گروسی، مدیرکل آژانس انرژی اتمی: اطلاعات ما به وجود ظرفیت بالقوه برای ساخت بمب هسته‌ای توسط ایران اشاره داشت
گروسی گفت: ما در گزارشی که پیش از آغاز «جنگ دوازده‌روزه» تهیه کرده بودیم، هشدار داده بودیم که ایران درباره بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای خود اطلاع‌رسانی نمی‌کند. اما هم‌زمان تأکید کرده بودیم که هیچ مدرک قابل‌اعتماد و معتبری در اختیار نداریم که نشان دهد ایرانی‌ها اکنون دارای سلاح هسته‌ای هستند.
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ جزئیات گفت‌وگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه با روزنامه لهستانی «ژچپوسپولیتا» در ادامه می‌آید:
پرسش: در روز جمعه، ایرانی‌ها بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) را اخراج کردند. اکنون تشخیص اینکه در آنجا چه می‌گذرد حتی سخت‌تر شده است. آیا ایران در حال آماده‌سازی برای ساخت سلاح هسته‌ای است؟
گروسی: ما در گزارشی که پیش از آغاز «جنگ دوازده‌روزه» تهیه کرده بودیم، هشدار داده بودیم که ایران درباره بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای خود اطلاع‌رسانی نمی‌کند. اما هم‌زمان تأکید کرده بودیم که هیچ مدرک قابل‌اعتماد و معتبری در اختیار نداریم که نشان دهد ایرانی‌ها اکنون دارای سلاح هسته‌ای هستند.
پرسش: بنیامین نتانیاهو توضیح داده که مجبور به انجام عملیات نظامی شد، چراکه ساخت بمب هسته‌ای توسط ایران مسأله‌ای مربوط به چند هفته بوده است. آیا این ادعا درست است؟
گروسی: اینکه ایران ممکن است سلاح هسته‌ای داشته باشد، و اینکه واقعاً آن را دارد، دو موضوع جداگانه‌اند. اطلاعاتی که ما ارائه دادیم واقعاً حساس بودند، زیرا به وجود ظرفیت بالقوه برای ساخت بمب هسته‌ای اشاره داشتند. اما این به آن معنا نیست که آن ظرفیت حتماً مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وظیفه ما تعیین و ارائه واقعیت‌هاست. اینکه رهبران کشورها این واقعیت‌ها را چگونه تفسیر می‌کنند، به خود آن‌ها مربوط است. من نمی‌خواهم آن را قضاوت کنم.
اینکه ایران ممکن است سلاح هسته‌ای داشته باشد، و اینکه واقعاً آن را دارد، دو چیز متفاوت‌اند. اطلاعاتی که ارائه دادیم حساس بودند، زیرا نشان‌دهنده ظرفیت بالقوه ساخت بمب بودند. اما این به این معنا نیست که آن ظرفیت بالفعل خواهد شد.
من یک دیپلمات‌ام، انسانی هستم که به صلح باور دارم. از نظر من همیشه راه‌حل از مسیر مذاکره می‌گذرد. اما این مسیر طی نشد.
پرسش: با ظرفیت‌هایی که ایران پیش از جنگ در اختیار داشت، چقدر زمان نیاز داشت تا اگر اراده می‌کرد، یک بمب هسته‌ای بسازد؟
گروسی: این یک موضوع چند ماهه بود، شاید کمی بیشتر. اولاً، ایرانی‌ها باید اورانیوم غنی‌شده را به فلز تبدیل می‌کردند، کاری که هنوز شروع نکرده‌اند. دوم اینکه، باید مجموعه‌ای از سامانه‌های بسیار پیچیده مانند سیستم‌های انفجاری را بسازند، که هم‌زمان آن‌قدر کوچک باشند که در یک کلاهک هسته‌ای جا بگیرند. به همین دلیل است که کشورهایی که سلاح هسته‌ای می‌سازند، همیشه آن را آزمایش هم می‌کنند.
پرسش: اگر ساخت بمب مسأله‌ای چندماهه بوده، و با توجه به اینکه ایران برای دهه‌ها اعلام کرده که خواهان نابودی اسرائیل است، آیا تصمیم نتانیاهو برای حمله پیش‌دستانه قابل درک نیست؟
گروسی: من نگرانی‌های اسرائیل درباره امنیت خودش را درک می‌کنم. وظیفه من نیز این است که تلاش کنم نگرانی‌های ایران را هم درک کنم. اتفاقی که افتاد، افتاد. دیگر نمی‌توان آن را تغییر داد. اکنون تنها می‌توانیم تلاش کنیم آینده کمی بهتر باشد.
