علی مطهری: ابراهیم رئیسی «تندروِ عاقل» است/ اگر من رجل سیاسی نیستم پس چه کسی هست؟/ یک توئیت میزنم، داخل و خارج واکنش نشان میدهند/ نامه این ۱۴ نفر خطاب به رهبری چه تاثیری داشت که آنها را بازداشت کردند؟
نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم گفت: 14 نفر ناشناس یک حرفی را گفتند. چه کسی فهمید؟ چه تاثیری داشت؟ اینها را رها کنید. رسانههای خارجی این موضوع را بزرگ و سر و صدا میکنند. من میگویم این کارها هیچ لزوم و ضرورتی ندارد.

به گزارش دیده بان ایران؛ اواخر هفته آینده، ثبتنام از داوطلبان کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری آغاز خواهد شد و در این بین، همه آنهایی که شرایط لازم قانونی را برای کاندیداتوری در انتخابات ریاستجمهوری میبینید پا به عرصه انتخابات خواهند گذاشت تا در صورت احراز صلاحیت قانونی توسط شواری نگهبان، در معرض رای مردم قرار بگیرند.
علی مطهری، نامزد انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم گفت و گویی انجام داده که مشروح آن را می خوانید:
واقعیتش سخت است باور کنیم که شما با دامادتان (علی لاریجانی) مشورت نکردید
مطهری: اصلاً ایشان خبر نداشت و غافلگیر شد.
اگر تایید بشوید به نفع ایشان یا فردی دیگر کنار خواهید رفت؟
بستگی به نظرسنجیها در روزهای آخر دارد.
اگر در نظرسنجیها آقای رئیسی بالا باشد، شما به نفع ایشان کنار میروید؟
مطهری: خیر، با ریاست جمهوری یک روحانی مخالفم مگر در حالت اضطرار. علاوه بر این که نمیخواهیم این تیپ پیروز شود.
چه تیپی؟
مطهری: تیپهای تندرو.
آقای رئیسی تندرو است؟
مطهری: آقای رئیسی یکمقدار عاقلتر است. اما خیلی از آنها تندرو هستند.
پس اگر آقای رئیسی عاقلتر است، تندرو نیست.
مطهری: معتدلتر است.
بالاخره عاقل است یا تندرو؟
مطهری: تندروِ عاقل است.
اجتماع نقیضین نیست؟. مگر میشود؟ مثل این نیست که بگویید راستگوی دروغگوتر!
مطهری: میشود دیگر. تندرو دو گونه داریم. یک گونه آن عاقلتر است که گرایشی به اعتدال دارد.
تسنیم: آقای قالیباف چی؟
بعید میدانم آن اهدافی را که ما داریم، ایشان محقق کند.
اهداف شما را چه کسی تامین میکند؟
مطهری: خودم.
غیر از خودتان چی؟
مطهری: باید ببینیم چه کسانی کاندیدا میشوند.
شما به گونهای با برهان خلف گفتید که فقط آقای لاریجانی میماند.
مطهری: افراد دیگری هم هستند که آن نگاه اجتماعی و نگاهی را که ما به حقوق شهروندی، حقوق ملت و آزادی بیان داریم، دارند.
: چطور در اینجا مسائل فرهنگی برایتان مهم نیست و مسائل سیاسی مدنظرتان است؟ شهید مطهری میفرمایند که پایه انقلاب اسلامی، مسائل فرهنگی است. خودتان هم قبول دارید که در بحثهای فرهنگی با اصلاحطلبان اختلافات زیادی دارید، اما در تصمیمگیری، موضوعات سیاسی را مبنا قرار میدهید؟
مطهری: اولاً با اصلاحطلبان در مسائل فرهنگی اختلاف زیادی ندارم. آنها هم حرفهایی دارند که قابل بحث است. ثانیاً وقتی به مسائل اجتماعی و حقوق اساسی مردم اهمیت لازم داده نشود، آزادی بیان نباشد و حقوق مخالفان و منتقدان رعایت نشود اصلاحات فرهنگی هم پیش نمیرود. وقتی اینها تامین نباشد، آن کارهای فرهنگی هم اثر خودش را ندارد.
