نیویورک تایمز زندگی مرفه بشار اسد و یارانش در روسیه را فاش کرد

محدودیت های غیر خفه کننده

این روزنامه در گزارش اول خود، جزئیات دقیقی از زندگی توام با رفاه و مصونیت از مجازات اسد و اعضای خانواده اش پس از سقوط رژیمش فاش کرد و نشان داد که پایان حکومت خشونت آمیز او منجر به پاسخگویی قانونی نشد، بلکه به تبعیدی راحت در روسیه، تحت حمایت امنیتی و امتیازات مالی منجر شد.

این گزارش توضیح داد که اسد پس از حمله برق آسای جناح های مخالف در اواخر سال 2024 به مسکو گریخت و با خانواده اش در آپارتمان های لوکس هتل فور سیزنز مشرف به کرملین مستقر شد، جایی که هزینه اقامت هفتگی به حدود 13 هزار دلار می رسد.

به گفته منابع آگاه، اسد بعداً به یک خانه دو طبقه در برج «فدراسیون» و سپس به ویلایی منزوی در منطقه روبلووکا، منطقه ای معروف به میزبانی نخبگان روسیه، منتقل شد.

این روزنامه تاکید کرد که مقامات روسی محدودیت های شدیدی را بر رفت و آمدهای اسد و خانواده اش اعمال کرده اند، از جمله ممنوعیت اظهارات عمومی و فعالیت در رسانه های اجتماعی، علاوه بر محافظت امنیتی دائمی.

با این حال، به گفته منابع نیویورک تایمز، این محدودیت ها مانع از صرف شام اسد در یک رستوران مجلل واقع در یکی از بلندترین برج های مسکو نشد، مکانی که مقامات ارشد روسیه و افراد مشهور به آن رفت و آمد می کنند.

این تحقیق همچنین اشاره کرد که برادرش ماهر اسد، فرمانده سابق لشکر چهارم ارتش، نیز در مسکو در یک مجتمع مسکونی لوکس زندگی می کند و در یک کلیپ ویدیویی در یک کافه شیک در یک مرکز خرید بزرگ ظاهر شد.

به گفته این منابع، ماهر روابط خود را با تعدادی از افسران سابق خود حفظ کرده و به برخی از آنها کمک مالی کرده است تا به آنها در شروع زندگی جدید در تبعید کمک کند.

بین مهمانی ها و خرید

این گزارش به سبک زندگی دختران خانواده پرداخت و فعالیت آنها در رسانه های اجتماعی را دریچه ای نادر به ثروت خانواده در تبعید دانست.

به گفته یکی از بستگان، یک افسر سابق رژیم و یکی از دوستان خانواده که فرزندان یا دوستان نزدیکش در این مهمانی شرکت داشتند، رئیس جمهور مخلوع در نوامبر، دوستان و مقامات روسی را به ویلایی در حومه شهر دعوت کرد تا یک مهمانی مجلل به مناسبت تولد 22 سالگی دخترش زین برگزار کند.

بر اساس این گزارش، شام الاسد، دختر ماهر، نیز تولد 22 سالگی خود را با یک مهمانی مجلل که در دو شب در اواسط سپتامبر برگزار شد، جشن گرفت، شب اول در یک رستوران فرانسوی و شب دوم در یک قایق تفریحی خصوصی.

رفاه و گشایش

نیویورک تایمز در یک گزارش جداگانه، وضعیت ۵۵ مقام سوری را بررسی کرد و دریافت که تنها یک نفر از آنها در فوریه ۲۰۲۵ دستگیر شده است: طاهر خلیل (۷۰ ساله)، رئیس سابق اداره توپخانه و موشک‌ها و مسئول حملات سلاح‌های شیمیایی.

این گزارش به زندگی افسران اسد در روسیه پرداخته است که از نظر رفاه و گشایش متفاوت است. علی مملوک (۷۹ ساله)، مدیر سابق دفتر امنیت ملی، زندگی محتاطانه‌ای را در یک آپارتمان در مسکو به هزینه دولت روسیه می‌گذراند و از پذیرش بازدیدکنندگان یا حضور علنی خودداری می‌کند.

در مقابل، این تحقیق نشان داد که شخصیت‌های دیگری سبک زندگی بازتری را انتخاب کرده‌اند. به عنوان مثال، سرلشکر جمال یونس (۶۳ ساله)، متهم به تیراندازی به معترضان، در یک ویدیو در حال گشت و گذار با یک دوچرخه برقی در نزدیکی ورزشگاه لوژنیکی در مسکو دیده شد.

همچنین علی عباس (۶۴ ساله)، وزیر دفاع سابق، و عبدالکریم ابراهیم (۶۲ ساله)، رئیس سابق ستاد کل نیروهای مسلح سوریه - که هر دو متهم به شکنجه و خشونت جنسی در جریان قیام سوریه هستند - در حال قدم زدن در «مرکز تجاری اروپایی ۸ طبقه در مسکو» دیده شدند.

