خسارت ۱۷ میلیارد دلاری آلودگی به کشور
عضو تیم کارشناسی بهینهسازی رخدادهای خطر در وضعیت آبوهوا و محیط زیست سازمان جهانی هواشناسی، در مصاحبه با رادیو گفتوگو، از مرگ ۳۵۷ نفر در تهران تنها در هفته گذشته بر اثر آلودگی هوا و تحمیل خسارت ۱۷ میلیارد دلاری در سال گذشته به کشور خبر داد.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ مهدی رهنما با اشاره به تشدید شرایط پایداری جو در زمستان که باعث تجمع آلایندهها میشود، علت اصلی آلودگی را در منبع انتشار جستوجو کرد و گفت: در شهری مثل تهران، روزانه حدود ۵ میلیون تردد وسایل نقلیه داریم که از سوخت بیکیفیت استفاده میکنند. در کنار آن، حداقل ۴۰ هزار دستگاه از تاکسیهای شهر فرسوده هستند و خود به منبعی متحرک برای انتشار آلودگی تبدیل شدهاند.
این کارشناس سازمان جهانی هواشناسی با اشاره به معضل مازوتسوزی در نیروگاهها طی فصل سرما توضیح داد: با افزایش مصرف گاز خانگی، نیروگاهها مجبور به استفاده از مازوت میشوند که منبع اصلی انتشار دیاکسید گوگرد (SO₂) است و آلایندگی را به شدت تشدید میکند. اگرچه برای امسال وعده داده شده که مازوتسوزی به حداقل برسد اما باید منتظر اجرایی شدن آن باشیم.
حملونقل عامل ۶۰ درصد آلودگی شهرها
رهنما با استناد به دادههای اندازهگیری شده اظهارکرد: ۶۰ درصد آلایندگی شهرها ناشی از حمل و نقل سبک و درونشهری است. اگر کیفیت خودروها را افزایش دهیم و احتراق کامل صورت گیرد، بخش عمدهای از آلایندههای ثانویه اصلاً تولید نمیشوند. راهکار توقف تولید خودروهای بیکیفیت و توسعه واقعی حملونقل عمومی ریلی و اتوبوسی است تا مردم به استفاده از آن ترغیب شوند.
وی که در یک گفت و گوی رادیویی شرکت کرده بود، درباره تأثیر فلزات سنگین ناشی از سوختهای نامرغوب بر سلامت انسان گفت: خوشبختانه سرب تقریباً از سوخت کشور حذف شده است اما این به معنای حل مشکل نیست. کلید رفع آلودگی، حل مسأله از سرمنشاء است یعنی احتراق کامل، خودروی با کیفیت و حذف مازوت.
اقدامات جزیرهای و قانون اجرانشده هوای پاک
این کارشناس هواشناسی با تاکید بر نبود هماهنگی و برنامه یکپارچه مدیریت آلودگی هوا گفت: متأسفانه ما برنامه یکپارچه نداریم. اقدامات جزیرهای باعث همین وضع فعلی شده است. ما قانون هوای پاک را داریم که در سال ۹۶ تصویب شد و ۲۳ دستگاه را مسئول کرده است اما بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تنها ۳۰ درصد از تکالیف این قانون انجام شده است و برخی بندها اصلاً اجرایی نشدهاند این در حالیست که زمان قانون برای تحقق اهداف، سال ۹۸ بود و اکنون در سال ۱۴۰۴ هستیم.
رهنما از نهادهای نظارتی خواست تا با ابزار «ترک فعل» مسئولان را بازخواست کنند و نمونه آشکار آن را عدم اسقاط خودروهای فرسوده دانست که منجر به افزایش مصرف سوخت و آلایندگی شده است.
هشدار درباره آمار تلفات و هزینههای انسانی
این عضو سازمان جهانی هواشناسی با اشاره به هزینههای سنگین انسانی و اقتصادی آلودگی هوا هشدار داد: سال گذشته طبق اعلام وزارت بهداشت، ۱۷ میلیارد دلار خسارت انسانی ناشی از آلودگی هوا به کشور تحمیل شد این در حالیست که اگر بخشی از این هزینه صرف توسعه حملونقل عمومی میشد، شاهد این تلفات نبودیم. بهعنوان نمونه ملموس فقط در هفته گذشته و طبق اعلام رسمی اورژانس تهران، ۳۵۷ نفر در تهران به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست دادند.
وی تحویل سوخت با کیفیت استاندارد، توقف تولید خودروهای نامطلوب و بیکیفیت، اجرای سختگیرانهتر معاینه فنی خودروها و توقف کامل مازوتسوزی در نیروگاهها را به عنوان راهکارهای فوری برشمرد.
رهنما در پایان خاطرنشان کرد: نیازی به قانونگذاری جدید نیست. اگر قوانین موجود بهویژه قانون هوای پاک بهطور کامل و با هماهنگی بین دستگاهی اجرا شوند، قطعاً سال آینده شاهد وضعیت به مراتب بهتری در هوای کلانشهرها خواهیم بود.