طیبی کارشناس اقتصاد بین الملل: ایران برای فرار از تحریم‌ها عضو شانگهای نشد/ عضویت ایران در شانگهای منجر به گسترش بازارهای منطقه‌ای میشود
کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به دو دستۀ مصرف‌کننده‌گان بالای انرژی و تولیدکننده‌گان بالای انرژی تقسیم میشود. بر اساس بررسی دیده‌بان ایران، سازمان همکاری شانگهای بیشترین حجم ذخایر انرژی نفت و گاز دنیا را دارد. کشورهای عضو سازمان بیش از ۲۲ درصد ذخایر نفت دنیا و حدود ۴۴ درصد ذخایر گاز دنیا را در اختیار دارند.
به گزارش سایت دیده‌بان ایران؛ سازمان همکاری شانگهای با ۹ کشور عضو اصلی، سه کشورعضو ناظر، ۹ کشور شریک گفت‌وگو ، چهار کشور و نهاد بین المللی بعنوان اعضای میهمان، بزرگ ترین سازمان منطقه ای در جهان تعریف می شود. این سازمان در سال ۲۰۰۱ توسط چین، روسیه و چهار کشور قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان پایه‌گذاری شد و ایران از سال ۲۰۰۵ تنها به عنوان عضو ناظر در نشست‌های این سازمان حضور داشته است. ایران از سال ۲۰۰۸ به این سو در تلاش بوده که به عضویت دائمی سازمان همکاری شانگهای درآید که در نهایت در بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که در تاریخ ۲۵ شهریور سال جاری به میزبانی ازبکستان در شهر سمرقند برگزار شد، ایران به صورت رسمی عضو کامل سازمان شانگهای شد.
همزمان با حضور رییسی در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای سخنگوی دولت در توییتی نوشت: لایحه «الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای» پس از تصویب در دولت، جهت طی تشریفات قانونی تقدیم مجلس شد.
عضویت در شانگهای منجر به ثبات اقتصادی میشود
در همین رابطه کمیل طیبی، کارشناس مسائل اقتصاد بین الملل، در گفت‌وگو با خبرنگار دیدبان ایران گفت: اقتصاد کشورها امروزه براساس مراودات اقتصادی، ایجاد اشتغال، سرمایه‌گذاری و توسعه بازار و گسترش بازارهای تولیدی، مصرفی و خدمات تمایل به همکاری در چارچوب اقتصاد منطقه‌ای دارند و اتحادیه‌هایی مانند شانگهای، اوراسیا و اکو اتحادیه‌های منطقه‌ای هستند که یا براساس شرایط جغرافیایی و همجواری شکل می‌گیرند و یا براساس توافقاتی که بین کشورها به وجود می‌آید که اساس آنها همان دیپلماسی اقتصادی است.
وی تشریح کرد: فعالیت و عضویت اقتصاد یک کشور در اتحادیه‌ای مانند شانگهای اثرات اقتصادی متعددی را می‌تواند به دنبال داشته باشد و می‌تواند منجر به ثبات و پایداری در اقتصاد کشور شود چراکه یک کشور با عضویت در این اتحادیه می‌تواند سرمایه‌گذاری بیشتری را با شرکای تجاری خود داشته باشد و به یک بازار وسیع با ظرفیت بالا بدل شود چراکه با این عضویت ظرفیت‌سازی اتفاق می‌افتد و این اتحادیه با سایر اتحادیه‌ها نیز ارتباط برقرار خواهد کرد و این مسیر همان مسیر جهانی شدن در چارچوب اقتصاد منطقه‌ای است.
این کارشناس اقتصاد بین الملل اظهار کرد: برای هر کشوری این اتحادیه‌ها صرفه‌های ناشی از مقیاس اتفاق خواهد افتاد به این معنا که نیازی نیست به عنوان مثال یک کشوری در تولید خودرو تمام منابع خود را از داخل تامین کند و برخی از منابع را می‌تواند از شرکا و کشورهایی که با آنها همکار اقتصادی است تامین کند.
گسترش بازارهای منطقه‌ای ایران با عضویت دائم
طیبی با تاکید بر اینکه اگر ایران وارد اتحادیه اقتصادی شانگهای شود، این موضوع به گسترش بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی ایران کمک میکند افزود: زمانی که از بعد تجارت به این موضوع نگاه می‌کنیم، در چارچوب اتحادیه شانگهای یک سری توافقات تجاری ایجاد میشود. اگرچه ممکن است عضویت در این اتحادیه‌ها یک سری ضرر و زیان برای کشورها داشته باشد زیرا آن کشور تنها ملزم است در چارچوب آن اتحادیه کار کند، مراودات اقتصادی داشته باشد و شرکای سنتی خود را که از اروپا و یا سایر تقاط دنیا هستند را از دست بدهد اما در بلند مدت این مشکل بر طرف خواهد شد زیرا اقتصاد در ابعاد منطقه‌ای کار خواهد کرد و ظرفیت‌های تولیدی و سرمایه گذاری آن نیز افزایش پیدا میکند و می تواند با شرکای سنتی و غیر اتحادیه نیز روابط اقتصادی برقرار کند.
کمیل طیبی در بخش دیگری از گفتگو با دیده‌بان ایران بیان کرد: اگر بگوییم که ایران برای فرار از تحریم‌ها عضو دائم شانگهای شده است اشتباه است و یک اصل اقتصادی پایدار نیست، ممکن است به صورت موقت به عنوان دلیل این عضویت مطرح شود اما شرکایی که در این سازمان هستند نیز از آنجا که همکاری با اقتصاد ایران مانعی بر سر راه آنها است ممکن است در ادامه فعالیت‌ها از تجارت با ایران امتناع کنند و تحریم‌ها نیز در این روابط اثرگذار خواهد بود، در نتیجه اینکه گفته شود برای خنثی سازی تحریم‌ها این عضویت اتفاق افتاده است یک اصل دائمی و اقتصادی نیست و باید گفته شود که ایران هدف گذاری کرده است که برای حفظ منافع اقتصادی و تداوم یافتن سرمایه گذاری ها در این اتحادیه عضو شود و این امر حائز اهمیت است.
عضویت ثابت صرفا برای دور زدن تحریم ها اثر کوتاه مدت دارد
این کارشناس اقتصاد بین الملل عنوان کرد: اگر عضویت ایران در شانگهای با هدف دور زدن تحریم‌ها باشد می‌تواند آثار کوتاه مدتی داشته باشد اما یک نگرش عمیق تری نسبت به عضویت در اتحادیه شانگهای باید وجود داشته باشد و آن هم این است که ایران شرکای اقتصادی که هم جنبه تجاری و هم سرمایه‌گذاری دارند را پیدا خواهد کرد که این اتفاق به نفع اقتصاد کشور است.
طیبی در پایان گفت: کشورهای عضو دائم پیمان شانگهای فعالیت و همکاری های گسترده‌ای در حوزه‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، انرژی، تجاری و فرهنگی دارند و پیوستن ایران به جمع این کشورها می‌تواند فضای مناسب‌تری برای تعامل با جامعه بین‌المللی فراهم کند.
گزارش: نگار علی_سایت دیده‌بان ایران