به نفع آقای عارف کنارهگیری میکنید؟
مطهری: من اصلاً کاری به افراد ندارم. اگر به مرحله آخر برسم، به نظرسنجیها نگاه میکنم. هرکس رای بالاتری داشته باشد، بماند و بقیه احتمالاً کنار بروند.
اسم آقای رئیسی و آقای قالیباف یا اصولگرایان دیگر که میآید درباره آنها صحبت میکنید اما وقتی اسم آقای عارف میآید، میگویید کاری با افراد ندارم!. شما تا اینجای مصاحبه تقریباً داشتید در مورد افراد صحبت میکردید.
مطهری: شما میپرسید و من جواب میدهم.
چجور اسم آقای رئیسی میآید میگویید تندروِ عاقل و برایش مفاهیم خلق میکنید، اما اسم آقای عارف میآید، کاری به افراد ندارید؟
مطهری: آقای عارف نیز یک انسان اخلاقی است و تندرو هم نیست.
منظور بنده از آقای عارف، بزرگواری ایشان نیست سوالم درباره ایشان به عنوان کاندیدای احتمالی ریاستجمهوری است؟
مطهری: نسبت به آن ملاکهایی که ما داریم، ایشان را معتدل میدانیم.
یعنی آقای عارف به شما نزدیکتر است؟
مطهری: در برخی زمینهها، بله.
اگر اینگونه باشد ممکن است آقای رئیسی هم در برخی زمینهها به شما نزدیکتر باشد
ممکن است در برخی مسائل فرهنگی به هم نزدیک باشیم.
در این نزدیکیهای بین این افراد چگونه تصمیم میگیرید؟
مطهری:کدام اولویت دارد؟ وقتی فضا، فضای اختناق باشد، آن مسائل فرهنگی هم به نتیجه نمیرسد. لذا ما باید اول فضا را درست کنیم.
آقای پزشکیان چی؟
مطهری: آقای پزشکیان و آقای عارف شبیه به یکدیگر هستند.
پس شما اگر تایید صلاحیت بشوید، به نفع یک گزینه اصلاحطلب کنار میروید.
مطهری: معلوم نیست. ممکن است آنها به نفع من کنار بروند.
با آنها صحبت کردید؟
مطهری: خیر. گفتم که ملاک نظرسنجیهاست.
آنها شما را از خودشان نمیدانند، شما چرا آنها را از خودتان میدانید؟
مطهری: خیلیهایشان من را از خودشان میدانند. آنها میگویند خیلی جاها که ما جرات نداشتیم وارد شویم، آقای مطهری وارد شد.
برخی از آنها، میگویند آقای مطهری از ما هنجارشکنتر است. آن جاهایی که ما دربارهاش حرف میزنیم، آقای مطهری تا آخرش میرود. اما در بحثهای فرهنگی و اعتقادی، آنها مبانی اندیشهای شهید مطهری را قبول ندارند.
مطهری: این طور نیست. به طور کلی نمیتوانیم چنین حرفی بزنیم.
آیا صحبتی کردید که چه کسی و چگونه به نفع شما کنار برود؟
مطهری: اکنون این بحثها زود است. فعلاً داریم حرفهایمان را با مردم میزنیم تا ببینیم چه میشود.
پس به نفع آقای لاریجانی کنار نمیروید؟
مطهری: گفتم، همه چیز بستگی به میزان آراء اشخاص در آستانه روز انتخابات دارد. اگر به مرحله آخر برسیم ممکن است لازم باشد ایشان به نفع من کنار برود یا برعکس.
