آمار سازی بذرپاش همسو با بدعت عدم انتشار داده‌های بازار مسکن/ غیبی، کارشناس بازار مسکن: دولت در این هشت ماهی که آمار رسمی منتشر نشده، چطور برنامه ریزی کرده است

به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ در حالی که بسیاری مستاجران از گران شدن قیمت خانه‌های اجاره‌ای شکایت می‌کنند و رسانه‌ها، خبرهایی مبنی بر حاشیه‌نشینی و کانکس‌نشینی برخی از شهروندان به دلیل گرانی خانه منتشر می‌کنند، اخیرا  مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است که بر اساس آمار رئیس بانک مرکزی، مسکن در بیشتر مناطق تهران قیمت کاهشی بین ۱۲ تا ۱۵ درصد داشته و این روند ادامه هم خواهد داشت.

این در حالی است که بانک مرکزی از ماه‌های پایانی سال گذشته گزارشی رسمی از بازار مسکن منتشر نکرده‌ است و همین محل نقد بسیاری از کارشناسان این حوزه به وزارت‌خانه راه و شهرسازی بود. 

پس ماجرا از چه قرار است و در پس داده‌های ضد و نقیض بازار مسکن چه پنهان شده است؟ آیا خانه ارزان شده است؟ دیده‌بان ایران برای پیگیری و بررسی این داده‌ها با منصور غیبی، کارشناس اقتصادی بازار مسکن گفتگو کرد. غیبی ضمن نکوهش بدعت عدم انتشار داده‌های رسمی بازار مسکن، به خبرنگار دیده بان ایران گفت: من فکر می‌کنم در غیاب آمارهای رسمی که می‌بایست توسط بانک مرکزی ارائه داده شود، آمارهای کاذب و غیر واقعی منتشر شده است و هر کس بازار مسکن را به رای تفسیر می‌کند. انتشار آمارهای غیرواقعی و غیررسمی، اول از همه آسیب خود را به سیاست‌گذار تحمیل می‌کند. 

داده‌سازی بازار مسکن منطقی نیست

این کارشناس اقتصادی مسکن، ادامه می‌دهد:‌ وزیر با چه شیوه و با استناد به کدام آمار می‌تواند بگوید بازار مسکن کاهشی بوده و حدود ۳۰ درصد ارزان شده است؟ به نظر من چنین ادعایی می‌تواند به دو دلیل مطرح شده باشد. 

غیبی توضیح می‌دهد:‌دلیل اول، این که وزیر آمار دقیق را می‌داند اما صلاح نمی‌داند که آن را اعلام کند؛ یا این که ترجیح می‌دهد با آمار تلطیف شده، بار روانی اقتصاد مسکن را کاهش دهد. من به شما اطمینان می‌دهم که هر دوی این دلایل کاملا اشتباه بوده و آسیب چنین رویکردی در همان ابتدا، به مجریان دولتی و سیاست‌گذار خواهد رسید؛ زیرا مردم بر اساس این داده‌ها تصمیم می‌گیرند و زمانی که من متقاضی بازار مسکن، به عینه می‌بینم که آمارهای وزیر مسکن واقعی نیست بسیار ناامیدتر می‌شوم. 

این کارشناس اقتصادی تبعات منفی داده‌سازی را برمی‌شمرد و معتقد است که آمارهای این چنینی به خودی خود باعث رکود بیشتر در بازار می‌شود؛ زیرا اقتصاد مسکن و تمام آیتم‌های اقتصادی وابسته به این حوزه یعنی از بازار تولیدکننده و تا بازار خدمات فنی و مهندسی و  همچنین خدمات، وابسته به نظام در گردش اقتصاد مسکن هستند و مهم است که آمارهای منتشره در این حوزه دقیق باشد.

غیبی یادآوری می‌کند: بخش مسکن ۱۳ تا ۱۴ درصد از اقتصاد کشور را تامین می‌کند، حالا حساب کنید وضعیت رکود و عدم توجه سیاست‌گذار به مسائل این بخش، موجب می‌شود که اشتغال‌زایی و تولید ثروت به رکود برود؛ زیرا ما با انتشار آمار غیرواقعی می‌خواهیم بگوییم گرانی مسکن را مدیریت کرده‌ایم. همه این‌ها تبعاتی است که سیاست‌گذار به آن‌ها آگاه نیست؛ یا آگاه است و اعتقاد دارد که خاموش کردن التهاب بازار مسکن با وجود همه این مشکلات، مهم است.

برنامه‌ریزی بدون آمار رسمی غیرممکن است

وی با تاکید بر لزوم انتشار آمارهای واقعی و رسمی، به دیده بان ایران گفت: اولین کسی که از عدم تولید ثروت در بازار مسکن ضرر خواهد کرد، خود دولت است. من معتقدم این آمارها غیر واقعی است؛ تا زمانی که آمار رسمی اعلام نشود چگونه قرار است برنامه‌ریزی کنیم؟‌ اساسا دولت در این هشت ماهی که آمار رسمی منتشر نشده است چگونه برای بازار مسکن برنامه‌ریزی کرده است؟‌ در غیاب آمار  رسمی بانک مرکزی و وزارت‌خانه‌ها، همه با حدس و گمان به تحلیل بازارها می‌پردازند.

چرا خانه ارزان نمی‌شود؟‌

به گفته کارشناسان بازار مسکن، وضعیت این صنعت، اصلا خوب نیست. غیبی نیز توضیح می‌دهد: مسکن رکودی واقعی را تجربه می‌کند. مطالعات میدانی نشان می‌دهد در شهر تهران با کمترین میزان معامله، یعنی چیزی کمتر از دو هزار واحد مواجه هستیم. از سوی دیگر، چسبندگی قیمت در بخش مسکن چنان زیاد است که به هیچ عنوان احساس نمی‌کنیم این بازار کاهشی ۳۰ درصدی داشته است یا آمارهایی که گاه و بیگاه منتشر می‌شود واقعی است. قیمت‌های صعودی که می‌بینیم، میراث صعود کاذب نرخ مسکن در سه ماهه اول سال ۱۴۰۱ است. آن زمان، انتظارات تورمی در جامعه شکل گرفته بود و به دلیل افزایش بازارهای موازی مسکن از جمله دلار، تکانه‌های شدیدی در بازار مسکن نیز به وجود آمد و قیمت‌ها افزایش یافت. این شرایط در حالی است که قیمت دلار دوباره کاهش می‌یابد اما مسکن ارزان نمی‌شود. 

چرا بازار مسکن نزولی نمی‌شود؟

کارشناس اقتصادی مسکن، یکی از عوامل عدم کاهش قیمت مسکن را چسبندگی قیمت‌ها می‌داند و یادآوری می‌کند: بازارهایی مانند دلار صعودی و نزولی می‌شوند اما بازار مسکن به دلیل چسبندگی قیمت‌ها، به این شدت و حدت سقف خود را رها نمی‌کندو این حباب در بازار مسکن ماندگار می‌شود و به این راحتی خود را رها نمی‌کند. مطالعات نشان داده در هر دوره زمانی که  ۲۲۰ درصد افزایش قیمت داشتیم، در بهترین حالت با کاهش بین ۱۰ تا ۱۷درصدی مواجه شدیم.

منبع: مریم رحیمی -سایت دیده بان ایران