سعیدی، دبیر کمیسیون امنیت ملی مجلس: پیشنهادهای نمایندگان برای خروج از NPT به یک طرح جامع تبدیل شده است/ تجارب خوبی در ۴۷ سال گذشته برای دور زدن تحریم ها به دست آورده‌ایم/ چین، روسیه و بسیاری از کشورهای دیگر تحریم‌های سازمان ملل را اجرا نخواهند کرد
بهنام سعیدی، دبیر اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه کشورمان، به دیده‌بان ایران گفت: چین و روسیه اعلام کرده‌اند که اقدام کشورهای اروپایی در زمینه فعال‌سازی اسنپ‌بک غیرقانونی است و قطعا زیر بار اجرای قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت نخواهند رفت. همچنین بسیاری از کشورهای دیگر هم اعلام کرده‌اند که این قطعنامه‌ها را اجرا نخواهند کرد. تجارب خوبی در ۴۷ سال گذشته برای دور زدن تحریم ها به دست آورده ایم/ نمایندگان محترم، طرح‌های مختلفی را درباره خروج از NPT به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ارائه داده‌اند، اما نهایتا خروجی کار به صورت یک طرح جامع درآمد که جلسات گوناگونی برای بررسی آن برگزار شد و نمایندگان نظرات خود را درباره این طرح در کمیسیون ارائه کردند و این طرح اکنون در دستور کار کمیسیون امنیت ملی قرار دارد.
دیده‌بان ایران: پس از شکست قطعنامه پیشنهادی چین و روسیه درباره تعویق ۶ماهه اجرای سازوکار اسنپ‌بک، روند بازگشت ۶ قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل که اجرای آن‌ها براساس توافق برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ در سال ۱۳۹۴ متوقف شده بود، از روز یکشنبه ۶ مهر آغاز شد. بر همین اساس، شورای امنیت در روز یکشنبه فهرست تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران را به‌روزرسانی کرد و سازمان ملل نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد که مطابق فرآیندهای مقرر در بندهای ۱۱ و ۱۲ قطعنامه ۲۲۳۱، تمامی مفاد ۶ قطعنامه تحریمی قبلی به همان شیوه‌ای که قبل از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ در سال ۲۰۱۵ اعمال می‌شد، مجددا به اجرا درآمده‌اند.
بر این مبنا، ۴۳ فرد و ۷۸ نهادی که پیش از این مشمول تحریم‌ها علیه ایران بودند، بار دیگر به فهرست تحریم‌های وضع‌شده شورای امنیت علیه کشورمان اضافه می‌شوند. بخش زیادی از این تحریم‌ها مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی ایران است، اما تحریم‌های یادشده همچنین می‌تواند مسیر فروش نفت ایران را دشوارتر کند، مبادلات مالی و بانکی کشورمان را با محدودیت‌های بیشتری مواجه نماید، خرید و فروش سلاح توسط جمهوری اسلامی را ممنوع سازد و اجازه بازرسی از کشتی‌های ایرانی را حتی در آب‌های آزاد به همه کشورها بدهد. علاوه بر این، بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت، بار دیگر پرونده ایران را ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد قرار می‌دهد که می‌تواند سایه جنگ را بر سر کشورمان سنگین‌تر کند.
هم‌زمان با این اتفاقات، اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد که علاوه بر اعمال فوری تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، تحریم‌های تعلیق‌شده خود را هم بدون تاخیر به اجرا خواهد گذاشت. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت خرید و فروش نفت، فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی، الماس، طلا و دیگر فلزات گران‌بها توسط ایران می‌شود. این تحریم‌ها همچنین انتقال وجه و خدمات مالی به ایران و حمل‌ونقل، کشتیرانی و هواپیمایی کشورمان را با محدودیت‌های جدی مواجه می‌سازد. همچنین براساس بیانیه اتحادیه اروپا، دارایی‌های بانک مرکزی و تعدادی از بانک‌های تجاری بزرگ ایران مسدود شده است.
