راز عمر جاودانه ما شاید در ژن موش کور برهنه نهفته باشد
موش کورهای برهنه - که موش حفار برهنه هم نامیده می‌شود - جوندگانی عجیب، بی‌مو، زیرزمینی و شبیه سوسیس‌هایی با دندان هستند که اکنون دانشمندان راز ژنتیکی درباره طول عمرشان را فاش کرده‌اند. پژوهش جدیدی درباره آنها نشان می‌دهد که این حیوان نوعی سازوکار ترمیم دی‌ان‌ای تکامل داده شده دارد که می‌تواند دلیل طول عمرش را توضیح دهد.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران، موش کورهای برهنه - که موش حفار برهنه هم نامیده می‌شود - جوندگانی عجیب، بی‌مو، زیرزمینی و شبیه سوسیس‌هایی با دندان هستند که اکنون دانشمندان راز ژنتیکی درباره طول عمرشان را فاش کرده‌اند.
پژوهش جدیدی درباره آنها نشان می‌دهد که این حیوان نوعی سازوکار ترمیم دی‌ان‌ای تکامل داده شده دارد که می‌تواند دلیل طول عمرش را توضیح دهد.
این موش‌های ساکن تونل‌های زیرزمینی حداکثر۴۰ سال عمر می‌کنند که طولانی‌‌‌ترین عمر یک جونده شناخته‌شده در جهان به شمار می‌آید.
یافته‌های جدید که در مجله علمی ساینس منتشر شده، همچنین توضیح می‌دهد که چرا موش کور برهنه در برابر بسیاری از بیماری‌های وابسته به سن مقاوم است.
این حیوانات در برابر سرطان، تحلیل رفتن مغز و نخاع، و آرتروز مقاوم‌اند؛ به همین دلیل بسیاری از دانشمندان می‌خواهند بدانند بدن آنها چگونه عمل می‌کند. در این پژوهش که توسط تیمی از دانشگاه تونجی در شانگهای چین انجام شد، تمرکز بر فرآیند ترمیم دی‌ان‌ای بود، فرآیندی طبیعی در سلول‌های بدن ما و جانواران دیگر.
وقتی رشته‌های دی‌ان‌ای یعنی بلوک‌های سازنده ژنتیکی ما آسیب می‌بینند، سازوکاری فعال می‌شود که در آن، از رشته سالم دیگری از دی‌ان‌ای به‌عنوان الگو برای ترمیم شکستگی استفاده می‌شود.
تمرکز این پژوهش بر پروتئین خاصی بود که در سیستم تشخیص آسیب و ترمیم نقش دارد. وقتی سلول آسیب را تشخیص می‌دهد، یکی از مواد تولیدی آن پروتئینی به نام سی-گس (c-Gas) است.این پروتئین نقش‌های متعددی دارد، اما نکته مهم برای دانشمندان این بود که در انسان، این ماده روند ترمیم دی‌ان‌ای را مختل می‌کند و مانع از به‌هم‌پیوستن مجدد رشته‌های دی‌ان‌ای می‌شود. دانشمندان می‌پندارند این اختلال می‌تواند باعث بروز سرطان و کوتاه‌تر شدن عمر شود.
اما در مورد موش کور برهنه، پژوهشگران دریافتند که همین پروتئین دقیقا برعکس عمل می‌کند و به بدن کمک می‌کند رشته‌های دی‌ان‌ای را ترمیم کند و کد ژنتیکی در هر سلول را سالم نگه دارد.
گابریل بالموس، متخصص ترمیم دی‌ان‌ای و پیری از دانشگاه کمبریج، این کشف هیجان‌انگیز را تازه شروع ماجرا در درک اینکه چرا این حیوانات عمر خارق‌العاده‌ای دارند خوانده است.
او گفته است: «می‌توانید پروتئین c-GAS / سی-گس را مثل قطعه‌ای از پازل زیستی در نظر بگیرید، شکل کلی‌اش در انسان و موش کور برهنه یکسان است، اما در نسخه موش کور چند اتصال جابه‌جا شده و باعث شده ساختار و عملکردی کاملاً متفاوت پیدا کند.»
به گفته گابریل بالموس، طی میلیون‌ها سال تکامل، موش‌های کور برهنه مسیر زیستی موجود را با تغییر دادن ساختار درونی به نفع خودشان تمام کرده‌اند.
«این کشف پرسش‌های بنیادی ایجاد می‌کند: تکامل چگونه توانسته همان پروتئین را طوری بازبرنامه‌ریزی کند که برعکس عمل کند؟ چه چیزی تغییر کرده است؟ و آیا این موردی استثنایی است یا بخشی از الگویی گسترده‌تر در روند تکامل؟»
مهم‌تر از همه، دانشمندان می‌خواهند بدانند از ساختار و رفتار ژنتیکی این جوندگان چه می‌شود آموخت تا سلامت انسان و کیفیت زندگی در دوران پیری انسان را بهبود بخشید.
گابریل بالموس معتقد است: «اگر بتوانیم زیست‌شناسی موش کور برهنه را مهندسی معکوس کنیم، شاید بتوانیم درمان‌های ضروری بسیاری برای جامعه در حال پیر شدن فراهم کنیم.»
