آرگانوفسفره‌ها متهم اصلی مسمومیت‌های سریالی هستند
ارگانوفسفره‌ها ترکیباتی سمی‌و شیمیایی هستند که عمدتا در آفت‌کش‌ها و همینطور در سلاح‌های جنگی شیمیایی یافت می‌شوند و بوی تند میوه یا تخم‌مرغ گندیده دارند. این ترکیب که در زمان جنگ جهانی دوم توسط دانشمند آلمانی به نام گرهارد شرادر کشف شد، به راحتی از طریق تنفس و همچنین پوست جذب می‌شود و بافت‌های عصبی بدن را هدف قرار می‌دهد.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ اگرچه در دو روز گذشته مدارس تعطیل بود، اما با توجه به آغاز به کار مدارس در روز شنبه و نگرانی اولیای دانش اموزان در مورد مسمومیت های سریالی دانش آموزان بویژه در مدارس دخترانه که موجب شده تعداد زیادی تمایل خود را نفرستادن فرزندانشان به مدارس اعلام کنند، این موضوع در دو روز گذشته هم مورد توجه قرار داشت.
بمهمترین انتقاد مردم از مسئولان این است که با وجود گستردگی این حادثه، هنوز هیچ سرنخی پیدا نشده و حتی به نظر می‌رسد دوربین های مداربسته اطراف مدارس نیز مورد بررسی قرار نگرفته یا اگر هم بررسی شده، اطلاع رسانی دقیقی در مورد آن انجام نشده و همین امر به بدگمانی مردم دامن زده است. مردم در شبکه های اجتماعی این پرسش را مطرح می‌کنند که چگونه ممکن است افرادی در داخل خودروها به دلیل بدبحجابی، پیامک جریمه یا احضار دریافت کنند یا افرادی به دلیل حضور در اعتراضات خیلی زود شناسایی و بازداشت شوند، اما با وجود این همه دوربین در خیابانها و اطراف مدارس، هنوز هیچ سرنخی در مورد دلیل مسمومیت سریالی در مدارس پیدا نشده است؟ برخی نیز ارگانوفسفره ها را متهم اصلی مسمومیت سریالی دانش آموزان می‌دانند چراکه بر خلاف سایر گازهاف، بی بو نیست.
در چنین شرایطی برخی اظهارنظرها که این موضوع را به تحرکات دشمن نسبت می‌دهد، بار دیگر موجب انتقادات مردم در فضای مجازی شده است. در تازه ترین اظهارنظر در این زمینه که مشابه موضع گیری های روزنامه کیهان است، سیدابراهیم رئیسی در سخنرانی خود در شهر خورموج مرکز شهرستان دشتی استان بوشهر، با اشاره به اتفاقات رخ‌داده در برخی مدارس گفت: «دشمن می‌خواهد در مدارس ایجاد دلهره و با ناامنی و فضای ترس و ناامیدی در حوزه‌های مختلف ایجاد آشوب کند. ایجاد آشوب‌های خیابانی، مالی، ارزی و مساله سازی امنیتی در حوزه تحصیل و مدارس از ترفندهای دشمن برا ی ناامیدی مردم است. وزیر کشور و وزیر اطلاعات را مأمور کردیم که موضوعات اخیر در مدارس را سریع پیگیری کنند و با گزارش سریع و دقیق به مردم این توطئه را خنثی کنند.»
در همین حال روز پنجشنبه معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده گفت: با دستور رئیس جمهور کمیته ویژه‌ای برای پیگیری مساله و شناسایی عوامل مسمومیت دانش آموزان در کشور ایجاد شد و امیدواریم هر چه زودتر به نتیجه برسد. انسیه خزعلی درحاشیه نخستین کنگره استانی بانوان تاثیرگذار استان بوشهر افزود: مسمومیت دانش‌آموزان را دشمن ایجاد کرده است و به آن دامن می‌زند تا از سوء استفاده و بهره‌برداری سیاسی کند. امیدواریم با اهتمام دولت در زمینه ارتقای تحصیلی بانوان و شناسایی عوامل مسمومیت دانش آموزان دختر؛ زمینه آرامش این قشر در سرزمین ایران فراهم شود.
«سکینه سادات پاد» نیز که روز ششم اسفند از سوی رئیسی به عنوان «مسئول پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی» منصوب شده در گفتگو با ایرنا در خصوص پیگیری موضوع مسمومیت دختران دانش آموز گفت: اظهار نظرهای شتاب‌زده حتماً به سیر قانونی پیگیری آسیب می‌زند و مانع رسیدگی به مسائل در فرایندی منطقی می‌شود.