در روزهای اخیر مجلس هم در واکنش به اقدام تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه و همچنین بازگشت تحریم‌های شورای امنیت و اتحادیه اروپا، گزینه‌های مختلفی را در دست بررسی قرار داده که مهمترین آن‌ها تعلیق همکاری‌ها با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و منتفی شدن اجرای توافقی است که اخیرا در قاهره میان وزیر خارجه کشورمان و مدیرکل آژانس به امضا رسید. در این میان اما بخش قابل توجهی از نمایندگان مجلس پا را فراتر گذاشته‌اند و خواستار خروج کشورمان از NPT (معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای) شده‌اند. به گفته ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نمایندگان ۱۵ طرح را در این زمینه به این کمیسیون ارائه کرده‌اند که این طرح‌ها در کمیسیون مذکور مورد بررسی قرار گرفته و یک طرح جامع در این زمینه تدوین شده است که احتمال دارد به صحن مجلس ارائه شود. (اینجا)
دیده‌بان ایران در همین راستا در رابطه با فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بازگشت تحریم‌های شورای امنیت و اتحادیه اروپا علیه ایران، پیامدهای اجرای اسنپ‌بک، واکنش ایران به این اقدام سه کشور اروپایی، قرار گرفتن پرونده ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد با بهنام سعیدی، دبیر اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کرده‌است.
مشروح گفت‌وگوی بهنام سعیدی ، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی را در دیده‌بان ایران بخوانید.
دولت هیچ‌گونه کوتاهی را برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه انجام نداد
بهنام سعیدی، دبیر اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به این سوال که آیا این امکان وجود داشت که دولت ایران جلوی فعال‌سازی مکانیسم ماشه را بگیرد یا غربی‌ها عزم خود را برای این اقدام جزم کرده بودند، به دیده‌بان ایران توضیح داد: دولت و هیات مذاکره‌کننده ایران تمام توان خود را به‌کار گرفت و از همه ظرفیت‌ها استفاده کرد تا مکانیسم ماشه فعال نشود، اما فشاری که آمریکا به کشورهای اروپایی وارد کرده بود، باعث شد که مذاکرات ایران با اروپایی‌ها بی‌نتیجه بماند، زیرا آن‌ها تصمیم خود را برای اجرای اسنپ‌بک گرفته بودند. بنابراین در فرآیند فعال شدن مکانیسم ماشه، هیچ‌گونه کوتاهی را از سوی دولت و تیم مذاکره‌کننده ایران شاهد نبودیم.
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس تاکید کرد: فعال‌سازی مکانیسم ماشه ناشی از خباثت‌های آمریکا بود و کشورهای اروپایی نیز اقدامی خلاف قواعد بین‌المللی انجام دادند. به همین دلیل، شاهد آن هستیم که چین و روسیه اعلام کرده‌اند که اقدام اروپایی‌ها غیرقانونی است و قطعا زیر بار اجرای قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت نخواهند رفت. علاوه بر این دو کشور، بسیاری از کشورهای دیگر هم اعلام کرده‌اند که این قطعنامه‌ها را اجرا نخواهند کرد. بنابراین ظرفیت‌های زیادی برای خنثی‌سازی تحریم‌های اعمال‌شده وجود دارد و راه‌های برون‌رفت بسیاری از این شرایط در دسترس است که حتما مورد توجه دولت قرار خواهد گرفت.
وی با تاکید بر این که مهمترین راهکار خنثی کردن تحریم‌های ناشی از مکانیسم ماشه، حفظ وحدت و انسجام ملی است، عنوان کرد: مهمترین جنبه انسجام داخلی، حفظ وحدت بین مردم و بعد هم حفظ یکپارچگی بین مردم و حاکمیت است. اما باید بین ارکان نظام هم نوعی یک‌صدایی و همراهی وجود داشته باشد که خوشبختانه اکنون شاهد چنین انسجامی بین بخش‌های تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر در جمهوری اسلامی هستیم.
شروع دوباره جنگ علیه ایران ارتباطی به اسنپ‌بک ندارد
سعیدی در پاسخ به این سوال که آیا قرار گرفتن پرونده ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد، احتمال وقوع جنگ مجدد علیه کشورمان را افزایش می‌دهد یا خیر، به دیده بان ایران گفت: حتی قبل از فعال شدن مکانیسم ماشه شاهد وقوع جنگ علیه ایران بودیم، به نحوی که رژیم صهیونیستی با پشتیبانی آمریکا یک جنگ تحمیلی ۱۲روزه را علیه ما به راه انداخت، هرچند این صهیونیست‌ها بودند که در جنگ شکست خوردند و در نهایت، دست‌های تسلیم را بالا بردند. اما این که جنگ دوباره شروع بشود یا نشود، در شرایط موجود ارتباطی به اسنپ‌بک ندارد و این تفکر اشتباهی است که برخی افراد در جامعه ترویج می‌کنند که حالا با فعال‌سازی مکانیسم ماشه، حتما دوباره جنگ جدیدی علیه کشورمان به راه خواهد افتاد.