پس اگر رای آقای لاریجانی بالا بود، به نفع ایشان کنار میروید؟
مطهری: اگر بود! اما احتمالاً رای من بالاتر است. از کجا میگویید رای ایشان بالاتر است؟
"اگر بود!"، شما که احتمالاً و جسارتاً ممکن است تایید نشوید
مطهری: شما با شورای نگهبان ارتباط دارید؟
نه، برداشت من این است کسی که برای مجلس تایید نشده، احتمالاً برای ریاستجمهوری هم تایید نمیشود
مطهری: برای مجلس دلایل واهی آوردند و دلایل قانعکننده نبود. من برای رهبری هم نوشتم که دلایل شورای نگهبان اینها بوده است. شما ببینید آیا درست است؟ از ایشان درخواست کردم که به طور کلی نه برای شخص من ورود کنند و تذکر بدهند. اگر بخواهند رویه مجلس یازدهم را در پیش بگیرند، اثری از جمهوری بودن نظام باقی نمیماند. نظر خیلیها همین است.
شما شورای نگهبان را قبول ندارید، بعد انتظار دارید این شورا دیدگاههای شما را قبول کند؟ وقتی قبول ندارید، چگونه انتظار دارید صلاحیتتان را تایید کند؟
مطهری: بدیهی است که شورای نگهبان رابه عنوان یک نهاد قانونی قبول دارم اما فعلا به رویهاش انتقاد دارم. اما من قبول داشته باشم یا نداشته باشم، آنها باید دلایل محکمی داشته باشند. برای مجلس یک خطای سهوی کردند.
اگر بررسی کنند شما از الان نظرشان را قبول ندارید
مطهری: ممکن است شخصا قانع نشوم اما تابع قانونم. بالاخره مرجع قانونی فعلاً شورای نگهبان است. منتهی ترکیب به گونهای است که اینگونه نظر میدهند. من میگویم آن ردصلاحیت را قبول ندارم، اما تابع بودم. الان هم اگر رد کنند، تابع قانون هستم.
به نظر میرسد در انتخابات یک دوگانگی یا دوقطبی خواهیم داشت. البته برخی دوست دارند این دوقطبی باشد و آن هم دوقطبی "مذاکره و معیشت" است. اول اینکه شما این دوقطبیها را قبول دارید؟ دوم اینکه آیا شما بخشی از این دوقطبی خواهید شد؟
مطهری: من قائل به دوقطبی نیستم. اینگونه نیست که یا معیشت و مقاومت یا مذاکره. هر دو باید به موازات هم جلو بروند. از طرفی باید فکر بکنیم این تحریمها همچنان وجود دارد و باید به توان داخلی خودمان تکیه داشته و تلاش کنیم از منابع داخلی و استعدادهای موجود در کشور استفاده کنیم، اقتصاد کشور را سامان بدهیم و مدیریت بهتری داشته باشیم. از طرفی هم به دنبال رفع تحریمها باشیم و اقدام بکنیم تا هرچه سریعتر تحریمها برداشته و برجام احیا شود. این دو باید با هم انجام بشود و هیچ دوقطبی نیست.
مقاومت چی؟
مطهری: مقاومت یک امر مفروض است و همه قبول دارند. وقتی به ما فشار میآورند، نمیتوانیم مقاومت را رها بکنیم. باید حتماً مقاومت بکنیم. همانطور که در دوره سه ساله ترامپ که تحریمهای کمرشکن تحمیل کرده بود، مردم مقاومت کردند و انصافاً خیلی خوب مقاومت کردند.
آن وقت کمک به انصارالله و حزبالله چه میشود؟ اگر در تعارض با آن چیزی که غربیها میگویند باشد، چکار باید کرد؟
مطهری: ما که تسلیم غربیها نیستیم. آنجا که لازم است باید به مظلوم کمک کرد.
منظور حمایت معنوی و مستشاری است
مطهری: آنکه به جای خود لازم است. کمک به مظلوم همیشه لازم است. نمیتوانیم بگوییم ما نسبت به مردم مظلوم یمن بیتفاوت هستیم و کاری نداریم. هر بلایی میخواهد سرشان بیاید. یا بگوییم نسبت به حزبالله لبنان و مردم فلسطین بیتفاوت هستیم. این کمکها، هم اسلامی و هم انسانی است. اگر اسلام هم نگفته بود، ما باید از جنبه انسانی این کار را انجام بدهیم؛ منتهی به طور متعادل.
