فریدون مجلسی: اروپا دیگر منافعی در ایران ندارد/ رویکرد انتقامجویانه ایران تندتر شده است
دیپلمات پیشین گفت: «اروپا در چهارسال گذشته همراهی بیشتری با ایران داشت اما اکنون وضعیت تغییر کرده است. ایران گامهایی را به انتقام تحریمهای آمریکا و خروج او از برجام برداشته که از سوی اروپا پاسخ سختی نگرفته است. شاید یک دلیل آن این بود که اروپا هم نگران رفتارهای آقای ترامپ بود. الان اما اولا ترامپ آیندهای ندارد و دوما بایدن با نظرات اروپا بیشتر هماهنگ است. سوما اینکه رویکرد انتقامجویانه ایران تندتر شده است».

به گزارش دیده بان ایران؛ امیدواریها به احیای برجام و گشایشهای اقتصادی بعد از آن که پیش از انتخابات آمریکا ایجاد شده بود، روز به روز کاهش مییابد. به خصوص بعد از تاکید طرف غربی بر طرح مسائل حقوق بشری، موشکی و منطقهای. نقشآفرینی بازیگران مستقیم و غیرمستقیم از اروپا گرفته تا کشورهای حاشیه خلیج فارس که تمایلی به احیای برجام ندارند و حتی مواضع اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نیز باید به این فهرست افزود. قرار دادن همه اینها در کنار رویکرد ایران که با توجه به اختلاف نظرهای در دولت و مجلس چندان روشن نیست، سبب میشود که پیچیدگی اوضاع بیشتر درک شود. ضمن اینکه تکلیف FATF هم هنوز معلوم نیست و به گفته کارشناسان، احیای برجام بدون تصویب لوایح چهارگانه فایده ندارد.
نگرانکنندهترین موضوع در میان اینها اما رویکرد اروپا است که انگار روز به روز به بایدن و آمریکا نزدیک شده و از ایران فاصله میگیرد. درست است که اروپاییها آن طور که ایران انتظار داشت، به تعهدات برجامی خود عمل نکردند اما حداقل در ظاهر هم که شده با ترامپ همراه نشده و در بزنگاههایی مثل تصمیمگیری در شورای امنیت، پشت ایران ایستادند. این رویه اما اینطور که به نظر میرسد، در حال تغییر است و طرف اروپایی که به خاطر عدم پایبندی به تعهدات برجامی خود به این توافق است، در جایگاه طلبکار قرار گرفته و میتازد. خاصه آنکه اخیرا چند بهانه حقوقبشری دهان پرکن هم پیدا کرده است.
بیانیههای اخیر اتحادیه اروپا ، رویکرد آژانس بینالمللی انرژی هستهای و اظهارات رافائل گروسی، قطعنامه اخیر پارلمان اروپا در واکنش به اعدام روح الله زم و ... همه از فراهم شدن مقدمات آن اجماع جهانی نگران کننده علیه ایران حکایت دارد.
بدیهی است که ایران در پاسخ به این رویه سکوت نکرد و منفعل نیست. واکنشهای اخیر غریبآبادی، سخنگوی وزارت خارجه و حتی بیانیههای مجلس در محکومیت رویکرد آنان مصداق این مدعا است. این اقدامات اما به نظر نمیرسد که تاثیر چندانی داشته باشد و رویکرد طرف اروپایی را تغییر دهد.
حال باید منتظر ماند و دید که واکنش عملی تهران به این رویکرد چیست؟ فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین گفت: «اروپا در چهارسال گذشته همراهی بیشتری با ایران داشت اما اکنون وضعیت تغییر کرده است. ایران گامهایی را به انتقام تحریمهای آمریکا و خروج او از برجام برداشته که از سوی اروپا پاسخ سختی نگرفته است. شاید یک دلیل آن این بود که اروپا هم نگران رفتارهای آقای ترامپ بود. الان اما اولا ترامپ آیندهای ندارد و دوما بایدن با نظرات اروپا بیشتر هماهنگ است. سوما اینکه رویکرد انتقامجویانه ایران تندتر شده است».
وی توضیح داد: «سختگیریهایی نسبت به دو تابعیتیها در ایران انجام شد و کسانی که قالبا ارزشهای علمی و فرهنگی داشتند و حتی به ایران دعوت شده بودند، مورد برخورد قرار گرفتند. روش محاکمه ایران نیز با معیارهای اروپایی منطبق نبوده است. مجموعه اینها یک نگرانی برای اروپاییها ایجاد کرده و فکر میکنند که مبادا در روزهای سختتر، مشکلات بیشتری برای اروپا ایجاد شود».
مجلسی در تشریح دلایل تغییر رویکرد اروپا در قبال ایران نسبت به چهار سال قبل، گفت: «مساله این است که اروپا دیگر منافعی در ایران ندارد. آنها با برجام به ایران آمدند. دیدیم که توتال، پژو، زیمنس، شرکتهای نفتی و ... برای سرمایهگذاری به ایران هجوم آوردند. پولهای نقد را از آمریکا با هواپیما آوردند و برجام در حال اجرا بود که به آن شلیک شد. تحریم امریکا اما مقدمهای شد که ایران هم مقابله کند. حقیقت این است که آنها فکر میکنند دلایلی که سبب تحریم بین المللی ایران شده بود، مجددا بازگشته و یا با یک تغییر جزئی باقی است».
وی افزود: « اکنون هم بعد از ترور مکرر یکی از مقامات هسته ایران و پیام های انتقام جویانه بیشتری که داده میشود، این نگرانیها برای اروپا که دیگر منافعی در ایران ندارد تا ملاحظه آن را کند، افزوده شده است. ضمن اینکه قرار داشتن در آستانه ورود بایدن به ریاست جمهوری آمریکا و تصویب قانون جدید در ایران سبب شده که واکنشهای اروپا بیشتر شود و همان طور که گامهای پنجگانه ایران را نپذیرفته اما تحمل کردند؛ به مواجهه خود با ایران ادامه دهند».
منبع: آزادی