه‌ی آن، نازک شدن موها و کاهش رشد مجدد آن‌هاست.»
شواهد علمی درباره‌ی ارتباط کمبود ویتامین D با آلوپسی
تحقیقات علمی روزبه‌روز ارتباط بین سطح پایین ویتامین D و انواع مختلف ریزش مو را تأیید می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که بین میزان ویتامین D در خون و بروز آلوپسی‌های بدون اسکار رابطه‌ی معکوس وجود دارد، از جمله:
• آلوپسی آندروژنتیک (ریزش موی الگوی مردانه یا زنانه)
• آلوپسی آره‌آتا (ریزش موی تکه‌ای با منشأ خودایمنی)
• تلوژن افلوویوم (ریزش موی منتشر پس از استرس، بیماری یا زایمان)
دکتر کاپور می‌گوید: «در برخی انواع آلوپسی همراه با اسکار نیز کمبود ویتامین D مشاهده شده است. اگرچه هنوز مطالعات بالینی گسترده‌ای برای اثبات قطعی تأثیر مستقیم مکمل‌ها در دست نیست، اما شواهد بیولوژیکی و گزارش‌های موردی نشان می‌دهد که ویتامین D عاملی مهم در پازل ریزش مو است.»
برای مثال، گزارش‌هایی منتشر شده که در آن‌ها رشد مجدد قابل‌توجه مو پس از اصلاح کمبود شدید ویتامین D مشاهده شده، حتی بدون استفاده از درمان‌های رایجی مانند ماینوکسیدیل یا فیناستراید. این یافته‌ها نشان می‌دهد که اصلاح کمبود ویتامین D می‌تواند نخستین گام مؤثر در مدیریت آلوپسی باشد.
چرا کمبود ویتامین D شایع است؟
با وجود فراوانی نور خورشید در هند، کمبود ویتامین D همچنان بسیار شایع است. علل آن عبارت‌اند از:
• قرار نگرفتن کافی در معرض نور خورشید
• استفاده‌ی بیش‌ازحد از ضدآفتاب
• تیرگی طبیعی پوست (که جذب ویتامین D را کاهش می‌دهد)
• رژیم غذایی نامناسب و کم‌ویتامین
• افزایش سن
• بیماری‌های مزمن مانند اختلالات کلیوی یا گوارشی
نشانه‌های کمبود ویتامین D معمولاً غیراختصاصی هستند، از جمله خستگی، ضعف عضلانی، شکنندگی ناخن‌ها؛ اما نازک شدن موها می‌تواند یکی از علائم اولیه‌ی آن باشد.
چگونه می‌توان کمبود ویتامین D را برطرف کرد؟
به گفته‌ی دکتر کاپور:
«خوشبختانه درمان کمبود ویتامین D ساده است. ترکیبی از نور خورشید ملایم و منظم، مصرف منابع غذایی حاوی ویتامین D مانند ماهی، تخم‌مرغ و مواد غذایی غنی‌شده، به‌همراه مکمل‌های دارویی تحت نظر پزشک، می‌تواند سطح این ویتامین را به حد سالم بازگرداند.»
او می‌افزاید:
«بزرگسالان معمولاً به حدود ۶۰۰ واحد بین‌المللی (IU) ویتامین D در روز نیاز دارند، اما در صورت کمبود شدید، ممکن است پزشک دوزهای درمانی بالاتری تجویز کند. همچنین، پایش منظم سطح ویتامین D در خون برای اطمینان از اثربخشی و جلوگیری از عوارضی مانند مسمومیت با ویتامین D ضروری است.»
درمان ریزش مو همراه با اصلاح کمبود
اصلاح کمبود ویتامین D معمولاً نخستین گام درمانی در کنترل ریزش مو است. با این حال، تشخیص دقیق نوع و مرحله‌ی آلوپسی اهمیت بالایی دارد، زیرا انتخاب روش درمان به آن بستگی دارد.
در مراحل اولیه، درمان‌های پیشرفته مانند:
• درمان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
• درمان با لیزر کم‌قدرت (Low-Level Laser Therapy)
• فرمول علمی QR678® (برای تحریک فولیکول‌های غیرفعال)
یا درمان‌های رایج مانند ماینوکسیدیل، زمانی بهترین نتیجه را می‌دهند که فولیکول‌های مو هنوز زنده و فعال باشند و دچار مینیاتوریزه شدن کامل نشده باشند.
جمع‌بندی
اگرچه کمبود ویتامین D تنها عامل بروز آلوپسی نیست، اما یکی از عوامل قابل‌اصلاح و مؤثر بر سلامت عمومی بدن است. در افرادی که دچار ریزش موی بدون علت مشخص هستند، بررسی و اصلاح سطح ویتامین D می‌تواند بخش مهمی از درمان جامع باشد.
مداخله‌ی زودهنگام نه‌تنها به حفظ عملکرد فولیکول‌های مو کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در بهبود سلامت کلی و پیشگیری از مشکلات آینده دارد