در مورد مساله فلسطین ما باید دنیای اسلام را بسیج کنیم. روابطمان را با کشورهای عربی و اسلامی بهبود ببخشیم و با هم متحد شویم. اینگونه بهتر میتوانیم به آرمان فلسطین دست یابیم.
در حوزه معیشتی و اقتصادی برنامهای برای کشور دارید؟
مطهری: حتماً برنامه داریم. این برنامه 2 حالت دارد. اگر شرایط فعلی ادامه پیدا کند، باید یکجور برنامهریزی اقتصادی کرد، اما اگر در همین یکی دو ماه مذاکرات وین به نتیجه برسد و تحریمها برداشته شود یعنی آمریکا به برجام بازگردد و برجام احیا شود، شرایط دیگری خواهیم داشت. باید ببینیم که چه خواهد شد. اگر شرایط به همین منوال باقی بماند، باید کارهایی انجام بدهیم تا مردم از نگرانی دربیایند.
مثلا باید حداقل نیاز مردم به کالاهای اساسی را تامین بکنیم. هر خانوادهای باید بداند که در ماه، این مقدار گوشت، مرغ، برنج و... به قیمت نازل دارد و باقی آن را باید به قیمت آزاد تامین کند.
این موضوع، هم نگرانی را از قشرهای ضعیف برطرف میکند و هم اینکه یک نوع اخوت و برادری بین مردم ایجاد خواهد کرد زیرا قشر ثروتمند، خیلیها استفاده نمیکنند و به دیگران میدهند.
ضمن اینکه نشان میدهد که ایران قصد مقاومت درازمدت دارد و برنامهریزی کرده است. یکی از کارها این است و باید انجام بگیرد. این غیر از اصلاح ساختار اقتصادی و تلاش برای کاهش تورم است.
یعنی با این فرض که تحریمها باقی هستند، باید برنامهریزی کنیم
مطهری: فعلاً باید اینگونه تصور و برنامهریزی کنیم که تحریمها هستند و کاری به اینکه مذاکرات به کجا میرسد، نداشته باشیم.
اینکه تحریمها به هر قیمتی برداشته شود، چی؟
مطهری: نه به هر قیمتی! اما باید به شدت تلاش کنیم. نباید به گونهای باشد که آنها دوباره شمشیر را بالای سر ما نگه دارند.
اکنون در مذاکرات وین گفته میشود که ما بخشی از تحریمها را لغو میکنیم و شما به تمامی تعهداتتان عمل کنید. این به هر قیمتی نیست؟
مطهری: من شنیدم که تحریمهای مغایر برجام را برخواهند داشت. آمریکا گفته تحریمهای دوره ترامپ هم برداشته خواهد شد. برخی تحریمها هم هست که ارتباطی به انرژی هستهای و برجام ندارد؛ مانند تحریمهای ناشی از گروگانگیری و تحریمهای حقوقبشری. آنها باقی خواهد ماند.
ما اگر تمامی تعهدات خود را اجرا کنیم، برای لغو آن تحریمها چه داریم که بدهیم؟
مطهری: در مورد آنها باید بعداً صحبت کنیم. درباره آنها چون مربوط به پرونده هستهای نیست نباید زیاد فشار بیاوریم. بعدا با گفتوگو قابل حل است.
به نظر شما تحریمها را باید گام به گام و یا به یکباره بردارند؟
مطهری: بهترین راه این است که یکباره برداشته شود. اگر گام به گام بشود، ممکن است در گام بعدی عمل نکنند. البته اگر مجبور بشویم باید گام به گام را هم بپذیریم. به طور مثال آنها تحریمهای نفتی و بانکی را بردارند، ما هم غنیسازی را از 60 درصد به 20 درصد کاهش بدهیم.
اگر آنجا بخواهند اذیت کنند و سایر تحریمها را برندارند، ما هم سر جای خودمان هستیم.