وزارت بهداشت به عنوان مرجع تخصصی بررسی موضوع اعلام کرده مسمومیت دختران دانش آموز قطعی است اما اظهار نظر درباره اینکه آیا این اتفاق تعمدی بوده یا نه، در حیطه اختیارات مراجع امنیتی و قضایی است و یکی از آقایان که در روزهای اخیر گفته بود این حادثه کار یک گروه مشخص بوده، در این باره توضیح داد که سخنانش در واقع استناد به یک نقل قول بوده که در رسانه‌ها به عنوان نظریه قطعی بازتاب یافته و از انتشار نادرست سخنانش هم ابراز ناخرسندی کرده بود.
وی در عین حال خاطر نشان کرد که در صورت درست بودن این فرضیه که گروهی با تفکرات خاص مرتکب چنین اقدامی‌شده باشند، قطعاً با آنها برخورد قاطع خواهد شد. وی افزود: قانون اساسی درباره جایگاه زنان با نگاه‌های متحجرانه و غرب‌گرا مرزبندی دارد و ما مدعی هستیم الگویی مدرن و دقیق از زن می‌خواهیم به دنیا ارائه دهیم. نرخ سواد دختران در طول این سال‌ها نشان می‌دهد که اصل نظام هیچ‌گونه سنخیتی با نگاه‌های واپسگرایانه و رفتارهای اخیر ندارد و چنانچه کسانی با نگاه‌های متحجرانه بخواهند خلاف سیاست‌های نظام حرکت کنند، اقدام آنها را خلاف مشی جمهوری اسلامی‌و مصداق نقض قانون اساسی و حقوق شهروندی می‌دانم و خود را ملکف می‌دانم حتماً موضوع را تا آخر پیگیری و شفاف برای مردم اطلاع‌رسانی کنم.
همچنین حسین الله کرم تحلیلگر سیاسی اصولگرا هم در گفتگویی با خبرآنلاین، مسمومیت‌های اخیر در برخی مدارس را در چارچوب طرح بی‌ثبات‌سازی و در تداوم اغتشاشات و تجزیه طلبی سه ماهه پاییز امسال و زنده نگه داشتن رمز مهسا قابل تفسیر دانست و گفت: «دیدگاه جمهوری اسلامی، آمریکا و گروه‌های ضدانقلاب را عامل مسموم کردن دختران مدارس در قم می‌داند. برخی دراین دیدگاه معتقدند منافقین، به منظور برتری بر دیگر گروه‌های هشت گانه اپوزوسیون، طرح مسمومیت در قم را بمثابه اتهامات فیلم عنکبوت مقدس درمشهد دنبال می‌کنند تا از این طریق با تداوم رمز مهسا اغتشاشات سه ماهه پاییز را مجددا در پایان سال اجرا یا حداقل آن را زنده نگه داشته و یا انتقام ناکامی‌وشکست جنگ ترکیبی پاییز را از ملت ایران بگیرند. اما دیدگاه غربگرایان که توسط ماهواره‌ها و توان سایبری آمریکا و کشورهای همسو حمایت می‌شود گروه‌های انقلابی را عامل اصلی مسمومیت‌سازی می‌دانند و به دروغ سکوت روسای قوا را مجوز اجرای مسمومیت‌ها دانسته و آن را در راستای تفکر طالبانی و مقابله با کشف حجاب تفسیر می‌کنند، این درحالی‌ست که حضور زنان در همه عرصه‌ها از جمله عرصه‌های علمی‌از افتخارات نظام اسلامی‌است، ضمن اینکه دولت از طریق عوامل اطلاعاتی و امنیتی خود در کوشش برای مقابله با این جریان است.»
خبرگزاری تسنیم نیز با تهیه گزارشی میدانی از شهر قم در این باره نوشته: «تصور فرضیه خرابکاری ماجراجویانه برای متهم کردن نظام تا حد زیادی می‌تواند قابل تصدیق باشد. در برخی موارد، اصل موضوع فیک و غیرواقعی بوده است. مثلاً در مدرسه‌ای که گفته شده بوی نارنگی گندیده می‌آید، فردای همان روز 2 بسته پلاستیک نارنگی خراب پیدا شده است یا در بیش از 10 مدرسه، با شیطنت دانش آموزی و از طریق اسباب‌بازیِ بمبک بدبو می‌خواستند کلاس را به تعطیلی بکشانند.»