این تحقیق همچنین حضور غسان بلال (۵۹ ساله)، مدیر دفتر امنیتی لشکر چهارم، در مسکو را تأیید کرد. او متهم به اداره شبکه‌های تجارت مواد مخدر کاپتاگون است.

به گفته این روزنامه، فرانسه حکم بازداشت وی را به دلیل صدور دستور هدف قرار دادن غیرنظامیان در جریان محاصره  شهر حمص در سال ۲۰۱۲، صادر کرده است.

بر اساس این گزارش، همه اطرافیان اسد از رفتار فور سیزنز برخوردار نبودند. پس از اینکه صدها افسر برای سوار شدن به هواپیماهای باری عازم مسکو رشوه پرداخت کردند، در یک اقامتگاه نظامی به سبک شوروی، با ۳-۴ نفر در هر اتاق، جای داده شدند.

به گفته این روزنامه، این افراد از غذای روسی و محدودیت‌های اعمال شده بر آنها شکایت دارند. در یک حادثه مشهور، افسران ناراضی آصف الدکر (۶۰ ساله)، فرمانده پلیس نظامی متهم به اخاذی و شکنجه را در محل اقامت خود در مسکو مورد ضرب و شتم و اهانت قرار دادند.

از جمله این افسران کم‌شانس‌تر، جمیل حسن (۷۳ ساله) است که متهم به رهبری کمپین‌های گسترده شکنجه و اعدام است و در مقایسه با نفوذ گذشته‌اش، در اقامتگاهی ساده قرار داده شده است.

دسته‌ای هم هستند که کشور را ترک نکرده‌اند، از جمله عصام حلاق، فرمانده سابق نیروی هوایی، که به همراه گروهی از افسران بازنشسته تلاش کرد تا از طریق تشکیل کمیته پیشکسوتان، کانال ارتباطی با رهبری جدید سوریه باز کند و خدمات مشاوره‌ای خود را در زمینه نگهداری از تجهیزات سنگین نظامی ارائه دهد.

با این حال، این نزدیکی به سرعت از بین رفت، پس از اینکه دولت جدید تصمیم گرفت فقط با افسرانی که قبل از آغاز قیام مردمی در کشور در سال ۲۰۱۱ بازنشسته شده‌اند، کار کند و فقط حقوق بازنشستگی به آنها پرداخت کند.

افسران به این روزنامه گفتند که حلاق اکنون در فقر شدید زندگی می‌کند و از ترس احتمال دستگیری، در آپارتمان خود در دمشق از انظار پنهان شده است. او از طریق یک واسطه، از مصاحبه خودداری کرد.

اما عمرو الارمنازی (۸۱ ساله)، مدیر سابق مرکز تحقیقات علمی که برنامه شیمیایی سوریه را توسعه داد، الگوی کاملاً متفاوتی را ارائه می‌دهد.

مهندس حملات شیمیایی در قلب دمشق قدیم زندگی آرامی دارد و هنگامی که روزنامه از او در مورد گذشته‌اش پرسید، اصرار داشت که «وجدانش راحت است».

به گفته این روزنامه به نقل از نشریه دانشگاه بین‌المللی عربی سوریه، او حتی در ژوئیه ۲۰۲۵ به هیئت امنای دانشگاه سوریه پیوست و به نظر نمی‌رسد که از سوی مقامات جدید سوریه مورد بازخواست قرار گرفته باشد.

در حالی که منابع دولتی -که به شرط ناشناس ماندن با این روزنامه صحبت کردند- توجیه می‌کنند که اولویت محاکمه کسانی است که دستور داده‌اند، نه «دانشمندان». نضال شیخانی، مدیر مرکز مستندسازی نقض‌های شیمیایی در سوریه، تأکید می‌کند که الارمنازی«طراح اصلی» حملات «خونین» رژیم است.

الارمنازی در آپارتمان مجلل خود که با سنگ مرمر و فرش‌های گلدوزی شده تزئین شده بود، از خبرنگار این روزنامه استقبال کرد و آمادگی خود را برای بحث در مورد هر چیزی از داستان زندگی خود گرفته تا تاریخ سوریه، به استثنای کار خود که باعث شد ۳۳ کشور از ورود او به قلمرو خود منع کنند، ابراز کرد.

این گزارش تأکید کرد که پیگرد قانونی این افراد درگیر با موانع سیاسی و قانونی روبرو است که مهمترین آنها ضعف اراده بین‌المللی، تردید برخی کشورها در تحویل شخصیت‌هایی است که متحد آنها بوده‌اند، یا ترجیح آنها برای استفاده از آنها به عنوان منابع اطلاعاتی.

همچنین اشاره شد که دولت جدید سوریه بیشتر بر تثبیت قدرت خود متمرکز است تا باز کردن پرونده‌های حسابرسی فراگیر.