شما انرژی هستهای و توسعه آن را که لازم میدانید؟
مطهری: بله، منافعی برای کشور دارد و نشان قدرت کشور است. اصل آن را قبول دارم، اما از ابتدا بد عمل شد و میتوانستیم با هزینه کمتری این کار را انجام بدهیم. یک مقدار شبههانگیز شد. وقتی تلاش هستهایمان را با غنیسازی شروع کردیم، خیلی شبههانگیز شد؛ چون معمولاً کسانی که میخواهند بمب اتم بسازند با غنیسازی شروع میکنند. معمولاً اول راکتورهای اتمی را میسازند.
خیلی از کشورها با غنیسازی شروع کردند؟
مطهری: بالاخره از این طرف با غنیسازی آغاز میکنیم و از طرف دیگر میگوییم هولوکاست نبوده است. اینها را کنار هم میگذارند و ما را متهم میکنند.
از مذاکرات وین، رفتار انتخاباتی برداشت نمیکنید؟
مطهری: نه. برای چه؟
شما خودتان هم گفتید که اگر مذاکرات وین به نتیجه برسد باید به گونهای دیگر برای کشور برنامهریزی کرد
مطهری: بله.
مسئولان بلند پایه دولتی به صراحت خطاب به منتقدان و رقبای سیاسی خود به کنایه، میگویند که "شما نگران انتخابات نباشید. مذاکرات به نتیجه خواهد رسید" این صحبتها نشان میدهد که رفتارها در رابطه با مذاکرات وین، انتخاباتی است.
مطهری: اینکه اثر میگذارد، یک بحث دیگر است و نمیتوانیم بگوییم چون اثر میگذارد رها کنیم و بگوییم بعداً، زیرا مردم ضرر میکنند.
اما حقوق مردم نیز نباید فدای انتخابات شود؛ یعنی مذاکراتی که میتواند به صورت دقیق انجام بگیرد برای اینکه برای انتخابات به نتیجه برسد، نباید در آن تعجیل شود.
مطهری: نه، فدا نمیشود. اگر از مواضع خود عقبنشینی نکنند، هیچ چیز فدا نمیشود.
اگر میخواهند برنامهریزی کنند که تا قبل انتخابات به نتیجه برسد، چی؟
مطهری: طرف مقابل میخواهد تا قبل از پایان اردیبهشت (پایان آن زمانی که با آژانس انرژی اتمی توافق کردیم) نتیجه حاصل شود؛ چرا که در آنجا توافق کردیم که اگر تحریمها لغو شود، تصاویر را خواهیم داد. ربطی به انتخابات ما ندارد.
ما نباید به این دلیل که اگر توافق به نتیجه برسد به نفع یک گروه خاص تمام میشود، منافع مردم را زیرپا بگذاریم و بگوییم پس توافق نکنیم. یا اینکه کارشکنی کنیم تا توافق صورت نگیرد. این درست نیست.
رهبر انقلاب هم گفتند که ما یک ساعت هم برای لغو تحریمها تاخیر نمیکنیم. مذاکرات پیش میرود. ممکن است در انتخابات هم اثر بگذارد. اگر به نتیجه برسد، حتماً اثر خواهد گذاشت، چون مردم احساس میکنند راهی برای گشایش اقتصادی باز شده و میخواهند آن راه ادامه یابد. بنابراین به آن طرف که ادامهدهنده این راه است بیشتر رای میدهند.
ضمن تشکر از سعه صدری که در این مصاحبه داشتید، در پایان اگر نکتهای هست، بفرمایید.
مطهری: از مردم میخواهم به صورت فعال در انتخابات شرکت کنند. میزان مشارکت مردم در انتخابات، پیام بسیار روشنی برای دنیای غرب و کل دنیا دارد. در سرعت بخشیدن به لغو تحریمها و احیای برجام تاثیر خواهد داشت.
مشارکت بالای مردم، جایگاه ایران را در دنیا بالا میبرد. مردم هر مقدار هم که گلایه دارند، حتماً در انتخابات شرکت کنند. حضور مردم حتماً موثر خواهد بود و اینگونه نیست که بگویند هر کس انتخاب شود، فرقی نمیکند. حتماً فرق میکند و انشاءالله مردم شرکت فعال در انتخابات خواهند داشت.
منبع: تسنیم