این خبرگزاری همچنین نوشته: «جو روانی، اضطراب و ترس دلیل عمده بدحالی برخی دانش‌آموزان است (گرچه در برخی موارد مسمومیت هم وجود داشته است) که این دو باید از هم تفکیک شود. به نظر می‌رسد مهم‌ترین مانع برای تکمیل تحقیقات و رسیدن به نتیجه فنی همین جو روانی، اضطراب و مسمومیت فکری است که به‌طور کاملاً مشکوک در قم جاری شده است.»
رسیدگی به مسمومیت دانش آموزان
در شعبه ویژه دادسرای تهران
در پی بروز مسمومیت برای دانش آموزان در برخی مدارس تهران، علی صالحی از اختصاص یک شعبه ویژه برای پیگیری خارج از نوبت پرونده قضایی تشکیل شده خبر داد. دادستان تهران با اشاره به اینکه از زمان بروز اولین مورد مسمومیت در چند مدرسه تهران شعبه ویژه‌ای کار تحقیقات پرونده قضایی را آغاز کرده است، گفت: دادستانی تهران در پی ایجاد مسمومیت در بین برخی دانش آموزان تهرانی به مساله ورود کرده است و تحقیقات همه جانبه آغاز شده است. صالحی تصریح کرد: دستورات قضایی مورد نیاز ضابطین، سازمان پدافند غیرعامل، آموزش و پرورش، وزارت بهداشت و دیگر نهادهای مرتبط با موضوع از ناحیه مقام قضایی صادر شده است.
همچنین تمام دستگاه‌ها موظف شده‌اند آخرین گزارش‌ها در مورد وقایع اخیر را برای دادستانی تهران ارسال کنند. وی عنوان کرد: دادستانی تهران با دقت پرونده مربوط به مسمومیت برخی از دانش آموزان تهران را دنبال می‌کند و تحقیقات قضایی با همکاری نهادهای مربوطه در حال انجام است. در تلاشیم با همکاری ضابطین در اسرع وقت عامل یا عاملین این عملیات‌های خرابکارانه را شناسایی و محاکمه کنیم. دادستان تهران گفت: عامل یا عاملین وقایع اخیر بدانند پس از شناسایی و بازداشت پرونده آنها خارج از نوبت رسیدگی شده و مجازات قانونی در مورد آنها اعمال خواهد شد.
مسمومیت دانش‌آموزان
در دستور کار کمیسیون امنیت ملی مجلس
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی‌گفت که به دنبال ماموریت رئیس مجلس کمیسیون امنیت ملی از همان روزهای مسمومیت دانش آموزان جلساتی را با مسئولان مربوطه برگزار کرده و این موضوع در دستور کار کمیسیون است و جلساتی با مسئولان بهداشتی، آموزشی، اطلاعاتی و امنیتی تشکیل شد. وحید جلال زاده در جلسه علنی پنجشنبه مجلس شورای اسلامی‌گفت: ما بر پیگیری سریع و شناسایی عوامل این اقدام ضد انسانی اصرار داریم و این موضوع همچنان در دستور کار کمیسیون است. هرگونه نتایج پیگیری ها از جمله مداخله بیگانگان و بدخواهان ملت و عوامل نفوذی دشمنان در اسرع وقت در اختیار افکار عمومی‌قرار می‌گیرد.
وی تاکید کرد: بهره گیری همه جانبه از امکانات کشور برای شناسایی عوامل این رخداد در دستور کار مجلس شورای اسلامی‌و کمیسیون امنیت ملی قرار دارد لذا از همه مسئولان و همکاران و آحاد ملت ایران می‌خواهم که مراقب خلق شایعات باشند دشمنان ملت از هر حادثه ای برای ایجاد تشنج استفاده می‌کنند؛ ان شاءالله که آنها ناکام خواهند ماند و نمی‌توانند به اهدافشان دست پیدا کنند.
دانش آموزان با چه سمی‌مسموم شده‌اند؟
هنوز درباره ماده شیمیایی عامل این سلسله حوادث اعلام رسمی‌صورت نگرفته است. در آغاز علت حوادث نشت منوکسید کربن اعلام شده بود. پس از مدتی وزارت بهداشت گفت «سم بسیار خفیفی باعث این عوارض می‌شود»، هر چند نام آن را اعلام نکرد. یورونیوز در گزارشی، برخی از احتمالات را بررسی کرده است.
