علائم خونریزی مغزی چیست؟
خونریزی مغزی نوعی سکته مغزی است که به دلیل پارگی عروق مغزی ایجاد می شود و باعث جمع شدن خون در بافت های اطراف میشود. این خونریزی مغزی منجر به مرگ سلول های مغز میشود. به گفته دکتر محمد صمدیان استاد جراحی مغز و اعصاب تهران در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران هموراژ مغزی موقعیتی بسیار خطرناک است و در صورت عدم درمان به موقع میتواند منجر به نقص عضو یا فلج گردد.

به گزارش سایت دیده بان ایران؛ خونریزی مغزی نوعی سکته مغزی است که به دلیل پارگی عروق مغزی ایجاد می شود و باعث جمع شدن خون در بافت های اطراف میشود. این خونریزی مغزی منجر به مرگ سلول های مغز میشود. خون ریزی مغزی موقعیتی بسیار خطرناک است و در صورت عدم درمان به موقع میتواند منجر به نقص عضو یا فلج گردد.
خونریزی مغزی چیست؟
خونریزی مغزی که از آن به عنوان هموراژ نیز گفته میشود، نوعی از سکته مغزی است که سکته مغزی هموراژیک نیز نامیده شده است. نوع خونریزی بستگی به محل آن دارد. به گفته محمد صمدیان استاد جراحی مغز و اعصاب تهران در کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران، خونریزی مغزی چه به صورت خونریزی بین بافت مغز و جمجمه باشد، چه به صورت خونریزی درون بافت مغزی، میتواند به مغز آسیبهای جدی رسانده و در نتیجه تهدید کننده زندگی باشد.
برای درک بهتر خونریزی مغزی مهم است که بدانیم حین خونریزی مغزی چه چیزی دقیقاً اتفاق میافتد.از آنجا که هیچ بخشی از مغز توانایی ذخیرهسازی اکسیژن و مواد غذایی بویژه قند را ندارد، بنابراین به طور کامل برای تامین اکسیژن و مواد غذایی وابسته به رگهای خونی است. هنگامی که خونریزی مغزی رخ میدهد، دیگر اکسیژن و مواد غذایی نمی توانند به آن بافت های مغزی که توسط همین رگهای تخریب شده پشتیبانی میشدند، برسند.
همچنین، جمع شدن خون ناشی از خونریزی مغزی از هر نوع در مغز ما، منجر به افزایش فشار درون جمجمه و در نتیجه بالا رفتن فشار مغز میشود. همین بالا رفتن فشار مغز نیز خود عامل دیگری برای کاهش اکسیژن رسیده به مغز میگردد. هنگامی که خونریزی مغزی منجر به وقفه در جریان خونی اطراف و یا درون مغز میشود، محرومیت از اکسیژن رخ می دهد که اگر بیش از 3 دقیقه به طول انجامد منجر به مرگ سلول های مغزی خواهد گشت. همچنین، سلول های عصبی و کارکردهای مرتبط با ان بخش از مغز که دچار این مشکل شده هم دچار آسیبهای موقت یا طولانی و حتی دایم خواهند شد.
خونریزیهای مغزی به طور عمده بر اساس محل خونریزی به دو دسته کلی تقسیم میشوند که شامل خونریزیهای درون جمجمه و خارج از بافت مغزی، و خونریزیهای درون بافت مغزی میباشند.
خونریزیهای درون جمجمه و خارج از بافت مغزی
مغز سه لایه محافظ به نام مننژ دارد که بین استخوان جمجمه و بافتهای اصلی مفزی قرار گرفته اند. پرده های مننژ نقش محافظتی، پوششی، و تغذیه ای را برای مغز ما ایفا می کند. خونریزی مغزی خارج از بافت مغزی ممکن است هر جایی بین این لایه رخ دهد. لایههایی مننژ به ترتیب از بیرون به درون شامل سخت شامه، عنکبوتیه، و نرم شامه هستند:
- خونریزی مغزی اپی دورال:
این خونریزی مغزی بین استخوان جمجمه و بخش خارجی سخت شامل (دورا) اتفاق میافتد.
- خونریزی مغزی ساب دورال:
این نوع خونریزی مغزی بین سخت شامه (دورا) و عنکبوتیه رخ میدهد.
- خونریزی مغزی ساب آراکنوئید (تحت عنکبوتیه):
این خونریزی مغزی بین عنکبوتیه (آراکنوئید) و نرمشامه (پیا) رخ میدهد.
خونریزی مغزی درون بافت های مغز
بنابر گزارش دیده بان ایران ؛ دو نوع اصلی خونریزی درون بافتهای مغزی رخ میدهند که به آنها خونریزی اینترا سربرال (سکته مغزی هموراژیک یا هموراژ مغزی) و خونریزی درون بطنی (اینترا ونتریکولار) میگویند:
- خونریزی مغزی اینترا سربرال:
این خونریزی مغزی درون لوبهای مغزی، پل مغز، ساقه مغز، مخچه رخ میدهد.
- خونریزی مغزی اینترا ونتریکولار:
این نوع از خونریزی مغزی درون بطن های مغزی رخ می دهد. بطن های مغزی فضاهای خالی داخل مغز بوده و محل تولید و گردش مایع مغزی نخاعی درون دستگاه اعصاب مرکزی (CNS) میباشند.
علائم خونریزی مغزی
علایم خونریزی مغزی بسته به محلی از مغز که درگیر ان شده است ممکن است متفاوت از یکدیگر باشند. بنا به نظر دکتر محمد صمدیان استاد برتر جراحی مغز و اعصاب تهران در کلینیک قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران به طور کلی علایم خونریزی مغزی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
-
ضعف، مور مور شدن، بی حسی، یا فلج ناگهانی صورت، دست یا پا به ویژه در یک سمت بدن
-
سردرد ناگهانی شدید
-
حالت تهوع و استفراغ
-
سرگیجه، منگی و خواب آلودگی ناگهانی
-
اغتشاش شعور
-
تشنج
-
مشکلات بلع
-
از دست دادن ناگهانی بینایی یا مشکلات بینایی
-
از دست دادن تعادل یا هماهنگی بدن
-
خشک شدن گردن
-
بریده بریده شدن کلام و صحبت
-
مشکلات مطالعه (خواندن)، نوشتن یا درک گفتار دیگران
-
تغییر در سطح هشیاری و گوش به زنگی، فقدان انرژی، خواب رفتگی یا کما
-
مشکلات تنفس و ضربان قلب غیر عادی
اگر این علائم بهصورت ناگهانی ظاهر شوند، باید احتمال خونریزی مغزی را جدی گرفت و فرد سریعاً به اورژانس منتقل شود.
برخی رفتارها و اقدامات مراقبتی میتوان خطر خونریزی مغزی را کاهش داد؛ از جمله ورزش منظم، رژیم غذایی کمنمک، پرهیز از ضربات به سر، و پیگیری دقیق مصرف داروهای کنترل فشار خون و داروهای رقیقکننده تحت نظر پزشک.
خونریزی مغزی اتفاقی است که میتواند ظرف چند دقیقه سرنوشت یک فرد را به کلی تغییر دهد. با شناخت دقیق علائم و واکنش سریع، میتوان نجاتبخش بود؛ برای خود یا عزیزانمان. اگر کسی را دیدید که بهصورت ناگهانی دچار این علائم شد، تردید نکنید سریعاً اورژانس را مطلع کنید.