پرسش: آیا باید صرفاً به دلایل اخلاقی بر مذاکره، نه راه‌حل نظامی، تکیه کرد؟
گروسی: من این را پیش از هر چیز به‌عنوان مدیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گویم؛ از منظر تحلیلی صرفاً فنی، مبتنی بر واقعیت‌ها. نباید فراموش کنیم که ایران کشوری بسیار بزرگ با اقتصادی جدی، ظرفیت صنعتی قابل‌توجه و توانمندی‌های فنی مهم است. از بین بردن همه این‌ها با ابزار نظامی ممکن نیست.
پرسش: اما همیشه این امکان هست که ایرانی‌ها چیزی را پنهان کنند…
گروسی: دقیقاً. بنابراین با زور هرگز نمی‌توان این مسأله را حل کرد. این فقط از طریق توافقی ممکن است که شامل همه موضوعات کلیدی باشد و بالاتر از همه، یک نظام بازرسی بسیار سخت‌گیرانه را در خود داشته باشد. بسیاری در اسرائیل و آمریکا با تردید به این نگاه می‌کنند. اما من همیشه به آن‌ها می‌گویم که در چنین شرایطی برای ایرانی‌ها بسیار دشوار خواهد بود که سلاح هسته‌ای تولید کنند، بدون اینکه بازرسان متوجه شوند.
پرسش: آیا در نتیجه جنگ دوازده‌روزه، عزم ایران برای ساخت بمب هسته‌ای بیش از هر زمان دیگر نشده؟ معمر قذافی برنامه‌اش را کنار گذاشت و کشته شد. کیم جونگ اون برنامه‌اش را کامل کرد و همچنان در قدرت است.
گروسی: من فکر نمی‌کنم ایران، کشوری با آن ابعاد و ویژگی‌هایی که پیش‌تر گفتم، و در منطقه خاورمیانه واقع شده، بخواهد خود را در انزوای کامل از جهان قرار دهد، مثل کره شمالی. باید به موضع فدراسیون روسیه هم توجه کرد، کشوری که در حال حاضر متحد ایران محسوب می‌شود. در آخرین تماس تلفنی خود با دونالد ترامپ، ولادیمیر پوتین تأکید کرد که نه روسیه و نه هیچ کشور دیگری خواهان ایرانِ مجهز به سلاح هسته‌ای نیست.
پرسش: آیا غیر از ایران، کشورهای دیگری هم هستند که از نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در تلاش برای ساخت بمب اتمی باشند؟
گروسی: همان‌طور که رونالد ریگان گفته بود: «ما به همه اعتماد داریم، اما همه را هم کنترل می‌کنیم.» بنابراین، وقتی لهستان نیروگاه هسته‌ای خود را احداث کند، طبعاً بازرسان ما نیز آنجا حضور خواهند یافت و بررسی خواهند کرد که آیا مواد هسته‌ای برای مقاصدی غیر از اهداف غیرنظامی مورد استفاده قرار می‌گیرند یا خیر.
پرسش: چرا یک نظام نظارتی سخت‌گیرانه باید تضمین کند که ایران روزی اعلام نکند که حالا بمب اتمی ساخته است؟
گروسی: در چنین حالتی، ایران باید تمام تأسیسات هسته‌ای خود را تحت نظارت قرار دهد. برای ساخت بمب اتمی، باید هم‌زمان اقدامات بسیار زیادی انجام شود. نمی‌توان فقط به ذخیره‌سازی اورانیوم غنی‌شده ادامه داد؛ باید شروع به استفاده از آن کرد. و این چیزی است که بازرسان فوراً متوجه آن خواهند شد. البته می‌توان برخی از کارها را به‌صورت مخفیانه انجام داد، اما این کار بسیار دشوار است.
وقتی کره شمالی شروع به نقض تعهدات خود کرد، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بلافاصله آن را تشخیص دادند. آن‌ها
شروع به پرسیدن سؤالاتی کردند که مقامات کره شمالی پاسخی برایشان نداشتند. در آن زمان، چاره‌ای برای کره شمالی نماند جز آنکه بازرسان را اخراج کند، چون دیگر نمی‌شد تقلب را پنهان کرد.
پرسش: همه کشورهای منطقه در مورد اینکه کره شمالی نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد، هم‌نظر نبودند. اما در مورد ایران، اوضاع متفاوت است. این یک تفاوت اساسی است.
گروسی: در مورد کره شمالی، واقعاً همه کشورهای منطقه بر سر اینکه این کشور نباید دارای زرادخانه هسته‌ای باشد، اتفاق نظر نداشتند. اما در مورد ایران، همان‌طور که گفتیم، اوضاع متفاوت است. این تفاوت بسیار مهم و بنیادی است