گاز منوکسید کربن ابتدا توسط برخی از مقامات مسئول به عنوان عامل این حوادث مطرح شد. منوکسید کربن که در اثر سوختن ناقص کربن پدید می‌آید بسیار سمی‌بوده و می‌تواند مرگبار باشد. استنشاق این گاز در فضای سربسته باعث سرگیجه، خواب‌آلودگی ، بیهوشی و در نهایت خفگی می‌شود. با این حال بنا بر علائم مصدومان و شهادت آنان در خصوص نحوه مسمومیت به نظر می‌رسد حملات ماه‌های اخیر به مدارس اخیر ارتباطی با این گاز نداشته باشد. چرا که در وهله اول بسیاری از دانش‌آموزان گفته‌اند که بوی شدیدی را احساس کرده‌اند، در حالی که منوکسید کربن گازی بی‌بو است. مسئله بعدی این است که شماری از دانش‌اموزان در حیاط مدرسه و در فضای باز دچار عوارض مسمومیت شده‌اند. چیزی که درباره منوکسید کربن و محیط غیرسربسته نمی‌تواند صادق باشد.
نیتروژن یا ان2 (N2) هم یکی دیگر از عوامل احتمالی بروز این مشکل است. تنفس نیتروژن به صورت عادی برای انسان ضرری ندارد اما ازدیاد گاز نیتروژن در فضای سربسته ممکن است باعث خفگی شود و به همین منظور در موارد کار با آن از تهویه‌های مناسب در ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. با این حال این گاز بی‌بو است، در حالی که دانش‌اموزان به هنگام حملات بوی تند نعنا، تخم‌مرغ گندیده، نارنگی یا پرتقال سوخته احساس کرده‌اند.
اما ارگانوفسفره‌ها ترکیباتی سمی‌و شیمیایی هستند که عمدتا در آفت‌کش‌ها و همینطور در سلاح‌های جنگی شیمیایی یافت می‌شوند و بوی تند میوه یا تخم‌مرغ گندیده دارند. این ترکیب که در زمان جنگ جهانی دوم توسط دانشمند آلمانی به نام گرهارد شرادر کشف شد، به راحتی از طریق تنفس و همچنین پوست جذب می‌شود و بافت‌های عصبی بدن را هدف قرار می‌دهد.
گازهای اعصاب سارین وVX، که مرگبارترین سلاح‌های شیمیایی جهان به شمار می‌روند، از زیرشاخه‌های ارگانوفسفره‌ها محسوب می‌شوند. مسمومیت با دُز بالای آفت‌کش‌ها می‌تواند خطرناک و مهلک باشد. ضعف عضلانی، بی‌حالی، تهوع، علائم اختلال تنفسی، تپش قلب، بی‌حسی پاها و سرگیجه یعنی عواملی که توسط شماری از دانش‌اموزان مصدوم حوادث اخیر ایران گفته شده‌اند با علائم مصدومیت حاصل از ارگانوفسفره‌ها تقریبا مطاقبت دارند. یک پزشک متخصص در درمان قربانیان مسمومیت که نخواسته است نامش فاش شود به روزنامه گاردین بریتانیا گفته است: « با اطلاعاتی که در دسترس است، محتمل‌ترین علت این مسمومیت می‌تواند عامل ضعیف ارگانوفسفره باشد.» البته مسئولان در این زمینه توضیحی ارائه نداده اند.
روزنامه نیویورک‌تایمز آمریکا در سال 2010 و پس ازمسمومیت مشابه در دانش‌آموزان دختر در افغانستان به نقل از مقامات سازمان جهانی بهداشت نوشته بود با آزمایش نمونه‌های خون دانش‌اموزان مصدوم مشخص شده است که این دانش‌آموزان با ترکیبات ارگانوفسفره مسموم شده‌اند.
کارشناسان می‌گویند تشخیص عامل اصلی به انجام آزمایشات دقیق بستگی دارد و از آنجا که آثار استنشاق این گاز تا 48 ساعت در نمونه ادرار فرد مصدوم باقی می‌ماند؛ با انجام آزمایش سریع می‌توان وجود این ماده را تشخیص داد. همچنین رد آلودگی بر روی لباس دانش‌آموزان، در صورتی که بلافاصله داخل نایلون زیپ‌دار نگهداری شود، می‌تواند برای تشخیص عامل حمله استفاده شود.
منبع: مردم‌سالاری