دبیر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: شرایط امروز بین ایران و رژیم صهیونیستی آتش‌بس نیست، بلکه توقف عملیات جنگی است و هر احتمالی درباره شروع دوباره جنگ وجود دارد، اما وقوع این اتفاق ارتباطی به اسنپ‌بک دارد و فارغ از این که مکانیسم ماشه فعال شده است، صهیونیست‌ها ممکن است دوباره به ما حمله کنند یا حمله مجدد را مدتی طولانی به تعویق بیندازند.
شرکایی در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای داریم که با کمک آن‌ها تحریم‌ها را خنثی می‌کنیم
سعیدی درباره واکنش ایران به اقدام تروئیکای اروپایی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه نیز گفت: جمهوری اسلامی ایران گزینه‌های مختلفی را در این زمینه در دستور کار دارد و مطمئنا شرایط اجرای اسنپ‌بک به گونه‌ای پیش نخواهد رفت که فقط ما آسیب ببینیم. ما ظرفیت‌هایی داریم که از آن استفاده خواهیم کرد و علاوه بر آن، شرکایی را در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای داریم که می‌توانند به ما کمک کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به چین، روسیه و پاکستان اشاره کرد.
تجارب خوبی در ۴۷ سال گذشته برای دور زدن تحریم‌ها به دست آورده‌ایم
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: مشاهده کردیم که وقتی نخست‌وزیر منفور رژیم صهیونیستی در سازمان ملل پشت تریبون سخنرانی قرار گرفت، نمایندگان بسیاری از کشورها سالن جلسه را ترک کردند و همه این کشورها می‌توانند ظرفیت‌های خوبی برای ایران به‌جهت همکاری باشند. جمهوری اسلامی ایران باید از این فرصت استفاده کند و با این کشورها ارتباطات مؤثری را برقرار کند.
وی همچنین گفت: سازمان‌های بین‌المللی مثل شانگهای و بریکس و همچنین همسایگان ایران هم ظرفیت‌های خوبی برای مبادلات تجاری و اقتصادی جمهوری اسلامی هستند که از همه آن‌ها استفاده خواهیم کرد. هرچند تجارب خوبی نیز از ۴۷ سال بعد از انقلاب به دست آورده‌ایم که چگونه می‌توانیم با چنین تحریم‌هایی مقابله کنیم و آن‌ها را دور بزنیم.
پیشنهادات نمایندگان برای خروج از NPT به یک طرح جامع تبدیل شده است
سعیدی با اشاره به اظهارات سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مبنی بر این که نمایندگان مجلس، ۱۵ طرح را برای خروج از NPT به این کمیسیون ارائه کرده‌اند، به دیده بان ایران گفت: دیدگاه‌های مختلفی در مجلس درباره واکنش ایران به فعال‌سازی مکانیسم ماشه مطرح است، به نحوی که برخی نمایندگان خواستار خروج از NPT هستند، برخی دیگر عدم همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مطرح می‌کنند و برخی دیگر همان قانون تعلیق همکاری‌ها با آژانس را کافی می‌دانند. این تفاوت دیدگاه‌ها طبیعی است و اساسا مجلس محل مطرح شدن دیدگاه‌های متفاوت است.
وی در پایان تصریح کرد: نمایندگان محترم، طرح‌های مختلفی را درباره خروج از NPT به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ارائه داده‌اند، اما نهایتا خروجی کار به صورت یک طرح جامع درآمد که جلسات گوناگونی برای بررسی آن برگزار شد و نمایندگان نظرات خود را درباره این طرح در کمیسیون ارائه کردند و این طرح اکنون در دستور کار کمیسیون امنیت ملی قرار دارد. اما این که این طرح در صحن مجلس شود یا خیر، جای تأمل دارد که نیاز است با هماهنگی ارکان نظام درباره این موضوع تصمیم‌گیری شود.
منبع: دیده‌بان ایران
